IPPB4/415-115/08-4/JK - Możliwość wspólnego rozliczenia się małżonków.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2008 r. (data wpływu 12 listopada 2008 r.) oraz piśmie z dnia 14 grudnia 2008 r. (data wpływu 22 grudnia 2008 r., data nadania 15 grudnia 2008 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie z dnia 5 grudnia 2008 r. (data nadania 5 grudnia 2008 r., data odbioru 8 grudnia 2008 r.) Nr IPPB4/415-115/08-2/JK o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wspólnego rozliczenia się małżonków - jest prawidłowe.

W dniu 12 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wspólnego rozliczenia się małżonków.

Pismem z dnia 5 grudnia 2008 r. Nr IPPB4/415-115/08-2/JK Wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w zakresie zadanego pytania. Pismem z dnia 14 grudnia 2008 r. (data wpływu 22 grudnia 2008 r.) Wnioskodawca uzupełnił przedmiotowy wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą o nienajlepszym stanie zdrowia, gdyż oprócz m.in. cukrzycy, nadciśnienia i osteoporozy, cierpi na przewlekłe ostre zapalenie stawów (tzw. DNA). Ataki ostrego zapalenia występują nagle (mimo leczenia) i obejmują stawy kolanowe lub skokowe co uniemożliwia mu chodzenie. Taki atak ostrego zapalenia wystąpił u Wnioskodawcy 27 kwietnia br. (żona - emerytka, przebywając u rodziny w S., zachorowała na grypę), co spowodowało, że wniosek o wspólne opodatkowanie Wnioskodawca mógł złożyć 5 maja 2008 r., a więc pięć dni po ustawowym terminie. Wnioskodawca nadmienia, że w grudniu br. przechodzi na emeryturę. Urząd skarbowy żąda teraz osobnego rozliczenia się Jego i żony.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z losowymi okolicznościami (choroby), niezależnymi od nich, można uwzględnić to pięciodniowe opóźnienie i wspólny wniosek przyjąć.

Zdaniem Wnioskodawcy, gdy minął termin złożenia wniosku o łączne opodatkowanie dochodów małżonkowie powinni opodatkować się oddzielnie. Art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. nie uwzględnia jednak jakichkolwiek wyjątków, czyli możliwości dopuszczenia łącznego opodatkowania, np. w sytuacji okoliczności losowych - w Ich przypadku choroby. W takim przypadku Urząd Skarbowy mógłby nałożyć np. karę pieniężną za opóźnienie (w Ich sprawie jedynie o 5 dni).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiągniętych przez nich dochodów.

Od tej zasady ustawodawca przewidział jednak wyjątek, który został uregulowany w art. 6 ust. 2 ww. ustawy. W świetle tego przepisu, małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym, z zastrzeżeniem art. 6a, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym, że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany.

Sposób opodatkowania, o którym wyżej mowa, stosownie do art. 6 ust. 8 wyżej cytowanej ustawy, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Na podstawie art. 6 ust. 10 ustawy preferencyjny sposób opodatkowania małżonków, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Mając powyższe na uwadze, możliwość skorzystania z uprzywilejowanej formy opodatkowania dochodów małżonków została z woli ustawodawcy w sposób wyraźny uzależniona od spełnienia ściśle określonych warunków. I tak, między innymi, wniosek o zastosowanie tej formy należy złożyć w określony sposób, tekst jedn. w rocznym zeznaniu podatkowym (zawierającym stosowne oświadczenie w tej materii) i w określonym terminie, tekst jedn. do dnia 30 kwietnia roku następującego po danym roku podatkowym. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje możliwości złożenia tego wniosku ani w inny sposób ani też w innym czasie. Przeciwnie, wprost uniemożliwia złożenie wniosku o preferencyjne rozliczenie po upływie terminu do złożenia zeznania.

Na uwagę w tym miejscu zasługuje kwestia charakteru terminu, o którym wyżej mowa.

W prawie podatkowym występują dwa zasadnicze rodzaje terminów: terminy prawa procesowego (tekst jedn. terminy, które regulują sytuację prawną organu podatkowego oraz stron postępowania od chwili wszczęcia postępowania do jego zakończenia) oraz terminy prawa materialnego (tekst jedn. takie, przez które należy rozumieć okres, w którym może nastąpić ukształtowanie praw i obowiązków podmiotu w ramach podatkowoprawnego stosunku materialnego). Terminy prawa procesowego podlegają przywróceniu (stanowi o tym art. 162 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym przepisy § 1-3 tego artykułu - dotyczące przywrócenia terminu - stosuje się do terminów procesowych), w przeciwieństwie do terminów prawa materialnego, które przywróceniu nie podlegają.

Termin do złożenia wniosku o zastosowanie preferencyjnej formy opodatkowania dochodów, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wynikający z art. 45 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 10 tej ustawy - jest terminem materialnoprawnym i nie podlega przywróceniu, co z kolei oznacza, że po jego upływie podatnik traci prawo do skorzystania z tego uprawnienia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wniosek o wspólne opodatkowanie małżonków z dochodów uzyskanych za 2007 rok złożył 5 maja 2008 r., a więc pięć dni po ustawowym terminie. Wnioskodawca nadmienia, że powodem złożenia zeznania po terminie była choroba Jego i żony. Żona przebywając u rodziny w Słupsku zachorowała na grypę, natomiast u Wnioskodawcy w dniu 27 kwietnia 2008 r. wystąpił atak ostrego zapalenia stawów.

Biorąc pod uwagę fakt, iż termin do złożenia wniosku o zastosowanie opodatkowania dochodów uzyskanych za dany rok podatkowy w sposób przewidziany dla małżonków jest terminem prawa materialnego (nie podlegającym przywróceniu) stwierdzić należy, że po jego upływie, podatnik nie może skorzystać z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem nie można uznać, że choroba będąca zdarzeniem losowym, stanowi okoliczność mającą wpływ na przywrócenie terminu do wspólnego rozliczenia małżonków.

W związku faktem, iż Wnioskodawca we własnym stanowisku wyrażonym w piśmie z dnia 14 grudnia 2008 r. (data wpływu 22 grudnia 2008 r.) uzupełniającym wniosek z dnia 3 listopada 2008 r. (data wpływu 12 listopada 2008 r.) zawarł zdanie o następującej treści: "w takim przypadku Urząd Skarbowy mógłby np. nałożyć karę pieniężną za opóźnienie" tutejszy organ informuje, że zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Nie udziela natomiast informacji co do właściwego sposobu postępowania Urzędu Skarbowego w danej sprawie.

Ponadto w odniesieniu do kwestii nałożenia kary pieniężnej za nieterminowe złożenie zeznania, zaznacza się, że problematyka odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe lub odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe, uregulowana jest przepisami zawartymi w ustawie z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r., Nr 111, poz. 765 z późn. zm.).

Na mocy ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888), która zmieniała treść art. 14f § 1 ustawy - Ordynacja Podatkowa od dnia 20 września 2008 r. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł. Oznacza to, że wszystkie wnioski, które wpływają do organów od wymienionej daty podlegają opłacie w wysokości 40 zł Z uwagi na fakt, iż Strona opłaciła wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwocie 70 zł w dniu 5 października 2008 r. różnica w kwocie 30 zł zostanie zwrócona zgodnie z § 18 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształceniu w inną formę organizacyjno - prawną (Dz. U. Nr 116, poz. 783), na wskazany przez Stronę rachunek bankowy: XXX

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.