IPPB4/415-104/08-4/MO - Czy podatnik powinien rozliczać się w Polsce z dochodów osiąganych w Wielkiej Brytanii za lata 2002-2007 i czy powinien wystąpić o abolicję podatkową za ten okres?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2008 r. (data wpływu 7 listopada 2008 r.) oraz piśmie z dnia 8 grudnia 2008 r. (data nadania 10 grudnia 2008 r., data wpływu 15 grudnia 2008 r.) uzupełniające braki formalne na wezwanie Nr IPPB4/415-104/08-2/MO z dnia 3 grudnia 2009 r. (data nadania 3 grudnia 2008 r., data odbioru 8 grudnia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego za lata 2002 - 2007 - jest prawidłowe.

W dniu 7 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego za lata 2002 - 2007.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w grudniu 2001 r. razem z żoną wyjechali z Polski i zamieszkali w Wielkiej Brytanii. Zamieszkują tam na stałe, pracują i wspólnie wychowują ich córkę, która urodziła się w Londynie. Od stycznia 2002 r. Wnioskodawca pracuje nieprzerwanie dla firmy S. w Wielkiej Brytanii i zamieszkuje w Londynie. Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca z Polską nie ma żadnych powiązań biznesowych, nie posiada nieruchomości ani też nie pozostaje w stosunku pracy. Centrum jego interesów życiowych znajduje się w Wielkiej Brytanii, gdzie w najbliższych miesiącach wraz z żoną zamierza wystąpić o przyznanie obywatelstwa brytyjskiego.

Wnioskodawca w okresie od grudnia 2001 r. do października 2008 r. przebywał poza granicami Polski (zamieszkując w Wielkiej Brytanii). Jego wizyty do Polski w tym okresie miały charakter urlopowy. Wyjątek stanowił miesięczny pobyt w grudniu 2003 r. i styczniu 2004 r., kiedy to Wnioskodawca uzyskał zapłatę za pracę wykonaną na umowę zlecenie dla T W w K. Krótkotrwałość pobytu w Polsce Wnioskodawcy była planowana i celowa. Małżonka Wnioskodawcy pozostawała przez ten czas na terenie Wielkiej Brytanii.

Pismem z dnia 3 grudnia 2008 r. Nr IPPB4/415-104/08-2/MO wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w odniesieniu do wszystkich pytań zawartych we wniosku. Wnioskodawca pismem z dnia 8 grudnia 2008 r. (data wpływu 15 grudnia 2008 r.) doprecyzował stan faktyczny informując, że w okresie od 1 grudnia 2003 r. do 30 stycznia 2004 r. (dwa miesiące) wykonał pracę na zlecenie TW w K i z tego tytułu uzyskał wynagrodzenie. Była to jedyna praca jaką wykonał na terenie RP w latach 2002-2007.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, jego centrum życiowe znajduje się w Wielkiej Brytanii. W związku z czym Wnioskodawca uważa, że powinien podlegać ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce za lata ubiegłe i w przyszłości.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w zakresie zadanych pytań, dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy podlega on ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce za lata ubiegłe tj. 2002 - 2007 oraz obecnie. Jego centrum życiowe znajduje się w Wielkiej Brytanii, gdzie od grudnia 2001 r. zamieszkuje wraz ze swoją rodziną, pracuje i odprowadza należne podatki. Wnioskodawca uważa, że nie istnieje potrzeba aby rozliczał się w Polsce z dochodów uzyskanych z pracy w Wielkiej Brytanii za lata 2002-2007 oraz obecnie.

Według Wnioskodawcy nie będzie musiał rozliczać się w Polsce z dochodów uzyskanych w Wielkiej Brytanii tak długo, jak długo jego centrum życiowe pozostanie w tym kraju. W przypadku, gdy jego sytuacja osobista ulegnie zmianie, np. gdy na stałe wróci do Polski, wówczas będzie musiał rozliczać się z dochodów uzyskiwanych poza granicami kraju.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu nie musi ubiegać się o abolicję podatkową za lata 2002 - 2007. W sytuacji, gdy Wnioskodawca uzyska status ograniczonego obowiązku podatkowego będzie musiał o tej decyzji poinformować właściwy Urząd Skarbowy w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r. osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub których czasowy pobyt w Rzeczypospolitej trwa w danym roku podatkowym dłużej niż 183 dni, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 4 ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania lub pobytu w rozumieniu art. 3 ust. 1, oraz osoby określone w art. 3 ust. 2 podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy). Przepisy powyższe należało stosować z uwzględnieniem zawartych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2006 r., osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 4a tej ustawy stanowi, iż wymieniony wyżej przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczypospolita Polska.

Stosownie do art. 4 ust. 1 umowy z dnia 16 grudnia 1976 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodów i zysków majątkowych (Dz. U. z 1978 r. Nr 7, poz. 20) obowiązującej do końca 2006 r., określenie "osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się państwie" oznacza - z uwzględnieniem ustępów 2 i 3 tego artykułu - każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona. Określenie to nie obejmuje przy tym osoby fizycznej, która podlega opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód ze źródeł w nim położonych.

Definicja "miejsca zamieszkania" odnosi się bezpośrednio do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw będących Stronami umowy i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

W przepisach polskiego prawa podatkowego obowiązującego do dnia 31 grudnia 2006 r. pojęcie "miejsca zamieszkania" nie zostało zdefiniowane.

Jak stanowi art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Warunek przebywania w danym miejscu ma charakter obiektywny i nie ma problemów dowodowych w wykazaniu, że dana osoba przebywa lub nie w danej miejscowości. Zamiar stałego pobytu w danej miejscowości ma natomiast charakter subiektywny, ponieważ odnosi się do woli osoby. Należy jednak zauważyć, iż istnieją kryteria obiektywizujące zamiar stałego pobytu. Uznaje się na przykład, że podatnik wykazuje zamiar stałego pobytu w danej miejscowości, jeżeli miejscowość ta stanowi dla niego centrum jego życiowej działalności, ocenianej w aspekcie jego powiązań osobistych i gospodarczych.

Rozpatrując obowiązek podatkowy po 2006 r. należy wziąć pod uwagę przepisy podatkowe obowiązujące od 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy) podlegają w Polsce osoby fizyczne jeśli mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że osoby fizyczne nie posiadające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

W świetle art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Stosownie do art. 4 ust. 1 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych (Dz. U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840), podpisanej w Londynie dnia 20 lipca 2006 r., która weszła w życie w dniu 27 grudnia 2006 r., określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

Definicja "osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie" odnosi się zatem bezpośrednio do określenia "miejsce zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w grudniu 2001 r. razem z żoną wyjechali z Polski i zamieszkali w Wielkiej Brytanii. Zamieszkują tam na stałe, pracują i wspólnie wychowują ich córkę, która urodziła się w Londynie. Od stycznia 2002 r. Wnioskodawca pracuje nieprzerwanie dla firmy w Wielkiej Brytanii i zamieszkuje w Londynie. Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca z Polską nie ma żadnych powiązań biznesowych, nie posiada nieruchomości ani też nie pozostaje w stosunku pracy. Centrum jego interesów życiowych znajduje się w Wielkiej Brytanii. Jego wizyty do Polski w okresie od grudnia 2001 r. do października 2008 r. miały charakter urlopowy. Wyjątek stanowił miesięczny pobyt w grudniu 2003 r. i styczniu 2004 r., kiedy to Wnioskodawca wykonał pracę na zlecenie TUiR WARTA w Krakowie, z którego to tytułu uzyskał wynagrodzenie. Była to jedyna praca jaką Wnioskodawca wykonał na terenie RP w latach 2002-2007.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa, uznać należy, że w okresie 2002-2007, Wnioskodawca nie posiadał miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski. Miejscem zamieszkania w powyższym okresie była Wielka Brytania. Zatem w Polsce Wnioskodawca podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, iż w Polsce podlegały opodatkowaniu wyłącznie dochody z pracy wykonywanej na jej terytorium, na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz dochody z innych źródeł przychodów położonych w kraju, z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Dochody uzyskane przez Wnioskodawcę w okresie pobytu w Wielkiej Brytanii w latach 2002 - 2007 z tytułu pracy wykonywanej na terytorium Wielkiej Brytanii, nie podlegały opodatkowaniu w Polsce. W przypadku gdyby Wnioskodawca posiadał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wówczas podlegałby obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

W związku z tym, z dochodów osiągniętych w Wielkiej Brytanii w latach 2002 - 2007 nie ma obowiązku rozliczać się w Polsce. Natomiast w roku 2008 i latach następnych (przy założeniu, że zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny) Wnioskodawca, nie mając miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce, nadal będzie podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 143, poz. 849) ustawę stosuje się do podatnika, który przynajmniej w jednym roku podatkowym, w okresie od 2002 r. do 2007 r., podlegał obowiązkowi podatkowemu określonemu w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym i uzyskiwał w tym roku przychody z pracy, do których miał zastosowanie art. 27 ust. 9 albo 9a ustawy o podatku dochodowym.

Abolicja podatkowa ma zastosowanie do podatników, którzy przynajmniej w jednym r. podatkowym w okresie od 2002 do 2007 r. uzyskiwali przychody z pracy za granicą, do których miała zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia i w roku podatkowym, w którym uzyskali te przychody podlegali nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, tj. podlegali obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że jeśli dana osoba nie była polskim rezydentem podczas któregokolwiek z okresów, do których odnosi się ustawa abolicyjna, to w stosunku do wskazanego okresu nie może skorzystać z jej postanowień. Powodem niemożności skorzystania z ustawy abolicyjnej jest to, że w danym okresie osoba ta nie była objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce, a więc nie miała obowiązku rozliczenia podatkowego w Polsce dochodów uzyskanych poza terytorium Polski. Tym samym, jeżeli ta osoba nie podlegała obowiązkowi podatkowemu w Polsce, to nie może za ten sam okres skorzystać z uregulowań, które jej nie dotyczyły.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w latach 2002 - 2007 Wnioskodawca posiadał w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy. Zatem należy uznać, że w ww. okresie rozliczając się za granicą jako tamtejszy rezydent podatkowy Wnioskodawca nie podlegał w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów. Nie ma więc potrzeby, aby w takiej sytuacji składać wniosek abolicyjny.

W świetle art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.) podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizującego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego określonego w art. 4, w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. Zgłoszenia dokonuje się na przewidzianym do tego celu druku. Jeżeli podatnik, mając nieograniczony obowiązek podatkowy w Wielkiej Brytanii, uzyska również dochody w Polsce, to właściwość podatkową, w zakresie ograniczonego obowiązku podatkowego, należy ustalić w zależności od rodzaju i miejsca uzyskanych przychodów, zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. Nr 240, poz. 2069 ze, zm.).

Jednocześnie należy poinformować, iż Wnioskodawca ma obowiązek złożenia odpowiedniego formularza aktualizującego NIP-3 w Urzędzie Skarbowym właściwym ze względu na ostatni adres zamieszkania w Polsce, podając adres zagraniczny jako miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.