IPPB3/423-637/09-2/PD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17 września 2009 r. (data wpływu 28 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu umorzenia - jest prawidłowe.

W dniu 28 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu umorzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Władze wnioskodawcy (Spółka) rozważają podjęcie czynności restrukturyzacyjnych w celu uproszczenia struktury kapitałowej, w której znajduje się Spółka. W związku z tymi planami Spółka zamierza nabyć od swojego jedynego udziałowca własne udziały, w celu ich dobrowolnego umorzenia. Udziały te zostały wydane przez Spółkę w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.

Umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z art. 199 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). Nabycie własnych udziałów przez Spółkę nastąpi bez wynagrodzenia, na co udziałowiec Spółki wyrazi swoją zgodę. Umorzenie nabytych udziałów zostanie dokonane poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki, a kwota obniżenia kapitału zakładowego zostanie zaprezentowana w bilansie Spółki w pozycji kapitał zapasowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nabycie przez Spółkę własnych udziałów w celu dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia dla udziałowca skutkuje dla Spółki powstaniem przychodu podatkowego w wysokości wartości umorzonych dobrowolnie udziałów.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym związanych z tymi udziałami. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Zgodnie z powołanym przepisem umorzenie udziałów może być przeprowadzone w jeden z przedstawionych poniżej sposobów

* za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę - tzw. umorzenie dobrowolne;

* bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe;

* w razie ziszczenia się określonego zdarzenia - tzw. umorzenie warunkowe.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym planowane jest przeprowadzenie umorzenia dobrowolnego.

Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów. Za zgodą wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością umorzenie udziałów może nastąpić bez wynagrodzenia. W takim przypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę.

Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - dalej "PDOPrU") przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący osiągniętą w roku podatkowym nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania. Oceniając, z punktu widzenia powołanej ustawy skutki będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia dla wspólnika tej Spółki, należy stwierdzić, że w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka nie została wskazana.

Zgodnie z treścią art. 12 PDOPrU katalog przychodów podatkowych nie został skonstruowany przez ustawodawcę jako zamknięty. Niezależnie od tego faktu nabycie przez Spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia, nawet bez wynagrodzenia nie stanowi zdaniem Spółki przychodu po stronie nabywcy tych udziałów. Jest to konsekwencja faktu, że Spółka w sensie ekonomicznym w wyniku tej transakcji niczego nie uzyskała i nie nastąpiło po jej stronie jakiekolwiek przysporzenie majątkowe (spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie nastąpiło także umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, gdyż nabycie lab objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. W konsekwencji umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 PDOPrU.

Planowane przez Spółkę umorzenie nie spełnia żadnej z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2, zgodnie z którym przychodami są w szczególności:wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych, lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). Z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia nie jest związane otrzymanie przez Spółkę jakiegokolwiek świadczenia czy to w sensie PDOPrU czy też w jakimkolwiek innym znaczeniu. W związku z powyższym, nie można również mówić o powstaniu po stronie Spółki przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia.

Podsumowując, zdaniem Spółki przedstawione w niniejszym wniosku zdarzenie przyszłe, obejmujące nabycie bez wynagrodzenia własnych udziałów, w celu ich umorzenia, które zostały pierwotnie wydane przez Spółkę w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa, nie będzie stanowiło dla Spółki przychodu podatkowego w rozumieniu PDOPrU.

Przedstawione stanowisko zostało potwierdzone w szeregu indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, a w szczególności wydanych przez:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z tych udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.; dalej: k.s.h.).

Umorzenie może być przeprowadzone:

* za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę - tzw. umorzenie dobrowolne;

* bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe;

* w razie ziszczenia się określonego zdarzenia - tzw. umorzenie warunkowe.

Ustawodawca zdecydował ponadto, że umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 6 k.s.h.). W razie zaś umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, umorzenie następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 7 k.s.h.). Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów. W świetle art. 199 § 3 k.s.h., umorzenie udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może nastąpić za zgodą jej wspólników bez wynagrodzenia. W takim przypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę.

Rozpatrując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przedmiotem opodatkowania osoby prawnej zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z zm.; dalej: ustawa o p.d.o.p.) jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Zgodnie z definicją zawartą w art. 7 ust. 2 ustawy o p.d.o.p. dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Oceniając skutki będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia, należy stwierdzić, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie została wskazana.

Niezależnie od faktu, że określony w art. 12 ustawy o p.d.o.p. katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskuje oraz nie następuje po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie następuje także umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, gdyż nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. Tym samym, umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 przedmiotowej ustawy.

Ponadto w analizowanym zdarzeniu przyszłym nie zostaje spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). W przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym nie można bowiem stwierdzić, że doszło do otrzymania świadczenia.

W świetle powyższego, nabycie przez Spółkę własnych udziałów w celu dobrowolnego ich umorzenia bez wynagrodzenia dla udziałowca nie skutkuje dla Spółki powstaniem przychodu podatkowego.

Na gruncie obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.