IPPB3/423-340/09-2/ER - Zastosowanie przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji do odsetek wypłacanych w ramach usługi Cash poolingu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 czerwca 2009 r. (data wpływu 29 czerwca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy, do odsetek wypłaconych w ramach systemu Cash pooling oraz w zakresie sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 29 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy, do odsetek wypłaconych w ramach systemu Cash pooling oraz w zakresie sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna (zwany dalej: "Agentem" lub "P." zamierza podpisać z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bankiem (zwanym dalej: "Bankiem") wspólnie z innymi mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej P. (powiązanymi kapitałowo w rozumieniu art. 11 ust. 5a U.P.D.O.P.) umowę na opisaną poniżej usługę cash poolingu (zwaną dalej: "Umową"). Umowa ma na celu optymalizację wykorzystania środków pieniężnych będących w dyspozycji Posiadaczy Rachunków oraz efektywne zarządzanie tymi środkami i poprawę płynności finansowej Posiadaczy Rachunków.

Na podstawie odrębnych umów bieżących rachunków bankowych zawartych przez Bank z Posiadaczami Rachunków tzn. P. i pozostałymi spółkami, Bank przechowuje środki pieniężne Posiadaczy Rachunków i dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych. Agent posiada w Banku dwa rachunki: jeden jako Posiadacz Rachunku, a drugi jako Agent (zwany dalej: "Rachunkiem Agenta"). Na koniec każdego dnia roboczego będą dokonywane dwa rodzaje czynności prawnych pomiędzy Bankiem, a Agentem oparte na instytucjach przelewu (cesji) wierzytelności i przejęcia długu (w zależności od tego, czy stan rachunku danego Posiadacza Rachunku będzie wykazywał saldo dodanie czy ujemne). W ramach pierwszego rodzaju czynności Bank przeniesie na Agenta wszystkie wierzytelności przysługujące mu wobec Posiadaczy Rachunków (zwane dalej: "Wierzytelnościami") z wyłączeniem Wierzytelności wobec Agenta oraz dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta wierzytelności przysługującej Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunku. Z tytułu nabycia Wierzytelności Agent zapłaci Bankowi cenę w wysokości ich wartości nominalnej. Cena zostanie zapłacona przez obciążenie Rachunku Agenta.

Drugi rodzaj czynności polegać będzie na przejęciu przez Agenta od Banku zobowiązań Banku wobec Posiadaczy Rachunków (zwane dalej: "Długami") z wyłączeniem Długu wobec Agenta, a Bank dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta Długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku. Z tytułu przejęcia Długów Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie Rachunku Agenta.

Na początek każdego dnia roboczego będą przeprowadzane operacje odwrotne. W zależności od stanu faktycznego Bank przejmie ponownie Dług i obciąży Rachunek Agenta kwotą wartości nominalnej Długu. Agent dokona natomiast przelewu zwrotnego Wierzytelności na rzecz Banku, a Bank uzna Rachunek Agenta kwotą nominalnej wartości Wierzytelności.

Jeżeli po dokonaniu opisanych wyżej czynności nabycia Wierzytelności oraz przejęcia Długów na Rachunku Agenta powstanie saldo dodatnie, Bank będzie naliczał odsetki od tego salda w określonej w Umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank uzna tymi odsetkami Rachunek Agenta. Jeżeli zaś po dokonaniu tych czynności na Rachunku Agenta powstanie saldo ujemne, Bank będzie pobierał odsetki od tego salda w określonej w Umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank obciąży tymi odsetkami Rachunek Agenta. Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca odsetki, którymi Rachunek Agenta został uznany lub obciążony, podlegają podziałowi pomiędzy Posiadaczy Rachunków poprzez, odpowiednio, uznanie bądź obciążenie ich Rachunków na zasadach określonych w Umowie. Bank za wykonywanie czynności przewidzianych w Umowie pobierać będzie miesięczne wynagrodzenie, którego koszt będzie zaliczany w ciężar Rachunków poszczególnych Posiadaczy Rachunków.

W związku z powyższym zadano następujące pytania, oznaczone we wniosku numerami:

Zdaniem wnioskodawcy.

Ad. 3

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, 654 z późn. zm.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez:

Definicja pożyczki na potrzeby wspomnianych wyżej przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 U.P.D.O.P. została uregulowana w art. 16 ust. 7b U.P.D.O.P., zgodnie z którym przez pożyczkę rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Z przedstawionego powyżej zdarzenia przyszłego jednoznacznie wynika jednak, że stroną umowy pożyczki (kredytu) w każdej sytuacji będzie Bank, który nie jest powiązany kapitałowo z Posiadaczami Rachunków. W przedmiotowej sytuacji, zdaniem P., nie znajdą więc zastosowania przytoczone w poprzednim akapicie przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji. To Bank bowiem przenosić będzie środki finansowe dostępne na rachunkach jednych Posiadaczy Rachunków (w tym Agenta), wykazujących salda dodatnie, na rzecz innych Posiadaczy Rachunków (w tym Agenta) wykazujących salda ujemne. W związku z tym Posiadacze Rachunków (w tym Agent) wykazujący salda ujemne na rachunkach, tj. spółki będące dłużnikami Banku, zostawać będą (na okres pomiędzy końcem danego dnia roboczego, a początkiem następnego dnia roboczego) dłużnikami innych Posiadaczy Rachunków (w tym Agenta). W takim razie podmioty uczestniczące w strukturze cash poolingu stawać się będą wobec siebie wierzycielami i dłużnikami z tytułu wcześniej już udzielonych kredytów przez Bank (podmioty te w strukturze cash poolingu nie będą udzielać kredytów ani pożyczek sobie nawzajem).

Ad. 4

Zgodnie z art. 9a ust. 1 U.P.D.O.P. podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 U.P.D.O.P. - są obowiązani do sporządzania dokumentacji podatkowej takich transakcji uwzględniającej aspekty wymienione w punktach 1-6 tego ustępu. Z powyższego wyraźnie wynika, iż aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków:

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. Zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według internetowego Słownika Języka Polskiego PWN) transakcja to "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług" lub "umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też: zawarcie takiej umowy". W omawianym tu zdarzeniu przyszłym z pewnością mianem transakcji określić będzie można usługę cash poolingu świadczoną przez Bank Posiadaczom Rachunków. Jednak ponieważ Bank (będący w każdym przypadku stroną transakcji) nie jest powiązany w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 U.P.D.O.P. z Posiadaczami Rachunków (czyli z drugą stroną transakcji), nie zostanie spełniony drugi z dwóch wspomnianych wyżej warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej.

Powiązani w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 są wprawdzie ze sobą Posiadacze Rachunków (w tym oczywiście Agent), ale trudno z kolei w ich wzajemnych relacjach w ramach struktury cash poolingu doszukać się jakiegokolwiek przypadku kupna lub sprzedaży towarów bądź usług (czyli przypadków przeprowadzania transakcji pomiędzy Posiadaczami Rachunków). W tym przypadku brak transakcji oznacza nieziszczenie się pierwszego z dwóch ww. warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej. Dlatego też P. stoi na stanowisku, iż z tytułu uczestnictwa w opisanej wyżej strukturze cash poolingu nie będzie on (jako jeden z jej uczestników) obowiązany sporządzać dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 U.P.D.O.P.)

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.