IPPB3/423-1194/08-2/KB - Opodatkowanie dochodu z tytułu opłat z nielegalnego poboru energii elektrycznej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2008 r. (data wpływu 18 sierpnia 2008 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie przychodów podatkowych - jest prawidłowe.

W dniu 18 sierpnia 2008 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu powstania przychodu podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przestawiony następujący stan faktyczny:

Spółka zajmuje się dostarczaniem odbiorcom energii elektrycznej. Część odbiorców energii elektrycznej, z którymi Spółka podpisała umowy o dostarczanie energii elektrycznej, pobiera energię niezgodnie z postanowieniami umowy, w tym:

Zdarzają się również przypadki pobierania energii bez zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej. Sposób określania opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej został określony w rozdziale 6 Taryfy energii elektrycznej dla Spółki. W załączeniu Spółka przedkłada kserokopię rozdziału 6 Taryfy energii elektrycznej dla Spółki. Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89 poz. 625 z późn. zm.) w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych. Spółka jest przedsiębiorstwem energetycznym w rozumieniu Prawa energetycznego. W przypadku stwierdzenia u kontrahentów zmian w instalacji elektrycznej umożliwiających pobieranie energii elektrycznej z pominięciem układów pomiarowo-rozliczeniowego, z reguły, Spółka nie jest w stanie dokładnie określić ilości pobranej nielegalnie energii elektrycznej, dlatego też nakłada na podmiot nielegalnie pobierający energię elektryczną opłatę za nielegalny pobór zgodnie z punktem 6.4 Taryfy. Spółka nie może również udowodnić okresu nielegalnego poboru energii. Czasami nie jest możliwe określenie, czy nastąpił nielegalny pobór energii, jaka ilość energii została nielegalnie pobrana, ani kiedy ten nielegalny pobór energii nastąpił. Spółka określa ryczałtową opłatę na podstawie Taryfy energii elektrycznej. Zdarzają się również nielegalne pobory przez podmioty, z którymi Spółka nie ma podpisanej umowy na dostarczanie energii elektrycznej. W takich przypadkach nie jest możliwe dokładne określenie ilości pobranej energii elektrycznej, ani okresu, w jakim nastąpił nielegalny pobór energii elektrycznej. W takich przypadkach Spółka nakłada na podmiot dokonujący nielegalnego poboru energii opłaty za nielegalny pobór energii określone zgodnie z Taryfą w sposób ryczałtowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

W którym momencie powstaje przychód z tytułu opłat za nielegalny pobór energii, o których mowa w art. 57 Prawa energetycznego.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a ww. ustawy za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Zgodnie z art. 12 ust. 3e ww. ustawy w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c i 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. Ponieważ w przypadku opłat za nielegalny pobór energii nie mamy do czynienia ani z wydaniem rzeczy, ani ze zbyciem prawa majątkowego, ani z wykonaniem usługi, ani z wystawieniem faktury VAT, przychód podatkowy powstaje zgodnie z art. 12 ust. 3e ww. ustawy, w dniu otrzymania zapłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przepis ten wskazuje, że przychód podatkowy u podatnika rozpoznawany jest według zasady kasowej. Wyjątek od tej zasady wprowadza art. 12 ust. 3 ww. ustawy, który stanowi, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Zatem przychody związane z prowadzoną działalnością gospodarczą rozpoznawane są według tzw. metody memoriałowej. Tak więc przychód z działalności gospodarczej, zgodnie z ogólną zasadą powstaje już w momencie, gdy staje się należny, czyli gdy powstaje należność. Nie ma tu znaczenia moment zapłaty tej należności.

Z treści art. 12 ust. 3a cytowanej ustawy wynika z kolei, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Natomiast ust. 3e ww. artykułu stanowi, iż w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c i 3d (czyli w sytuacji, gdy usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych), za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. Należy zauważyć, iż art. 12 ust. 3e ww. ustawy reguluje moment powstania przychodu z działalności gospodarczej w przypadku pozostałych świadczeń, np. w przypadku otrzymanych kar umownych, czy odszkodowań, a więc takich przypadków, z którymi nie wiąże się wydanie towaru, czy świadczenie usługi. Tego typu przychody rozliczane są metodą kasową, a więc przychód powstaje w chwili otrzymania zapłaty.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Spółka zajmuje się dostarczaniem odbiorcom energii elektrycznej. Zdarzają się przypadki pobierania energii bez zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej. Spółka dokonuje wówczas obciążenia podmiotów opłatami za nielegalny pobór energii elektrycznej poprzez określenie ryczałtowej opłaty na podstawie taryfy elektrycznej, ponieważ nie jest w stanie dokładnie określić ilości pobranej energii elektrycznej, czy okresu w jakim nastąpił nielegalny pobór energii.

Określając moment uzyskania przychodu dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych, należy przede wszystkim rozważyć jaki jest charakter opłaty pobieranej za nielegalny pobór energii, a więc czy stanowi ona przychód z działalności gospodarczej, czy też przychód niezwiązany z tą działalnością. Nie ulega wątpliwości, iż przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest świadczenie usług w zakresie dostawy energii elektrycznej. W tym też kierunku zorganizowana została jej ciągła aktywność. Uzyskiwanie przez Spółkę przedmiotowych opłat wiąże się z przypadkami nielegalnego poboru energii elektrycznej, mających związek z przedmiotem jej działalności. Jednak opłaty te mają charakter odszkodowawczy, gdyż ich celem jest wyrównanie szkody wyrządzonej Spółce na skutek tego, że jej prawnie chronione dobra i interesy zostały naruszone. Stanowią więc odszkodowania umowne, wynikające z ww. taryfy. Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625) w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż otrzymywane przez Spółkę opłaty z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej, wiążące się z przypadkami nielegalnego poboru energii elektrycznej, mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Opłaty te nie są wynikiem działalności zarobkowej, natomiast uzyskiwane ich przez Spółkę zachodzi w przypadku określonych zdarzeń, których Spółka nie jest w stanie zaplanować, jak również nie ma wpływu na ich wystąpienie. W związku z powyższym, w niniejszej sytuacji zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc Spółka rozpozna przychód z tytułu opłat mających związek z nielegalnym poborem energii elektrycznej, z chwilą faktycznego ich otrzymania. Tym samym stanowisko Podatnika jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy przedstawionego stanu faktycznego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10,09-402 Płock.