IPPB3/423-937/13-2/GJ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 6 lutego 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-937/13-2/GJ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2013 r. (data wpływu 25 listopada 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka Akcyjna (dalej: Spółka" lub "Wnioskodawca") jest spółką kapitałową prawa polskiego działającą jako zakład ubezpieczeniowy na podstawie zezwolenia Ministra Finansów na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej. 100% akcjonariuszem Spółki jest X. (dalej: "X."). Wskazane podmioty należą do podatkowej grupy kapitałowej (dalej: "PGK"), w której X. pełni rolę spółki dominującej oraz reprezentującej w zakresie obowiązków wynikających z u.p.d.o.p. oraz z przepisów Ordynacji podatkowej.

W dniu 21 czerwca 2013 r. Walne Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku za rok obrotowy 2012 i wypłaty dywidendy.

Wypłata dywidendy nastąpiła w formie aktywów niepieniężnych, w postaci certyfikatów inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych zarządzanych przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych X., posiadanych przez Spółkę.

Szczegóły dotyczące wypłaty dywidendy reguluje porozumienie zawarte pomiędzy Spółką a X. z dnia 3 września 2013 r. w zakresie wypłaty dywidendy przez X. Spółkę Akcyjną.

Zgodnie z porozumieniem, wartość aktywów niepieniężnych w postaci zdematerializowanych certyfikatów inwestycyjnych została ustalona w oparciu o oszacowanie wartości certyfikatów inwestycyjnych poszczególnych funduszy inwestycyjnych, przygotowane przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych X. Ponadto, różnica między całkowitą kwotą dywidendy a wartością aktywów niepieniężnych przeznaczonych na wypłatę dywidendy, została wypłacona w formie środków pieniężnych.

Spółka nie zawarła oraz nie zawrze z X. umowy o charakterze umowy sprzedaży, o której mowa w art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964. Nr 16 poz. 93 z późn. zm.), ani żadnej innej umowy o podobnym charakterze.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy, zgodnie z u.p.d.o.p., po stronie Spółki nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu w z związku z wypłatą (przekazaniem) przez Spółkę dywidendy w formie aktywów niepieniężnych (certyfikatów inwestycyjnych).

Zdaniem Wnioskodawcy po stronie Spółki, na gruncie u.p.d.o.p. nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu z związku z wypłatą (przekazaniem) przez Spółkę dywidendy w formie aktywów niepieniężnych (certyfikatów inwestycyjnych).

UZASADNIENIE

1. Prawo akcjonariusza do dywidendy

Prawo akcjonariusza do udziału w zysku w formie dywidendy określa ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm., dalej: "k.s.h."). Według art. 347 k.s.h. wspólnik ma prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony uchwałą zgromadzenia wspólników do podziału. Na gruncie art. 347 § 2 k.s.h. zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji.

Dywidenda stanowi, co do zasady, świadczenie pieniężne, jednak k.s.h. nie zabrania możliwości wypłaty zysku w formie niepieniężnej (dywidenda rzeczowa). Jak wskazuje się w doktrynie prawa handlowego, dywidenda rzeczowa może sprowadzać się do świadczenia akcjonariuszom w formie przekazania towarów, produktów czy surowców wytwarzanych (pozyskiwanych) przez spółkę, względnie do przenoszenia na akcjonariuszy należących do spółki składników majątkowych (A. Opalski, Prawa i obowiązki akcjonariuszy, w S. Sołtysiński (red) Prawo spółek kapitałowych, System Prawa Prywatnego T 17B, Warszawa 2010; podobne stanowisko zostało zaprezentowane, między innymi w następujących pozycjach: Z Jara, Kodeks Spółek Handlowych, Komentarz online, rok 2013, J Strzępka (red), Kodeks Spółek Handlowych, Komentarz, wyd. 4, Warszawa 2009). Składnikami majątkowymi mogą być np. akcje i udziały w innych spółkach, papiery wartościowe i pochodne instrumenty finansowe, jak i nieruchomości oraz rzeczy ruchome.

2. Brak faktycznego przysporzenia majątkowego po stronie Spółki wypłacającej

Katalog przychodów podatkowych został określony przez ustawodawcę w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. Zgodnie z tym przepisem, przychodami są, w szczególności: m.in. otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym różnice kursowe; wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie świadczeń, wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, i inne. W katalogu tym ustawodawca nie wskazał wprost, iż przychód powstaje również w efekcie wypłacenia lub przekazania w formie rzeczowej (niepieniężnej), dywidendy przez osobę prawną.

Spółka zwraca uwagę, że katalog przychodów wskazanych w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p., pozostaje katalogiem otwartym. Tym niemniej, należy zwrócić uwagę, że przez przychody dla celów podatkowych należy rozumieć przysporzenia majątkowe o charakterze definitywnym oraz określonym, które faktycznie powiększają aktywa podatnika. Takie rozumienie przychodu podatkowego potwierdza m.in. orzecznictwo sądów administracyjnych, tak np. Naczelny Sąd Administracyjny ("NSA") w wyroku z 14 maja 1998 r. o sygn. akt SA/Sz 1305/97, w którym Sąd uznał, iż "Z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko taka wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.", czy też ten sam Sąd w wyroku z 27 listopada 2003 r. o sygn. akt III SA 3382/02, w którym stwierdził, iż " (...) do przychodów zaliczyć można tylko takie wartości, które określają definitywny przyrost majątku podatnika".

Wnioskodawca pragnie wskazać, że w sytuacji wypłaty dywidendy pieniężnej, jak również przekazanie dywidendy rzeczowej, po stronie Spółki nie powstaje żadne przysporzenie majątkowe.

Wypłata dywidendy (zarówno pieniężnej czy też rzeczowej) wywołuje przyrost aktywów tylko i wyłącznie po stronie otrzymującego. Spółka, bowiem, poprzez czynność wypłaty dywidendy, dystrybuuje zysk, poprzez co zmniejsza wartość swojego majątku. W rezultacie wypłata dywidendy, w tym w formie niepieniężnej prowadzi do zmniejszenia majątku wypłacającego, a nie, w żadnym wypadku, do jego wzrostu, skutkującego powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu. Podmiotem, który osiągnie trwałe przysporzenie majątkowe, jest podmiot otrzymujący dywidendę, który osiągnie z tego tytułu przychód w rozumieniu u.p.d.o.p. Spółka pragnie zauważyć, iż tożsame stanowisko, iż, w przypadku wypłaty (przekazania) dywidendy w formie niepieniężnej po stronie wypłacającego nie powstaje żadne przysporzenie majątkowe, a tym samym, nie może być mowy o powstaniu przychodu podatkowego, zostało zaprezentowanew licznych prawomocnych wyrokach NSA.

Przykładowo, w wyroku z dnia 19 marca 2013 r. (sygn. akt II FSK 1437/II), NSA stanął na stanowisku, iż: "Realizacja uprawnień wspólnika polegająca na przekazaniu mu prawa własności nieruchomości doprowadzi jedynie do uszczuplenia majątku spółki a zatem nie może być tutaj mowy o powstaniu przychodu, który podlegałby opodatkowaniu". Podobne stanowisko wyraził także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 marca 2012 r. (sygn. akt II FSK 1673/10), w których NSA uznał, że: przekazanie przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością dywidendy w formie prawa własności do znaku towarowego jej wspólnikowi rodzi obowiązek opłacenia podatku wyłącznie (podkreślenie Wnioskodawca) u wspólnika".

3. Dywidenda rzeczowa jako świadczenie jednostronne, brak charakteru wzajemności

Spółka pragnie podkreślić również, iż z punktu cywilnoprawnego, obowiązek wypłaty dywidendy jest zobowiązaniem jednostronnym, wynikającym ze stosunków właścicielskich. Wypłata dywidendy jest świadczeniem, któremu nie towarzyszy żadne świadczenie wzajemne wspólnika, w szczególności, nie stanowi odpłatnego zbycia praw. Tym samym, wypłata dywidendy rzeczowej nie powinna być utożsamiana z umową o charakterze wzajemnym, bowiem, w przypadku dywidendy, jedynie Spółka zobowiązana jest do dokonania określonego świadczenia (wypłaty dywidendy), a jej świadczeniu nie towarzyszy żadna czynność wzajemna, do której zobowiązany byłby akcjonariusz. Brak jest zatem, jakiejkolwiek odpłatności po stronie akcjonariusza w związku z przeniesieniem na rzecz akcjonariusza własności aktywów w drodze wypłaty zysku w formie rzeczowej.

Spółka stoi, zatem, na stanowisku, iż przeniesienie składnika jej aktywów w formie dywidendy na rzecz udziałowców nie powoduje powstania po stronie spółki przychodu z odpłatnego zbycia praw na podstawie art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. Wskazany art. 14 u.p.d.o.p. poprzez zastosowanie określenia "odpłatny" odnosi się do czynności, w ramach których następuje przeniesienie własności rzeczy lub praw w zamian za zapłatę określonej ceny, która stanowi przysporzenie podlegające opodatkowaniu. Jak wskazano powyżej, w sytuacji wypłaty dywidendy rzeczowej, o żadnej odpłatności nie może być mowy i wywiązaniu się przez Spółkę wobec akcjonariusza nie towarzyszy dokonanie żadnej czynności prawnej wzajemnej. Spółka przekazuje akcjonariuszowi część posiadanego majątku z tego powodu, że spełnione zostają wymogi dotyczące podziału zysku przewidziane umową spółki oraz wymogami prawa.

Spółka stoi na stanowisku, że przekazanie dywidendy przez Spółkę nie stanowi również zwolnienia z długu, o którym mowa w art. 508 kodeksu cywilnego. Wypłata dywidendy zgodnie z podjętą uchwałą Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy prowadzi do wygaśnięcia, poprzez wykonanie, ciążącego na spółce zobowiązania wobec wspólników, nie jest zaś formą zwolnienia z długu. Zwolnienie z długu prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania z chwilą zawarcia umowy, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, ten zaś zwolnienie przyjmuje. Wygaszenie zobowiązania w ten sposób wymaga nie tylko samego oświadczenia wierzyciela, który zrzeka się przysługującej mu wierzytelności, ale także akceptacji samego oświadczenia przez dłużnika. Zgodnie z przyjętą doktryną zwolnienie z długu jako czynność rozporządzająca, skutkuje pomniejszeniem majątku wierzyciela, który wyzbywa się części swoich aktywów, zrzekając się roszczenia. Zatem o zwolnieniu z długu można by mówić jedynie wówczas, gdyby akcjonariusz zrzekłby się roszczenia do dywidendy. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nie sposób stwierdzić, aby akcjonariusz zwalniał Spółkę w jakikolwiek sposób z obowiązku wypłaty dywidendy.

Spółka pragnie podkreślić, że powyższe stanowisko jest zbieżne z linią orzeczniczą prezentowaną przez Naczelny Sąd Administracyjny. Przykładowo, w prawomocnym wyroku NSA z dnia 13 czerwca 2013 r. (sygn. II FSK 1166/12), Sąd stanął na stanowisku, iż: "wypłata przez spółkę dywidendy niepieniężnej nie powinna być utożsamiana z umową sprzedaży, ani jakąkolwiek podobną umową o charakterze wzajemnym. Przeniesienie własności akcji w wyniku wypłaty dywidendy nie ma bowiem charakteru odpłatnego zbycia prawa rzeczowego. Jest ono jednostronną czynnością prawną polegająca na przeniesieniu prawa własności akcji na uprawnionego do udziału w zysku na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki. Wypłata z zysku na rzecz akcjonariuszy spółki nie jest także czynnością wzajemną, gdyż świadczeniu spółki na rzecz akcjonariuszy bezpośrednio nie odpowiada jakiekolwiek świadczenie z ich strony. Wypłata z zysku na rzecz akcjonariuszy spółki akcyjnej nie prowadzi również do zwolnienia się z długu przez spółkę. Spółka przekazuje akcjonariuszom część posiadanego majątku w formie pieniężnej bądź rzeczowej z tego powodu, że spełnione zostaną przewidziane umową spółki i przepisami prawa wymogi dotyczące podziału zysku. Jeśli spółka nie osiągnęła zysku niecelowe jest podjęcie uchwały o jego podziale i wypłacie dywidendy. Osiągnięcie zysku jest bowiem warunkiem koniecznym, choć nie wystarczającym, do wypłaty dywidendy.

W przypadku przeniesienia na akcjonariuszy prawa własności części akcji innego podmiotu, których rynkowa wartość będzie odpowiadała kwocie zobowiązania spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału wypłaty z zysku, nie znajdzie zastosowania art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. Reguluje on sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz rzeczy ruchomych. Przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty z zysku nie jest bowiem zbyciem, w wyniku którego powstaje po stronie spółki przychód, gdyż wyplata z zysku w formie rzeczowej nie stanowi odpłatnego zbycia praw. Przy wypłacie z zysku na rzecz akcjonariuszy nie dochodzi więc do określenia jakiejkolwiek ceny zbywanej rzeczy i praw majątkowych. Wypłata z zysku w formie niepieniężnej w drodze przeniesienia własności akcji innego podmiotu na akcjonariuszy nie spowoduje po stronie spółki wypłacającej, jak powiedziano wyżej, powstania przychodu z odpłatnego zbycia na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy."

Taki sam pogląd został podzielony przez NSA w innych prawomocnych wyrokach, przykładowo: w wyroku z dnia 8 lutego 2013 r. (sygn. akt II FSK 1384/10), w wyroku z dnia 19 marca 2013 r. (sygn. akt II FSK 1437/11); w wyroku z dnia 14 marca 2012 r. (sygn. akt. II FSK 1673/10); w wyroku z dnia 12 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FSK 1260/11); w wyroku z dnia 17 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II FSK 1638/11).

4. Uwzględniania prawomocnych orzeczeń sądów w wydawanych interpretacjach

Ponadto Spółka pragnie zauważyć, iż zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej organ wydający interpretację może, z urzędu, zmienić wydana interpretację, ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość w świetle orzecznictwa sądów. Zatem, jeżeli orzecznictwo sądów powinno być uwzględnianie przy zmianie interpretacji, to tym bardziej organ ma obowiązek dokonać analizy tego orzecznictwa przy wydawaniu takiej interpretacji. W tym przypadku jako, że linia orzecznictwa jednoznacznie wskazuje, iż wypłata dywidendy w formie niepieniężnej nie skutkuje powstaniem przychodu po stronie Spółki, zasadnym wydaje się uwzględnienie stanowiska judykatury przy udzielaniu odpowiedzi na niniejszy wniosek.

Stanowisko w zakresie interpretacji art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 1 stycznia 2009 r. (sygn. akt I SA/Go 428/09). Zgodnie ze stanowiskiem sądu: "pominięcie przy wydawaniu interpretacji wyroków sądów administracyjnych wydanych w analogicznych sprawach stanowi naruszenie przepisu art. 14b § 1 w zw. z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej. Obowiązek uwzględnienia orzecznictwa sądów administracyjnych wypływa pośrednio właśnie z treści tego przepisu. Skoro bowiem orzecznictwo sądów powinno mieć wpływ na zmianę interpretacji indywidualnej, to również powinno być uwzględniane przy jej wydaniu i nie może być przez organ pominięte z lakonicznym stwierdzeniem, że wyroki zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację."

Spółka pragnie podkreślić, że powyższe stanowisko jest także zbieżne z linią orzeczniczą prezentowaną przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FSK 1260/11), w którym Sąd uznał, iż: "Stosownie bowiem do treści art. 14a ord. pod. minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (interpretacje ogólne). Choć orzecznictwo sądowe nie ma w polskim systemie prawnym charakteru precedensowego, to w zakresie interpretacji podatkowych (ogólnych i indywidualnych) zyskuje ono szczególnie na znaczeniu. Orzecznictwo to ma normatywne przełożenie na tworzenie warunków jednolitego stosowania prawa podatkowego w płaszczyźnie ogólnej. Jeszcze większa jest jego rola w zakresie eliminowania wadliwych interpretacji, o czym stanowi art. 14e § 1 ord. pod., o czym wspomniał Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym wyroku. Tym samym orzecznictwo sądów stało się przesłanką do formułowania oceny poprawności funkcjonujących w obrocie prawnym interpretacji, także interpretacji indywidualnych. Dlatego też nie jest zasadne stanowisko Ministra Finansów, że nie ma on obowiązku przy wydawaniu interpretacji prawa podatkowego uwzględniać orzecznictwa sądów administracyjnych. Powyższe zaś czyni niezasadnym zarzut naruszenia art. 14e i art. 14h Ordynacji podatkowej"

Podsumowując, zdaniem Spółki, wykładnia przepisów prawnych zawartych w art. 12 oraz art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. nie daje podstaw do uznania, iż w przypadku wypłaty (przekazania) na rzecz akcjonariusza przez Spółkę dywidendy w formie aktywów niepieniężnych, w postaci certyfikatów inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych posiadanych przez Spółkę, po stronie Spółki powstaje przychód podatkowy z tego tytułu. Stanowisko to jest zbieżne z obecną linią interpretacyjną prezentowaną w prawomocnych wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia jest nieprawidłowe.

Dywidenda jest częścią zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej przeznaczoną do podziału pomiędzy udziałowców lub akcjonariuszy.

Zgodnie z przepisem art. 347 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - dalej k.s.h. (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) akcjonariusze spółki akcyjnej mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom. Jeśli walne zgromadzenie podejmuje uchwałę o wypłacie dywidendy, spółka ma obowiązek wypłacić dywidendę akcjonariuszowi. "Dywidenda" jest pojęciem w ustawie niezdefiniowanym. W doktrynie definiuje się je jako czysty zysk w spółce lub ściślej jako część zysku w spółce przeznaczoną do podziału między akcjonariuszy. Z osiągnięciem zysku w spółce mamy do czynienia wówczas, gdy występuje nadwyżka aktywów nad pasywami spółki. Będzie to miało miejsce w sytuacji, gdy wszystkie wartości majątkowe posiadane przez spółkę (np. nieruchomości, ruchomości, udziały w innych spółkach itp.), łącznie ze środkami pieniężnymi na rachunkach bankowych i w kasie przewyższają sumę zobowiązań i kapitału zakładowego spółki. " Czysty zysk" stanowi różnica pomiędzy kwotą zysku brutto i naliczonych podatków (dochodowych, VAT, od nieruchomości itd.). Podjęcie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy o podziale zysku (dywidendy) powoduje, że po stronie akcjonariusza powstaje roszczenie o wypłatę dywidendy a po stronie spółki uchwała skutkuje powstaniem zobowiązania. Roszczenie o wypłatę dywidendy, które akcjonariusz nabywa w następstwie podjęcia uchwały jest uprawnieniem o charakterze obligacyjnym. W sytuacji, gdy spółka nie wypłaci dywidendy, akcjonariusz może dochodzić tego roszczenia na drodze sądowej.

Rozpatrując skutki " wypłaty" dywidendy rzeczowej na gruncie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., na wstępie należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca w art. 12 ust. 1 pkt 1-9 u.p.d.o.p. podaje jedynie przykładowe kategorie pożytków, których otrzymanie kreuje przychód podatkowy. Jednocześnie w art. 14 ust. 1 określa sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy i prawa majątkowych. W przedmiotowej sprawie chodzi o skutki podatkowe zdarzenia przeniesienia własności certyfikatów inwestycyjnych ze Spółki na akcjonariusza w ramach realizacji zobowiązania Spółki do "wypłaty" dywidendy. W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, że organ rozpatruje "wypłatę" dywidendy rzeczowej w kontekście czynności rozporządzającej przeniesienia własności składnika majątkowego z jednego podmiotu na inny. Należy bowiem zauważyć, że dywidenda pieniężna, która stanowi czysty zysk po opodatkowaniu podatkiem dochodowym jest dla Spółki wypłacającej neutralna podatkowo. Wiąże się to z zasadą zakazu podwójnego opodatkowania. Dywidenda pieniężna została już opodatkowana podatkiem dochodowym, zatem jej wypłata nie wiąże się z powstaniem przychodu po stronie Spółki ją wypłacającej. W sytuacji zaś dywidendy rzeczowej, składnik majątkowy traktowany jako dywidenda nie został opodatkowany. Zatem "wyzbycie się" go przez Spółkę rodzi obowiązek podatkowy. Spółka jako dłużnik przenosząc na akcjonariusza jako wierzyciela własność swojego składnika majątku realizuje swoje zobowiązanie wypłaty dywidendy. Nie można przy tym uznać, że w takim przypadku składniki majątkowe pełnią de facto funkcję pieniądza i dywidenda rzeczowa podobnie jak pieniężna jest neutralna podatkowo. Składniki majątkowe przekazane akcjonariuszowi na własność stanowią element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu. Powyższe podejście znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku WSA w Krakowie z dnia 24 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 1619/11, (wydanym co prawda na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co jednakże nie zmienia istoty rozważanego problemu, gdyż analogiczne przepisy znajdują się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych) w którym wyraźnie wskazano że "wypłata (dywidendy - przyp. organu) w formie pieniężnej pochodzi z wypracowanego zysku spółki jawnej i jest wypłacana z tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast odmienna sytuacja ma miejsce, gdy spółka dokonuje wypłaty zysku w formie niepieniężnej, kosztem swojego majątku. Składniki majątkowe przekazane wspólnikom na własność stanowią bowiem element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu (nie generował dochodu podlegającego opodatkowaniu w szczególności z jego ewentualnego zbycia)".

W ocenie organu przeniesienie własności certyfikatów inwestycyjnych Spółki na akcjonariusza skutkuje po stronie przenoszącego własność dłużnika - Spółki powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia tych składników na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 ustawy. W Spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy w wysokości wartości rynkowej certyfikatów, a jednocześnie odpowiadającej wartości dywidendy przeznaczonej do wypłaty. W pełni uprawnione jest stanowisko, że przeniesienie własności składnika majątkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy traktować na równi z odpłatnym zbyciem tego składnika. Przy czym należy wskazać, iż pojęcie "zbycie" nie oznacza tylko umowy sprzedaży w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. -Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny tj. określonej kwoty pieniężnej. W art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. mowa jest o odpłatnym zbyciu, a termin "zbycie" oznacza każdą formę przeniesienia własności (por. wyroki WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 2677/10, czy też wyrok III SA/Wa 2520/11).

Cena nie zawsze musi być wyrażona w pieniądzu. Może również przybrać postać korzyści w postaci zmniejszenia się zobowiązań Spółki, czyli zmniejszenie pasywów. W żadnym razie zmniejszenie się zobowiązań Spółki nie stanowi zwolnienia z długu w rozumieniu art. 508 kodeksu cywilnego czyli wygaśnięcia zobowiązania mimo braku zaspokojenia wierzyciela. Wypłata dywidendy rzeczowej w postaci składnika majątkowego, który nie był opodatkowany i nie ma charakteru czystego zysku, stanowi realizację zobowiązania Spółki do wypłaty dywidendy powodując zmniejszenie się jej zobowiązań, a to wiąże się z uzyskaniem przychodu.

Stanowisko prezentowane w niniejszej interpretacji jest zbieżne ze wszystkimi wydawanymi aktualnie przez Ministra Finansów interpretacjami indywidualnymi (por. np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 września 2013 r., nr ILPB3/423-283/13-4/JG; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 25 kwietnia 2013 r., IPTPB3/423-57/13-2/IR; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 marca 2013 r., IPPB3/423-13/13-2/GJ; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 10 października 2012 r., ILPB3/423-253/12-4/JS; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 października 2012 r., IPPB3/423-548/12-2/GJ).

W odniesieniu do wskazanych wyroków organ nie podziela zawartego w nich stanowiska, w którym kwestię dywidendy rzeczowej rozpatruje się tylko w kontekście uchwały walnego zgromadzenia spółki jako jednostronnej czynności prawnej przeniesienia własności składnika majątkowego z jednego pomiotu na inny. Organ podkreśla, że przy dywidendzie rzeczowej, niepieniężnej mamy de facto do czynienia z dwiema czynnościami prawnymi: jedną czynnością jest faktycznie jednostronna uchwała w zakresie wypłaty dywidendy o określonej wartości. Drugą zaś czynnością niezbędną do skutecznej realizacji uchwały jest przeniesienie własności aktywów innych niż środki pieniężne. I ta druga czynność prawna jest przedmiotem opodatkowania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w opisanym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl