IPPB3/423-554/13-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 lipca 2013 r. (data wpływu 29 lipca 2013 r.) w sprawie o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 29 lipca 2013 r. do tutejszego organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. (dalej: "Wnioskodawca", "F.") prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług faktoringu zapewniając swoim klientom profesjonalne zarządzanie należnościami, finansowanie, przejęcie ryzyka wypłacalności, prowadzenie kont rozliczeniowych odbiorców i efektywne egzekwowanie należności. Wnioskodawca zawarł umowy kredytowe (dalej; "Umowy Kredytowe") z B. SA (dalej: "Kredytodawca"), na podstawie których Kredytodawca udzielił Wnioskodawcy oprocentowanych kredytów. W momencie zawarcia Umów Kredytowych Kredytodawca nie był bezpośrednim akcjonariuszem Wnioskodawcy.

Kredytodawca posiada bowiem 100% akcji w spółce H. Sp. z o.o. (dalej: "H."), która to spółka posiada 100% akcji Wnioskodawcy. W momencie zawarcia Umów Kredytowych nie posiadał również bezpośredniego udziałowca, który posiadałby bezpośrednio akcje Wnioskodawcy (tekst jedn.: nie był spółką-siostrą w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p.). Z uwagi na reorganizację grupy B. we wrześniu 2013 r. Kredytodawca planuje nabyć od H. wszystkie akcje posiadane przez tę spółkę w F. Kredytodawca stanie się zatem bezpośrednim akcjonariuszem Wnioskodawcy posiadającym 100% akcji Wnioskodawcy.

Jak wyżej wskazano wszystkie Umowy Kredytowe zostały zawarte przez Kredytodawcę przed planowanym nabyciem przez Kredytodawcę akcji Wnioskodawcy.

W związku z planowaną restrukturyzacją finansowania w grupie B., rozważane jest przeniesienie przez Kredytodawcę wierzytelności wynikających z Umów Kredytowych, do innej spółki z siedzibą w Polsce (dalej; "SPV"), Kredytodawca będzie posiadał w SPV co najmniej 25% udziałów (akcji) w przeliczeniu na liczbę praw głosu. W takim przypadku Kredytodawca posiadałby co najmniej 25% udziałów (akcji) zarówno we Wnioskodawcy, jak i w SPV (w przeliczeniu na liczbę praw głosu). Po przeniesieniu wierzytelności z Umów Kredytowych do SPV, Wnioskodawca będzie miał obowiązek dokonywać spłaty z tytułu przedmiotowych Umów Kredytowych (tekst jedn.: kapitału i odsetek) do SPV (Wariant 1).

Zakładana jest również sytuacja, w której Kredytodawca nie dokona przeniesienia wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych do SPV, lecz wierzytelności te pozostaną u Kredytodawcy. W konsekwencji, F. będzie dokonywał płatności z tytułu Umów Kredytowych tj. zapłaty kwoty głównej oraz odsetek, do Kredytodawcy (Wariant 2).

Dla celów niniejszego wniosku Wnioskodawca przyjmuje założenie, iż w obu wskazanych wariantach wartość zadłużenia Wnioskodawcy wobec tzw. "znaczących udziałowców", o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. w momencie spłaty przez Wnioskodawcę odsetek z tytułu Umów Kredytowych będzie przekraczać trzykrotność kapitału zakładowego Wnioskodawcy.

W związku z przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym Spółka zadała we wniosku następujące pytanie.

Czy do odsetek płaconych przez Wnioskodawcę z tytułu Umów Kredytowych w sposób wskazany w dwóch wariantach opisanych w zdarzeniu przyszłym (tekst jedn.: w Wariancie 1 - do SPV, a w Wariancie 2 - do Kredytodawcy) nie będą miały zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż do odsetek płaconych przez Wnioskodawcę zarówno w Wariancie 1 (tekst jedn.: do SPV), jak i w Wariancie 2 (tekst jedn.: do Kredytodawcy) nie będą miały zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze m. - dalej: u.p.d.o.p.).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Natomiast art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. stanowi, iż za koszty uzyskania przychodów nie uważa się również odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, iż zastosowanie wynikającego z nich ograniczenia w zaliczaniu zapłaconych odsetek do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch warunków:

Zgodnie z założeniem przyjętym w zdarzeniu przyszłym niniejszego wniosku, wyżej wskazany warunek dotyczący wartości zadłużenia Wnioskodawcy należy uznać za spełniony.

Natomiast odnośnie pierwszego ze wskazanych warunków Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie zostanie on spełniony w żadnym z rozważanych wariantów. W konsekwencji ograniczenia wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. nie będą miały zastosowania do odsetek płaconych przez Wnioskodawcę w opisanych we wniosku sytuacjach (czyli zarówno wtedy, gdy odsetki płacone będą do SPV, jak i przy zapłacie tych odsetek do Kredytodawcy). Argumenty przemawiające za takim stanowiskiem przedstawione zostały poniżej w odniesieniu do każdego z Wariantów

Wariant 1

Wykładnia gramatyczna art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. prowadzi do wniosku, iż ocena, czy odsetki wypłacane z określonej pożyczki (kredytu) podpadają pod wyżej wskazane przepisy powinna być dokonywana w oparciu o status pożyczkodawcy udzielającego pożyczki (kredytu) W konsekwencji, jeżeli na dzień udzielenia pożyczki (kredytu) była ona objęta normą art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 u.p.d.o.p., wówczas ograniczenia wynikające z tych przepisów mają zastosowanie do odsetek płaconych na podstawie tej pożyczki (kredytu). W przeciwnym razie, tj. w sytuacji, gdy podmiot udzielający pożyczki (kredytu) w momencie jej udzielenia nie był żadnym z podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. wówczas przepisy te nie będą miały zastosowania nawet w przypadku, gdyby wierzytelność z tej pożyczki (kredytu) została przeniesiona na podmiot, który spełnia warunki z art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 u.p.d.o.p. (czyli jest bezpośrednim udziałowcem posiadającym co najmniej 25% udziałów pożyczkobiorcy lub spółką siostrą ze wspólnym co najmniej 25% udziałowcem), i do którego to podmiotu odsetki byłyby wypłacane.

W konsekwencji powyższego, z uwagi na fakt, iż w momencie zawarcia Umów Kredytowych Kredytodawca nie był tzw. podmiotem kwalifikowanym (kwalifikowanym pożyczkodawcą), o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. (tekst jedn.: nie był ani bezpośrednim udziałowcem Wnioskodawcy, ani kwalifikowaną spółką siostrą), przepisy te nie będą miały zastosowania do odsetek, które (w Wariancie 1) będą płacone przez Wnioskodawcę do SPV, na którą wierzytelności kredytowe byłyby przeniesione przez Kredytodawcę.

Zasadność powyższej konkluzji znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe Tytułem przykładu można powołać następujące pisma:

(a) Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 22 lipca 2009 r. (nr IPPB3/423 320/09-2/ER), w której organ podatkowy stwierdził między innymi:

"Z literalnego brzmienia powołanego wyżej art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, ze dla oceny wystąpienia przesłanek zastosowania ograniczeń wynikających z tych przepisów należy brać pod uwagę (w pierwszej z wymienionych przesłanek) status udziałowca/akcjonariusza udzielającego pożyczki (kredytu), czyli pożyczkodawcy/finansującego, a więc określa się go na dzień zawarcia umowy pożyczek/kredytu Zmiana wierzyciela (strony umowy) np. poprzez przeniesienie wierzytelności z tytułu pożyczki (kredytu) na inną spółkę nie skutkuje ponowną weryfikacją wystąpienia ograniczeń wynikających z niedostatecznej kapitalizacji, w odniesieniu do określenia rodzaju pożyczek/kredytów nimi objętych - "udzielonych spółce przez". Oznacza to, iż w sytuacji opisanej we wniosku (gdy pożyczki udziela 100% udziałowiec - Spółka H) w przypadku późniejszego przeniesienia wierzytelności z tytułu tej pożyczki na Spółkę F znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy"

(b) Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 marca 2009 r. (nr IPPB3/423-1712/08 -4/AG), w której wyrażono analogiczne do powyższego stanowisko i stwierdzono dodatkowo, ze "Tak więc fakt dokonania przez udziałowca wnioskodawcy darowizny na rzecz jego żony wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych (w tym niewypłaconych odsetek), których udziałowiec udzielił wnioskodawcy, nie będzie miał wpływu na ocenę zastosowania ograniczeń wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w kontekście pierwszej z przesłanek zastosowania tych ograniczeń - zarówno w przypadku, gdy żona udziałowca będzie posiadała udziały w Sp. z o.o. lub też nie. Tym samym Spółka zaliczając do kosztów uzyskania przychodów zapłacone przez nią odsetki od przedmiotowych pożyczek, będzie miała obowiązek wziąć pod uwagę udział procentowy, udziałowca udzielającego tych pożyczek w kapitale spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (wnioskodawcy)"

(c) Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 marca 2009 r. (nr IPPB3/423-3/09-2/AG), w której organ podatkowy wyraził analogiczne stanowisko do wyżej przedstawionego. Należy przy tym zaznaczyć, iż transakcja, w odniesieniu do której interpretacja ta została wydana, była analogiczna do tej, która została przedstawiona w Wariancie 1 niniejszego wniosku, tj. pożyczkodawca w momencie udzielenia pożyczki nie był kwalifikowanym pożyczkodawcą, jednakże odsetki od tej pożyczki były już spłacane na rzecz spółki siostry, która spełniała warunki z art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. Na tle takiego stanu faktycznego organ podatkowy potwierdził, iż z uwagi na status pożyczkodawcy z dnia udzielenia pożyczki, do odsetek nie będą stosowane przepisy o cienkiej kapitalizacji pomimo tego, że odsetki te będą spłacane do podmiotu kwalifikowanego.

Biorąc pod uwagę literalne brzmienie art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p., jak również jednolitą linię interpretacyjną prezentowaną przez organy podatkowe w przedmiotowym zakresie, należy stwierdzić, iż dla ustalenia, czy ograniczenia z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. będą miały zastosowanie, konieczne jest zbadanie statusu pożyczkodawcy w dniu udzielenia pożyczki. Ze względu zatem na fakt, iż w dniu zawarcia Umów Kredytowych Kredytodawca nie był bezpośrednim akcjonariuszem Wnioskodawcy, ani też kwalifikowaną spółką siostrą, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., do odsetek, które będą wypłacane przez Wnioskodawcę w Wariancie 1 (tekst jedn.: do SPV, na którą wierzytelności z kredytów zostałyby przeniesione przez Kredytodawcę) nie będzie miał zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

Należy także wskazać, iż zasadność powyższego stanowiska została potwierdzona również w orzecznictwie sądowym. Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 stycznia 2011 r. (sygn. akt III SA/Wa 1052/10), sąd stwierdził, między Innymi:

"W sytuacji, gdy umowę pożyczki zawiera podmiot niepowiązany, ale później wskutek zamiany wierzyciela podmiotem uprawnionym do należności głównej oraz odsetek staje się podmiot powiązany, nie byłoby także przeszkód w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu odsetek od pożyczki. Minister uznał przecież, że miarodajny dla zastosowania omawianego przepisu jest tylko stan faktyczny z daty udzielenia pożyczki." Powyższy wyrok został utrzymany w mocy przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 30 stycznia 2013 r. (sygn. akt II FSK 1216/11), w którym sąd w pełni podzielił stanowisko sądu pierwszej instancji.

Wariant 2

Stanowisko Wnioskodawcy o braku zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. jest zasadne również w przypadku, gdy odsetki będą wypłacane według Wariantu 2 opisanego w zdarzeniu przyszłym, tj. gdy wierzytelności kredytowe nie będą zbywane przez Kredytodawcę do SPV, w konsekwencji czego odsetki będą wypłacane przez Wnioskodawcę do Kredytodawcy.

Jak wynika z powyższej analizy przepisów, interpretacji oraz orzecznictwa, celem ustalenia, czy ograniczenia w zaliczalności odsetek do kosztów uzyskania przychodów, wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. będą miały zastosowanie do określonej pożyczki (kredytu), konieczne jest zbadanie statusu pożyczkodawcy w dniu, w którym pożyczka została udzielona. Ten właśnie sposób interpretacji omawianych przepisów wynika z jednoznacznych sformułowań wszystkich powołanych wyżej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w których stwierdza się, iż "Z literalnego brzmienia powołanego wyżej art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że dla oceny wystąpienia przesłanek zastosowania ograniczeń wynikających z tych przepisów należy brać pod uwagę (w pierwszej z wymienionych przesłanek) status udziałowca/akcjonariusza udzielającego pożyczki, czyli pożyczkodawcy/finansującego, a więc określa się go na dzień zawarcia umowy pożyczek/kredytu."

Skoro zatem w dniu zawarcia Umów Kredytowych przez Wnioskodawcę, Kredytodawca nie był ani bezpośrednim akcjonariuszem Wnioskodawcy, ani też nie był spółką-siostrą posiadającą wspólnego z Wnioskodawcą udziałowca, art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. nie będzie miał zastosowania do odsetek wypłacanych przez Wnioskodawcę do Kredytodawcy. Zmiana statusu Kredytodawcy z akcjonariusza pośredniego na akcjonariusza bezpośredniego nie ma bowiem w tym przypadku żadnego znaczenia, skoro kwalifikacji danej pożyczki (kredytu) dla celów przepisów o cienkiej kapitalizacji dokonuje się w oparciu o status pożyczkodawcy w dniu zawarcia umowy pożyczki (kredytu), a nie w dniu wypłaty odsetek z jej tytułu. Jak wyżej wskazano, w momencie zawarcia Umów Kredytowych Kredytodawca nie był żadnym z kwalifikowanych pożyczkodawców, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

Należy również zaznaczyć, że samo przekazanie finansowania przez Kredytodawcę do Wnioskodawcy na podstawie Umów Kredytowych nastąpiło przed nabyciem akcji Wnioskodawcy przez Kredytodawcę, czyli w momencie przekazania środków finansowych Kredytodawca również nie będzie posiadał statusu kwalifikowanego pożyczkodawcy zdefiniowanego w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

Na potwierdzenie prawidłowości powyższego stanowiska Wnioskodawcy można powołać również interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 listopada 2012 r. (IPPB3/423-674/12/2/AG), która dotyczyła stanu faktycznego zbliżonego do zdarzenia przyszłego jaki wystąpi w Wariancie 2 opisanym w niniejszym wniosku. Otóż w powołanej interpretacji organ podatkowy potwierdził, że przepisy o cienkiej kapitalizacji nie będą miały zastosowania, jeżeli spółka uzyska transzę kredytu od podmiotu, który następnie przejmie (poprzez połączenie) aktualnego udziałowca tej spółki w konsekwencji czego kredytodawca stanie się bezpośrednim (90% udziałów) udziałowcem spółki i odsetki będą spłacane już po połączeniu. Sytuacja ta jest zatem analogiczna do tej, w której aktualnie znajduje się Kredytodawca i Wnioskodawca - w momencie udzielenia kredytów i nie był bezpośrednim akcjonariuszem Wnioskodawcy, a stanie się nim dopiero po udzieleniu finansowania w skutek reorganizacji w grupie B.u i nabycia przez Kredytodawcę akcji Wnioskodawcy od dotychczasowego większościowego akcjonariusza. Z uwagi na status Kredytodawcy w dniu udzielenia kredytów w stosunku do Wnioskodawcy (akcjonariusz pośredni, a nie bezpośredni), art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. nie będzie miał zastosowania do odsetek, które były płacone przez Wnioskodawcę do Kredytodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi-tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.