IPPB3/423-150/09-2/ER - Odsetki wypłacane w ramach struktury cash poolingu przez jej uczestników.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2009 r. (data wpływu 9 marca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy, do odsetek wypłaconych w ramach systemu Cash Pool - jest prawidłowe.

W dniu 9 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy, do odsetek wypłaconych w ramach systemu Cash Pool.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

C Sp. z o.o. (dalej: "Klient"), C GmbH (dalej: "Posiadacz Rachunku Centralnego", "Klient poboczny") i spółki wymienione w Umowie Podstawowej (zwane dalej: "Posiadaczami Rachunków Pobocznych") są, zainteresowane uczestnictwem w oferowanym przez Bank (dalej: "Bank") międzynarodowym Procesie Koncentracji Rachunków - D zwanym dalej "system cash pooling") w celu optymalizacji płynności finansowej i wykorzystania środków finansowych. Klient poboczny jest 100% udziałowcem Klienta.

System cash pooling to kompleksowa usługa finansowa świadczona wyłącznie przez Bank (i jego oddziały w różnych krajach, w tym: w Polsce) na rzecz podmiotów w niego zaangażowanych (w chwili obecnej tymi podmiotami będą to Klient oraz Klient poboczny) W ramach omawianego systemu nie dochodzi do świadczenia wzajemnych usług pomiędzy jego uczestnikami (tj. w chwili obecnej - pomiędzy Klientem, a Klientem pobocznym), zaś jedynym oferentem usługi zarządzania płynnością finansową pozostaje Bank (i jego oddziały). Funkcja Banku w omawianej strukturze sprowadza się do optymalizacji odsetkowej poszczególnych spółek z grupy kapitałowej C.

W ramach omawianego systemu, w Bank Spółka Akcyjna Oddział w Polsce (dalej: "polski Bank") Klient posiada konto bankowe, zaś dla Klienta pobocznego prowadzony jest rachunek poboczny w Banku. Ponadto, Klient poboczny będzie posiadaczem tzw. Rachunku Centralnego w Banku.

W związku z tym Klient, Klient poboczny (Posiadacz Rachunku Centralnego), Bank i Bank polski postanowiły, co następuje:

Na mocy ww. umów o przystąpienie, Posiadacze Rachunków Pobocznych (Klient oraz Klient poboczny) przyjmują - jako dłużnicy solidarni - odpowiedzialność za wszystkie salda debetowe/kredyty istniejące na Rachunku Centralnym, w tym wszelkie odsetki i koszty narosłe w związku z tymi saldami/kredytami).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odsetki wypłacane w ramach struktury Cash poolingu przez jej uczestników (m.in. przez Klienta posiadającego saldo debetowe) nie podlegają w Polsce przepisom o niedostatecznej kapitalizacji (tj. przepisom art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dalej: "ustawa p.d.o.p.").

Zdaniem wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tą wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni, Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy, odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Zgodnie z art. 16 ust. 7b ustawy p.d.o.p. przez pożyczkę, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy p.d.o.p. rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

Zdaniem Klienta, do przekazywania odsetek w ramach struktury cash pooling nie mają zastosowania przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy p.d.o.p. z uwagi na fakt, iż w analizowanym stanie faktycznym nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki pomiędzy jej uczestnikami będącymi podmiotami powiązanymi.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowana przez podniety należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania przez Bank środków pieniężnych z jednostkowych rachunków (tj. rachunku bankowego Klienta prowadzonego przez Bank polski oraz rachunku bankowego Klienta pomocniczego prowadzonego przez Bank) poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (Rachunek Centralny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali.

Omawiany system pozwała na kompensowanie przejściowych nadwyżek na niektórych Rachunkach Pobocznych, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów na ich Rachunkach Pobocznych.

Zastosowanie omawianej struktury pozwała na minimalizowanie kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu Środków własnych grupy przy wykorzystaniu pomocy Banku (i jego oddziałów) jako dostawcy usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy (tj. Klient oraz Klient poboczny) wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. pool leadera, którym w analizowanym przypadku jest Bank (jako podmiot organizujący cały system i zarządzający jego funkcjonowaniem).

W omawianym systemie cash poolingu został wprowadzony mechanizm rozliczania z Bankiem sald wszystkich Rachunków Pobocznych (tj. m.in. rachunku Klienta oraz Klienta pobocznego). Rozliczeniu podlega każde saldo, w pełnej jego wysokości.

Bank pełni tutaj rolę rozliczeniową wobec uczestników z tytułu stanów na ich poszczególnych Rachunkach.

W sytuacji, gdy jedna ze spółek z grupy na nadwyżkę środków pieniężnych i środki z jej Rachunku transferowane są na Rachunek Centralny należący do Klienta pobocznego, będzie ona uprawniona do otrzymania odsetek od całej kwoty salda na jej Rachunku. Odwrotnie, gdy jedna ze spółek z Grupy wykazuje niedobór na swoim Rachunku i otrzymuje środki pieniężne służące pokryciu powstałego deficytu, zobowiązana będzie do zapłaty odsetek od całej kwoty środków pieniężnych, którą wcześniej otrzymała. Biorąc pod uwagę opisywana strukturę, w świetle omawianego stanu faktycznego, w ramach umowy cash poolingu, uczestnik (np. Klient) wykazujący saldo ujemne (debet) na swoim Rachunku staje się, na skutek dokonywanych transferów środków pieniężnych, dłużnikiem Banku. Mianowicie, powstanie długu Klienta względem Banku wynika z faktu, iż Bank transferuje na Rachunek Poboczny Klienta w Banku polskim środki odpowiadające wysokości salda ujemnego powstałego na Rachunku Klienta w Banku polskim z Rachunku Centralnego w Banku.

Innymi słowy, na skutek powstania salda dodatniego na Rachunku Klienta w Banku polskim, a tym samym - dokonania przez Bank transferów środków pieniężnych z Rachunku Pobocznego Klienta na Rachunek Docelowy w Banku, Bank zaciąga wobec Klienta dług celem zbilansowania (wyzerowania) salda na Rachunku Pobocznym uczestnika systemu, który wykazuje deficyt.

Podsumowując powyższe, w przypadku omawianej umowy cash poolingu mamy do czynienia przynajmniej z trzema podmiotami funkcjonującymi w opisywanej strukturze, tzn.

Uczestnik tego systemu, który wykazuje saldo dodatnie nie posiada informacji, czy zgromadzone przez niego środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika.

Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak i jej przedmiot. Niemniej jednak, w tym miejscu należy wskazać, że z konstrukcji umowy cash poolingu wynika jednak, iż to Bank udziela dziennych kredytów umawiającym się spółkom (m.in. Klientowi oraz Klientowi Pobocznemu), natomiast spłacający kredyt uczestnik systemu wstępuje w prawa wierzyciela Banku wobec kredytobiorcy w celu żądania zwrotu kwoty spłaconego przez niego kredytu.

Z przedstawionego wyżej stanu faktycznego wynika, iż w przedmiotowej sprawie umowę cash poolingu mają zamiar zawrzeć podmioty powiązane (Klient oraz Klient poboczny). Jednak uwzględniając konstrukcję tej umowy, z której wynika, iż to Bank jest podmiotem oferującym tę usługę i dokonującym wszelkich transferów pieniężnych, należy stwierdzić, że przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy p.d.o.p.) nie będą miały w przedmiotowej sprawie zastosowania, bowiem to Bank przenosi środki finansowe dostępne na rachunkach podmiotu, wykazującego saldo dodatnie, na rzecz drugiego podmiotu wykazującego saldo ujemne (poprzez Rachunek Centralny).Zdaniem Klienta, z uwagi na fakt, iż wszelkie transfery środków pieniężnych z Rachunków o saldzie dodatnim na Rachunki o saldzie ujemnym zostają początkowo dokonane przez Bank, a nie przez poszczególne spółki grupy C, uznać należy, iż to wobec Banku istnieje zadłużenie konkretnej spółki (m.in. Klienta).

Uzasadnione jest to okolicznością, iż w sytuacji gdy Klient posiada saldo ujemne na swoim Rachunku (tj. w konsekwencji - w ramach systemu cash poolingu - jego Rachunek zostanie odpowiednio zasilony), inne spółki (m.in. Klient poboczny) mogą stać się wierzycielami Klienta jedynie potencjalnie, bowiem na chwilę powstania salda ujemnego na Rachunku Klient nie posiada informacji, od której spółki z grupy (w dodatku pośrednio) otrzyma środki pieniężne. Odpowiednią kwotę równą wysokości salda ujemnego na Rachunku otrzymuje od Banku.

Zdaniem Klienta, to wobec Banku posiada on swój dług i to Bank jest ostatecznym odbiorcą płaconych przez niego odsetek.

Bank nie jest bezpośrednim udziałowcem Spółki, tj. nie posiada w Spółce co najmniej 25% udziałów, nie jest też jednym z udziałowców, którzy łącznie posiadaliby w Spółce co najmniej 25% udziałów, a także - nie istnieje jeden wspólny udziałowiec Banku i Spółki, który posiadałby w obu tych podmiotach nie mniej niż 25% udziałów (tj. Bank i Spółka nie są tzw. spółkami siostrzanymi).

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Klienta, w opisanym stanie faktycznym nie znajdą zastosowania przepisy ustawy p.d.o.p. dotyczące niedostatecznej kapitalizacji w odniesieniu do odsetek płaconych przez Klienta do Banku z tytułu zaciągniętego przez Klienta długu na pokrycie niedoboru na jego Rachunku Pobocznym.

Zgodnie z regulacjami ustawy p.d.o.p., przepisy o niedostatecznej kapitalizacji dotyczą spółek, które zaciągają dług u swoich udziałowców, zaś tacy udziałowcy posiadają co najmniej 25% udziału w kapitale zakładowym pożyczkobiorcy (tzw. kwalifikowani pożyczkodawcy).W związku z faktem, iż pożyczkodawcą Klienta, w przypadku gdy posiada on saldo ujemne na swoim Rachunku Pobocznym w Banku polskim jest Bank, a ponadto - należne odsetki płacone są ostatecznie na rzecz Banku, Klient nie dokonuje żadnych transakcji z jakimkolwiek ze swoich "kwalifikowanych pożyczkodawców" (Bank nie jest bezpośrednio powiązany kapitałowo ze Spółką).

Ponadto, za przyjęciem prawidłowości tezy prezentowanej przez Klienta przemawia fakt, że w analizowanym przypadku nie można przyjąć, że pomiędzy podmiotami z grypy kapitałowej C zawierana jest umowa pożyczki (odsetki od której podlegałyby przepisom o niedostatecznej kapitalizacji). Zgodnie bowiem z definicją ustawową wprowadzona dla potrzeb zastosowania przepisów o niedostatecznej kapitalizacji, przez pożyczkę, o której nowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy p.d.o.p. rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

W analizowanym przypadku nie dochodzi bowiem do zawarcia umowy, w której określony podmiot z grupy kapitałowej (uczestnik systemu) zobowiązywałby się do przeniesienia określonej sumy pieniędzy na rzecz innego podmiotu z grupy kapitałowej (uczestnika systemu).

Podmioty biorące udział w systemie cash poolingu wyrażają jedynie zgodę na pobranie przez Bacik sald dodatnich istniejących na ich rachunkach i przelanie tych środków poprzez Rachunek Centralny na rzecz innych podmiotom uczestniczącym w systemie (które w danym dniu posiadają deficyt na swoich rachunkach). Tym samym przystąpienie do umowy cash poolingu nie wiąże się z określeniem sumy środków finansowych, które dany podmiot będzie udostępniał w przypadku zaistnienia po jego stronie salda dodatniego.

W świetle powyższego zdaniem Spółki, pobieranie Środków finansowych przez Bank od jednych uczestników systemu na rzecz innych podmiotów z grupy C w ramach systemu kompleksowego zarządzenia płynnością finansową (cash pooling) nie wypełnia przestanek pozwalających na uznanie ich za pożyczkę w rozumieniu ustawy p.d.o.p., do której znajdują zastosowanie przepisy o niedostatecznej kapitalizacji.

W konsekwencji, w ocenie Klienta, zaliczenie odsetek wypłacanych przez Klienta w wyniku uczestnictwa w systemie cash pooling do kosztów uzyskania przychodów nie będzie podlegało ograniczeniom wynikającym z ww. przepisów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.