IPPB3/423-875/09-3/GJ - Zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków związanych z wymianą wadliwego towaru lub naprawą reklamacyjną.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2009 r. (data wpływu 2 listopada 2009 r.), uzupełnionym pismami z dnia 12 stycznia 2010 r. oraz z dnia 19 stycznia 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z wymianą wadliwego towaru lub naprawą reklamacyjną - jest prawidłowe.

W dniu 2 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów podatkowych oraz obowiązków Spółki jako płatnika.

Przedmiotem niniejszej interpretacji są przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydana odrębna interpretacja.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Spółka zajmuje się produkcją i sprzedażą budowlanej ceramiki klinkierowej. Produkcja odbywa się systemem ciągnionym - pokłady różnych glin łączy się ze sobą, formuje i wypala w piecach komorowych lub tunelowych. Otrzymywany jest produkt naturalny, który stosownie do parametrów fizyko-chemicznych dostępnej gliny może być bardziej lub mniej wrażliwy na warunki atmosferyczne. Skutkuje to czasami rozwarstwieniami, odpryskami, wichrowatościami itp. wyrobów zamontowanych w miejscu przeznaczenia. Wady tego rodzaju są nierozłączną częścią produkcji z materiałów naturalnych i nie da się ich wyeliminować na poziomie wewnętrznego systemu jakoś ci.

Swoje produkty Spółka sprzedaje za pośrednictwem "Hurtowni". Z powodu wad opisanych powyżej odbiorcy indywidualni - Klienci kupujący produkty w Hurtowniach składają za ich pośrednictwem do Spółki reklamacje na wyroby. Podstawą reklamacji jest rękojmia ustanowiona w Kodeksie cywilnym i opisana w "Ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej". Rozpatrując daną reklamację Spółka zbiera dokumentację w postaci dokumentów potwierdzających nabycie wyrobów, zgłoszenia reklamacyjnego z opisem wad, stosowanych materiałów montażowych; jeśli sytuacja tego wymaga Spółka przeprowadza wizję lokalną i/lub prosi o fotografie wyrobów z wadami. Jeśli tylko reklamacja jest zasadna Spółka realizuje roszczenia klientów w postaci wymiany towarów na wolne od wad lub/i wypłatę rekompensaty poniesionych kosztów montażu wadliwych wyrobów, ich demontażu i ponownego montażu wyrobów wolnych od wad, ustalone w oparciu o stawki rynkowe lub szacunek rzeczoznawcy. Czasami zdarza się, że reklamacja jest niezasadna, ponieważ np. upłynął termin rękojmi, lecz Spółka mimo to dokonuje wypłaty rekompensaty i/lub wymiany wyrobów. Czyni tak ze względów marketingowych, pozycji produktów konkurencyjnych i postrzegania Spółki na danym rynku lokalnym. Nadmienić należy, że Hurtownicy to niezależne firmy handlowe sprzedające produkty Spółki. Praktyka lat ubiegłych i umowy o współpracy z tymi Hurtowniami cedują koszty postępowania reklamacyjnego na Spółkę w celu zachowania tej współpracy. Spółka zobowiązała się ponosić koszty postępowań reklamacyjnych. Nie zobowiązanie się do ponoszenia kosztów reklamacji zgłaszanych przez odbiorców indywidualnych do Hurtowników, groziłoby Spółce odmową współpracy i sprzedaży jej produktów przez te Hurtownie. Należy dodać, iż jest to powszechnie stosowana na rynku galanterii klinkierowych praktyka handlowa. Produkty Spółki sprzedają się przy okazji sprzedaży podstawowych materiałów budowlanych (cegieł, pustaków, dachówek). Firmy handlujące (Hurtownicy) takimi produktami niechętnie podchodzą do sprzedaży wyrobów oferowanych przez Spółkę, ponieważ nie zarabiają na nich tak jak na podstawowych materiałach budowlanych i traktują je jako uzupełnienie swojej oferty. Stąd "zachęta do sprzedaży" w postaci przejęcia kosztów postępowania reklamacyjnego.

W związku z powyższym powstaje pytanie:

Czy wypłacone przez Spółkę rekompensaty (odszkodowania) i/lub wartość wymienionych wyrobów są dla niej kosztem uzyskania przychodów; czy takim kosztem są rekompensaty i/lub wartość wymienianych wyrobów w sytuacji, gdy reklamacja jest niezasadna.

Spółka stoi na stanowisku, iż wypłacone rekompensaty (odszkodowania) i/lub wartość wymienianych wyrobów niezależnie od tego, czy reklamacja jest, czy nie jest zasadna stanowią koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stosownie do tego przepisu kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Rekompensaty służą zabezpieczeniu przychodów, zatem stanowią koszty podatkowe. Ponieważ wypłacona kwota stanowi równowartość zakupionych wyrobów Spółki i/lub kosztów montażu, demontażu i ponownego montażu wyrobów wolnych od wad, nie stanowi odszkodowań lub kar umownych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 (kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług). Rekompensaty i wydane nowe wyroby mają zaspokoić roszczenia klientów indywidualnych i nie wynikają z umów cywilnoprawnych zawartych z nimi. Rekompensaty i wydane nowe wyroby wynikają z chęci zapewnienia sobie ciągłości sprzedaży w kanałach dystrybucji naszych Hurtowników, tak aby Hurtownicy Ci nie musieli tracić czasu i pieniędzy w przeprowadzaniu procedur reklamacyjnych, jakie nakłada na nich ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, a cały swój wysiłek kierowali na sprzedaż wyrobów Spółki. Klient reklamujący wyroby nawet jeżeli reklamacja jest nie zasadna (bo np. upłynął czas zgłoszenia reklamacji) oczekuje, iż kupując wyroby Spółki będzie z nich korzystał przez 15-20 lat, a czas reklamacji upływa po 2 latach, ma być usatysfakcjonowany ostatecznie zakupami wyrobów Spółki, nawet jeśli pierwszy zakup wiązał się z koniecznością reklamacji, tak aby przy innej okazji powrócił do zakupów wyrobów Spółki. Reklamacje te wynikają z właściwości fizyko-chemicznych glin używanych do produkcji wyrobów. Praktyka i nauka nie znają sposobów na 100 % wyeliminowanie na poziomie produkcyjnym wyrobów, które w toku używania nie będą bardziej lub mniej wrażliwe na warunki atmosferyczne, co skutkuje czasami ich rozwarstwieniami, odpryskami, wichrowatościami.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Aby odpowiedzieć na pytanie zawarte we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej należy ustalić, czy w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie wyłączenie z kosztów podatkowych określone w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Z powyższego przepisu wynika, że do kosztów podatkowych nie zalicza się sankcji cywilnoprawnych w formie kar umownych czy odszkodowań z tytułów w nim wskazanych. Chociaż ustawa posługuje się pojęciami: "kary umowne", odszkodowania, nie definiuje ich na własne potrzeby. Stosowne regulacje prawne zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Kara umowna jako sposób zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, który przede wszystkim, ma na celu ułatwienie w dochodzeniu naprawienia ewentualnej szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego została uregulowana w przepisach art. 483-485 Kodeksu cywilnego. Kara umowna powinna zostać określona bezpośrednio w umowie jako postanowienie o tym, iż naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej

W zakresie odszkodowań, które przysługują zawsze z mocy prawa i pokrzywdzony może ich dochodzić niezależnie od postanowień konkretnej umowy ustawodawca uregulował w art. 471 i nast. k.c.

W tym miejscu należy zauważyć, że czym innym jest kara umowna czy odszkodowanie, a czym innym są wydatki związane z usunięciem wad towarów w ramach napraw reklamacyjnych. W przypadku, gdy towar jest wadliwy/ niezgodny z umową na sprzedawcy (a w przedmiotowej sprawie na podstawie umów o współpracy na producencie) ciąży obowiązek nieodpłatnej naprawy albo wymiany na nowy. Obowiązek ten nie wynika z nałożenia na sprzedawcę/producenta kary umownej, lecz z przepisów zobowiązujących bądź na mocy kodeksu cywilnego bądź ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 141, poz. 1176 z późn. zm.) do określonego zachowania. Wydatki poniesione w związku z naprawą, wymianą wadliwego towaru nie mają charakteru ani kar umownych, ani odszkodowań wskazanych w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy.

W przedmiotowej sprawie Spółka realizuje roszczenia klientów o wymianę towaru na wolny od wad i/lub wypłaca rekompensatę stanowiącą zwrot poniesionych przez klienta wydatków związanych z montażem wadliwych wyrobów, ich demontażem i ponownym montażem. Wady ujawnione w reklamacji nie są rezultatem nienależytego wykonania zobowiązania przez Spółkę, lecz wrażliwością na warunki atmosferyczne produkowanych wyrobów naturalnych z dostępnej gliny, która stosownie do parametrów fizyko-chemicznych może być bardziej lub mniej wrażliwa na te warunki. Niezależnie od dołożenia przez Spółkę należytej staranności w procesie produkcyjnym, wyroby przez nią produkowane mogą różnie reagować w miejscu przeznaczenia. Aby nie stracić odbiorców swoich wyrobów, głównie hurtowni za pośrednictwem których dokonuje sprzedaży, ale także klientów indywidualnych, którzy w dalszej kolejności kupują jej wyroby, Spółka przyjęła w swojej strategii sprzedaży możliwość uznawania reklamacji klientów indywidualnych, gdy jest ona zasadna, ale również w przypadku np. niedotrzymania terminu rękojmi. Tak postępując Spółka ma na celu utrzymanie pozytywnego wizerunku wśród hurtowni i klientów, co przekłada się na osiągane ze sprzedaży wyrobów przychody. Gdyby nie zobowiązała się do ponoszenia kosztów postępowań reklamacyjnych groziłoby to odmową współpracy z hurtowniami i zagrażałoby źródłu przychodów.

W świetle przedstawionych okoliczności w ocenie organu, Spółka ma prawo zaliczyć wydatki związane z postępowaniem reklamacyjnym jako spełniające warunki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock