IPPB3/423-512/10-2/JB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 lipca 2010 r. (data wpływu 30 lipca 2010 r.), w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnej wierzytelności udokumentowanej, zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy, - jest prawidłowe.

W dniu 30 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, momentu zaliczenia do kosztów podatkowych wartości nieściągalnych wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana, na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. (dalej również: Spółka), posiada wierzytelności wobec spółek kapitałowych, wynikające z faktur VAT wystawianych przez Spółkę na rzecz tych podmiotów z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług. Przedmiotowe wierzytelności, mimo ich faktycznego nieotrzymania, zostają zaliczane do przychodów z działalności gospodarczej Spółki, zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. Do przychodów podatkowych zaliczana jest kwota netto z faktury VAT, bez kwoty należnego podatku VAT. Nie mogąc odzyskać swoich wierzytelności S.A. występuje do właściwych sądów z wnioskami o wszczęcie postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku oraz do organów egzekucyjnych z wnioskami o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Ostatecznie w wielu przypadkach otrzymuje jedynie postanowienia sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub postanowienia sądu o umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub postanowienia sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku - dalej: "postanowienia o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a-c u.p.d.o.p." lub postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, wydawane przez komorników sadowych w trybie art. 824 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) dalej: k.p.c., przy czym z powyższych postanowień jednoznacznie wynika, że podstawą umorzenia postępowania egzekucyjnego był brak majątku dłużnika (spółki kapitałowej).

Zgodnie z przepisami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce ostateczną decyzję o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów, podejmuje Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki po uprzednim dokonaniu analizy ekonomicznej i prawnej. W uzasadnionych przypadkach Spółka będzie podejmowała próby odzyskania wierzytelności od członków zarządu zadłużonych spółek na podstawie art. 299 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) dalej: k.s.h.

Mogą również zaistnieć okoliczności, gdy Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki, w skutek dokonania analizy prawno-ekonomicznej wskazującej na brak jakichkolwiek szans na odzyskanie wierzytelności, podejmie decyzję o niedochodzeniu przez Spółkę wierzytelności o członków zarządu zadłużonej spółki kapitałowej i spisaniu jej w ciężar kosztów na podstawie posiadanego postanowienia komornika sądowego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydanego w związku z brakiem majątku dłużnika (spółki kapitałowej). W takim przypadku Spółka spisze wierzytelność w koszty uzyskania przychodów poprzez jej wyksięgowanie z kont, na których księgowane są należności i zaksięgowanie na kontach kosztów w dacie podjęcia decyzji przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/ Oddziału Spółki.

Spółka zwraca również uwagę na fakt, iż ujęcie odpisanych wierzytelności na kontach kosztów może mieć miejsce w innym roku niż rok otrzymania przez Spółkę postanowienia komornika. Niemniej jednak odpisanie wierzytelności w koszty nastąpi przed datą ich przedawnienia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Spółka w odniesieniu do opisanego we wniosku stanu faktycznego posiadając postanowienie wydane przez właściwy organ egzekucyjny w trybie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. w związku z brakiem majątku dłużnika (spółki kapitałowej), może zaliczyć nieściągalną wierzytelność (w wartości netto należności) do kosztów uzyskania przychodów w roku podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o odpisaniu wierzytelności w koszty, który to rok jest rokiem, w którym zaksięgowano na kontach kosztów odpisanie wierzytelności, mimo, iż jest to rok późniejszy niż rok w którym Spółka otrzymała postanowienie organu egzekucyjnego.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Z treści art. 16 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p. wynika, że za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25 u.p.d.o.p. uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

Ponadto zgodnie z treścią art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., postępowanie egzekucyjne umarza się w całości lub w części z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.

Spółka S.A. zauważa, iż "postanowienie o nieściągalności" wydawane przez komornika sądowego, dla którego podstawę prawną stanowi wskazany wyżej przepis art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., to takie postanowienie, z treści którego w sposób jednoznaczny wynika, że dłużnik nie ma majątku, z którego mogłaby być egzekwowana należność. Organy egzekucyjne nie wydają postanowienia o nieściągalności sensu stricte. Są one natomiast zobowiązane, przy zaistnieniu przesłanek ustawowych do wydania postanowienia o umorzeniu egzekucji. Ma to miejsce w szczególności wówczas, gdy ujawniony majątek dłużnika lub źródła jego dochodów nie przewyższają kwoty kosztów (wydatków) egzekucyjnych.

Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z dnia 9 kwietnia 2009 r. wydawane w trybie art. 824 § 1 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego, wypełniają przesłankę udokumentowania nieściągalności wierzytelności, zawartą w art. 16 ust. 2 pkt 1, a zatem nie jest konieczne otrzymanie innych postanowień wydanych w odrębnych postępowaniach, dotyczących członków zarządu zobowiązanej spółki.

Przedstawiając stan faktyczny dotyczący niniejszego wniosku Spółka wskazała, iż ostateczna decyzja o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów podejmowana jest przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału po uprzednim dokonaniu analizy ekonomiczno-prawnej. W związku z powyższym Spółka S.A. stoi na stanowisku, że jeśli Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki wobec stwierdzenia przesłanek wskazujących na możliwość odzyskania długu, podejmie decyzję o dochodzeniu przez Spółkę wierzytelności od zarządu zadłużonej spółki na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. (zgodnie z którym jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania), to Spółka, mimo posiadania postanowienia organu egzekucyjnego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, nie będzie mogła wyksięgować swojej wierzytelności z należności, a zatem nic będzie mogła odpisać jej jako nieściągalnej i zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 w związku z art. 16 ust. 2 u.p.d.o.p.

W opinii Spółki S.A. jeśli Spółka nie będzie dochodziła swoich wierzytelności od zarządu zobowiązanej spółki i uzna postanowienie organu egzekucyjnego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydane na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. za odpowiadające stanowi faktycznemu, wówczas dla zaliczenia nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów istotna będzie data podjęcia decyzji przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki.

Spółka S.A. zauważa, że zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 u.p.d.o.p. w związku z art. 16 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p. wierzytelność, aby stanowić koszty uzyskania przychodów musi być odpisana jako nieściągalna, przez co należy rozumieć wyksięgowanie jej z kont na których księgowane są należności i zaksięgowanie na kontach kosztów. W opinii Spółki data wydania przez organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego - nawet, jeśli wyksięgowanie nastąpi w roku późniejszym niż rok, w którym Spółka otrzymała postanowienie organu egzekucyjnego wydane na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. - nie będzie miała znaczenia.

Reasumując, S.A. stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy nie będzie kwestionowała postanowienia organu egzekucyjnego wydanego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. w związku z brakiem majątku dłużnika, będzie mogła spisać nieściągalną wierzytelność w koszty uzyskania przychodów poprzez jej wyksięgowanie z konta, na którym księgowane są należności i zaksięgowanie jej na kontach kosztów w dacie podjęcia decyzji przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki, a nie w dacie wydania przez organ egzekucyjny przedmiotowego postanowienia o umorzeniu postępowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.