IPPB3/4510-415/15-2/JBB

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 27 lipca 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/4510-415/15-2/JBB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2014 r. poz. 851) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko #61485; przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2015 r. (data wpływu 5 maja 2015 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych związanych z nabyciem wierzytelności, zaciągnięciem pożyczki oraz emisją obligacji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych związanych z nabyciem wierzytelności, zaciągnięciem pożyczki oraz emisją obligacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W celu pozyskania środków finansowych Bank (dalej: "Bank") zamierza zawrzeć umowę przelewu swoich wierzytelności ze spółką A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - spółką powołaną w celu realizacji programu sekurytyzacji z siedzibą w Polsce (dalej: "SPV" albo "Wnioskodawca"). Bank jest instytucją finansową prowadzącą działalność bankową. W szczególności, Bank świadczy usługi finansowe obejmujące między innymi: udzielanie kredytów i pożyczek, zakładanie lokat itp.

Działalność polegająca na udzielaniu kredytów i pożyczek wymaga posiadania zaplecza finansowego. Bank zapewnia sobie środki finansowe poprzez zaciąganie kredytów w innych instytucjach finansowych lub poprzez przyjmowanie lokat. Bank zamierza skorzystać z dodatkowego źródła środków finansowych jakim jest sekurytyzacja (dalej: "Sekurytyzacja"). Zagadnienie Sekurytyzacji zostało opisane w art. 92a ustawy - Prawo Bankowe. Zgodnie z ustępem 3 tegoż artykułu, Bank może przenieść wierzytelności w drodze umowy na, niebędącą towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo funduszem sekurytyzacyjnym, spółkę kapitałową (podmiot emisyjny) w celu emisji przez ten podmiot papierów wartościowych, których zabezpieczenie stanowią sekurytyzowane wierzytelności.

Zgodnie z ust. 4 art. 92a ustawy - Prawo Bankowe, podmiot emisyjny, na rzecz którego nastąpiło przeniesienie wierzytelności, nie może być powiązany kapitałowo lub organizacyjnie z bankiem przenoszącym wierzytelności, a przedmiotem jego działalności może być wyłącznie nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych, o której mowa w art. 92a ust. 3 ustawy - Prawo Bankowe, a także wykonywanie czynności z tym związanych.

SPV jest podmiotem powołanym do przeprowadzenia transakcji Sekurytyzacji. SPV i Bank spełniają warunki określone w art. 92a ust. 4 ustawy - Prawo bankowe.

Z analizy powyższych przepisów wynika, że transakcja sekurytyzacji jest procesem składającym się z wielu czynności oraz wymagającym współpracy przynajmniej trzech podmiotów (banku, podmiotu emisyjnego oraz inwestorów lub inwestora).

Efektem i ekonomicznym celem Sekurytyzacji ma być pozyskanie środków pieniężnych przez Bank poprzez wykorzystanie aktywów w postaci udzielonych przez Bank kredytów (dalej: "Wierzytelności"). Sekurytyzacja wpłynie na poprawę płynności finansowej Banku.

Wierzytelności biorące udział w procesie Sekurytyzacji to wierzytelności Banku należne od kredytobiorców z tytułu udzielonych kredytów, wymagalne w terminach określonych w umowach kredytu. Zasadą jest, że umowy kredytu ustanawiają harmonogram spłat przewidujący spłaty w cyklach miesięcznych, choć możliwe są również inne zasady spłat kredytów. Wierzytelności nie obejmują odsetek ani opłat naliczonych przed datą ich zbycia ("Data Zbycia") (tekst jedn.: należnych za okres przed Datą Zbycia). Prawo do odsetek naliczanych (należnych) od Daty Zbycia oraz wszelkich innych opłat i naliczonych (należnych) od Daty Zbycia Wierzytelności (wszelkie opłaty wynikające z umów kredytów) przysługiwać będzie SPV.

Wierzytelności będą przelane na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacji nie będą nosiły znamion zagrożenia nieściągalnością, będą to wierzytelności obsługiwane terminowo. Po nabyciu Wierzytelności, SPV będzie otrzymywała kwoty wynikające ze spłaty kwot kapitału Wierzytelności objętych Sekurytyzacją. SPV będzie również otrzymywała kwoty odsetek oraz wszelkich opłat i prowizji wynikających z umów kredytów, naliczonych od Daty Zbycia.

Należy podkreślić, że w drodze sprzedaży (przelewu) Wierzytelności Bank przeniesie na SPV prawo do jedynie przyszłych odsetek, prowizji i opłat, tzn. nie będą objęte sprzedażą (przelewem) odsetki, prowizje i opłaty naliczone przed Datą Zbycia (tekst jedn.: należne za okres przed dniem sprzedaży).

Zgodnie z umową sprzedaży Wierzytelności, na mocy której dojdzie do przelewów wierzytelności i która zostanie zawarta między Bankiem i SPV, w początkowym okresie określonym w umowie (dalej: "Okres Początkowy"), Bank będzie przelewał na rzecz SPV poszczególne transze Wierzytelności z kredytów udzielanych przez Bank klientom, które spełnią określone warunki. Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Bankiem i SPV, a kolejne transze będą przelewane później, ale przed końcem Okresu Początkowego. Przelewy poszczególnych transz zostaną dokonane na zasadach i warunkach opisanych powyżej, czyli, w szczególności:

* przelew każdej kolejnej transzy będzie następował w drodze sprzedaży Wierzytelności,

* cena każdej kolejnej transzy będzie równa niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału Wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (cut-off date), czyli na określoną przez strony datę przed dokonaniem przelewu, na którą określana jest wartość nominalna Wierzytelności, (tekst jedn.: pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na Wierzytelności, nie obejmująca naliczonych odsetek i opłat),

* nie wystąpi dyskonto,

* ustalona cena sprzedaży każdej z transz zostanie zapłacona przez SPV do Banku,

* przedmiotem poszczególnych transz przelewu (sprzedaży) mogą być jedynie Wierzytelności obsługiwane terminowo na moment daty granicznej (cut-off date),

* sprzedane Wierzytelności nie będą obejmowały opłat i odsetek naliczonych do dnia sprzedaży; jednak prawo do odsetek i opłat naliczanych po dacie sprzedaży będzie przysługiwało SPV.

Najważniejsze elementy planowanej Sekurytyzacji, to:

* SPV wyemituje obligacje, które sfinansują jej działalność. Środki zgromadzone z emisji obligacji przekaże Bankowi tytułem zapłaty ceny za Wierzytelności, a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe.

* Oprócz emisji obligacji, o której mowa powyżej, SPV uzyska pożyczkę z Banku. Kwota tej pożyczki będzie znacznie niższa od wartości Wierzytelności przelanych przez Bank do SPV. Zgodnie z umową pożyczki, SPV będzie wypłacać do Banku odsetki obliczone według formuły ustalonej w umowie pożyczki. W umowie tej pożyczki może zostać również określona wysokość prowizji za udzielenie pożyczki, którą SPV będzie wpłacać do Banku miesięcznie przez okres trwania umowy pożyczki.

* Wierzytelności będą nadal wykazywane w bilansie Banku jako jego aktywa - wynika to z faktu, że w sensie ekonomicznym, Bank ponosi ryzyko związane z Wierzytelnościami. Ponadto, w świetle zapisów Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 39 nie zostaną spełnione przesłanki do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego Banku, tj. ryzyko i korzyści związane z portfelem wierzytelności pozostaną w Banku.

* Jak wspomniano, SPV będzie finansowana wyemitowanymi obligacjami. Obligacje obejmie wybrany podmiot (dalej: "Inwestor"). Inwestorem będzie jeden lub więcej podmiotów. Oprócz pożyczki (pożyczek) udzielonych przez jednego lub więcej Inwestora, SPV, jak wspomniano, uzyska pożyczkę z Banku.

* W ramach umowy regulującej proces sekurytyzacji zawartej pomiędzy Bankiem a SPV, Bank dokona odpłatnego przelewu każdej z transz Wierzytelności na SPV zgodnie z art. 509 Kodeksu Cywilnego oraz art. 92a ust, 3 Prawa Bankowego. SPV zapłaci za każdą z Wierzytelności cenę równą niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału Wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (tzw. cut-off date), (tekst jedn.: pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na Wierzytelności, która nie obejmuje naliczonych odsetek i opłat). Z tego względu, środki uzyskane ze spłaty kapitału Wierzytelności, otrzymane przez Bank w okresie od daty granicznej do dnia przelewu zostaną przekazane do SPV.

* Przelew zostanie dokonany bez dyskonta.

* W zamian za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania Sekurytyzacji, Bank wypłaci SPV prowizję. Prowizja stanowi wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji obejmującej zarówno przelew pierwszej transzy Wierzytelności, który będzie miał miejsce na początku transakcji oraz przelewy kolejnych transz Wierzytelności, które nastąpią później w Okresie Początkowym.

* SPV zawrze z Bankiem umowę o odpłatną obsługę nabytych przez SPV Wierzytelności. Usługi te będą obejmowały administrowanie portfelem kredytów (wydawanie klientom zaświadczeń i udzielanie im wyjaśnień co do wierzytelności, prowadzenie dokumentacji dotyczącej wierzytelności, odbieranie wpłat od kredytobiorców, prowadzenie korespondencji z kredytobiorcami (np. wysyłanie monitów), przekazywanie wpłat z tytułu spłaty kredytów oraz odsetek i opłat na rachunek SPV), a także inne działania prowadzące do egzekwowania spłat klientów. Dzięki zawartej umowie o powyższe usługi, klienci będą dokonywać spłat swoich zobowiązań z tytułu Wierzytelności do Banku, a Bank będzie przekazywał je do SPV (na rachunek bankowy należący do SPV). Zawarcie umowy o obsługę z Bankiem podyktowane jest posiadaniem przez Bank wiedzy o udzielonych kredytach oraz o kredytobiorcach. Bankowi będzie więc zdecydowanie łatwiej zapewnić należytą obsługę Wierzytelności.

* Kwoty wpłacane przez kredytobiorców do Banku z tytułu spłaty zobowiązań nabytych przez SPV Wierzytelności będą przekazywane przez Bank do SPV na zasadach i w terminach wskazanych w umowie o obsługę Wierzytelności.

* Możliwe, że strony określą, na jakich zasadach Bank może w przyszłości odkupić Wierzytelności od SPV.

Jak wspomniano, SPV będzie otrzymywała od Banku środki ze spłat Wierzytelności. Bank będzie przekazywał te kwoty do SPV w terminach wynikających z umowy zawartej między Bankiem i SPV. Dodatkowo, do SPV wpłynie jednorazowo, w związku z zawarciem umowy przelewu Wierzytelności, kapitał pożyczki udzielonej przez Bank oraz, również jednorazowo, kapitał z tytułu obligacji wyemitowanych przez SPV i objętych przez Inwestora lub kapitał pożyczki udzielonej przez Inwestora. SPV otrzyma również kwotę jednorazowej prowizji z tytułu przeprowadzenia transakcji (obejmującej przelewy Wierzytelności) ustalonej miedzy Bankiem i SPV.

SPV dokona zapłaty kosztów związanych z uruchomieniem opisanej transakcji oraz ceny za pierwszą transzę Wierzytelności przelanych przez Bank na SPV - te wydatki będą miały charakter jednorazowy i nastąpią jedynie na początku transakcji.

SPV będzie w Okresie Początkowym dokonywała okresowo następujących płatności:

* wydatków odpowiadających kosztom utrzymania SPV (w tym podatki należne od SPV, koszty natury ogólnej, itp.), spłaty odsetek naliczonych od obligacji objętych lub pożyczki udzielonej przez Inwestora - takie wydatki będą dokonywane przez SPV w każdym miesiącu;

* płatność wynagrodzenia Banku za obsługę Wierzytelności, odsetek i prowizji od pożyczki udzielonej przez Bank - takie wydatki będą z zasady dokonywane przez SPV w każdym miesiącu, choć będą one dokonywane w miarę dostępności wolnych środków w SPV.

W Okresie Początkowym, kwota otrzymanych spłat w części odpowiadającej kapitałowi Wierzytelności będzie przeznaczana i wydatkowana przez SPV na nabycie (tekst jedn.: na zapłatę ceny) kolejnych transz Wierzytelności od Banku. Natomiast po Okresie Początkowym, SPV nie będzie już nabywać Wierzytelności od Banku.

Po upływie Okresu Początkowego, SPV będzie dokonywała następujących płatności:

* wydatków odpowiadających kosztom utrzymania SPV (w tym podatki należne od SPV, koszty natury ogólnej, itp.), spłaty odsetek naliczonych od obligacji objętych lub pożyczki udzielonej przez Inwestora oraz kapitału tych obligacji lub pożyczki według harmonogramu spłat - takie wydatki będą dokonywane przez SPV w każdym miesiącu - płatność wynagrodzenia Banku za obsługę Wierzytelności, odsetek i prowizji od pożyczki udzielonej przez Bank - takie wydatki będą z zasady dokonywane przez SPV w każdym miesiącu, choć będą one dokonywane w miarę dostępności wolnych środków w 5PV.

Zasadą jest, że kwota kapitału pożyczki udzielonej przez Bank będzie tworzyła tzw. rezerwę, czyli kwotę, która pozostaje w SPV i zabezpiecza realizację zobowiązań SPV, głównie zobowiązań wobec Inwestora. Strony określą w zawartej umowie, sposób kalkulacji kwoty rezerwy (Rezerwa). Kapitał pożyczki udzielonej przez Bank będzie przez SPV spłacany po dokonaniu całkowitej spłaty obligacji objętych lub pożyczki udzielonej przez Inwestora.

Mechanizm płatności przez SPV zostanie tak ustrukturyzowany, aby SPV wypłacała całość uzyskanych środków pieniężnych ponad założoną Rezerwę. W konsekwencji, środki uzyskane z wpływów ze spłat Wierzytelności:

* w Okresie Początkowym, w części nie obejmującej spłat kapitału Wierzytelności, będą wydawane w całości przez SPV, przy czym wydatki na rzecz podmiotów innych niż Bank nie będą zależały od kwoty uzyskanej faktycznie przez SPV, a wydatki na rzecz Banku mogą mieć charakter zmienny, gdyż będą ustalane według formuł uzależniających kwotę wypłacaną do Banku od kwoty pieniężnej dostępnej w SPV ponad Rezerwę,

* w Okresie Początkowym, w części obejmującej kapitał ze spłat Wierzytelności, będą wydawane przez SPV na zapłatę ceny za kolejne transze Wierzytelności nabywanych od Banku,

* po Okresie Początkowym, będą wydawane w całości przez SPV, przy czym wydatki na rzecz podmiotów innych niż Bank nie będą zależały od kwoty, którą faktycznie SPV dysponuje, a wydatki na rzecz Banku mogą mieć charakter zmienny, gdyż będą ustalane według formuł uzależniających kwotę wypłacaną do Banku od kwoty pieniężnej dostępnej w SPV ponad Rezerwę.

Aby zrównoważyć kwoty wydatków z nieznanymi z góry kwotami spłat Wierzytelności, zostanie wprowadzony mechanizm ograniczenia odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank na wypadek, gdyby kwoty środków pieniężnych, którymi dysponuje SPV ponad zakładaną Rezerwę nie pozwalały na uregulowanie odsetek naliczonych według stopy procentowej wskazanej w umowie. Ponadto, umowy zawarte między SPV i Bankiem będą przewidywały mechanizm ustalania wartości wynagrodzenia za usługi Banku obsługi Wierzytelności lub kwoty prowizji od pożyczki, w wysokości całości ewentualnych nadwyżek środków pieniężnych posiadanych przez SPV ponad Rezerwę.

Należy podkreślić, że wszystkie opisane powyżej elementy zdarzenia przyszłego są ze sobą ściśle powiązane i kluczowe dla przeprowadzenie sekurytyzacji. W szczególności, SPV jest podmiotem, o szczególnym statusie uregulowanym w wyżej wspomnianym art. 92a Prawa bankowego, którego działalność skupiona jest wyłącznie na udziale w opisanym zdarzeniu przyszłym.

Bank i SPV są podmiotami z siedzibą w Polsce i prowadzą działalność wyłącznie w Polsce. Oba te podmioty są podatnikami VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT i są zarejestrowane dla potrzeb VAT zgodnie z odpowiednimi przepisami.

W związku z powyższym opisem zdarzenia przyszłego zadano następujące pytanie:

1. Czy w SPV powstanie przychód do opodatkowania z chwilą otrzymania na rachunek bankowy SPV kwoty spłaconej Wierzytelności.

2. Czy w związku z powstaniem przychodu z tytułu otrzymanej spłaty Wierzytelności, SPV będzie uprawniona do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów ustalonej proporcjonalnie kwoty ceny zapłaconej za spłacaną Wierzytelność.

3. Czy wydatki z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki należy uznać za koszty uzyskania przychodów SPV.

4. Czy koszty z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki należy uznać za koszty bezpośrednio związane z przychodami SPV, o których mowa w pytaniu nr 1 i w konsekwencji czy mogą być one rozliczone w kosztach uzyskania przychodów w okresie, kiedy powstaje przychód, o którym mowa w pytaniu nr 1 nawet jeśli są płacone w kolejnym miesiącu.

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania pierwszego), spłacone kwoty Wierzytelności będą stanowiły przychód Wnioskodawcy zarówno w części dotyczącej spłacanych odsetek jak również w części dotyczącej spłacanego kapitału. Zdaniem Wnioskodawcy, skoro w odniesieniu do Wierzytelności wynikających z umów kredytów Wnioskodawca nie jest kredytodawcą, spłat Wierzytelności w części odpowiadającej zwrotowi kwoty kredytu nie należy utożsamiać ze spłatą kapitału kredytu. Zatem, art. 12 ust, 4 pkt 1 ustawy o p.d.o.p., zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych kredytów nie znajdzie zastosowania.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 3a, 3c, 3d i 3e ustawy o p.d.o.p.:

Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3 uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1.

wystawienia faktury albo

2.

uregulowania należności.

Jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego.

W przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę, powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód z tytułu otrzymanych spłat Wierzytelności należy uznać za przychód związany z działalnością gospodarczą. Z analizy powyższych przepisów wynika, że skoro omawiany przychód nie jest związany ze zbyciem rzeczy ani prawa majątkowego, a także nie wynika z wykonania usługi, powstaje on z chwilą zapłaty. W konsekwencji, przychód w SPV będzie powstawał z chwilą faktycznego otrzymania kwoty spłacanej Wierzytelności na rachunek bankowy SPV.

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania drugiego), koszt poniesiony na nabycie Wierzytelności należy uznać za koszt bezpośrednio związany z przychodami uzyskiwanymi ze spłaty Wierzytelności.

W konsekwencji, zastosowanie znajdzie przepis art. 15 ust. 4 ustawy o p.d.o.p. Zgodnie z nim koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Powyższe oznacza, że wydatki na cenę nabycia Wierzytelności mogą stanowić koszt uzyskania przychodów w okresie, w którym zostanie rozpoznany przychód wynikający ze spłat Wierzytelności,

Taki pogląd znajduje swoje potwierdzenie w licznych stanowiskach sądów administracyjnych oraz interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 listopada 2008 r. (II FSK 1146/07) stwierdził: "aby określony koszt, można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi zaistnieć związek. Dlatego też, wydatki poniesione na zakup wierzytelności, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w momencie nabycia wierzytelności, lecz dopiero z chwilą osiągnięcia faktycznego przychodu z windykacji wierzytelności".

W analizowanym zdarzeniu przyszłym, spłaty Wierzytelności będą następowały stopniowo, zasadą wyrażoną w umowach i kredytu zawieranych przez Bank, z których to umów wynikają Wierzytelności jest, że udzielony przez Bank kredyt jest spłacany w ratach, najczęściej miesięcznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty uzyskania przychodów należy ustalać w związku ze spłatą proporcjonalnie do odzyskanych kwot Wierzytelności. Zapłacona cena nabycia Wierzytelności odnosi się do całej wartości nabywanych Wierzytelności. Należy przyjąć, że z chwilą otrzymania spłaty części Wierzytelności, SPV może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów cenę nabycia Wierzytelności w części, w jakiej spłacona w danym momencie kwota wartości nominalnej Wierzytelności pozostaje w stosunku do całej kwoty nominalnej Wierzytelności według stanu na dzień jej nabycia. Taki, sposób rozliczeń najpełniej wypełnia zasadę wynikającą z art. 15 ust. 4 ustawy o p.d.o.p., z której wynika, że koszt bezpośrednio związany z przychodem (tu: cena nabycia Wierzytelności) może zostać rozliczony w dacie, w której osiągany jest odpowiadający temu kosztowi przychód (tu: otrzymanie spłaty Wierzytelności).

Takie stanowisko jest również powszechnie akceptowane przez sądy administracyjne i organy podatkowe. Przykładem w tym zakresie może być wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w z 14 listopada 2008 r. (II FSK 615/10) oraz interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 21 sierpnia 2012 r. (IBPB1/2/423-575/12/AK) i Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 sierpnia 2014 r. (IPPB3/423-612/14-2/GJ),

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania trzeciego), wydatki z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, gdyż spełniają warunek określony w art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

Spośród kategorii kosztów wymienionych w pytaniu nr 3, art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. nie odnosi się do kosztów z tytułu kosztów obsługi Wierzytelności oraz prowizji. Z art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. wynika również, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Ponadto, wskazane wydatki są nieodłączną konsekwencją procesu sekurytyzacji. Jak wskazano, dla przeprowadzenia tego procesu, niezbędne są co najmniej trzy strony: Bank, SPV oraz Inwestor. Te podmioty negocjując warunki transakcji określają warunki kompleksowo. Innymi słowy, warunki sprzedaży Wierzytelności przez Bank uwzględniają warunki uzgodnionej przez strony pożyczki, warunki, na których Bank będzie obsługiwał Wierzytelności oraz warunki, na których zostaną wyemitowane przez SPV obligacje lub zostanie SPV udzielona przez Inwestora pożyczka. Oznacza to, że wydatki z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki są konsekwencją nabycia przez SPV Wierzytelności. Nabycie przez SPV Wierzytelności umożliwia natomiast generowanie w SPV przychodów podatkowych. W konsekwencji należy uznać, że wydatki z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, gdyż spełniają warunek określony w art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

Przy czym, odsetki należne od SPV do Inwestora oraz do Banku mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów SPV jedynie, jeśli zostaną przez SPV zapłacone.

Zdaniem Wnioskodawcy (w odniesieniu do pytania czwartego), koszty z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki należy uznać za koszty bezpośrednio związane z przychodami osiąganymi przez SPV z uzyskiwanych spłat Wierzytelności i, w konsekwencji, mogą one być rozliczone w kosztach uzyskania przychodów w okresie, kiedy powstaje odpowiadający im przychód. W opisanej transakcji będzie to oznaczało, że koszty powyższych kategorii będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w okresie, za który są naliczone/ należne.

W myśl art. 15 ust. 4 ustawy o p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym są potrącane w tym roku podatkowym, w którym osiągnięto odpowiadające im przychody. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią one koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Jednocześnie, ustawa o p.d.o.p. w art. 16 ust. 1 wskazuje wydatki, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Przykładowo, na mocy art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów nie są naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym kredytów i pożyczek.

Ponadto, zgodnie z art. 15 ust. 4b ustawy o p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1.

sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

2.

złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Powyższe regulacje nakazują odmienne traktowanie kosztów bezpośrednio związanych z przychodami oraz kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodami.

Przepisy podatkowe nie definiują wprost pojęcia kosztów bezpośrednio związanych z przychodami. Zdaniem Spółki, analizując art. 15 ust. 4 ustawy o p.d.o.p. należy stwierdzić, że koszty bezpośrednio związane z przychodami to takie, które pozostają w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym z konkretnym przychodem.

W opisanym zdarzeniu przyszłym, SPV będzie uzyskiwała przychody do opodatkowania jedynie ze spłat Wierzytelności. Ponadto, wszystkie podstawowe elementy transakcji (tzn. sprzedaż Wierzytelności, udzielenie pożyczki, zawarcie umowy o obsługę Wierzytelności oraz emisja obligacji do Inwestora) są ze sobą wzajemnie ściśle związane i dojście do skutku opisanej kompleksowej transakcji nie byłoby możliwe bez któregokolwiek z tych elementów. Tym samym, koszty ponoszone przez SPV w związku z tymi elementami (tzn. koszty wynikające z zawartej umowy pożyczki oraz z zawartej umowy regulującej zasady obsługi Wierzytelności) należy uznać za ściśle związane z przychodami osiąganymi ze spłat nabytych Wierzytelności.

Oznacza to, że ponoszenie wydatków z tytułu odsetek płaconych do Inwestora, kosztów obsługi Wierzytelności, odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank oraz prowizji od tej pożyczki ma na celu osiągnięcie wyłącznie skonkretyzowanych przychodów, tj. przychodów osiąganych przez SPV w związku ze spłatami Wierzytelności. Tym samym, powyższe kategorie kosztów można uznać za koszty bezpośrednio związane z przychodami powstającymi w związku ze spłatą Wierzytelności.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, powyższe kategorie kosztów (prowizja, odsetki, koszty obsługi Wierzytelności) należne/naliczone za dany okres, powinny zostać uznane za bezpośrednio związane z przychodami osiągniętymi w tym okresie. Tym samym, powinny one stanowić koszty uzyskania przychodów rozpoznanych przez SPV w okresie, za który koszty zostały naliczone (tekst jedn.: za który są należne).

Zdaniem Spółki fakt, że powyższe kategorie kosztów będą faktycznie płacone przez SPV w kolejnym okresie nie wpływa na powyższą konkluzję. Wynika to zdaniem Wnioskodawcy z treści art. 15 ust. 4b ustawy o p.d.o.p., który nakazuje, by koszty bezpośrednio związane z przychodami były rozliczane w okresie wcześniejszym niż data ich poniesienia jeśli w tym wcześniejszym okresie został osiągnięty odpowiadający im przychód.

W szczególności, nawet jeśli koszty odsetek naliczonych od obligacji oraz od kwoty zaciągniętej pożyczki za dany okres, np. miesiąc (okres X) zostaną uregulowane w kolejnym okresie (okres X +1), ale przed upływem terminu zapłaty zaliczki na podatek za poprzedni okres (okres X) to i tak będą stanowiły koszty uzyskania przychodów danego okresu (X). W tym wypadku warunek wynikający z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o p.d.o.p. zostanie spełniony w okresie (X+1) i nie później niż w terminie zapłaty zaliczki na podatek za okres (X), co nie stoi jednak na przeszkodzie, by odsetki zapłacone w okresie (X+1) i uznane za koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami z poprzedniego okresu (okresu X) rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów okresu X. Powyższe oznacza, że na moment, w którym będzie wyliczany zaliczka podatek za dany miesiąc, odsetki związane bezpośrednio z przychodami tego miesiąca:

- będą miały status "zapłacone".

Powyższe jest przy założeniu, że płatności za okres X w danym roku podatkowym zostaną dokonane przed sporządzeniem sprawozdania finansowego za ten rok.

Możliwość uznania odsetek i kosztów finansowych za koszty bezpośrednio związane z przychodami potwierdza szereg interpretacji wydawanych przez organy podatkowe, które potwierdzają stanowisko Wnioskodawcy. Przykładem może być interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 listopada 2014 r. (ILPB3/423-388/14-2/KS), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 24 lipca 2013 r. (IBPBI/2/423-444/13/MO).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl