IPPB3/423-30/09-2/ER

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2009 r. (data wpływu 30 stycznia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu odsetek od pożyczki na zakup udziałów/akcji w momencie kapitalizacji lub zapłaty - jest prawidłowe.

W dniu 30 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu odsetek od pożyczki na zakup udziałów/akcji w momencie kapitalizacji lub zapłaty.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

D Sp. z o.o. ("Spółka" lub "D") należy do międzynarodowej grupy kapitałowej działającej w branży spożywczej - Grupy D. D zamierza nabyć od D F S.A. (spółka akcyjna prawa francuskiego - "D F") ok. 10-15% akcji w spółce prawa belgijskiego D S.A. (rezydent podatkowy Belgii - "A"). Aktualnie 100% akcji A posiada (bezpośrednio oraz pośrednio, poprzez A) D F, który jest z kolei w 100% kontrolowany przez Groupe D S.A. (spółkę dominującą Grupy D z siedzibą we Francji). Taka struktura własnościowa A jest wynikiem uwarunkowań historycznych - związana jest z faktem, iż w przeszłości działalność finansowa (m.in. cash pooling) prowadzona była tylko we Francji. W związku z międzynarodowym zasięgiem działalności spółek Grupy D oraz potrzebą konsolidacji zarządzania płynnością finansową spółek Grupy D, co z kolei wymagało stworzenia wyspecjalizowanych kompetencji i zapewnienia odpowiednich struktur finansowych i organizacyjnych, w pierwszej połowie 2007 r. działalność w zakresie zarządzania płynnością finansową (treasury) oraz cash pooling została powierzona A. Ostatnio w ramach Grupy D została podjęta decyzja przez D F o zaoferowaniu części akcji A wybranym spółkom operacyjnym Grupy D (w Belgii, Włoszech, Niemczech oraz Polsce), które również korzystają z usług A. Możliwość nabycia akcji A ma umożliwić tym spółkom czerpanie zysków z działalności A. Obecnie prowadzone są analizy mające na celu ustalenie wartości rynkowej akcji A oraz badanie opłacalności tej inwestycji dla Spółki. Co istotne, Spółka nie posiada wystarczających środków własnych, które pozwoliłyby sfinansować nabycie akcji A. Zatem w celu zakupu akcji Spółka będzie musiała pozyskać brakujące środki finansowe w drodze finansowania dłużnego. Przy czym analizowane są dwie możliwości pozyskania takiego finansowana: (I) z pożyczki udzielonej przez D F albo (II) z kredytu bankowego udzielonego przez konsorcjum banków zagranicznych obsługujących Grupę D. Nie jest jednak wykluczone, że finansowanie (częściowo lub w całości) zostanie pozyskane z innego źródła - przy czym taka pożyczka lub kredyt zostałby udzielony przez podmiot niepowiązany kapitałowo (w szczególności przez bank).

D F nie posiada udziałów w D. Nie jest też tzw. spółką siostrą w stosunku do D - tzn. w niniejszej sprawie nie zachodzi sytuacja, w której jakikolwiek podmiot trzeci posiadałby co najmniej 25% udziałów lub akcji zarówno w kapitale zakładowym Spółki jak i w D F (jako pożyczkodawcy). 100% udziałów w D należy bowiem do spółki P, której wyłącznym wspólnikiem jest spółka prawa francuskiego Z S.A. Z kolei 100% właścicielem C S.A. jest spółka Groupe D S.A., która posiada także 100% akcji w kapitale D F.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odsetki od pożyczki lub kredytu zaciągniętego przez Spółkę na zakup akcji w A będą stanowić w całości koszt uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Zdaniem wnioskodawcy.

Odsetki od pożyczki lub kredytu zaciągniętego na zakup akcji A będą w całości stanowić koszt uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. W świetle powyższego przepisu u.p.d.o.p. nie powinny zachodzić wątpliwości, iż wydatki w postaci odsetek od pożyczki lub kredytu zaciągniętego przez Spółkę na zakup udziałów w A będą stanowić koszty uzyskania przychodu Spółki. Należy bowiem zauważyć, iż analizowane wydatki będą spełniać podstawowy warunek zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, tj. będą poniesione przez Spółkę w celu osiągnięcia w przyszłości przychodu (tj. przychodu z ewentualnej sprzedaży akcji A).

Co do zasady, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p. nie stanowią kosztu uzyskania przychodu naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Stosując wnioskowanie a contrario należy stwierdzić, że jeżeli nie stanowią kosztu uzyskania naliczone, a niezapłacone odsetki od pożyczek lub kredytów zaciągniętych na sfinansowanie nabycia udziałów tub akcji w spółkach, to kosztem uzyskania przychodu będą zapłacone odsetki od takich pożyczek lub kredytów. Do analogicznego wniosku należy dojść także w odniesieniu do skapitalizowanych odsetek od pożyczek lub kredytów uzyskanych na zakup udziałów lub akcji w spółkach, przepis art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) u.p.d.o.p. wyraźnie przewiduje bowiem, że skapitalizowane odsetki od pożyczek lub kredytów mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. przewiduje natomiast, że do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się "wydatków na nabycie <...> akcji <...> wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia <...> akcji". Z przepisu tego wynika, że nie stanowią kosztów podatkowych (do chwili zbycia udziałów/akcji) wydatki na nabycie akcji.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż pojęcie wydatków na nabycie udziałów swoim zakresem obejmuje wyłącznie takie wydatki jak cenę nabycia, opłaty notarialne, czy np. prowizje biura maklerskiego. Minister Finansów w piśmie z 7 sierpnia 2002 r. (sygn. PB4/AK-8214-6905-192/02) wydanym na podstawie art. 14 Ordynacji podatkowej potwierdził prezentowane w niniejszym wniosku stanowisko i wskazał, że wydatkami na nabycie udziałów/akcji są wyłącznie wydatki bezpośrednio związane z nabyciem, tj. wydatki, bez których nie byłoby możliwe nabycie lub objęcie udziałów lub akcji. Do wydatków tych należy zaliczyć cenę nabycia, wpłaty na kapitał zakładowy. W przywołanym piśmie Minister Finansów stwierdził również, że "należy rozdzielić pojęcie wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) od źródeł finansowania tego rodzaju wydatków. Dotyczy to w szczególności pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie udziałów. Odsetki od takich pożyczek i kredytów nie stanowią wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji), niewątpliwie jednak pozostają w związku z przychodami podatnika. Dlatego też odsetki od tego rodzaju pożyczek i kredytów, zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, są kosztem w momencie zapłaty lub kapitalizacji.

Podobne stanowisko zostało wyrażone w piśmie Ministra Finansów z 12 marca 2001 r. (znak PB4/BA-8214-486-94/01), w którym Minister Finansów wskazał, że wydatkami na zakup akcji są jedynie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie (tj. cena udziałów, opłaty notarialne, prowizje maklerskie). Natomiast odsetki oraz różnice kursowe są zapłatą za kredyt, a nie wydatkami na nabycie akcji, dlatego też należy je ujmować w dacie zapłaty lub kapitalizacji. Podobne interpretacje zostały zaprezentowane we wcześniejszym piśmie z 31 października 1996 r. (sygn. PD 4/AK-722-662/96), jak również w odpowiedziach Ministra Finansów na interpelacje poselskie nr 922 z 2 września 2002 r. oraz nr 1985 z 23 maja 2000 r. Co więcej, należy podkreślić, że przepisy u.p.d.o.p. nie przewidują możliwości kapitalizacji odsetek do wartości nabywanych udziałów lub akcji (tj. zaliczania kwoty odsetek do wartości początkowej udziałów lub akcji). Przepis taki istnieje przykładowo w odniesieniu do odsetek zaliczanych do wartości początkowej środków trwałych (art. 16g ust. 3 u.p.d.o.p.). Skoro zaś w przypadku nabycia udziałów lub akcji przepisy u.p.d.o.p. nie przewidują analogicznego rozwiązania, to zakładając racjonalność ustawodawcy należy stanowczo stwierdzić, że odsetki oraz inne koszty finansowe związane z nabyciem udziałów lub akcji stanowią koszt podatkowy w chwili ich zapłaty lub kapitalizacji, stosownie do przepisów art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p.

Stanowisko takie, w zakresie zaliczania odsetek od pożyczki lub kredytu na zakup udziałów lub akcji do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty tych odsetek lub ich kapitalizacji, potwierdzone jest przez orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA w orzeczeniu z dnia 30 maja 2001 r. stwierdził jednoznacznie, że jeżeli "zakup pokryty przez podatnika ze środków pochodzących z zaciągniętej na ten cel pożyczki (kredytu) <...> to odsetki należne od takiej pożyczki, będące zapłatą za uzyskaną pożyczkę bądź kredyt (ceną ich uzyskania), a nie wydatkami na nabycie akcji, są kosztem uzyskania przychodu już w momencie faktycznej zapłaty (poniesienia) lub kapitalizacji co wynika z art. 16 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy o CIT". (Wyrok NSA z dnia 30 maja 2001 r., sygn. I SA/Ka 749/00) Analogiczne rozstrzygnięcia zostały zaprezentowane przez NSA w następujących orzeczeniach: (Wyrok NSA z dnia 7 września 2004 r., sygn. FSK 324/2004), (Wyrok NSA z dnia 13 stycznia 2006 r., sygn. II FSK 229/05).

Należy podkreślić, że identyczne stanowisko prezentują także organy podatkowe w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty należy stwierdzić, iż prezentowane przez Spółkę stanowisko, zgodnie z którym odsetki od pożyczki lub kredytu zaciągniętego na zakap akcji w A będą w całości stanowić koszt uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji jest w pełni uzasadnione.

Konkludując należy także wskazać, iż w przypadku gdy zakup akcji w A nie zostanie sfinansowany z kredytu bankowego, lecz z pożyczki udzielonej Spółce przez D F możliwość zaliczenia w całości odsetek od tej pożyczki do kosztów uzyskania przychodów nie będzie ograniczona z uwagi na uregulowania zawarte w przepisach art. 16 ust. 16 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. Przepisy te przewidują, iż nie stanowią kosztów uzyskania przychodów: - odsetki od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki, oraz

* odsetki od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki w części w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza wskazane powyżej wartości zadłużenia, określone na dzień zapłaty odsetek. Jak wynika z treści tych przepisów ograniczenie możliwości zaliczania przez podatników odsetek od pożyczek (kredytów) do kosztów uzyskania przychodu ma zastosowanie wyłącznie w przypadku gdy pożyczka (kredyt) została udzielona podatnikowi (spółce) przez jego udziałowca (akcjonariusza) lub przez inną spółkę, jeżeli ten sam podmiot trzeci posiada co najmniej 25% udziałów lub akcji w kapitale zakładowym podatnika (pożyczkobiorcy) oraz spółki udzielającej pożyczki (kredytu). Przepisy u.p.d.o.p. regulujące zagadnienie tzw. niedostatecznej kapitalizacji nie mają natomiast zastosowania do odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez podmioty, które nie zostały wprost wymienione w tych przepisach (nawet jeśli należą do tej samej grupy kapitałowej). Należy podkreślić, iż stanowisko to jest prezentowane także przez organy podatkowe.

Jak wskazano powyżej, D F nie jest udziałowcem D, ani też nie jest tzw. spółką siostrą w stosunku do D, tj. w niniejszej sprawie nie zachodzi sytuacja, w której jakikolwiek podmiot trzeci posiadałby co najmniej 25% udziałów lub akcji zarówno w kapitale zakładowym Spółki oraz D F (jako pożyczkodawcy). Tym samym w niniejszej sprawie nie znajdą zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p., a odsetki od pożyczki zaciągniętej przez Spółkę od D F na zakup akcji w A będą w całości stanowiły koszt uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.