IPPB3/423-454/09-4/JB - Ustalenie wysokości przychodu w przypadku sprzedaży wierzytelności o zwrot pożyczki.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 10 września 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-454/09-4/JB Ustalenie wysokości przychodu w przypadku sprzedaży wierzytelności o zwrot pożyczki.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 2 lipca 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 7 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia wysokości przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży wierzytelności pożyczkowych, uzupełnionym w dniu 1 września 2009 r. (data wpływu 3 września 2009 r.), na podstawie wezwania z dnia 21 sierpnia 2009 r. Nr IPPB3/423-454/09-2/JB, o dodatkowe informacje dotyczące zdarzenia przyszłego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych związanych z transakcją odpłatnego zbycia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest udziałowcem spółki z o.o. posiadającym 50,01% udziałów w jej kapitale zakładowym. W latach 2007-2009, Wnioskodawca udzielił Q. Sp. z o.o. czterech pożyczek pieniężnych (dalej: "Pożyczki"). Pożyczki zostały udzielone na finansowanie prowadzonych przez Q. Sp. z o.o. inwestycji w nieruchomości oraz pokrycie bieżących kosztów związanych z funkcjonowaniem tej spółki. Kwoty udzielonych pożyczek nie stanowiły dla Spółki kosztu uzyskania przychodu. Jednocześnie, Spółka posiada wierzytelności o zwrot kwot nominalnych Pożyczek powiększonych o ustalone w umowach Pożyczek odsetki. Wnioskodawca rozważa sprzedaż wszystkich wierzytelności o zwrot Pożyczek na rzecz spółki cypryjskiej.

W uzupełnieniu do wniosku, z dnia 1 września 2009 r., Spółka wskazuje, że cena planowanej sprzedaży wierzytelności z tytułu Pożyczek, ma być ustalona w wysokości równej wartości wierzytelności brutto, tj. w kwocie stanowiącej sumę kapitału pożyczek oraz ustalonych w umowach pożyczek odsetek, naliczonych do dnia sprzedaży wierzytelności pożyczkowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z planowaną sprzedażą wierzytelności o zwrot Pożyczek, przychód Wnioskodawcy równy uzyskanej ze sprzedaży kwocie może zostać pomniejszony o koszt uzyskania przychodu równy kwocie nominalnej Pożyczek...

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy, w razie sprzedaży wierzytelności o zwrot Pożyczek kosztem uzyskania przychodu Spółki potrącanym z chwilą sprzedaży tych wierzytelności będzie kwota odpowiadająca wartości nominalnej udzielonych Pożyczek.

Zgodnie z art. 720 § 1 kodeksu cywilnego, pożyczkodawca z chwilą przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej kwoty pieniężnej nabywa wierzytelność o zwrot pożyczki wraz z należnymi odsetkami, o ile odsetki zostały przewidziane w umowie pożyczki. Zgodnie z art. 509 kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść każdą wierzytelność na osobę trzecią chyba że jest to sprzeczne z ustawą, umową lub właściwością zobowiązania. Przeniesienie wierzytelności może nastąpić w wykonaniu umowy sprzedaży, darowizny, zamiany lub innej umowy, jeżeli zobowiązuje sprzedawcę do przeniesienia wierzytelności (art. 510 kodeksu cywilnego). W wyniku zbycia wierzytelności pożyczkowej wygasa jeden pierwotny stosunek prawny pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem, a w jego miejsce pojawia się nowy, którego stronami są nabywca wierzytelności jako nowy wierzyciel pożyczkowy) oraz dłużnik.

W przypadku osoby prawnej, przychód z odpłatnego zbycia prawa majątkowego jest ustalany zgodnie z art. 14 ust. 1 Ustawy p.d.o.p.) W świetle tego przepisu, przychodem ze sprzedaży wierzytelności jest - co do zasady - wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, o ile jednak cena sprzedaży bez uzasadnionej przyczyny nie odbiega znacznie od wartości rynkowej danego prawa majątkowego (np. wierzytelności). W konsekwencji, w wyniku sprzedaży wierzytelności o zwrot Pożyczek, Wnioskodawca osiągnie przychód podatkowy w postaci ceny zapłaconej przez nabywcę.

Zgodnie z ogólną definicją zawartą w art. 15 ust. 1 Ustawy p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy p.d.o.p.) Przepisy Ustawy p.d.o.p. nie definiują użytego w art. 15 ust. 1 Ustawy p.d.o.p. pojęcia "poniesienia" wydatku. Powyższy przepis stanowi, że warunkiem uznania wydatku za koszt podatkowy jest jego poniesienie przez podatnika. Przez pojęcie "poniesienia" kosztu należy jednak rozumieć zarówno poniesienie wydatku jak i zakwalifikowanie faktycznie zrealizowanego odpisu lub innego zmniejszenia aktywów lub zwiększenia strat. Kosztem będzie więc także każdy faktycznie dokonany odpis, powodujący zmianę w strukturze aktywów lub pasywów podatnika (por. I. Ożóg: Koszty uzyskania przychodów - podstawowe zagadnienia; Przegląd Podatkowy Nr 5/2001 str. 19). Nie ulega wątpliwości, że wierzytelności stanowią składnik majątku podatnika, zwiększający jego aktywa. Posiadają także określoną wartość, w tym także wartością zbywczą. Zatem przeniesienie wierzytelności na osobę trzecią wskutek ich sprzedaży powoduje u podatnika uszczuplenie majątku w postaci zmniejszenia aktywów w części dotyczącej wartości nominalnej zbywanych wierzytelności. W konsekwencji, kosztem uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży wierzytelności przez Wnioskodawcę, powinna być wartość nominalna wierzytelności z tytułu Pożyczek, której wskutek sprzedaży Wnioskodawca wyzbywa się ze swojego majątku, powodując jego uszczuplenie.

Brak możliwości zaliczenia nominalnej wartości wierzytelności z tytułu Pożyczek do kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawcy z tytułu ich sprzedaży powodowałby w istocie opodatkowania majątku Spółki w części równiej kwocie nominalnej Pożyczek, a nie dochodu. Takie stanowisko stałoby w sprzeczności z podstawowymi założeniami Ustawy p.d.o.p., która przewiduje, że przedmiotem opodatkowania są różnego rodzaju dochody podatnika, nigdy zaś jego majątek. Innymi słowy podatek dochodowy pobierany jest wyłącznie od przyrostu danej masy majątkowej, który wyraża się w dochodzie z tej masy. Żadne przepisy zaś, nie przewidują opodatkowania pierwotnej wartości majątku. W konsekwencji, opodatkowaniu powinien podlegać jedynie dochód Wnioskodawcy w postaci nadwyżki ceny uzyskanej ze sprzedaży wierzytelności nad wartością majątku Wnioskodawcy równego nominalnej wysokości wierzytelności z tytułu Pożyczek.

Stanowisko, zgodnie z którym w razie sprzedaży wierzytelności kosztem uzyskania przychodu jest wartość nominalna wierzytelności znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Mianowicie, w wyroku z dnia 4 stycznia 2005 r., sygn. FSK 834/04 NSA stwierdził, że: " (...) sprzedając Bankowi wierzytelność, leasingodawca w momencie otrzymania pieniędzy z tej transakcji uzyskuje przychód, lecz utracone /przekazane w zamian za zapłatę/ prawo majątkowe w postaci wierzytelności stanowi koszt w wysokości tej części wartości nominalnej, która podlega sprzedaży. Odmienna ocena prowadziłaby do uznania transakcji sprzedaży za bezprzedmiotową. Bank bowiem przekazał środki pieniężne za przedmiot sprzedaży w postaci prawa majątkowego, o określonej nominalnie wartości, którego wartość powiększyła jego aktywa. Ten składnik majątku Spółki jaką jest wierzytelność przeniesiony został z jej majątku do majątku Banku i z tego tytułu Spółka uzyskała przychód w postaci ceny wyrażonej w umowie sprzedaży. Bez poniesienia tego kosztu w postaci wierzytelności o określonej wartości, Spółka nie uzyskałaby tej ceny, a zatem nie uzyskałaby przychodu. Wartość nominalna wierzytelności jest to niewątpliwie koszt poniesiony w celu uzyskania przychodu z tytułu jej sprzedaży. Spółka nie wyzbywając się ze swojego majątku wierzytelności o określonej wartości nominalnej, nie uzyskałaby w zamian ceny stanowiącej ekwiwalent wartości tej wierzytelności (...)".

Także WSA w Krakowie w wyroku z dnia 23 czerwca 2006, sygn. I SA/Kr 470/04 uznał, że: " (...) Przychodem ze sprzedaży wierzytelności dla podmiotów, których obrót wierzytelnościami nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży prawa majątkowego, jakim jest wierzytelność. Z kolei, kosztem uzyskania przychodu są wydatki związane z uzyskaniem tego przychodu, w tym wartość nominalna zbywanej wierzytelności (...)".

Podobne stanowisko wyrażone zostało również w wyrokach NSA z dnia 1 września 1998 r., sygn. I SA/Wr 973/98 z glosą aprobującą E. Fojcik i R. Mastalskiego (w): Prawo bankowe 1999 r. Nr 1 s. 62-63, NSA z dnia 26 czerwca 2003 r., sygn. I SA/Wr 387/01, WSA we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2005, sygn. SA/Wr 3147/03, z dnia 25 października 2005, sygn. I SA/Wr 685/05 oraz z dnia 24 maja 2005, sygn. SA/Wr 182/03, a także w wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 15 maja 2008 r., sygn. I SA/Go 293/08. We wszystkich tych sprawach, Sądy stwierdziły, że kosztem uzyskania przychodu przy sprzedaży wierzytelności jest wartość nominalna wierzytelności.

Również organy podatkowe w opublikowanych na stronach Ministerstwa Finansów interpretacjach podatkowych potwierdzają stanowisko Wnioskodawcy. Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w interpretacji z dnia 19 czerwca 2006 r., sygn. 1472/ROPI/423-121-184/06/AJ uznał, że: " (...) zbywca wierzytelności uzyskuje przychód z tytułu sprzedaży prawa majątkowego w postaci zbywanej wierzytelności. Przychodem z odpłatnego zbycia prawa majątkowego jest - zgodnie z art. 14 ust. 1 Ustawy p.d.o.p. wartość tego prawa wyrażona w cenie określonej w umowie. Kosztem uzyskania przychodu będzie wartość zbywanej wierzytelności oraz dodatkowe wydatki poniesione w związku z transakcją sprzedaży wierzytelności (...). Podobne stanowisko Naczelnik tego samego Urzędu zajął w interpretacji z dnia 13 czerwca 2005 r., sygn. 1472/ROP3/423-12/05/BLG.

Reasumując, wartość nominalna wierzytelności z tytułu Pożyczek stanowi potrącany z chwilą sprzedaży wierzytelności koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy p.d.o.p.)

Reasumując, w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl