IPPB3/423-268/09-2/EŻ - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez spółkę na organizację szkolenia wraz z częścią rozrywkową.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2009 r. (data wpływu 4 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z:

W dniu 4 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka LM (zwana dalej Spółką) jest prywatną firmą medyczną w Polsce. W oparciu o znakomity zespół lekarzy specjalistów, wykwalifikowany personel pomocniczy oraz nowoczesną aparaturę diagnostyczną świadczy kompleksowe usługi medyczne pacjentom indywidualnym i korporacyjnym. Swoją ofertę kieruje do przedsiębiorstw pragnących zapewnić swoim pracownikom profesjonalną opiekę medyczną poprzez szeroki zakres abonamentów medycznych dla pracowników firm oraz ich rodzin, a także usługi w zakresie medycyny pracy. W celu zdobycia jak największego rynku podmiotów korzystających z usług Spółka przeznaczyła znaczne kwoty na szkolenie swoich pracowników, sprzedawców oraz pracowników recepcji z zakresu obsługi pacjenta. Spółka utworzyła własny dział szkoleń, który zajmuje się przygotowaniem, przeprowadzaniem i organizacją szkoleń. W przypadku organizacji szkolenia we własnym zakresie Spółka zajmuje się dystrybucją zaproszeń, wynajęciem Sali konferencyjnej, hotelu (w przypadku noclegów), zamówieniem cateringu, zakupem artykułów spożywczych przeznaczonych na poczęstunek dla uczestników szkolenia, przygotowaniem materiałów szkoleniowych i przeprowadzeniem szkolenia.

Organizacja szkolenia przez firmę zewnętrzną obliguje Spółkę do poszukiwania wyspecjalizowanej firmy, podpisaniem z nią umowy, rozesłaniem zaproszeń, wynajęciem Sali konferencyjnej, hotelu (w przypadku noclegów), zamówieniem cateringu, zakupem artykułów spożywczych przeznaczonych na poczęstunek dla uczestników szkolenia.

Spółka ponosi wydatki na zorganizowanie poczęstunku dla uczestników szkolenia, którymi są pracownicy i osoby współpracujące (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą współpracujące na podstawie umowy ze Spółką).

Przygotowanie cateringu zlecane jest firmie zewnętrznej, a dodatkowe artykuły spożywcze przeznaczone na poczęstunek takie jak: ciastka, przekąski, kanapki, soki, woda, kawa, herbata, cukier, cytryny, mleko itp., kupowane są we własnym zakresie.

Uczestnikami szkolenia są osoby zatrudnione na umowę o pracę i osoby współpracujące ze Spółką. Celem szkolenia jest zapoznanie uczestników z nowymi procedurami i produktami medycznymi, zasadami sprzedaży tych produktów, sposobu obsługi pacjenta, co przyczynia się do zwiększenia sprzedaży usług medycznych. Pracownicy obsługujący pacjentów szkoleni są z zakresu profesjonalnej obsługi pacjenta w celu zadowolenia pacjentów z usług i zwiększenia liczby pacjentów. Osoby zarządzające personelem szkolone są w obszarach zarządzania pracownikami /zarządzanie zespołem, coaching. Szkolenia te pozwalają im efektywniej zarządzać placówkami i pracownikami co przekłada się na poziom świadczonych usług.

Spółka planuje cykliczne przeprowadzanie dużych szkoleń (kursów medycznych), których uczestnikami będzie personel medyczny zatrudniony na umowę o pracę i osoby współpracujące ze Spółką w ramach działalności gospodarczej. Spółka została wpisana do rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe lekarzy na terenie Okręgowej Izby Lekarskiej w W. i jest uprawniona do przyznawania uczestnikom punktów edukacyjnych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2004 r., w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów.

Lekarze prowadzący działalność gospodarczą świadczą na rzecz Spółki usługi medyczne i od nich zależy jakość obsługi pacjenta - to czy pacjent ponownie skorzysta z usług i poleci usługi innym osobom. Szkolenie ma na celu przekazanie lekarzom najnowszej wiedzy medycznej, wykorzystanej następnie w praktyce.

Szkolenie będzie trwało kilka dni, zorganizowane będzie w dużym lokalu (hotel, ośrodek konferencyjno-szkoleniowy), który zapewni salę konferencyjną, wyżywienie nocleg. Na szkolenie zaproszeni będą wybitni wykładowcy w dziedzinie medycznej, którzy podzielą się swoją wiedzą medyczną. Uczestnikami szkolenia będą osoby, które w terminie odpowiedzą na zaproszenie Spółki i każdy z uczestników otrzyma materiały szkoleniowe. Dodatkowo Spółka uczestnikom szkolenia planuje zorganizowanie części rozrywkowej z udziałem kabaretu lub innego zespołu rozrywkowego w celu nawiązania większej więzi osób szkolących się ze spółką oraz w celu integracji tych osób, które wielokrotnie bardzo blisko ze sobą współpracują w trakcie codziennej pracy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki związane z organizacją szkolenia takie jak: wynajem sali konferencyjnej, catering, zakup artykułów spożywczych z przeznaczeniem do spożycia przez uczestników szkoleń, dojazd, nocleg, zapewnienie części rozrywkowej będą w całości stanowiły koszt podatkowy w myśl art. 15 ust. 1 ustawy CIT, bez względu na to, czy będzie to pracownik, czy osoba współpracująca ze Spółką.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione na wynajem Sali konferencyjnej, catering, zakup artykułów spożywczych z przeznaczeniem do spożycia przez uczestników szkoleń organizowanych przez Spółkę stanowią koszt uzyskania przychodu. Szkolenie pracowników Spółki i osób z współpracujących ze Spółką ma na celu dotarcie do jak największej liczby podmiotów w celu zapewnienia jak największej sprzedaży usług Spółki. Spółka decyduje się na poniesienie wydatków m.in. związanych z poczęstunkiem swoich uczestników, zapewnienie części rozrywkowej np. zaproszenie na kręgle, do dyskoteki, zaproszenie zespołu artystycznego, ponieważ tylko w ten sposób można liczyć na lepsze efekty poprzez motywację i zachętę do dalszej efektywnej współpracy, co przekłada się na wielkość sprzedaży, a tym samym na wielkość przychodów realizowanych przez Spółkę. Spółka uważa, iż w analizowanej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p., który nie uznaje za koszt uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. W przedstawionych sytuacjach wydatki ponoszone na zakup usług gastronomicznych ściśle związane są z przeprowadzeniem szkolenia i należy zakwalifikować je do kosztów szkolenia (poza wydatkami na alkohol). Spółka w celu świadczenia swoich usług na wysokim poziomie organizuje bezpłatne szkolenia dla swoich pracowników i osób współpracujących - w trakcie których przekazywana jest wiedza na temat jakości świadczenia usług i sprzedaży nowych produktów medycznych. W tym celu m.in. wynajmuje sale konferencyjne, ponosi wydatki związane z zapewnieniem wyżywienia (obiad, przekąski) dla uczestników szkolenia i przy długich szkoleniach zapewnia część rozrywkową. Szkolenia nie są ani reklamą, ani reprezentacją ale mają na celu podnieść efektywność sprzedaży i jakość świadczonych usług oraz zintegrować zespół ludzi, którzy w codziennej pracy często ze sobą współpracują. Zdaniem Spółki zostają zachowane warunki do zaliczenia wspomnianych kosztów do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ przekładają się na zwiększenie przychodu. Spółka w celu udokumentowania danych wydatków do rozliczenia danego szkolenia dołącza listę uczestników i agendę szkolenia.

Po przeanalizowaniu przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz obowiązującego stanu prawnego stwierdzam, co następuje:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Konstrukcja przepisu art. 15 ust. 1 zawierającego generalną zasadę, uznawania wydatku za koszt podatkowy wygląda więc następująco:

Jedno z takich wykluczeń dotyczy kosztów reprezentacji i zawiera się w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Oznacza to, ze mimo wypełnienia generalnej przesłanki związku z przychodem, wydatki o charakterze reprezentacyjnym nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Ponieważ pojęcie reprezentacji nie zostało zdefiniowane w ustawie podatkowej należy w tym zakresie kierować się wykładnią językową i orzecznictwem sądowym. Zgodnie z definicją zawartą w "Uniwersalnym Słowniku Języka Polskiego" pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, reprezentacja to "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną". Na gruncie orzecznictwa sądowego zaś można przyjąć, że w przypadku firmy reprezentacja to dobre jej reprezentowanie, które może polegać na wystroju firmy, interesującym logo, tablicach informacyjnych, sposobie podejmowania interesantów i kontrahentów. Chodzi więc o takie działania, u podłoża których leży ułatwienie nawiązywania i podtrzymywania kontaktów handlowych, których zasadniczym celem jest kształtowanie wizerunku przedsiębiorcy jako zasobnego, godnego zaufania partnera biznesowego. W określeniu reprezentacja mieści się więc takie działanie podatnika, które ma na celu stworzenie (utrwalenie) właściwego wizerunku firmy, w tym także postrzegania firmy przez jej pracowników jako godnej zaufania, dbającej o pracowników nie tylko na płaszczyźnie zawodowej. Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji "obraz przedsiębiorcy" przełoży się na nabywanie jego produktów lub usług.

Przechodząc do kwalifikacji podatkowej przedstawionych przez wnioskodawcę wydatków, które Spółka ogólnie uznaje za koszty związane z prowadzonym szkoleniem, organ podatkowy zauważa:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka przeznacza znaczne kwoty na bezpłatne szkolenia pracowników Spółki i osób współpracujących ze Spółką. W ramach szkolenia Spółka zapewnia hotel w przypadku noclegów, dojazd na miejsce szkolenia, zapewnia wyżywienie uczestnikom, ponosi wydatki na wynajem sali konferencyjnej, a także przy dłuższych szkoleniach zapewnia część rozrywkową: np. zaproszenie na kręgle, do dyskoteki, zaproszenie zespołu artystycznego, występy kabaretu. Jak stwierdza Spółka szkolenie pracowników Spółki i osób z współpracujących ze Spółką ma na celu dotarcie do jak największej liczby podmiotów w celu zapewnienia jak największej sprzedaży usług Spółki. W trakcie szkolenia przekazywana jest wiedza na temat jakości świadczenia usług i sprzedaży nowych produktów medycznych, co przyczynia się do zwiększenia sprzedaży usług medycznych a tym samym na wysokość przychodów.

Należy zauważyć, że wymienione przez Spółkę wydatki mają dwojaki charakter. Pierwsze z nich obejmują koszty związane bezpośrednio z przeprowadzanym szkoleniem. Do tej grupy wydatków można zaliczyć, wymienione w pytaniu Spółki: wynajem sali konferencyjnej, catering, zakup artykułów spożywczych z przeznaczeniem do spożycia przez uczestników szkoleń, dojazd, nocleg. W związku z poczynionymi wyżej uwagami na temat konieczności istnienia związku wydatku z ustawowym celem osiągnięcia przychodów należy zgodzić się ze Spółką, że poniesienie powyższych wydatków może przyczynić się do osiągnięcia przez Spółkę wyższych przychodów poprzez pracę i współpracę wyszkolonych pracowników i współpracowników. Ponieważ wymienione wydatki, w ocenie organu podatkowego, nie wykraczają poza główny cel spotkania, jakim jest organizacja szkolenia, na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów- oczywiście pod warunkiem, ze nie noszą znamion reprezentacji.

W tym miejscu organ zaznacza, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem dla celów podatkowych, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Trzeba bowiem pamiętać, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Zgoła inny charakter mają wydatki nazywane przez samą Spółkę "rozrywkowymi". Ich poniesienie nie wiąże się bezpośrednio z prowadzonym szkoleniem, mającym na celu przekazanie informacji na temat świadczonych przez Spółkę usług i sprzedawanych produktów medycznych, jest formą zagospodarowania czasu wolnego po szkoleniu. Wydatki te, w ocenie organu podatkowego, mają charakter typowo reprezentacyjny i jako takie nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, w związku z ustawowym ich wyłączeniem na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy. Organizując bezpłatne atrakcje w rodzaju: zaproszenia na kręgle, do dyskoteki, występu kabaretu czy innego zespołu rozrywkowego, Spółka kreuje swój własny wizerunek, uwypukla swą zasobność, tworzy zarówno wśród klientów lub potencjalnych klientów jak i własnych pracowników wrażenie podmiotu profesjonalnego, partnera biznesowego godnego zaufania, jednym słowem kształtuje prestiż i pozytywne postrzeganie firmy w kontaktach zewnętrznych jak również stwarza wrażenie pracodawcy dbającego o pracowników także poza sferą czysto zawodową. Powołanie się Spółki na okoliczność, że część rozrywkowa ma na celu nawiązanie większej więzi osób szkolących się ze spółką oraz integrację osób, które wielokrotnie bardzo blisko ze sobą współpracują w trakcie codziennej pracy, nie odbiera wyżej wymienionym wydatkom cech reprezentacji.

W związku z powyższym, stanowisko Spółki przedstawione we wniosku należy uznać za nieprawidłowe w części, w której dotyczy wydatków poniesionych na część rozrywkową szkolenia, zaś za prawidłowe w odniesieniu do pozostałych wydatków.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.