IPPB3/423-680/11-2/DP - Ustalenie możliwości zaliczenia odsetek od zaciągniętego kredytu (pożyczki), do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty lub kapitalizacji tych odsetek.

P. Sp. z o.o. (dalej: "Wnioskodawca" lub "Spółka P.") jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, utworzoną jako spółka celowa dla celów realizacji inwestycji, w sposób opisany w dalszej części opisu zdarzenia przyszłego.

Udziałowiec Wnioskodawcy (dalej: "Spółka Matka") podjął decyzję o wzięciu udziału, w charakterze potencjalnego inwestora, w procesie sprzedaży w zakresie dwóch spółek akcyjnych (dla potrzeb niniejszego wniosku nazwanych odpowiednio; "Spółką S" oraz "Spółką V"). W celu zapewnienia asysty wyspecjalizowanej firmy w procesie akwizycji powyższych spółek, Spółka Matka zawarła z wybraną firmą inwestycyjną umowę o świadczenie usług doradztwa wiodącego w procesie prywatyzacji Spółki S oraz sprzedaży akcji Spółki V (dalej: "Umowa Doradcza"). Zleceniobiorcą Umowy Doradczej jest firma inwestycyjna w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2011 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.) (dalej: "Firma Inwestycyjna"). Przedmiotem Umowy Doradczej są w szczególności następujące usługi (na potrzeby Umowy Doradczej opisane akwizycje zostały oznaczone jako "Transakcje"):

Zgodnie z przedstawionymi informacjami, Wnioskodawca jest spółką celową, utworzoną przez jej Spółkę Matkę w celu nabycia Spółki V. Zamiarem Spółki Matki oraz Spółki P. jest, aby usługi świadczone na podstawie Umowy Doradczej, w zakresie realizacji transakcji nabycia akcji Spółki V, były świadczone przez Firmę Inwestycyjną również na rzecz Spółki P. a sprawozdania z dotychczasowego wykonywania zlecenia z Umowy Doradczej w powyższym zakresie zostały przekazane Spółce P. W związku z powyższym planowane jest, że na podstawie aneksu do Umowy Doradczej, Spółka P. przystąpi do Umowy Doradczej po stronie zleceniodawcy (dalej: "Umowa Przystąpienia"). W związku z powyższym, Spółka P. stanie się podmiotem praw i obowiązków określonych w Umowie Doradczej w zakresie pozostałym do wykonania tj. w zakresie związanym z realizacją transakcji nabycia akcji Spółki V. Spółka P. uzyska również od zleceniobiorcy sprawozdania z dotychczasowego wykonywania zlecenia z Umowy (w tym Utwory zgodnie z definicją w Umowie Doradczej) w zakresie związanym z realizacją transakcji nabycia akcji Spółki V, a Spółka P. zobowiąże się do wykonania Umowy Doradczej w zakresie pozostałym do wykonania, w tym zapłaty wynagrodzenia zleceniobiorcy.

W związku z powyższym, usługi świadczone na podstawie Umowy Doradczej przez zleceniobiorcę w zakresie realizacji transakcji nabycia akcji Spółki V, będą odtąd wykonywane na rzecz Spółki Matki lub Spółki P., zgodnie ze wskazaniem zleceniodawców. Odpowiednio do treści takiego wskazania, Spółka Matka lub Spółka P. będzie zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia zleceniobiorcy z Umowy Doradczej. Intencją jest, aby podmiotem wskazanym w tym zakresie była Spółka P.

W zakresie akwizycji Spółki V, Spółka matka złożyła sprzedawcy ofertę nabycia, podlegającą dalszym negocjacjom w zakresie postanowień umowy sprzedaży. Do momentu przystąpienia Spółki P. do Umowy Doradczej z jej zakresu zakończone zostanie jedynie wykonywanie usług związanych z zaproponowaniem wielowariantowej struktury Finansowania Transakcji wraz z rekomendacją, stosownie do potrzeb Zleceniodawcy (patrz punkt e) zakresu Umowy Doradczej), oszacowanie efektu synergii biznesowej, jaka nastąpi w następstwie Transakcji, w tym synergii pomiędzy akwizycją w akcje Spółki S i w akcje Spółki V oraz Spółką Matką (patrz punkt f) zakresu Umowy Doradczej); Przygotowanie projektów ofert niewiążących oraz wiążących nabyć Spółki S oraz Spółki V (patrz punkt k) zakresu Umowy Doradczej) oraz przygotowanie wielowariantowych modeli finansowych na potrzeby wyceny Spółki S oraz Spółki V oraz opisu założeń do tych modeli (patrz punkt q) zakresu Umowy Doradczej).W momencie przystąpienia Spółki P. do Umowy Doradczej pozostałe usługi będą w trakcie realizacji, z wyłączeniem organizacji read show na potrzeby finansowania Transakcji, które to usługi będą wykonywane po przystąpieniu Spółki P. do Umowy Doradczej. Oznacza to, że w przeważającej części, zakres Umowy Doradczej nie został jeszcze wykonany, w szczególności usługi będą dalej wykonywane na rzecz Spółki P.

W celu zwiększenia bezpieczeństwa akwizycji akcji Spółki V i zapewnienia prawidłowego rozliczenia akwizycji (dalej: "Transakcja") Spółka P. zamierza zawrzeć z Firmą Inwestycyjną (podmiotem z którym zawarto również Umowę Doradczą) odrębną umowę o świadczenie dodatkowych usług, tj. usług maklerskich w zakresie pośrednictwa firmy inwestycyjnej przy sprzedaży instrumentów rynku niepublicznego (dalej "Maklerska Umowa Pośrednictwa"). W szczególności zakres tej umowy obejmie:

przyjmie Akcje do Depozytu dla potrzeb realizacji Transakcji;

dostarczy Kupującemu potwierdzenie zawarcia Transakcji.

Całość lub część niezbędnych środków do sfinansowania przez Wnioskodawcę Transakcji pochodzić będzie z kredytu lub pożyczki, która zostanie zaciągnięta przez Wnioskodawcę w złotówkach, przy czym możliwe, że finansowanie będzie pochodziło od podmiotu z grupy kapitałowej Wnioskodawcy. Wynagrodzenie z tytułu kredytu (pożyczki) będzie wypłacane w postaci odsetek. Możliwe, że umowa kredytu (pożyczki) będzie przewidywała kapitalizację odsetek. Jednocześnie niniejszy wniosek o interpretację nie obejmuje zagadnienia tzw. "płytkiej kapitalizacji", tj. ograniczeń w zaliczaniu odsetek do kosztów uzyskania przychodów dłużnika. Wnioskodawca jest świadomy, że w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), część odsetek może nie być uznawalna za koszty uzyskania przychodów Spółki P.

Czy W opisanej sytuacji transakcja sprzedaży akcji Spółki V, w której jako kupujący uczestniczy Wnioskodawca, stanowi sprzedaż dokonywaną za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, podlegającą zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy odsetki od kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez Wnioskodawcę na nabycie akcji Spółki V będą stanowiły koszty uzyskania przychodu Spółki S w momencie ich zapłaty/kapitalizacji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p.") kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkami enumeratywnie wymienionymi w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Kosztami uzyskania przychodów będą zatem wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jeżeli są one racjonalnie uzasadnione. Odsetki obciążające kredytobiorcę (pożyczkobiorcę) stanowią koszty obsługi kredytu. Dla kwalifikacji podatkowej tych odsetek istotne znaczenie ma cel ich poniesienia, czyli przeznaczenie środków finansowych uzyskanych w drodze kredytu (pożyczki). Aby uznać, że odsetki stanowią koszt uzyskania przychodu konieczne jest ustalenie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy odsetkami a przychodami, jakie podatnik osiąga, ma szansę osiągnąć, zachować lub zabezpieczyć wydatkując środki pieniężne pochodzące z kredytu (pożyczki) na dany cel.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że ponoszenie przez niego wydatków na odsetki od kredytu (pożyczki) będzie zmierzało do uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Celem Wnioskodawcy jest osiąganie zysku w ramach efektywnie prowadzonej działalności gospodarczej. Zaciągając kredyt (pożyczkę) Wnioskodawca działać będzie z zamiarem nabycia udziałów w Spółce V, tj. dokonania transakcji w ramach działalności gospodarczej i w celu rozwoju gospodarczego Wnioskodawcy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że rozpoznanie odsetek jako kosztu uzyskania przychodów następuje zgodnie z tzw. zasadą kasową - w momencie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji. Co do zasady, odsetki stanowią koszt uzyskania przychodów kredytobiorcy (pożyczkobiorcy) w momencie ich faktycznej zapłaty. Wniosek ten wynika z art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p., który wyłącza z kategorii kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). A contrario, należy stwierdzić, że odsetki od kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez Wnioskodawcę, które zostaną faktycznie zapłacone, w tej samej dacie będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Zaliczeniu odsetek od kredytu (pożyczki) na nabycie udziałów do kosztów podatkowych w momencie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji nie stoi na przeszkodzie regulacja art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszt uzyskania przychodów: "wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce (...); wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji (...)". Przepis ten przewiduje odroczenie momentu rozpoznania wydatków na nabycie udziałów/akcji jako koszty uzyskania przychodów. Interpretacja pojęcia "wydatki na nabycie udziałów/akcji" wynika z utrwalonej linii orzeczniczej sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku z dnia 7 września 2004 r. (sygn. FSK 324/04) NSA orzekł, że "przy ustalaniu znaczenia zastosowanych w nim < art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p.> pojęć należy preferować wykładnię gramatyczną, a więc znaczenie, jakie przydaje się danemu wyrazowi lub wyrażeniu w języku potocznym (...) wydatek to "suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś". W rozumieniu tego wyrazu zawiera się więc element bezpośredniości dokonania wydatku". Za wydatki na nabycie udziałów/akcji uznaje się zatem wydatki poniesione w bezpośrednim związku z nabyciem udziałów/akcji, a bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów/akcji. Do typowych kosztów bezpośrednio warunkujących nabycie udziałów/akcji zalicza się cenę, opłaty notarialne, opłatę skarbową, prowizje biura maklerskiego.

W związku z powyższym, odsetki od kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez Wnioskodawcę na nabycie akcji Spółki V. stanowić będą dla Spółki S. koszty uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty/kapitalizacji.