IPPB3/423-805/13-2/AG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 31 października 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-805/13-2/AG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 3 października 2013 r. (data wpływu 3 października 2013 r.) w sprawie o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wykorzystania instytucji stabilizacji pomocniczej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2013 r. do tutejszego organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wykorzystania instytucji stabilizacji pomocniczej.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. (dalej: "Spółka" lub "Manager Stabilizacji") planuje uczestniczyć w obsłudze oferty publicznej obejmującej istniejące akcje sprzedawane przez Skarb Państwa. W ramach takiej oferty publicznej planowane jest wykorzystanie instytucji stabilizacji pomocniczej w oparciu o tzw. opcję greenshoe w rozumieniu i na warunkach określonych w Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2273/2003 wykonującego dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zwolnień dla programów odkupu i stabilizacji instrumentów finansowych (dalej: "Rozporządzenie 2273/2003") oraz ustawę z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2013 r. poz. 2016 tekst jednolity; dalej: "Ustawa o Komercjalizacji i Prywatyzacji").

Celem stabilizacji jest niedopuszczenie, w ramach notowań akcji na rynku regulowanym, w szczególności na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, do spadku kursu akcji poniżej ceny akcji z oferty publicznej, czemu Manager Stabilizacji miałby, działając na zlecenie Skarbu Państwa, przeciwdziałać poprzez skupowanie akcji na rynku regulowanym, jeżeli kurs akcji, jaki ukształtowałby się w ramach notowań na rynku regulowanym bez takiego skupu akcji, miałby być niższy niż cena akcji w ofercie publicznej. Zapobieżenie spadkowi kursu poniżej ceny akcji z oferty publicznej ma zachęcać inwestorów do nabycia akcji w ofercie publicznej prowadzonej przez Skarb Państwa poprzez eliminację lub ograniczenie ryzyka, że w wyniku zmasowanej podaży akcji na rynku regulowanym (w szczególności ze strony inwestorów indywidualnych) w ramach notowania akcji na rynku regulowanym dojdzie do ukształtowania się kursu akcji poniżej ceny z oferty publicznej, co zniechęcałoby do nabywania akcji w ramach oferty publicznej i wpływało na obniżenie ceny akcji w ofercie publicznej. Tym samym stabilizacja ma ostatecznie na celu zwiększenie ceny, jaką inwestorzy są gotowi zapłacić za akcje Skarbowi Państwa w ramach oferty publicznej, co leży w Interesie Skarbu Państwa.

Działania stabilizacyjne uwarunkowane są przepisami Ustawy o Komercjalizacji i Prywatyzacji oraz Rozporządzenia 2273/2003, i składają się z szeregu poszczególnych czynności, przedstawionych poniżej.

Zasadniczym celem wszystkich poniższych czynności jest umożliwienie Managerowi Stabilizacji prowadzenia działań stabilizacyjnych poprzez nabywanie przez niego akcji na rynku regulowanym. Manager Stabilizacji nabywa akcje na rynku regulowanym w celu zwiększenia kursu akcji na rynku regulowanym. Po osiągnięciu celu stabilizacji Manager Stabilizacji z uwagi na ograniczenia wynikające z ustawy o finansach publicznych oraz potrzeb budżetowych państwa nie może odsprzedać akcji Skarbowi Państwa.

Z tych przyczyn, a także w celu umożliwienia Managerowi Stabilizacji prowadzenia działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym, stabilizacja pomocnicza odbywa się według z góry określonego schematu.

W pierwszej kolejności Skarb Państwa wystawi na rzecz Managera Stabilizacji opcję cali (tzw. opcję greenshoe w rozumieniu Rozporządzenia 2273/2003) (dalej: "Opcja Greenshoe"), zgodnie z którą Manager Stabilizacji będzie mógł żądać od Skarbu Państwa sprzedaży przez Skarb Państwa na rzecz Managera Stabilizacji określonej liczby akcji po cenie równej cenie akcji w ofercie publicznej przeprowadzanej przez Skarb Państwa. Żądanie takie Manager Stabilizacji będzie mógł skierować wyłącznie w określonym czasie (przy czym rozliczenie umowy sprzedaży zawartej w wykonaniu Opcji Greenshoe może nastąpić także po okresie stabilizacji). Opcja Greenshoe jest ograniczona do określonego procentu liczby akcji oferowanych w ofercie publicznej. Opcja Greenshoe może zostać przez Managera Stabilizacji wykonana jedynie co do liczby akcji nie większej niż liczba akcji sprzedana przez Managera Stabilizacji na podstawie Umów Sprzedaży pomniejszonej o liczbę akcji kupionych przez Managera Stabilizacji w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym. Wystawienie Opcji Greenshoe zostało przewidziane jako tryb zbywania akcji przez Skarb Państwa w art. 33 ust. 1 pkt 8 Ustawy o Komercjalizacji i Prywatyzacji, który nie wymaga wyrażenia zgody przez Radę Ministrów. Następnie akcje w określonej liczbie zostaną sprzedane przez Managera Stabilizacji na podstawie umów sprzedaży (dalej: "Umowy Sprzedaży") na rzecz inwestorów lub na rzecz managerów działających w swoim imieniu, lecz na rachunek inwestorów. Sprzedaż przez Managera Stabilizacji nastąpi po cenie akcji z oferty publicznej i będzie dotyczyła tych inwestorów lub managerów, którym akcje nie zostały przydzielone w ofercie publicznej.

Zawarcie Umów Sprzedaży nastąpi poza obrotem zorganizowanym, w szczególności poza rynkiem regulowanym. W momencie zawarcia Umów Sprzedaży akcje będące przedmiotem Umów Sprzedaży będą już zdematerializowane w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Umowy Sprzedaży nie wyłączają skutku rozporządzającego (skutku przeniesienia akcji), ale przewidują, że niezbędne dla wywarcia takiego skutku zapisy na rachunkach papierów wartościowych (art. 7 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi) nastąpią dopiero w określonym późniejszym terminie, to jest po zawarciu przez Managera Stabilizacji Umowy Pożyczki akcji ze Skarbem Państwa i po nabyciu przez Managera Stabilizacji od Skarbu Państwa akcji w wykonaniu takiej umowy pożyczki.

W momencie zawierania Umów Sprzedaży Manager Stabilizacji nie będzie właścicielem akcji, (czyli będzie w tzw. pozycji krótkiej, a więc zobowiąże się w ramach Umów Sprzedaży do zbycia akcji, których w tym momencie nie jest jeszcze właścicielem).

Następnie, aby wykonać swoje zobowiązania do zbycia akcji wynikające z zawartych Umów Sprzedaży, Manager Stabilizacji poza obrotem zorganizowanym, w szczególności poza obrotem regulowanym, pożyczy od Skarbu Państwa akcje na podstawie umowy pożyczki papierów wartościowych (dalej: Umowa Pożyczki). Liczba pożyczonych od Skarbu Państwa akcji będzie równa liczbie akcji sprzedanych przez Managera Stabilizacji w ramach Umów Sprzedaży. Zawarcie Umowy Pożyczki zostało przewidziane jako tryb zbywania akcji przez Skarb Państwa w art. 33 ust. 1 pkt 8 Ustawy o Komercjalizacji i Prywatyzacji.

W wykonaniu Umowy Pożyczki Manager Stabilizacji nabędzie własność akcji, które następnie przeniesie na inwestorów lub managerów działających w swoim imieniu, lecz na rachunek inwestorów, w wykonaniu zobowiązań wynikających dla Managera Stabilizacji z Umów Sprzedaży.

W ramach notowań akcji na rynku regulowanym Manager Stabilizacji, w zależności od okoliczności, może podejmować na rynku regulowanym działania stabilizacyjne polegające na kupowaniu akcji w celu wsparcia ich kursu na rynku regulowanym. W ramach tych działań nie kupi jednak więcej akcji niż liczba akcji, jaka uprzednio była przedmiotem Umowy Pożyczki, a tym samym więcej akcji aniżeli było przedmiotem Umów Sprzedaży. W zależności od okoliczności, Manager Stabilizacji może także nie podejmować żadnych działań stabilizacyjnych.

Po okresie, na który przewidziano działania stabilizacyjne (okres ten, jak wynika z Rozporządzenia 2273/2003 nie może być dłuższy niż 30 dni kalendarzowych od rozpoczęcia obrotu akcjami na rynku regulowanym), nastąpi rozliczenie Umowy Pożyczki poprzez zwrot przez Managera Stabilizacji akcji pożyczonych od Skarbu Państwa. Jeżeli akcje kupione przez Managera Stabilizacji w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym byłyby niewystarczające dla wykonania przez Managera Stabilizacji swojego zobowiązania do zwrotu pożyczonych akcji zgodnie z Umową Pożyczki, brakujące akcje Manager Stabilizacji kupi od Skarbu Państwa wykonując w całości lub w części Opcję Greenshoe. Opcja Greenshoe zabezpiecza więc Managera Stabilizacji na wypadek, gdyby kurs akcji na rynku regulowanym wzrósł w stosunku do ceny, po jakiej Manager Stabilizacje sprzedał akcje w ramach Umów Sprzedaży, a więc ponad cenę akcji z oferty publicznej. Należy w tym miejscu zauważyć, że Rozporządzenie 2273/2003 stanowi w art. 11, że krótka pozycja Managera Stabilizacji wynikająca ze sprzedaży akcji, która nie jest zabezpieczona Opcją Greenshoe, nie może być większa niż 5% oferty publicznej. Tym samym rozporządzenie 2273/2003, dopuszczając, aby liczba akcji używana na stabilizację wynosiła aż do 15% oferty publicznej, przewiduje i zakłada konieczność uzyskania przez Managera Stabilizacji Opcji Greenshoe.

W zamian za pełnienie funkcji managera stabilizacji, Manager Stabilizacji otrzyma od Skarbu Państwa wynagrodzenie określone w umowie pomiędzy Managerem Stabilizacji a Skarbem Państwa oraz ewentualnie zwrot kosztów. Pożyczka akcji wynikająca z Umowy Pożyczki, nie będzie się wiązała z obowiązkiem zapłaty odrębnego wynagrodzenia ze strony Managera Stabilizacji, gdyż jest zawarta jedynie w celu świadczenia przez Managera Stabilizacji usług stabilizacyjnych na rzecz Skarbu Państwa. Należna Skarbowi Państwa cena Opcji Greenshoe zostanie ustalona w sposób, który miałby zapewnić przekazanie Skarbowi Państwa ewentualnego zysku osiągniętego przez Managera Stabilizacji przez nabywanie akcji na rynku regulowanym, w ramach działań stabilizacyjnych, poniżej ceny akcji z oferty publicznej. Zysk ten miałby bowiem ekonomicznie przypaść Skarbowi Państwa sprowadzając zarobek Managera Stabilizacji w ramach transakcji jedynie do wynagrodzenia.

Oznacza to, że jeżeli Opcja Greenshoe byłaby wykonywana przez Managera Stabilizacji w całości, przyznane wynagrodzenie za Opcję Greenshoe wynosiłoby zero lub, co najwyżej, byłoby w wysokości równej wartości pieniądza w czasie, co odpowiadałoby uzyskanej przez Managera Stabilizacji korzyści z tytułu kwot, którymi dysponował pomiędzy rozliczeniem Umowy Sprzedaży, a rozliczeniem Opcji Greenshoe. W pozostałych przypadkach cena Opcji Greenshoe byłaby równa różnicy między łączną ceną akcji uzyskaną przez Managera Stabilizacji w ramach Umów Sprzedaży (dla liczby akcji nabytych przez Managera Stabilizacji w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym) a łączną ceną nabycia tych akcji w ramach działań stabilizacyjnych, ewentualnie powiększoną o wartość w czasie ceny akcji w ofercie publicznej dla okresu między dniem otrzymania przez Managera Stabilizacji ceny akcji z tytułu Umów Sprzedaży a dniem wydatkowania tych kwot w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym lub ich wydatkowania dla zapłaty Skarbowi Państwa ceny akcji kupowanych przez Managera Stabilizacji od Skarbu Państwa w wykonaniu Opcji Greenshoe.

Przykładowe rozliczenia w ramach działań stabilizacyjnych mogłoby kształtować się następująco (poniższy przykład służy jedynie do zobrazowania mechanizmu stabilizacji - nie stanowi elementu opisu zdarzenia przyszłego):

(a) Skarb Państwa przyznaje Managerowi Stabilizacji opcję call na 100 akcji,

(b) Manager Stabilizacji zawiera poza ofertą publiczną i poza obrotem zorganizowanym, w tym poza rynkiem regulowanym, Umowę Sprzedaży 100 akcji z inwestorami lub managerami działającymi we własnym imieniu, lecz na rachunek inwestorów, akcje są już zdematerializowane,

(c) Skarb Państwa zawiera z Managerem Stabilizacji poza ofertą publiczną i poza obrotem zorganizowanym, w tym poza rynkiem regulowanym, Umowę Pożyczki 100 akcji,

(d) Manager Stabilizacji poza ofertą publiczną i poza obrotem zorganizowanym, w tym poza rynkiem regulowanym, nabywa własność 100 akcji od Skarbu Państwa w wykonaniu Umowy Pożyczki o której mowa w pkt (c),

(e) Manager Stabilizacji, w wykonaniu Umów Sprzedaży akcji, o których mowa w pkt (b) powyżej, poza ofertą publiczną i poza obrotem zorganizowanym, w tym poza rynkiem regulowanym, przenosi na rzecz nabywców 100 akcji, których własność uzyskał na podstawie Umowy Pożyczki, o której mowa w pkt (c) i (d), powyżej,

(f) Manager Stabilizacji otrzymuje cenę z tytułu zawartych Umów Sprzedaży akcji, o których mowa w pkt (b) powyżej,

(g) w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym, dla podtrzymania kursu akcji na rynku regulowanym na poziomie nie niższym niż cena sprzedaży akcji w ofercie publicznej Skarbu Państwa lub spółki z udziałem Skarbu Państwa, Manager Stabilizacji kupuje 60 akcji,

(h) Manager Stabilizacji nabywa własność akcji kupionych przez siebie w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym oraz płaci cenę za te akcje, wykorzystując kwoty otrzymane tytułem ceny, o której mowa w pkt (1), (i) z końcem okresu, na który przewidziano działania stabilizacyjne Manager Stabilizacji wykonuje Opcję Greenshoe w stosunku do 40 akcji, których nie kupił w ramach działań stabilizacyjnych, a które są mu potrzebne dla zwrotu Skarbowi Państwa pożyczki akcji zgodnie z Umową Pożyczki, o której mowa w pkt (c) i (d), tym samym Manager Stabilizacji zawiera umowę sprzedaży 40 akcji ze Skarbem Państwa,

(j) Manager Stabilizacji płaci Skarbowi Państwa cenę za 40 akcji kupowanych przez siebie od Skarbu Państwa w wykonaniu Opcji Greenshoe,

(k) Manager Stabilizacji płaci Skarbowi Państwa wynagrodzenie za Opcję Greenshoe, które równa się różnicy między łączną ceną 60 akcji wynikającą z Umów Sprzedaży, o których mowa w pkt (b), a łączną ceną, jaką Manager Stabilizacji zapłacił na rynku regulowanym za 60 akcji kupionych przez niego w ramach działań stabilizacyjnych, o których w pkt (g) i (h), ewentualnie powiększoną o wartość w czasie łącznej ceny 100 akcji wynikającą z Umów Sprzedaży, o których mowa w pkt (b), dla okresu od momentu otrzymania tej ceny, o czym mowa w pkt (f) aż do momentu zużycia tych kwot czy to na zapłatę przez Managera Stabilizacji ceny za akcje kupione przez niego w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym, o czym mowa w pkt (h), czy na zapłatę ceny za akcje kupione przez Managera Stabilizacji od Skarbu Państwa w wykonaniu Opcji Greenshoe, o czym mowa jest w pkt (j).

(1) Manager Stabilizacji zwraca Skarbowi Państwa pożyczone od niego 100 akcji (60 spośród tych akcji zostało kupionych przez Managera Stabilizacji w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym, a 40 zostało kupionych przez Managera Stabilizacji od Skarbu Państwa w drodze wykonania Opcji Greenshoe),

(m) Manager Stabilizacji otrzymuje od Skarbu Państwa wynagrodzenie wynikające z zawartej umowy oraz zwrot kosztów.

W związku z przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym Spółka zadała we wniosku następujące pytania.

1. Czy koszt nabycia Opcji Greenshoe płacony przez Spółkę (Managera Stabilizacji) na rzecz Skarbu Państwa będzie stanowił koszt uzyskania przychodu Spółki i w jakiej dacie koszt ten należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

2. Czy w sytuacji gdy Spółka (Manager Stabilizacji) nabędzie Opcję Greenshoe od Skarbu Państwa bez ponoszenia z tego tytułu opłaty na rzecz Skarbu Państwa (w związku z przyjętą formułą obliczenia wynagrodzenia, będzie ono wynosiło zero), Spółka powinna rozpoznać przychód w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze m. - dalej: ustawa o CIT). Czy w wyniku zawarcia Umowy Pożyczki bez dodatkowego wynagrodzenia na rzecz Skarbu Państwa Spółka (Manager Stabilizacji) osiągnie przychód w rozumieniu ustawy o CIT.

3. W jakiej dacie Spółka (Manager Stabilizacji) powinna rozpoznać przychód osiągnięty w wyniku odpłatnego zbycia (sprzedaży) w ramach Umowy Sprzedaży akcji przez Spółkę i czy koszt nabycia przez Spółkę (Managera Stabilizacji) akcji, zarówno w ramach działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym, jak i w wykonaniu Opcji Greenshoe, których własność zostanie przeniesiona na Skarb Państwa w rozliczeniu Umowy Pożyczki, będzie stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodu i w jakiej dacie.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Ad. 1).

Zgodnie z art. 15. ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zawarcie Opcji Greenshoe jest warunkiem koniecznym przeprowadzenia stabilizacji, ponieważ z jednej strony zabezpiecza możliwość zwrotu pożyczonych akcji, a z drugiej zapewnia przekazanie przez Spółkę do Skarbu Państwa zysku osiągniętego w ramach sprzedaży krótkiej, poprzez ustalenie ceny opcji jako różnicy pomiędzy ceną uzyskaną przez Spółkę przy sprzedaży akcji w ramach Umów Sprzedaży a ceną zakupu akcji na rynku regulowanym w celu ich zwrotu na rzecz Skarbu Państwa (w odniesieniu do liczby akcji kupionych na rynku regulowanym). Co więcej art. 11 Rozporządzenia 2273/2003 wymaga, aby krótka pozycja Managera Stabilizacji została zabezpieczona Opcją Greenshoe, tak aby można było wykorzystać w ramach działań stabilizacyjnych pozycję krótką Managera Stabilizacji w wartości wyższej niż 5% oferty publicznej.

Koszt nabycia Opcji Greenshoe jest zatem ponoszony w celu osiągnięcia przychodu (uzyskania prowizji za prowadzenie działań stabilizacyjnych).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów podatkowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te, stosownie do art. 16g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zgodnie z art. 16 ust. 1b ustawy o CIT ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych, rozumie się przez to prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny towarów, walut obcych, waluty polskiej, złota dewizowego, platyny dewizowej lub papierów wartościowych, albo od wysokości stóp procentowych lub indeksów, a w szczególności opcje i kontrakty terminowe.

Zwierając umowę Opcji Greenshoe, Spółka nabędzie prawo majątkowe (prawo do kupna akcji od Skarbu Państwa) zaś cena tego prawa będzie zależeć również od ceny papierów wartościowych, to jest uzależniona będzie od ceny akcji. Zatem zgodnie z art. 16 ust. 1b ustawy o CIT Opcja Greenshoe będzie stanowić pochodny instrument finansowy, a zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8b koszt jej nabycia będzie stanowił koszt uzyskania przychodu dopiero w czasie realizacji lub rezygnacji z realizacji praw wynikających z Opcji Greenshoe.

W związku z powyższym, koszt nabycia Opcji Greenshoe płacony przez Spółkę na rzecz Skarbu Państwa będzie stanowił koszt uzyskania przychodu Spółki, i powinien zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w dacie realizacji lub rezygnacji z realizacji praw wynikających z tej opcji.

Ad. 2).

W opinii Spółki wszelkie działania, które podejmuje Manager Stabilizacji, w tym zawarcie ze Skarbem Państwa Opcji Greenshoe oraz Umowy Pożyczki wynikają z przepisów prawa tj. Rozporządzenia 2273/2003 oraz są niezbędne do podjęcia działań stabilizacyjnych w celu wsparcia kursu akcji na rynku regulowanym. W tym sensie zarówno zawarcie ze Skarbem Państwa Opcji Greenshoe jak i Umowy Pożyczki stanowią niezbędne etapy do przeprowadzenia działań stabilizacyjnych, a więc wykonania usługi przez Managera Stabilizacji, a ich wykonanie przez Skarb Państwa bez dodatkowego wynagrodzenia nie powinno stanowić dla Managera Stabilizacji przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Aby Manager Stabilizacji był wstanie wykonać usługę stabilizacji na rzecz Skarbu Państwa musi uzyskać od zlecającego niezbędne narzędzia do jej wykonania. Zawarcie ze Skarbem Państwa Opcji Greenshoe oraz Umowy Pożyczki umożliwiają Managerowi Stabilizacji przeprowadzenie działań stabilizacyjnych, za które jest on wynagradzany w formie prowizji. Tym samym świadczenia Skarbu Państwa na rzecz Managera Stabilizacji nie mają charakteru nieodpłatnego - ostatecznie za świadczone przez siebie usługi Manager Stabilizacji otrzyma wynagrodzenie w postaci prowizji. Opcja Greenshoe i Umowa Pożyczki stanowią jedynie umowy, które są niezbędne, aby świadczenie usług przez Managera Stabilizacji było możliwe, a transakcja była rozliczona pomiędzy stronami w sposób prawidłowy.

Opcja Greenshoe zawierana jest w celu przekazania przez Skarb Państwa Spółce akcji niezbędnych do rozliczenia Umowy Pożyczki gdyby do działań stabilizacyjnych nie doszło (lub gdyby w ich trakcie Spółka kupiła mniej akcji niż uprzednio sprzedała w ramach Umów Sprzedaży), a także w celu przekazania przez Spółkę Skarbowi Państwa nadwyżki ceny uzyskanej przez Spółkę ze sprzedaży w ramach Umów Sprzedaży pożyczonych akcji nad ceną akcji odkupionych w ramach działań stabilizacyjnych, gdyby do takich doszło. W związku z tym, wynagrodzenie za opcję Greenshoe jest ustalone według wzoru, który w ekstremalnej sytuacji może prowadzić do wyliczenia wynagrodzenia w kwocie zero. Ustanowienie Opcji Greenshoe jest jedynie elementem technicznym szerszej usługi stabilizacji ceny akcji, świadczonej przez Spółkę na rzecz Skarbu Państwa. Zawarcie tej umowy jest w interesie Skarbu Państwa, na którego rzecz Spółka świadczy usługi stabilizacyjne i gdyby wprowadzić obowiązek uiszczenia dodatkowego wynagradzania za przyznanie Opcji Greenshoe, ponad wynagrodzenie wyliczane według wzoru, wynagrodzenie płacone przez Skarb Państwa na rzecz Spółki musiałoby odpowiednio wzrosnąć, Ponadto ustanowienie Opcji Creenshoe jest elementem niezbędnym do wykonania usługi na rzecz Skarbu Państwa, a Manager Stabilizacji nie odnosi żadnej korzyści z faktu uzyskania tej opcji ponad zabezpieczenie prawidłowego wykonania usługi przez Managera Stabilizacji. W konsekwencji, jeżeli wynagrodzenie za uzyskanie opcji wyniesie zero (w przypadku braku działań stabilizacyjnych, gdy opcja zostanie wykonana w całości) nie będzie to stanowić dla Spółki nieodpłatnego świadczenia.

Podobnie Umowa Pożyczki zawierana jest jedynie w celu umożliwienia Spółce przeprowadzenia działań stabilizacyjnych, to jest w celu umożliwienia docelowego przekazania Skarbowi Państwa akcji nabytych przez Spółkę w ramach działań stabilizacyjnych. Umowa Pożyczki jest zatem elementem technicznym szerszej usługi stabilizacji ceny akcji, świadczonej przez Spółkę na rzecz Skarbu Państwa, Manager Stabilizacji nie odnosi żadnej dodatkowej korzyści z faktu zawarcia Umowy Pożyczki - służy ona jedynie zabezpieczeniu prawidłowego wykonania usługi przez Managera Stabilizacji. Podsumowując, wynagrodzeniem Managera Stabilizacji z tytułu usług świadczonych na rzecz Skarbu Państwa jest prowizja, a działania wzajemne podejmowane przez Skarb Państwa w związku z Umową Pożyczki i Opcją Greenshoe:

* służą jedynie zabezpieczeniu prawidłowego wykonania usługi przez Managera Stabilizacji lub w przypadku gdy opcja jest odpłatna do prawidłowego wykonania transakcji,

* nie mają charakteru nieodpłatnego (Manager Stabilizacji uzyskuje za świadczone usługi wynagrodzenie, a zawierane ze Skarbem Państwa Umowa Pożyczki i Opcja Greenshoe umożliwiają jedynie ich wykonanie.

Z tych przyczyn zawarcie Umowy Pożyczki i Opcji Greenshoe nie stanowi po stronie Managera Stabilizacji przysporzenia majątkowego podlegającego opodatkowaniu. Zawarcie tych umów jest w interesie Skarbu Państwa, który powinien umożliwić Managerowi Stabilizacji prawidłowe wykonanie usług stabilizacyjnych, jak i Managera Stabilizacji, który uzyskuje odrębne wynagrodzenie od Skarbu Państwa za świadczone usługi.

Zatem w sytuacji gdy Spółka nabędzie Opcję Greenshoe oraz zawrze Umowę Pożyczki ze Skarbem Państwa bez ponoszenia z tego tytułu dodatkowych opłat na rzecz Skarbu Państwa, Spółka nie powinna rozpoznać przychodu w rozumieniu ustawy o CIT.

Ad. 3).

Zgodnie z art. 12 ust. 4c ustawy o CIT, w przypadku odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych, na zasadach określonych w odrębnych przepisach (sprzedaż krótka), przychód ustała się na dzień zwrotu pożyczonych papierów wartościowych lub na dzień, w którym miał nastąpić zwrot tych papierów wartościowych zgodnie z zawartą umową pożyczki.

Nie ulega wątpliwości, że Spółka będzie zbywać (sprzedawać) pożyczone papiery wartościowe (akcje pożyczone na podstawie Umowy Pożyczki od Skarbu Państwa), Sformułowanie "odrębne przepisy", którym posługuje się ustawa o CIT, oznaczają, że ustawodawca miał na uwadze nie tylko przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 2111, poz. 1384 t. jedn. z późn. zm.) lecz także wszelkie inne powszechnie obowiązujące przepisy regulujące problematykę obrotu instrumentami finansowymi oraz rynku kapitałowego w tym m.in. będące częścią porządku prawnego w Polsce Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2273/2003 wykonujące dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zwolnień dla programów odkupu i stabilizacji instrumentów finansowych jak również Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 236/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego.

Zgodnie z art. 3 pkt 47 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi przez sprzedaż krótką rozumie się zobowiązanie do zbycia papierów wartościowych mimo ich braku w chwili zaciągania tego zobowiązania na rachunku papierów wartościowych zbywcy, jeżeli nie zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 7 ust. 8 tej ustawy.

W świetle art. 7 ust. 5 ustawy zobowiązanie się do zbycia papierów wartościowych w transakcji zawartej w obrocie zorganizowanym, przed dokonaniem ich zapisu na rachunku papierów wartościowych zbywcy jest dopuszczalne, o ile:

1.

zostały one uprzednio nabyte w wyniku transakcji, której rozliczenie jest zabezpieczone przez fundusz, o którym mowa w art. 65, art. 68 lub art. 68d, lub

2.

następuje w ramach tej samej transakcji, w której zbywca zobowiązał się i stal się uprawniony do nabycia tej samej liczby takich samych papierów wartościowych, a rozrachunek nabycia nastąpi nie później niż rozrachunek zbycia, lub

3.

zostały one uprzednio nabyte w wyniku transakcji zawartej na zagranicznym rynku regulowanym.

Transakcja przedstawiona we wniosku spełnia kryteria określone w definicji sprzedaży krótkiej - art. 3 pkt 47 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Wynika to z następujących przesłanek:

(a) definicja z art. 3 pkt 47 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie ogranicza krótkiej sprzedaży do obrotu zorganizowanego. Wszystkie wskazane w tym przepisie cechy krótkiej sprzedaży mogą zostać spełnione także w przypadku sprzedaży papierów wartościowych poza obrotem zorganizowanym. Jeżeli są one spełnione, mamy do czynienia z krótką sprzedażą, nawet jeżeli transakcja sprzedaży ma miejsce poza rynkiem zorganizowanym;

(b) W przypadku transakcji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego wszystkie przesłanki zaklasyfikowania danejczynności jako sprzedaży krótkiej w rozumieniu art. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi są spełnione:

(i) akcje są przedmiotem zbycia przez Managera Stabilizacji mimo ich braku w chwili zaciągania tego zobowiązania na rachunku papierów wartościowych zbywcy Managera Stabilizacji,

(ii) warunki z art. 7 ust. 5 ustawy nie są spełnione (jest to wymóg zakwalifikowania transakcji jako sprzedaży krótkiej, ponieważ transakcja dokonywana jest poza obrotem zorganizowanym.

Dodatkowym argumentem przemawiającym za uznaniem, że transakcja przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego stanowi krótką sprzedaż jest fakt zaklasyfikowania jej, jako krótką sprzedaż w rozumieniu Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 236/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego ("Rozporządzenie").

Zgodnie z zawartą w Rozporządzeniu definicją krótka sprzedaż to każda sprzedaż akcji lub instrumentów dłużnych, które w chwili zawarcia umowy sprzedaży nie są własnością sprzedającego, w tym taka sprzedaż w sytuacji, gdy w chwili zawarcia umowy sprzedaży sprzedający pożyczył akcje lub instrumenty dłużne do celów ich dostawy przy rozrachunku lub uzgodnił ich pożyczenie, nieobejmująca:

(a) sprzedaży przez którąkolwiek ze stron na mocy umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, w przypadku gdy jedna ze stron zgodziła się sprzedać drugiej stronie papier wartościowy po określonej cenie, a druga strona zobowiązała się do odsprzedania tego papieru wartościowego w późniejszym terminie po innej określonej cenie;

(b) przeniesienia papierów wartościowych na mocy umowy pożyczki papierów wartościowych; lub

(c) zawarcia kontraktu terminowego typu future ani innej umowy na instrumenty pochodne, w przypadku gdy uzgodniono sprzedaż papierów wartościowych po określonej cenie w późniejszym terminie.

Transakcja przedstawiona we wniosku spełnia kryteria sprzedaży krótkiej określone w Rozporządzeniu. Wynika to z następujących przesłanek:

(a) akcje są przedmiotem zbycia przez Managera Stabilizacji mimo ich braku w chwili zaciągania tego zobowiązania na rachunku papierów wartościowych zbywcy - Managera Stabilizacji,

(b) transakcja zawarta przez Managera Stabilizacji z inwestorami lub managerami działającymi na rachunek inwestorów: (i) nie polega na sprzedaży akcji przez którąkolwiek ze stron na mocy umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu; (ii) nie ma charakteru umowy pożyczki ani (iii) nie polega na zawarciu kontraktu w ramach, którego ustalono by sprzedaż akcji po określonej cenie w późniejszym terminie.

Tym samym, transakcja zawarta przez Managera Stabilizacji spełnia nie tylko przesłanki pozwalające na uznanie jej za krótką sprzedaż w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ale również w rozumieniu Rozporządzenia. Zdaniem Spółki transakcja przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego jest sprzedażą krótką, o której mowa w art. 12 ust. 4c ustawy o CIT.

Działania stabilizacyjne z wykorzystaniem opcji greenshoe podejmowane są na zasadach określonych w Rozporządzenie Komisji nr 2273/2003.

Zatem, w przypadku sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych w ramach stabilizacji przeprowadzanej w oparciu o opcję greenshoe w rozumieniu Rozporządzenia Komisji nr 2237/2003, przychód Managera Stabilizacji powinno ustalać się na dzień zwrotu pożyczonych papierów wartościowych lub na dzień, w którym miał nastąpić zwrot tych papierów wartościowych zgodnie z zawartą Umową Pożyczki.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa łub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Zgodnie z art. 15 ust. 1n ustawy o CIT w przypadku sprzedaży krótkiej kosztem uzyskania przychodu są wydatki poniesione na odkupienie papierów wartościowych w celu ich zwrotu.

Biorąc pod uwagę wskazane przepisy wszelkie wydatki związane z zakupem akcji celem ich zwrotu na rzecz Skarbu Państwa, a więc zarówno wydatki na zakup akcji w ramach działań stabilizacyjnych jaki wydatki na zakup akcji wskutek realizacji Opcji Greenshoe, zdaniem Spółki stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie rozpoznania przychodu z odpłatnego zbycia przez Spółkę akcji w związku z ofertą publiczną.

Reasumując powyższe, transakcja przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego stanowi odpłatne zbycie pożyczonych papierów wartościowych, o którym mowa w art. 12 ust. 4c i art. 15 ust. 1n ustawy o CIT. Ewentualny przychód z tej transakcji ustała się na dzień zwrotu pożyczonych papierów wartościowych lub na dzień, w którym miał nastąpić zwrot tych papierów wartościowych zgodnie z zawartą umową pożyczki, zaś kosztem uzyskania przychodów na ten dzień będą wszelkie wydatki związane z zakupem akcji celem ich zwrotu na rzecz Skarbu Państwa, a więc zarówno wydatki na zakup akcji w ramach działań stabilizacyjnych jak i wydatki na zakup akcji wskutek realizacji Opcji Greenshoe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi-tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl