IPPB3/4510-251/15-2/PK1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2015 r. (data wpływu 30 marca 2015 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości odszkodowań nie przekraczających kwoty franszyzy redukcyjnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości odszkodowań nie przekraczających kwoty franszyzy redukcyjnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) prowadzi na terytorium Polski działalność gospodarczą w zakresie kompleksowego zarządzania centrami handlowymi obejmującą między innymi wynajem powierzchni handlowej w centrach. Centra skupiają zarówno duże jednostki handlowe jak i galerie handlowe z 50-70 sklepami detalicznymi, punktami usługowymi i gastronomicznymi, obejmującymi szeroką gamę produktów.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka jest ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej - w związku ze zdarzeniami (wypadkami) spowodowanymi m, in. w wyniku funkcjonowania centrum handlowego. Odpowiedzialność Spółki oparta jest o konstrukcję tzw. winy deliktowej - innej, niż wynikającej z niewykonania lub nienależytego wykonania kontraktu.

W ramach polisy ubezpieczeniowej, wykupionej przez Spółkę, funkcjonuje zapis o franszyzie redukcyjnej - przez co odszkodowania, wypłacane przez ubezpieczyciela podmiotom, które poniosły szkodę za działania/zaniechania Spółki pomniejszane jest o wartość franszyzy. Przy czym brzmienie obecnej polisy mówi, iż Spółka zobowiązuje się do zwrotu ubezpieczycielowi kwot wypłacanych odszkodowań, których wysokości nie przekracza wartości franszyz oraz kwot wypłaconych franszyz w przypadku szkód przekraczających wartość franszyzy. Rozliczenie dokonywane jest kwartalnie na konto wskazane przez ubezpieczyciela po przedstawieniu przez ubezpieczyciela zestawienia z ww. wypłat.

Spółka nie wyklucza, że w przyszłości może zawrzeć polisę z innym ubezpieczycielem i mechanizm wypłaty odszkodowania może nieznacznie się różnić, przykładowo kwota wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania zostanie pomniejszana o stosowne kwoty, związane z franszyzą. W takim wypadku Spółka dokona wypłaty poszkodowanemu kwoty - uzupełniającej odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela - do wysokości wartości szkody uznanej przez ubezpieczyciela. Natomiast w części przypadków, gdy kwota roszczenia jest relatywnie niewielka, nie przekracza kwoty franszyzy redukcyjnej i odpowiedzialność Spółki za zdarzenie jest bezsporna szkody takie nie są zgłaszane do ubezpieczyciela. Jeżeli Spółka uznaje swoja odpowiedzialność za takie zdarzenie wówczas zawiera z poszkodowanym porozumienie/ugodę, w którym wskazuje rodzaj szkody i wysokość odszkodowania.

Wypłacając odszkodowanie Spółka unika ewentualnego roszczenia skierowanego przez poszkodowanego oraz unika dodatkowych kosztów związanych z ewentualnym postępowaniem sądowym. Porozumienie/ugoda zawiera zapisy wskazujące, iż poszkodowany z chwilą otrzymania odszkodowania zrzeka się wszelkich roszczeń wobec Spółki w związku ze szkodą. Poszkodowany oświadcza jednocześnie, że wymieniona w porozumieniu/ugodzie kwota całkowicie zaspokaja jego roszczenia związane ze szkodą i oświadcza że zrzeka się nieodwołalnie wszelkich innych i/lub dalszych roszczeń. Przy czym dokładne literalne brzmienie oświadczenia poszkodowanego może się nieznacznie w przyszłości różnić, jednak każdorazowo będzie wskazywało na zaspokojenie roszczenia poszkodowanego przez Spółkę, jak i zrzeczenie się wszelkich roszczeń wobec Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wartość wypłacona przez Spółkę tytułem odszkodowania nie przekraczająca kwoty franszyzy redukcyjnej stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Odpowiedzialność Spółki za szkodę wyrządzoną osobom trzecim czynem niedozwolonym przez prawo oparta jest na konstrukcji winy deliktowej (odpowiedzialności deliktowej). Odpowiedzialność deliktowa uregulowana jest Kodeksie Cywilnym. Podstawowa norma prawna w tym zakresie zawarta została w art. 415 k.c., który brzmi: kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. W przypadku odpowiedzialności na zasadzie winy to poszkodowany, a nie sprawca szkody musi udowodnić zaistnienie wszystkich przesłanek odpowiedzialności sprawcy szkody. Podpisana przez Spółkę z ubezpieczycielem polisa ubezpieczeniowa zawiera zapis o tzw. franszyzie redukcyjnej (udział własny). Konstrukcja takiej umowy oparta jest na udziale własnym (w tym przypadku Spółki) w szkodzie. Franszyza redukcyjna ogranicza wypłacane odszkodowanie na określonych w niej zasadach, wysokość franszyzy określana kwotowo. Spółka wskazuje zatem, że dokonuje wypłaty poszkodowanemu (w obecnej konstrukcji polisy za pośrednictwem ubezpieczyciela, poprzez kwartalne rozliczenie z ubezpieczycielem) kwoty uzupełniającej odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela do wysokości wartości szkody uznanej przez ubezpieczyciela (udział własny). Ponadto Spółki wskazuje, że są sytuacje w których odszkodowanie z tytułu zdarzenia powodujące szkodę, za które odpowiedzialność ponosi Spółka, nie przekraczają kwoty franszyzy redukcyjnej (udziału własnego). Po dokonaniu kalkulacji kosztów pomiędzy kwotą odszkodowania a wartością podwyższonej przez ubezpieczyciela składki w następnym okresie obliczeniowym oraz ewentualnych kosztów postępowania sądowego, Spółka wypłaca odszkodowanie w wysokości kwoty odpowiadającej franszyzie lub niższej.

Istotę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawarto w treści art. 822 k.c. Zgodnie z tym przepisem, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia. Celem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej nie jest - w świetle tego przepisu - zwolnienie sprawcy szkody od odpowiedzialności, lecz chodzi o zapewnienie poszkodowanym wynagrodzenia doznanych szkód poprzez przejęcie przez zakład ubezpieczeń zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest więc ubezpieczenie odpowiedzialności sprawcy za wyrządzenie szkody osobom trzecim; odpowiedzialności opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Źródła tej odpowiedzialności mogą być różne, np. prowadzenie przedsiębiorstwa.

Wobec braku definicji "odszkodowania" w przepisach podatkowych, posiłkowo należy posłużyć się definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN, z której wynika, że odszkodowanie to "wynagrodzenie", zapłata za wyrządzone szkody, za poniesione przez kogoś straty, doznane krzywdy". Odszkodowanie jest więc sposobem naprawieniem szkody i służy zabezpieczeniu interesów wierzyciela.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 pkt ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Użyte w cytowanej normie prawnej określenie "w celu" oznacza konieczność istnienia związku pomiędzy osiąganymi przychodami bądź przynajmniej możliwością ich osiągnięcia a ponoszonymi w związku z działalnością mającą na celu ich osiągnięcie, kosztami. Wystarczające zatem do uznania wydatku za koszt uzyskania przychodów jest istnienie związku pomiędzy osiągniętym przychodem a ponoszonym kosztem w takiej postaci, że możliwe jest, przy przyjęciu kryteriów obiektywnych, stwierdzenie że poniesiono wydatek w związku z działaniem które przyniosło, bądź - obiektywnie rzecz biorąc - mogło przynieść efekt w postaci uzyskania przychodu.

Zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie sądowym ukształtowany został pogląd, w myśl którego zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlegają wszelkie wydatki, jeżeli wykazany zostanie ich bezpośredni lub pośredni związek z wielkością osiąganych przychodów bądź zabezpieczeniem źródła przychodów. W związku z tym, aby zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów, konieczne jest wykazanie, że poniesiony wydatek wpływa w sposób bezpośredni lub pośredni na osiąganie przychodu bądź zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Działania podmiotu gospodarczego mogą czasami doprowadzić do naruszenia dóbr innych osób i z tego tytułu może być on zmuszony do zapłaty kar umownych i odszkodowań. Do kosztów poniesionych w celu uzyskania przychodów można zaliczyć wydatki z tytułu odszkodowań i kar umownych wypłacanych innym podmiotom, w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością z wyjątkiem tych, które ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodów w art. 16 u.p.d.o.p.

W myśl przepisów art. 16 ust. 1 pkt 16, 19 i 22 u.p.d.o.p. nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów następujące kary i odszkodowania:

* jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowa składka ubezpieczeniowa w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy (pkt 16);

* kary, opłaty i odszkodowania z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska i niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie BHP oraz odsetki od tych zobowiązań (pkt 19);

* kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (pkt 22),

W katalogu kosztów i wydatków nie uznanych za koszty uzyskania przychodów - zawartych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy - nie zostały natomiast wymienione odszkodowania, wynikające z opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Wypłacane odszkodowania są następstwem prowadzonej działalności gospodarczej. Wypłata odszkodowań w formie przedstawionej przez Spółkę podyktowana jest interesem gospodarczym firmy (ma zapobiegać eliminowaniu zbędnych kosztów).

Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie 04.01.2007 (sygn. 1401/BP-I/4230Z-129/06/ER) Skoro zatem w rozpatrywanej sprawie ponoszone przez Podatnika wydatki (wypłata odszkodowań) pośrednio są związane z uzyskiwanymi przychodami z działalności gospodarczej i nie ma tu zastosowania żaden przepis z art. 16 u.p.d.o.p. wyłączający omawiane wydatki z kosztów uzyskania przychodów to należy uznać, że wypłata spornych odszkodowań w wysokości udziału własnego, czy też z pominięciem ubezpieczyciela (w sytuacji gdy kwota odszkodowania jest niższa niż kwota franszyzy) stanowią koszty uzyskania przychodów w oparciu o zapis art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Dodatkowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie dnia 2012.02.23 (sygn. IPPB3/423-1008/11-2/DP) odnosząc się do odszkodowania stwierdził "a zatem, w sytuacji gdy działania podatnika zmierzają do obrony majątku i zabezpieczenia źródeł przychodu, to koszty te stanowią koszty uzyskania przychodu, przy założeniu, że np.:

* nie występuje ewidentna wina umyślna w działaniach podatnika,

* nie dochodzi do obejścia przepisów prawa,

* nie wynika z działań podatnika niezgodnych z zasadami współżycia społecznego

W analizowanej sytuacji Spółka wskazała na racjonalnie ponoszone koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i zmierzające do zapewnienia źródeł przychodu".

Reasumując zdaniem Spółki, jeżeli wypłaca ona odszkodowanie innemu podmiotowi, któremu wyrządziła szkodę w wyniku ruchu swojego przedsiębiorstwa i odszkodowanie to racjonalnie minimalizuje straty (np. koszty postępowania sądowego,) lub utrzymuje przychody na wyższym poziomie (przez kalkulację: niezgłoszenie zdarzenia ubezpieczycielowi i wypłata poszkodowanemu niż zwiększenie za kolejne okresy ubezpieczeniowe składek przy wykazaniu szkody ubezpieczycielowi) to poniesione wydatki (wypłata odszkodowań) stanowią koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Problem rozstrzygany w niniejszej sprawie dotyczy możliwości zaliczania odszkodowań nie przekraczających kwoty franszyzy redukcyjnej do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przepis sformułowany przez ustawodawcę ma charakter ogólny (tzw. klauzula generalna). Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Kosztami uzyskania przychodów są wyłącznie takie koszty, które spełniają kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 1, tj.:

* zostały poniesione przez podatnika,

* ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pierwsza z wymienionych przesłanek odnosi się do możliwości przypisania faktu poniesienia kosztu do osoby podatnika. Kosztem uzyskania przychodu mogą być wyłącznie koszty obciążające samego podatnika - wartość ciężarów, jakie ponosi podatnik w toku prowadzenia działalności (funkcjonowania). Poniesienie kosztu jest co do zasady związane z faktycznym i definitywnym przesunięciem określonej wartości z majątku podatnika do majątku innego podmiotu.

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł - obiektywnie oceniając - oczekiwać takiego efektu.

Z powyższego wyliczenia przesłanek warunkujących zaliczenie wydatków do podatkowych kosztów uzyskania przychodów wynika również, że jeżeli wydatki nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych na mocy art. 16 ustawy, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu na gruncie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem wykazania ich związku z uzyskaniem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Artykuł 16 ust. 1 ww. ustawy zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet, jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. Jednocześnie należy zauważyć, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 ustawy zostaną ex lege uznane za koszty podlegające odliczeniu.

Mając na uwadze charakter ponoszonych przez Wnioskodawcę wydatków podzielić należy podgląd, iż przepis art. 16 ust. 1 nie znajduje w sprawie zastosowania. Jeśli odszkodowania nie obejmują, jak wskazała Spółka w uzasadnieniu, odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych jak również kar, opłat i odszkodowań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska i niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie BHP oraz odsetek od tych zobowiązań to zarówno art. 16 ust. 1 pkt 16 jak i art. 16 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stosuje się. W z opisu stanu faktycznego, w którym Spółka wskazuje na konieczność ponoszenia wydatków z tytułu odszkodowań wynika, iż szczegółowego uzasadnienia wymaga natomiast rozważenie ewentualnego stosowania art. 16 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy, jako że przepis ten traktuje ogólnie o odszkodowaniach ze ściśle określonych tytułów.

Na podstawie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z zapłatą kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. W konsekwencji przepis ten wyklucza z kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania wyłącznie z tytułów w nim wymienionych.

W zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy zamkniętym katalogu wydatków niezaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, ustawodawca uwzględnił kary umowne i odszkodowania z tytułu:

* wad dostarczonych towarów,

* wad wykonanych robót,

* wad wykonanych usług,

* zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

* zwłoki w usunięciu wad towarów,

* zwłoki w usunięciu wad wykonanych usług.

Jest to katalog zamknięty. Wymienione w treści przepisu kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań. Celem tego przepisu jest zatem uniemożliwienie pomniejszenia podstawy opodatkowania o koszty poniesione w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania.

Wobec powyższego, do kosztów podatkowych nie zalicza się sankcji cywilnoprawnych w formie kar umownych czy odszkodowań z tytułów wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Z uwagi zaś na fakt, iż odszkodowania wypłacane przez Spółkę nie wynikają z zobowiązań kontraktowych lecz z odpowiedzialności deliktowej to również art. 16 ust. 1 pkt 22 nie znajdzie w sprawie zastosowania.

Co jednak istotne nie każdy wydatek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą spełnia przesłankę celowości z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Z uwagi na obiektywny charakter związku przyczynowego istniejącego pomiędzy poniesieniem kosztu uzyskania przychodów z przychodami podatnika lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła, dla kwalifikacji podatkowej poszczególnych odszkodowań płaconych przez Wnioskodawcę, istotne jest określenie, czy wydatki te spełniają przesłankę celowości, a podatnik dochował należytej staranności, ażeby uchronić się przed odpowiedzialnością odszkodowawczą i pomimo jej dochowania odpowiedzialny jest za roszczenia, które niejako stanowią niechciany, aczkolwiek nieunikniony element prowadzonej działalności gospodarczej. Nie jest zatem wystarczające wskazanie, iż wydatek nie znajduje się w katalogu wyłączeń określonym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a nadto, iż wydatek ten stanowi następstwo prowadzonej działalności gospodarczej. W art. 15 ww. ustawy, wyraźnie bowiem zarysowano przesłanki kwalifikowania wydatku do kosztów uzyskania przychodów i samo istnienie związku wydatku z działalnością gospodarczą nie jest wystarczające do przyjęcia, iż wydatek może zostać zaliczony w rachunku podatkowym danego podatnika. W konsekwencji oparcie argumentacji Wnioskodawcy na tych dwóch przesłankach, a mianowicie nie podleganiu pod normę z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz związku wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą uznać należy za nieprawidłowe. Stanowisko to pomija bowiem konieczność wykazania należytej staranności przejawiające się chęcią uniknięcia odpowiedzialności deliktowej. Niezbędne dla prawidłowości rozstrzygnięcia jest, aby stanowisko Wnioskodawcy uwzględniało obowiązek podjęcia prób ograniczających możliwość występowania z roszczeniami powstałymi w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Prawidłowe stanowisko musi także uwzględniać wymóg istnienia związku przyczynowego pomiędzy osiągnięciem przychodu, zachowaniem, albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Jak bowiem wskazuje się w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (cytat)"Nie wszystkie zatem wydatki związane z działalnością gospodarczą podatnika, nawet gdy są racjonalnie i ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. Pogląd przeciwny, zgodnie z którym do kosztów podatkowych zalicza się wszelkie koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (z wyłączeniem wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p.), jest zbyt daleko idący i abstrahuje od wskazanego w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. celu poniesienia kosztu. W rezultacie nie znajduje oparcia w treści tego przepisu. Uprawnione jest bowiem przyjęcie założenia, że gdyby zamiarem ustawodawcy było uznanie za koszty uzyskania przychodów wszelkich kosztów ponoszonych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej, nadałby temu przepisowi takie właśnie brzmienie." (NSA w wyroku z dnia 28 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3197/12).

Wnioskodawca co prawda wskazuje, iż poniesienie wydatku ma na celu minimalizację straty z tytułu zwiększonych wydatków na polisę ubezpieczeniową czy koszty procesów sądowych. Niemniej argument ten w ocenie organu nie uzasadnia związku wydatku z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Przyjmuje się bowiem, iż "Treść art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. nie obejmuje swą dyspozycją działań o charakterze negatywnym, tj. zmierzających do ograniczenia straty, lecz wyłącznie działania o charakterze pozytywnym zmierzające do uzyskania przychodu ewentualnie do zachowania lub zabezpieczenia jego źródeł (por. wyroki NSA: z dnia 4 grudnia 2014 r., II FSK 2704/12; z dnia 20 lipca 2011 r., II FSK 460/10). Działanie polegające na wypłacie odszkodowania w celu uniknięcia przyszłych roszczeń, w stanie faktycznym sprawy nie spełnia przesłanki ani działania w celu osiągnięcia przychodu ani w celu zabezpieczenia lub zachowania jego źródeł, określonej w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., zatem ocena prawna przedstawiona w skardze kasacyjnej i piśmie z dnia 5 grudnia 2014 r. jest nieprawidłowa." (vide: wyrok NSA z dnia 11 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2695/12).

Co również istotne nieprawidłowość stanowiska podatnika wynika z przedstawienia stanu faktycznego, zgodnie z którym każdy przypadek odszkodowania byleby nie przewyższał kwoty franszyzy redukcyjnej mógłby zostać zaliczony do podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Należy pamiętać, iż każdy wydatek musi być oceniany indywidualnie i przy każdym wydatku należy rozważyć odrębnie, czy doszło do wypełnienia ogólnych przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie można zatem a priori przesądzić, iż w każdej sprawie, przy każdej sytuacji zawsze odszkodowanie ponoszone przez Spółkę może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Byłoby to zbyt duże uproszczenie. Przy indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego konieczne jest bowiem skonkretyzowanie okoliczności faktycznych, a nie domaganie się rozstrzygnięć co do zdarzeń dotyczących bliżej niezdefiniowanego zbioru przypadków. Odpowiedzialność deliktowa może wynikać z wielu różnych okoliczności, stąd konieczne jest ich odrębne szczegółowe wskazanie i oparcie o te właśnie okoliczności wątpliwości interpretacyjnych powstających na gruncie wykładni art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Skoro w przedstawionym stanie faktycznym mowa jest o odszkodowaniach płaconych przez Spółkę w przyszłości, w odniesieniu do których nie są znane indywidualne okoliczności zapłaty poszczególnych z tych należności, nie ma możliwości dokonania definitywnej, indywidualnej oceny prawnej każdego z tych wydatków.

Wobec powyższego, nie można przyjąć - jak czyni to Wnioskodawca - że każde płacone przez niego w przyszłości odszkodowanie spełniać będzie przesłanki zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów. Przyjęcie stanowiska o dopuszczalności uznania za koszt uzyskania przychodów każdego odszkodowania związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, prowadziłoby do sytuacji, gdy wskutek każdego działania, niezależnie od jego przyczyn i charakteru, podatnik uzyskiwałby korzyść w postaci prawa zmniejszenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym o wartość kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.