IPPB3/423-749/10-2/MT - Powstanie przychodu w związku z objęciem przez spółkę akcyjną udziałów z agio.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 2 grudnia 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-749/10-2/MT Powstanie przychodu w związku z objęciem przez spółkę akcyjną udziałów z agio.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2010 r. (data wpływu 22 października 2010 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu w związku z objęciem udziałów z agio - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu w związku z objęciem udziałów z agio.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Grupa Handlowa E. jest jedną z największych grup handlowych w Polsce prowadzących handel detaliczny oraz dystrybucję artykułów spożywczych i kosmetyczno-chemicznych. Koordynatorem działalności Grupy Handlowej E. jest notowana na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych spółka E. Holding S.A. ("Spółka").

Głównym zadaniem E. Holding S.A. jest wyznaczanie strategii działania i koOrdynacja bieżącej działalności spółek tworzących Grupę Handlową E. E. Holding S.A. odpowiada również za funkcjonowanie obszaru finansowo-księgowego i prawnego oraz zarządzanie personelem we wszystkich spółkach Grupy.

Spółka zamierza dokonać restrukturyzacji posiadanych aktywów. W tym celu rozważa wniesienie części swoich aktywów do istniejącej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce lub za granicą (dalej "SPV") i dalsze prowadzenie części swoich inwestycji za pośrednictwem SPV. Spółka może być jedynym udziałowcem SPV lub tez SPV może być własnością kilku wspólników.

Wnoszone aktywa mogą mieć charakter wkładów pieniężnych i/lub wkładów niepieniężnych w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowania część (np. aport nieruchomości).

Spółka rozważa alokowanie części wkładu na pokrycie kapitału zakładowego SPV, a część na pokrycie kapitału zapasowego SPV. W tej sytuacji, nowo wyemitowane udziały zostaną objęte przez Spółkę po wartości wyższej od wartości nominalnej lub też wartość, o którą zostanie podwyższona wartość nominalna obecnych udziałów będzie niższa niż wartość dokonanego wkładu. Podwyższenie kapitału zakładowego SPV zostanie dokonane nominalnie o kwotę stanowiącą niewielką część dokonanego przez wspólnika wkładu, natomiast pozostała znaczna część wnoszonego wkładu będzie stanowić nadwyżkę ponad wartość nominalną obejmowanych udziałów (tzw. agio). Nadwyżka ta, zgodnie z przepisami prawa, zostanie przekazana na kapitał zapasowy SPV.

W przypadku wkładu niepieniężnego, wartość wnoszonego wkładu jako całość (tekst jedn. część alokowana na kapitał zakładowy i pozostała część alokowana na kapitał zapasowy) będzie odpowiadać wartości rynkowej i zostanie odzwierciedlona m.in. w umowie przenoszącej własność wkładu, zawartej między Spółką a SPV oraz w innych odpowiednich dokumentach, których sporządzenia wymagają będą wymagać przepisy prawa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w wypadku dokonania wkładu niepieniężnego (w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część), którego część jest alokowana na kapitał zakładowy, a cześć na kapitał zapasowy, Spółka dla celów podatku dochodowego od osób prawnych powinna wykazać przychód w wysokości nominalnej wartości udziałów SPV objętych w zamian za wniesiony wkład niepieniężny, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., pomniejszony o koszty uzyskania przychodów określone w art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p.

Stanowisko Spółki.

Spółka stoi na stanowisku, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., powinna dla celów podatku dochodowego od osób prawnych - wykazać przychód w wysokości nominalnej wartości udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część do SPV, pomniejszony o koszty uzyskania przychodów określone w art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p.

UZASADNIENIE

1.

Prawne i ekonomiczne uzasadnienie dokonania podziału wkładu na kapitał zakładowy i zapasowy.

Wnoszenie aportu o wartości przewyższającej objęte udziały jest uregulowane przepisami prawa handlowego. Zgodnie z art. 154 § 3 k.s.h. udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli natomiast udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej nadwyżkę przelewa się na kapitał zapasowy. Zgodnie z art. 261 k.s.h. przepisy te stosuje się odpowiednio przy podwyższeniu kapitału zakładowego.

Podobne regulacje przewidziane są również w ustawodawstwie zagranicznym i mogą również znaleźć zastosowanie w przypadku SPV ustanowionej za granicą.

Dokonanie podziału wnoszonego przez Spółkę wkładu w sposób określony w stanie faktycznym (tekst jedn. niewielka część na kapitał zakładowy, natomiast znaczna część na kapitał zapasowy, jako agio) dyktowane jest istotnymi względami prawnymi i ekonomicznymi związanymi z działalnością jaką SPV może prowadzić (np. działalność inwestycyjna).

a)

Charakter działalności prowadzonej przez SPV

SPV może prowadzić działalność inwestycyjną m.in. w zakresie inwestycji w udziały, inne papiery wartościowe lub nieruchomości, która będzie wiązać się ze znacznymi nakładami kapitałowymi. Działalność ta nie wymaga jednak, aby kapitalizacja SPV dokonywana była koniecznie w drodze wkładów na kapitał zakładowy. W pełni dopuszczalne są również inne sposoby kapitalizacji, a najistotniejsze dla Spółki jest, aby SPV była wyposażona w wystarczające środki na prowadzoną działalność.

Biorąc powyższe pod uwagę, jak również fakt, że istniejąca Spółka będzie jedynym wspólnikiem w SPV, nie jest istotne dla Spółki, aby dokonany przez nią wkład znalazł odzwierciedlenie w pełnej wartości nominalnej przyznanych w zamian udziałów (ponieważ Spółka nadal będzie posiadała 100% praw głosów w SPV, jak również 100% praw do dywidendy).

Również w sytuacji, gdy SPV będzie miała więcej niż jednego wspólnika, nadal nie będzie konieczne, aby dokonywane przez wspólników wkłady w pełni odzwierciedlały pełną wartość nominalną przyznanych w zamian udziałów, pod warunkiem, że wkład zostanie dokonany w taki sposób, aby prawo głosu i prawo do dywidendy przysługiwało proporcjonalnie do wkładu wniesionego przez każdego ze wspólników na kapitał zakładowy i kapitał zapasowy.

* Elastyczne zarządzanie SPV w przypadku ponoszenia strat w skutek prowadzonej działalności

Nie można wykluczyć sytuacji, iż SPV będzie wykazywała straty z tytułu prowadzonej przez siebie działalności, np. straty związane z podejmowanymi inwestycjami. Z tej perspektywy, jeśli wnoszony przez Spółkę wkład przekazywany byłby w znacznej części na kapitał zakładowy, a nie na kapitał zapasowy, istnieje większe ryzyko nałożenia na SPV utrudnień w zakresie prowadzenia działalności operacyjnej, stosownie do ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm., dalej "k.s.h."):

Zgodnie z art. 233 § 1 k.s.h.:

"Jeżeli bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki."

Jeśli cała lub znaczna część kwoty wnoszonego przez Spółkę wkładu przekazana jest na kapitał zakładowy istnieje większe prawdopodobieństwo, że poniesienie ewentualnych strat przez SPV powodowałoby, iż zgromadzenie wspólników musiałoby podjąć uchwalę o dalszych losach SPV, gdy przedmiotowe straty przekroczyłyby połowę kapitału zakładowego. W sytuacji natomiast, gdy wnoszony wkład przekazywany jest w znacznej części na kapitał zapasowy SPV, konieczność podjęcia odpowiedniej uchwały, co do dalszego istnienia SPV zaistnieje dopiero wtedy, gdy poniesiona przez SPV strata przekroczy sumę kapitału zapasowego i kapitałów rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego. Dlatego też, wniesienie większości wkładu na kapitał zapasowy SPV, zamiast całego wkładu na kapitał zakładowy, spowoduje, że SPV będzie wyposażona w kapitał niezbędny do prowadzenia działalności przy zminimalizowanym ryzyku podejmowania czynności, o których mowa w art. 233 § 1 k.s.h.

Przykładowo, w przypadku wniesienia przez wspólników całości wkładu na kapitał zakładowy, omawiana uchwała wspólników, co do dalszego losu SPV musiałaby zostać podjęta już w przypadku straty przekraczającej 50% wartości wkładu. Natomiast w sytuacji, gdy (jak zakłada Spółka) znaczna część wkładu zostanie przekazana na kapitał zapasowy, a niewielka na kapitał zakładowy, obowiązek podjęcia omawianej uchwały zaistnieje dopiero wtedy, gdy poniesiona przez SPV strata przekroczy istotnie wartość wkładu.

Dodatkowo należy wskazać, iż przekazanie większej części wkładów wspólników na kapitał zapasowy (jako tzw. agio), zamiast w całości na kapitał zakładowy, zredukuje prawdopodobieństwo przeprowadzenia czasochłonnych procedur prawnych i administracyjnych w przypadku powstawania znacznych strat w trakcie prowadzenia działalności. W przypadku, bowiem gdyby straty z normalnej działalności SPV miały być pokrywane z kapitału zakładowego, konieczne byłoby przeprowadzenie czasochłonnej procedury prawnej związanej z obniżeniem kapitału zakładowego, co wymagałoby podjęcia odpowiedniej uchwały przez zgromadzenie wspólników, publicznego ogłoszenia o obniżeniu kapitału zakładowego oraz jego rejestracji przez sąd. Procedura taka nie jest natomiast konieczna w sytuacji, gdy strata SPV pokrywana jest nie z kapitału zakładowego, a z kapitału zapasowego (agio). Z tego punktu widzenia, wniesienie większej części wkładu na kapitał zapasowy jest bardziej korzystne dla SPV.

Niewykluczone, że podobne regulacje znalazłyby zastosowanie w przypadku wkładów wnoszonych do SPV ulokowanej za granicą.

* Wiarygodność SPV, zdolność kredytowa i możliwości finansowania zewnętrznego

Wskazane powyżej ryzyko związane z naruszeniem kapitału zakładowego SPV (w wyniku ewentualnych strat) ma istotny wpływ także na wiarygodność SPV i jej zdolność kredytową. Biorąc pod uwagę przedmiot działalności gospodarczej SPV (tekst jedn. działalność inwestycyjna) nie jest bowiem wykluczone, iż, celem uzyskania dodatkowych środków finansowych, Spółka będzie się starać o uzyskanie finansowania (np. w drodze pożyczki lub kredytu bankowego) od podmiotu zewnętrznego. W takim przypadku, ewentualna strata poniesiona przez SPV, skutkująca naruszeniem jej kapitału zakładowego, spowoduje efektywnie obniżenie wiarygodności SPV jako potencjalnego kredytobiorcy. Ustalenie zatem kapitału zakładowego na stosunkowo niewysokim poziomie będzie korzystne dla SPV, gdyż zredukuje wspomniane powyżej ryzyko.

* Zapewnienie odpowiedniego majątku na pokrycie kapitału zakładowego

Zamierzony sposób podziału wkładu wspólników na kapitał zakładowy i kapitał zapasowy jest istotny także ze względu na zapewnienie możliwości dokonywania przez SPV wypłat do wspólnika (np. z tytułu należnej dywidendy) bez istotnych ograniczeń, jak również umożliwienie prowadzenia działalności przez SPV bez takich ograniczeń.

Zgodnie z art. 189 § 2 k.s.h.: "Wspólnicy nie mogą otrzymywać z jakiegokolwiek tytułu wypłat z majątku spółki potrzebnego do pełnego pokrycia kapitału zakładowego".

Celem cytowanego przepisu jest zapewnienie pokrycia kapitału zakładowego spółki w posiadanym przez spółkę majątku. W doktrynie prawa handlowego powszechnie reprezentowany jest pogląd, iż ustanowiony w tym przepisie zakaz dokonywania na rzecz wspólników "wypłat z majątku spółki, potrzebnego do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, nie jest ograniczony ze względu na tytuł tych wypłat, dotyczy więc płatności dokonywanych z każdego tytułu (np. dywidendy, wynagrodzenia za usługi, zwrotu pożyczki, etc.).

W przypadku podmiotu zajmującego się, tak jak SPV, działalnością inwestycyjną, istnienie wspomnianych ograniczeń w dokonywaniu płatności (np. tytułem spłaty pożyczki lub dywidendy) stanowi bardzo istotne utrudnienie w prowadzeniu działalności gospodarczej. Dlatego też, aby uniknąć trudności związanych z dokonywaniem przez SPV ewentualnych płatności należnych wspólnikowi (np. tytułem dywidendy lub też odsetek od ewentualnej pożyczki), zamiarem Spółki jest ustalenie stosunkowo niskiej wartości kapitału zakładowego SPV, tak, aby zapewnienie majątku wystarczającego na jego pokrycie nie stanowiło dla SPV większego problemu w prowadzeniu bieżącej działalności. Ustalenie kapitału zakładowego na wyższym poziomie rodziłoby bowiem ryzyko, iż dokonywanie ewentualnych płatności należnych wspólnikowi SPV napotykałoby na ograniczenia wynikające z omawianego art. 189 § 2 k.s.h.

Podobne przepisy mogą również znaleźć zastosowanie w przypadku ulokowania SPV za granicą.

2.

Konsekwencje podatkowe wniesienia wkładu niepieniężnego do SPV

* Zasady ustalania przychodu z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część

Wnoszenie aportu o wartości przewyższającej wartość objętych udziałów jest uregulowane przepisami prawa handlowego. Zgodnie z art. 154 § 3 k.s.h. udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli natomiast udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej nadwyżkę przelewa się na kapitał zapasowy. Zgodnie z art. 261 k.s.h. przepisy te stosuje się odpowiednio przy podwyższeniu kapitału zakładowego.

Podobne regulacje przewidziane są również w ustawodawstwie zagranicznym i mogą również znaleźć zastosowanie w przypadku SPV ustanowionych za granicą.

W dniu objęcia przez Spółkę udziałów w SPV w zamian za wkład niepieniężny (tekst jedn. dniu wpisu do właściwego rejestru podwyższenia jej kapitału zakładowego), powstanie po stronie Spółki przychód podatkowy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., przychodem jest m.in. nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Koszty uzyskania przychodów w przypadku obejmowania udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część ustala się zgodnie z art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p. W myśl tego przepisu, kosztem uzyskania przychodu jest:

a)

jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne - wartość początkowa przedmiotu wkładu, zaktualizowana zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszona o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.,

b)

jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały:

* wartość nominalna wnoszonych w formie wkładu niepieniężnego udziałów w przypadku, gdy zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część; lub

* wartość określona zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p., w przypadku gdy udziały, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, nie zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny; lub

* wartość określona zgodnie z art. 15 ust. 1k u.p.d.o.p., w przypadku gdy udziały, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części;

c)

jeżeli przedmiotem wkładu są inne składniki wartość faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie innych niż wymienione powyżej składniki majątku podatnika.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki, w przypadku obejmowania przez Spółkę udziałów w SPV w zamian za wkład niepieniężny inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podstawą opodatkowania będzie różnica pomiędzy przychodem określonym w art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p. (tekst jedn. nominalną wartością objętych udziałów), a kosztami uzyskania przychodu określonymi w art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p.

Dodatkowo, Spółka zauważa, że w przypadku gdy koszty uzyskania przychodu - określone zgodnie z art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p. - będą przewyższać przychód uzyskany z tytułu objęcia udziałów - określony zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p. - Spółka może zrealizować stratę na takiej transakcji.

* Odpowiednie stosowanie przepisów art. 14 ust. 1-3 u.p.d.o.p.

Relacje między art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p. a art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p.

Ustawodawca w dalszej części przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., określającego zasady ustalania przychodu z tytułu objęcia udziałów w zamian za aport, przewidział odpowiednie stosowanie przepisów art. 14 ust. 1-3 u.p.d.o.p.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p.: "przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 4 i 5 u.p.d.o.p., jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej."

W ocenie Spółki, odpowiednie stosowanie art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. oznacza, że do ustalenia wysokości przychodu określonego w art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p. ma zastosowanie wyłącznie zdanie pierwsze art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. zgodnie, z którym przychodem będzie wartość nominalna wyrażona w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego.

Mając na uwadze powyższe, przychód z tytułu objęcia udziałów w SPV przez Spółkę - w zamian za wkład niepieniężny (inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) - należy określić w oparciu o wartość nominalną objętych udziałów.

Należy zauważyć, iż ustawodawca przewidując odpowiednie stosowanie art. 14 ust. 1-3 u.p.d.o.p. nie zapewnił jednocześnie przepisu umożliwiającego ustalanie przychodu z tytułu objęcia udziałów w zamian za aport w wysokości innej niż wartość nominalna udziałów.

Zdaniem Spółki, gdyby ustawodawca założył, iż przychód udziałowca ma odpowiadać rynkowej wartości objętych udziałów (a nie wartości nominalnej) wówczas wyraźnie wskazałby sytuacje, w których art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p. nie znajdowałby zastosowania, a wartość objętych udziałów określałoby się w wartości rynkowej.

Spółka zaznacza, że żaden przepis u.p.d.o.p. nie daje jednak podstawy do twierdzenia, że przychodem wspólnika z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny (inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) może być rynkowa wartość obejmowanych udziałów. Nie jest możliwe bowiem "urynkowienie" wartości nominalnej udziałów. Wartość nominalna udziałów jest wielkością stałą i wynika wprost z umowy lub statutu danej spółki. Zmiana wysokości nominalnej udziałów może zaś nastąpić wyłącznie w trybie przewidzianym w przepisach k.s.h. Decyzja o podwyższeniu wartości nominalnej udziałów, jak również o jej obniżeniu może być podjęta jedynie przez zgromadzenie wspólników w spółce z o.o.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w szeregu interpretacji indywidualnych wydanych z upoważnienia Ministra Finansów oraz w orzeczeniach sądów administracyjnych.

Wprawdzie orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczy w głównej mierze wykładni oraz wzajemnej relacji przepisów art. 17 ust. 1 pkt 9 oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.f."), to zdaniem Spółki wnioski z orzeczeń sądów administracyjnych należy odpowiednio odnieść również do korespondujących przepisów art. 12 ust. 1 pkt 7 i art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p.

Zdaniem sądów administracyjnych, odpowiednie stosowanie art. 19 do art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. (odpowiednio art. 12 ust. 1 pkt 7 i art. 14 ust. 1-3 u.p.d.o.p.) oznacza, iż zastosowanie ma jedynie zdanie pierwsze art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. (odpowiednio art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p.), zgodnie z którym przychodem spółki wnoszącej wkład niepieniężny będzie tylko wartość nominalna otrzymanych udziałów. Wartość nominalna udziałów jest zaś wartością obiektywną wynikającą z umowy spółki. Zdaniem sądów administracyjnych organ podatkowy nie ma uprawnień do odpowiedniego stosowania art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. (odpowiednio art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p.), w celu określania przychodu osoby wnoszącej wkład niepieniężny w wysokości wartości rynkowej obejmowanych udziałów. Takie stosowanie art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. (odpowiednio art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p.), stałoby bowiem w sprzeczności z art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. (odpowiednio art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p.), który ustała taki przychód w wysokości wartości nominalnej obejmowanych udziałów.

Podobne stanowisko zostało wyrażone przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 kwietnia 2006 r., sygn. akt II FSK 558/2005. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż odpowiednie stosowanie art. 19 do art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. "oznacza, że do ustalenia wartości przychodu określonego w art. 17 ust. 1 pkt 9 ma zastosowanie wyłącznie zdanie pierwsze art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia, przy czym w przypadku przychodu z tytułu objęcia udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny jest to wartość nominalna tych udziałów określona w umowie, pomniejszona o koszty nabycia wkładu niepieniężnego."

Naczelny Sąd Administracyjny uznał dodatkowo, że przez wartość nominalną "rozumieć należy wartość istniejącą tylko z nazwy, tytularną, formalną."

Podobne rozstrzygnięcie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 7 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 699/09. Zdaniem Sądu wielkość nominalna jest wielkością stałą, z jej istoty wynika, że nie może być podwyższona. Podwyższenie takiej wielkości skutkowałoby ukształtowaniem nowej innej wielkości, która nie byłaby już wartością nominalną. Użycie przez ustawodawcę pojęcia "nominalna" wskazuje, że wykluczona jest jakiekolwiek możliwość ustalania wartości udziału w oparciu o ceny rynkowe. W ocenie Sądu, ustawodawca wyraźnie i jednoznacznie stwierdził, że w takim wypadku brana może być jedynie pod uwagę wartość ściśle już określona w umowie spółki.

W dalszej części wyroku, Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wskazał, iż użycie przez prawodawcę podczas konstruowania norm prawnych określenia "odpowiednio" oznacza, że przepis, do którego odwołano się ma zostać zastosowany jedynie w zakresie, jaki da się pogodzić z charakterem instytucji prawnej regulowanej przepisem odsyłającym. W art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. przewidziano, że przychodem z kapitałów pieniężnych jest nominalna wartość nabytych udziałów, czyli jak wywiedziono powyżej, wartość umownie określona przez strony, stąd, wykluczone jest, zdaniem Sądu, jakiekolwiek ustalanie wartości w oparciu o ceny rynkowe. W ocenie Sądu odpowiednie zastosowanie art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. polega wyłącznie na zastosowaniu zdania pierwszego, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Spółka wskazuje, że takie samo stanowisko dotyczące wykładni oraz wzajemnej relacji przepisów art. 17 ust. 1 pkt 9 oraz art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. zostało wyrażone także w innych orzeczeniach sądów administracyjnych, m.in.

* Wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2008 r., sygn. II FSK 1165/07,

* Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 22 kwietnia 2008 r., sygn. II FSK 558/05,

* Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 16 września 2009, sygn. I SA/Wr 1092/09,

* Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 27 stycznia 2010, sygn. I SA/Po 992/09,

* Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 4 lutego 2010, sygn. I SP/Sz 727/09,

* Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 maja 2010, sygn. III SA/Wa 2266/09.

Stanowisko, zgodnie z którym przychodem z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny (inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) jest wartość nominalna obejmowanych udziałów pomniejszona o koszty uzyskania przychodu (określone w art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p.), zostało potwierdzone również w interpretacjach indywidualnych wydanych z upoważnienia Ministra Finansów.

Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 22 stycznia 2009, sygn. IPPB3/423-1565/08-2, zgodził się ze stanowiskiem podatnika i potwierdził, że organy podatkowe nie mogą zmieniać wartości nominalnej udziałów, niezależnie od tego czy są one objęte w zamian za aport, czy pokryte wkładem pieniężnym. Wartość nominalna udziałów jest wielkością stałą. Wynika ona wprost z umowy lub statutu danej spółki. Zmiana wysokości nominalnej może nastąpić wyłącznie w trybie przewidzianym w przepisach. Decyzję w tym zakresie może podjąć jedynie zgromadzenie wspólników (walne zgromadzenia akcjonariuszy), nie zaś organy podatkowe. Dyrektor przyznał, że wartość nominalna udziałów nie podlega mechanizmom rynkowym. Niezależnie od tego, jakim spółka dysponuje majątkiem, jaką zajmuje pozycję na rynku, czy wykazuje zyski, czy straty wartość nominalna jej udziałów nie ulega zmianie. Dlatego też badanie, jaką wartość rynkową ma wartość nominalna udziałów jest niemożliwe. Dyrektor potwierdził, że taka wykładnia przepisów, która prowadziłaby do konieczności "urynkowienia" wartości nominalnej udziałów byłaby wykładnią contra legem.

W dalszej części interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że nie jest właściwe twierdzenie, iż "odpowiednie" stosowanie art. 14 ust. 1-3 u.p.d.o.p. miałoby polegać, na ustalaniu przychodu wspólnika zawsze w wysokości wartości rynkowej obejmowanych udziałów lub akcji. Jeżeli bowiem ustawodawca jako zasadę przewidywałby przyjmowanie wartości rynkowej, to nie wskazywałby w przepisach, że przychodem wspólnika wnoszącego do spółki kapitałowej wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część jest nominalna wartość takich obejmowanych udziałów lub akcji. Dyrektor przyznał, że analizowane przepisy dotyczą zarówno sytuacji pokrywania kapitału zakładowego aportem przy zawiązywaniu spółki, jak i przy podwyższaniu jej kapitału. W praktyce, w tej drugiej sytuacji, gdy spółka funkcjonuje już od pewnego czasu, wartość rynkowa jej udziałów prawie zawsze będzie odbiegać od ich wartości nominalnej. Wtedy zaś należałoby uznać, że wskazanie przez ustawodawcę nominalnej wartości obejmowanych udziałów lub akcji jako podstawy ustalenia przychodu dla wspólnika jest w praktyce bezprzedmiotowe.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, Spółka stoi na stanowisku, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., powinna dla celów podatku dochodowego od osób prawnych wykazać przychód w wysokości nominalnej wartości udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część do SPV, pomniejszony o koszty uzyskania przychodów określone w art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p.

W ocenie Spółki, przyjęcie odmiennego stanowiska, tj. ustalenie w momencie objęcia udziałów przychodu w wysokości wartości rynkowej przedmiotu wkładu spowodowałoby podwójne opodatkowanie tego samego dochodu w sensie ekonomicznym. W takiej sytuacji, bowiem, na dzień objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny przychodem dla Spółki byłaby wartość rynkowa wkładu, za który udziały zostały objęte, podczas gdy na dzień zbycia objętych w ten sposób udziałów kosztem uzyskania przychodów byłaby - zgodnie z art. 15 ust. 1k u.p.d.o.p. - jedynie wartość nominalna objętych udziałów w SPV.

Spółka ponadto zauważa, iż w przypadku późniejszej sprzedaży udziałów w SPV, przychód z tytułu sprzedaży zostanie określony zgodnie z art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p., tj. cena wyrażona w umowie sprzedaży udziałów SPV będzie musiała odzwierciedlać wartość rynkową. Na wartość rynkową udziałów w SPV będzie się składać ogół aktywów SPV. Natomiast, kosztem uzyskania przychodów będzie zgodnie z art. 15 ust. 1k u.p.d.o.p. wartość nominalna objętych udziałów w SPV. W konsekwencji, w przypadku późniejszej sprzedaży udziałów SPV, podstawę opodatkowania dla celów podatku dochodowego od osób prawnych będzie stanowiła wartość rynkowa udziałów otrzymanych przez Spółkę w zamian za aport wniesiony do SPV.

3.

Podsumowanie

Spółka stoi na stanowisku, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., powinna dla celów podatku dochodowego od osób prawnych wykazać przychód w wysokości nominalnej wartości udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. W szczególności, część wkładu przekazana na kapitał zapasowy nic będzie uwzględniona przy kalkulacji przychodu podatkowego w momencie objęcia udziałów SPV

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl