IPPB3/423-515/10-2/JB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 lipca 2010 r. (data wpływu 30 lipca 2010 r.), w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnej wierzytelności udokumentowanej, zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy, - jest prawidłowe.

W dniu 30 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, momentu zaliczenia do kosztów podatkowych wartości nieściągalnych wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana, na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. (dalej również: Spółka), posiada wierzytelności wobec spółek kapitałowych, wynikające z faktur VAT wystawianych przez Spółkę na rzecz tych podmiotów z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług. Przedmiotowe wierzytelności, mimo ich faktycznego nieotrzymania, zostają zaliczane do przychodów z działalności gospodarczej Spółki, zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. Do przychodów podatkowych zaliczana jest kwota netto z faktury VAT, bez kwoty należnego podatku VAT. Nie mogąc odzyskać swoich wierzytelności S.A. występuje do właściwych sądów z wnioskami o wszczęcie postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku oraz do organów egzekucyjnych z wnioskami o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Ostatecznie w wielu przypadkach Spółka otrzymuje jedynie postanowienia sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub postanowienia sądu o umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub postanowienia sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dalej: "postanowienia o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a-c u.p.d.o.p." lub postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, wydawane przez komorników sadowych w trybie art. 824 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) dalej: k.p.c., przy czym z powyższych postanowień jednoznacznie wynika, że podstawą umorzenia postępowania egzekucyjnego był brak majątku dłużnika (spółki kapitałowej).

Zgodnie z przepisami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce ostateczną decyzję o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów podejmuje Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki po uprzednim dokonaniu analizy ekonomicznej i prawnej. W uzasadnionych przypadkach Spółka mimo posiadania postanowienia komornika sądowego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w związku z brakiem majątku dłużnika, będzie odnajdywała członków zarządu zobowiązanej spółki, wysyłała im wezwania do zapłaty w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania wskazując ze działa na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. i dołączając postanowienia o umorzeniu egzekucji wobec spółki. W przypadku nieotrzymania zapłaty należności od członków zarządu będzie kierowała sprawę do sądu przy czym jeśli sąd stwierdzi odpowiedzialność członków zarządu na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. Spółka będzie dochodziła wierzytelności od wszystkich członków zarządu zobowiązanej spółki (których będzie mogła odnaleźć). Jeśli jednak dochodzenie okaże się bezskuteczne ze względu na brak majątku członków zarządu zadłużonej spółki z którego można by prowadzić egzekucję wówczas S. A. będzie odstępowała od dochodzenia wierzytelności i spisywała je w koszty uzyskania przychodów poprzez ich wykreślenie z należności w księgach rachunkowych i zaksięgowanie w koszty, w dacie podjęcia decyzji przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki.

Spółka zwraca również uwagę na fakt, iż ujęcie odpisanych wierzytelności na kontach kosztów może mieć miejsce w innym roku niż rok otrzymania przez Spółkę postanowienia komornika. Niemniej jednak odpisanie wierzytelności w koszty nastąpi przed datą ich przedawnienia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Spółka w odniesieniu do opisanego we wniosku stanu faktycznego posiadając postanowienie wydane przez właściwy organ egzekucyjny w trybie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. w związku z brakiem majątku dłużnika (spółki kapitałowej), może zaliczyć nieściągalną wierzytelność (w wartości netto należności) do kosztów uzyskania przychodów w roku podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o odpisaniu wierzytelności w koszty, który to rok jest rokiem, w którym zaksięgowano na kontach kosztów odpisanie wierzytelności, mimo, iż jest to rok późniejszy niż rok w którym Spółka otrzymała postanowienie organu egzekucyjnego.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Z treści art. 16 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p. wynika, że za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25 u.p.d.o.p. uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

Ponadto zgodnie z treścią art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., postępowanie egzekucyjne umarza się w całości lub w części z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.

S.A. zauważa, iż "postanowienie o nieściągalności" wydawane przez komornika sądowego, dla którego podstawę prawną stanowi wskazany wyżej przepis art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., to takie postanowienie, z treści którego w sposób jednoznaczny wynika, że dłużnik nie ma majątku, z którego mogłaby być egzekwowana należność. Organy egzekucyjne nie wydają postanowienia o nieściągalności sensu stricte. Są one natomiast zobowiązane, przy zaistnieniu przesłanek ustawowych do wydania postanowienia o umorzeniu egzekucji. Ma to miejsce w szczególności wówczas, gdy ujawniony majątek dłużnika lub źródła jego dochodów nie przewyższają kwoty kosztów (wydatków) egzekucyjnych.

Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z dnia 9 kwietnia 2009 r. wydawane w trybie art. 824 § 1 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego, wypełniają przesłankę udokumentowania nieściągalności wierzytelności, zawartą w art. 16 ust. 2 pkt 1, a zatem nie jest konieczne otrzymanie innych postanowień wydanych w odrębnych postępowaniach, dotyczących członków zarządu zobowiązanej spółki.

Przedstawiając stan faktyczny dotyczący niniejszego wniosku Spółka wskazała, iż ostateczna decyzja o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów podejmowana jest przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału po uprzednim dokonaniu analizy ekonomiczno-prawnej. W związku z powyższym S.A. stoi na stanowisku, że jeśli Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki wobec przesłanek wskazujących na możliwość odzyskania długu, podejmie decyzję o próbie odzyskania wierzytelności od członków zarządu zadłużonej spółki na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. (zgodnie z którym jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania), to Spółka mimo posiadania postanowienia organu egzekucyjnego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, nie będzie mogła wyksięgować swojej wierzytelności z należności, a zatem nie będzie mogła odpisać jej jako nieściągalnej i zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 w związku z art. 16 ust. 2 u.p.d.o.p.

W przypadku, gdy sąd stwierdzi odpowiedzialność członków zarządu na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., Spółka winna dochodzić wierzytelności od wszystkich członków zarządu zobowiązanej spółki (których dochowując należytej staranności, będzie mogła odnaleźć). Jeśli jednak dochodzenie okaże się bezskuteczne, ze względu na brak majątku członków zarządu zadłużonej spółki, z którego można by prowadzić egzekucję, wówczas Spółka S.A. będzie mogła spisać nieściągalne wierzytelności w koszty uzyskania przychodów poprzez ich wykreślenie z należności w księgach rachunkowych i zaksięgowanie w koszty, w dacie podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów.

Spółka S.A. zauważa, że zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 u.p.d.o.p. w związku z art. 16 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p. wierzytelność, aby stanowić koszty uzyskania przychodów musi być odpisana jako nieściągalna, przez co należy rozumieć wyksięgowanie jej z kont na których księgowane są należności i zaksięgowanie na kontach kosztów. W opinii Spółki data wydania przez organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego - nawet, jeśli wyksięgowanie nastąpi w roku późniejszym niż rok, w którym Spółka otrzymała postanowienie organu egzekucyjnego wydane na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. - nie będzie miała znaczenia.

Reasumując Spółka S.A. stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy wobec orzeczenia przez sąd o odpowiedzialności członków zarządu zadłużonej spółki na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., Spółka podejmie próbę odzyskania swoich wierzytelności z majątku członków zarządu zadłużonej spółki, zaś próba ta okaże się bezskuteczna, wówczas dla zaliczenia nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów, istotny będzie fakt posiadania przez nią postanowienia o nieściągalności wydanego w stosunku do zobowiązanej spółki i data podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów.

Odpisanie wierzytelności w koszty uzyskania przychodów musi nastąpić przed datą przedawnienia wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.