IPPB3/423-640/09-3/PD - Konsekwencje podatkowe zawarcia przez spółkę z o.o. umowy cash-poolingu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2009 r. (data wpływu 30 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie pytania drugiego i trzeciego ww. wniosku, które dotyczą konsekwencji zawarcia przez Spółkę umowy cash poolingu w zakresie obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy, w zakresie zastosowania przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji oraz w zakresie powstania różnic kursowych - jest prawidłowe.

W dniu 30 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie pytania drugiego i trzeciego ww. wniosku, które dotyczą konsekwencji zawarcia przez Spółkę umowy cash poolingu w zakresie obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy, w zakresie zastosowania przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji oraz w zakresie powstania różnic kursowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest podmiotem wchodzącym w skład międzynarodowej grupy "X". W celu lepszego zarządzania płynnością finansową oraz zasobami pieniężnymi spółki należące do koncernu M zawarły z Bank N.V. z siedzibą w Holandii (dalej: Bank) umowę Cash Pooling Agreement (dalej: Umowa). Na podstawie Umowy Bank świadczy na rzecz poszczególnych spółek z grupy M kompleksowe usługi finansowe. W dniu 16 czerwca 2009 r. Spółka przystąpiła do Umowy.

Przedmiotem Umowy zawartej pomiędzy Bankiem a grupą M jest transakcja cash pooling. Jest to powszechnie oferowany przez banki mechanizm służący do zarządzania środkami finansowymi w grupach spółek. Struktura funkcjonowania cash poolingu została uregulowana w Umowie w następujący sposób:

* W ramach systemu Bank prowadzi indywidualne rachunki dla poszczególnych spółek z grupy (w przypadku Spółki będą to rachunki w walucie PLN oraz EUR). Poszczególne rachunki wykorzystywane są przez uczestników systemu jako rachunki operacyjne (rachunki bieżące) służące do dokonywania bieżących operacji w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (Umowa nie przewiduje utworzenia rachunku głównego prowadzonego przez Bank dla wszystkich uczestników struktury).

* Każdy z uczestników systemu może deponować na swoich rachunkach środki pieniężne lub zadłużać się w nim w formie dopuszczalnego debetu.

* Saldo każdego rachunku danej spółki jest podstawą do codziennego naliczania przez Bank odsetek. Jeśli saldo na koncie jest dodatnie Bank wylicza odsetki na rzecz danej spółki na podstawie podstawowej stopy procentowej Banku dla określonej waluty pomniejszonej o 0,25% od kwoty dodatniego salda na kontach. Jeśli saldo na rachunku jest ujemne, naliczane są odsetki na rzecz Banku na podstawie podstawowej stopy procentowej Banku dla określonej waluty powiększone o 0,25% od kwoty ujemnego salda na kontach.

* Z upływem każdego miesiąca odsetki naliczane przez Bank w opisany powyżej sposób dla poszczególnych rachunków są ponownie wyliczane (przeliczenie następuje w walucie USD) po dokonaniu potrącenia sald "dodatnich" i "ujemnych" na rachunkach spółek korzystających z systemu. Jeżeli danego dnia ogólne saldo wszystkich rachunków uczestniczących w systemie jest dodatnie, Bank nalicza odsetki od sald debetowych według stawki dla sald kredytowych przedstawionej w punkcie powyżej. Natomiast jeżeli w określonym dniu po zsumowaniu sald uczestników struktury łączne saldo będzie ujemne - odsetki od sald kredytowych naliczane są według stawki dla sald debetowych przedstawionej w punkcie po wyżej.

* Różnica pomiędzy wartością odsetek za dany miesiąc wyliczanych dla każdego rachunku odrębnie, a wartością odsetek wyliczanych dla sumy wszystkich rachunków biorących udział w systemie jest księgowana przez Bank na wyznaczonym przez grupę kapitałową rachunku.

* Opisany system jest nieco odmienny od standardowych transakcji cash pooling, jako że żadne środki pieniężne nie są faktycznie przelewane pomiędzy poszczególnymi uczestnikami systemu.

Spółka podjęła decyzję o przystąpieniu do opisanej powyżej struktury cash poolingu ze względu na chęć zwiększenia efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi i dostępnymi kredytami poprzez optymalizację przychodów oraz kosztów odsetkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie nr 2 i 3. W przedmiocie pytań nr 1 i 4 wydane zostaną odrębne interpretacje indywidualne.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Zdaniem Spółki przystąpienie przez Spółkę do Umowy nie wpłynie na powstanie obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych uregulowanego w przepisie art. 9a ustawy o p.d.o.p., a do transakcji nie znajdą zastosowania przepisy art. 11 tej usta wy.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 i 2 ustawy o p.d.o.p. podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia określonej w ustawie o p.d.o.p. dokumentacji podatkowej takiej transakcji. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o p.d.o.p., podmiot gospodarczy jest powiązany z innym podmiotem, jeżeli:

* podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym" bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym zagranicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

* osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej - "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego (nie mniejszy niż 5%), albo

* te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, albo

* podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Z przedstawionego we wcześniejszej części wniosku opisu transakcji cash pooling wynika, że poszczególne spółki wchodzące w skład grupy kapitałowej "X" zawierają Umowę z Bankiem i są łącznie jedną ze stron tej Umowy. Spółki to nie zawierają natomiast transakcji między sobą. Co więcej, w ramach transakcji nie dochodzi do transferu środków między rachunkami poszczególnych spółek - uczestników systemu. Istotą systemu jest bowiem fakt, że dzięki przystąpieniu do transakcji większej ilości spółek z grupy - jako jednej jej strony - otrzymują one od Banku - jako drugiej strony - korzystniejsze oprocentowanie sald debetowych i kredytowych na swoich rachunkach. Oprocentowanie to jest ustalone na zasadach rynkowych, jako że określane są one przez podmiot niezależny - Bank. W konsekwencji, w ramach omawianej transakcji nie dochodzi do spełnienia przesłanek wynikających z art. 9a ust. 1 i 2 w związku art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o p.d.o.p. Przepisy te odnoszą się do umów zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi w ramach grupy kapitałowej, nie odnoszą się natomiast do transakcji pomiędzy Spółką i innymi podmiotami z grupy, a Bankiem będącym podmiotem niezależnym, tj. niepowiązanym ze Spółką w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1 i 4 ustawy O p.d.o.p. Analogiczne stanowisko w odniesieniu do innych transakcji typu cash pooling jest prezentowane w interpretacjach indywidualnych (np. o sygnaturach DP/423-0111/07/AK, ZD/4061-211/07, IPPB3-423-575/08-02/MK).

Mając powyższe na uwadze Spółka pragnie również podkreślić, że ewentualne zadłużenie Spółki wobec Banku w ramach Umowy nie podlega w Polsce przepisom o niedostatecznej kapitalizacji, tj. do odsetek od tego zadłużenia nie znajdą zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o p.d.o.p. Ograniczeniom wynikającym z tych przepisów podlegają bowiem wyłącznie odsetki od pożyczek udzielonych pożyczkobiorcy przez jego udziałowców lub akcjonariuszy oraz spółki siostrzane.

Jak wskazano, w sytuacji Spółki ewentualne zadłużenie z tytułu powstania ujemnego salda na koncie powstanie każdorazowo wobec Banku i to Bank będzie jedynym wierzycielem Spółki nie zaś pozostałe podmioty z grupy, uczestnicy systemu. W ramach transakcji cash pooling nie dojdzie zatem nigdy do udzielenia Spółce pożyczki przez podmioty wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o p.d.o.p. Zaprezentowane przez Spółkę stanowisko jest zgodne z poglądami wyrażanymi przez organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych (przykładowo interpretacje o sygnaturach: ILPB3/423-758/08-3/HS, IBPB/423-315/08/NG oraz IP-PB3-423-469/08-2/MK).

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3.

W opinii Spółki przenoszenie środków pieniężnych pomiędzy rachunkami utworzonymi na podstawie Umowy a innymi rachunkami Spółki nie powoduje powstania różnic kursowych w rozumieniu art. 15a ustawy o p.d.o.p. Zgodnie z art. 15a ust. 2 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 3 ustawy o p.d.o.p., dodatnie i ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest odpowiednio niższa lub wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

W powołanych powyżej przepisach mowa jest o otrzymanych lub nabytych środkach lub wartościach pieniężnych w walucie obcej. Przez nabyte lub otrzymane środki pieniężne należy rozumieć środki pieniężne, które zostały wpłacone (przekazane) przez podmiot trzeci i były to środki inne niż środki własne otrzymującego (tak: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 10 lutego 2009 r., sygn. ILPB3/423-758/08-3/HS).

Reasumując, mając na uwadze treść powołanych przepisów oraz opisany powyżej schemat transakcji cash pooling należy stwierdzić, ze skoro przelewy walutowe pomiędzy rachunkami Spółki w banku krajowym i w Banku dotyczą jej środków własnych, to nie można ich traktować jako "otrzymania lub nabycia" o którym mowa w przytoczonych przepisach. Co więcej, przelew między własnymi rachunkami nie stanowi również zapłaty lub innej formy wypływu środków - pieniądze są bowiem cały czas własnością Spółki i nie dochodzi do ich wypływu na zewnątrz. Tym samym, dokonywanie przelewów środków własnych pomiędzy rachunkami walutowymi Spółki w różnych bankach (w tym rachunkiem w Banku) nie skutkuje powstaniem różnic kursowych w rozumienia art. 15a ustawy o p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie pytań nr 2 i 3 uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska Wnioskodawcy w powyższym zakresie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.