IPPB3/423-1151/14-2/KK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 3 lutego 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-1151/14-2/KK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku (data wpływu 10 listopada 2014 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłaty wynikającej z decyzji Prezesa Urzędu w dacie dokonania przez Spółkę przelewu bankowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka S.A. (dalej: "Wnioskodawca" lub "Spółka") jest podmiotem świadczącym usługi telekomunikacyjne dla osób fizycznych, klientów instytucjonalnych oraz jednostek organizacyjnych. Usługi telekomunikacyjne świadczone są w oparciu o przyznane Spółce, przez Prezesa Urzędu (dalej: "Prezes Urzędu") zakresy częstotliwości.

W związku z wnioskiem o dokonanie rezerwacji częstotliwości, Spółka otrzymała decyzję z dnia 9 lipca 2014 r., zgodnie z którą Prezes Urzędu (dalej: "Prezesa Urzędu") dokonał na jej rzecz rezerwacji częstotliwości w zakresach... MHz i... MHz oraz... MHz i... MHz według standardu w paśmie... MHz. Wyżej wymienione zasoby częstotliwości (dalej łącznie zwane: "Częstotliwościami") przyznane zostały w celu wykorzystywania ich "do świadczenia usług telekomunikacyjnych w służbie radiokomunikacyjnej ruchomej"

Częstotliwości objęte przyznanymi rezerwacjami będą mogły być wykorzystywane przez Spółkę do dnia 12 sierpnia 2029 r.

Zgodnie z podjętym w ramach przetargu zobowiązaniem, Spółka pokryje usługami telekomunikacyjnymi, świadczonymi z wykorzystaniem zarezerwowanych częstotliwości, co najmniej 90% obszaru kraju liczonej łącznie z rezerwacją częstotliwości dokonaną inną decyzją Prezesa Urzędu.

Kolejnym zobowiązaniem Spółki wynikającym z decyzji Prezesa Urzędu jest uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa jednorazowej opłaty (kwota w złotych polskich) za dokonanie rezerwacji Częstotliwości (w dalszej części opłata wynikająca z decyzji zwana: "Opłatą"), w terminie 14 dni licząc od dnia doręczenia decyzji.

Opłata została wpisana do ksiąg rachunkowych, pod datą dokonania przez Spółkę przelewu bankowego.

Spółka przedstawia również poniżej rachunkową kwalifikację Opłaty z tytułu rezerwacji Częstotliwości, mimo że w jej ocenie, nie jest to niezbędne do wydania interpretacji indywidualnej prawa podatkowego.

Rezerwacje Częstotliwości będą amortyzowane przez okres 15 lat (180 m-cy) począwszy od sierpnia 2014 r. do 12 sierpnia 2029, jako wartości niematerialne i prawne w rozumieniu prawa bilansowego, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (dalej: "MSSF").

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka jest uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Opłaty wynikającej z decyzji Prezesa Urzędu w dacie dokonania przez Spółkę przelewu bankowego, na rachunek wskazany w decyzji w sprawie rezerwacji Częstotliwości.

Zdaniem Wnioskodawcy, jest on uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Opłaty, wynikającej z decyzji Prezesa Urzędu w dacie dokonania przez Spółkę przelewu bankowego, na rachunek wskazany w każdej z decyzji w sprawie rezerwacji Częstotliwości.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu wydatków zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów.

Kosztami są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z jego funkcjonowaniem i realizowaniem zadań w zakresie prowadzonej przez niego aktywności operacyjnej związanej z funkcjonowaniem na rynku. Koszty bezpośrednie obejmują wydatki, które są ściśle (bezpośrednio) związane z przychodami, jakie osiąga podatnik. Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się te wydatki, których nie można powiązać z konkretnym przychodem, jednak ich ponoszenie warunkuje uzyskanie przychodów.

Opłata za dokonanie rezerwacji Częstotliwości, do poniesienia której Spółka została zobligowana w drodze decyzji Prezesa Urzędu jest ściśle związana z możliwością prowadzenia działalności reglamentowanej operatora telekomunikacyjnego.

Tym samym poniesienie kosztów tej Opłaty ściśle koreluje z możliwością oferowania klientom nowych produktów i usług oraz ich sprzedaży w celu generowania nowych przychodów. Zatem Oplata realizowana przez Spółkę na rzecz Skarbu Państwa z tytułu rezerwacji nowych Częstotliwości niewątpliwie związana jest z prowadzoną przez Spółkę działalnością operatora publicznego świadczącego usługi telekomunikacyjne i będzie podlegała zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

W ocenie Spółki nie ulega wątpliwości, że wydatki te będą stanowiły koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodem, ponieważ nie można ich w jednoznaczny sposób przyporządkować do poszczególnych rodzajów przychodów uzyskiwanych w toku działalności prowadzonej na podstawie decyzji w sprawie rezerwacji Częstotliwości. W związku z powyższym, koszty te należy traktować jako klasyczny przykład kosztów pośrednich.

W myśl art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu którego dotyczą.

Jak wynika z treści decyzji wydanej przez Prezesa Urzędu " (...) Spółka jest zobowiązana do uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa jednorazowej opłaty za dokonanie rezerwacji częstotliwości (...)", a termin na dokonanie Opłat wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Zdaniem Spółki będzie ona miała możliwość zaliczenia Opłaty do kosztów podatkowych w dacie jej poniesienia, tj. wdacie dokonania przez Spółkę zapłaty Opłaty.

Potwierdzenie takiego rozumienia przepisów przez Wnioskodawcę wyrażone zostało w otrzymanym w dniu 17 września 2007 r. postanowieniu wydanym przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, w odniesieniu do wcześniej udzielonej Spółce koncesji UMTS. W postanowieniu tym Organ podatkowy potwierdził, iż opłaty za udzielenie koncesji w zakresie zakładania i używania sieci UMTS nie powinny być rozliczane proporcjonalnie, lecz powinny być zaliczone do kosztów podatkowych w dacie ich poniesienia.

Ponadto potwierdzenie prawidłowości przyjętego przez Spółkę stanowiska znaleźć można w innych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji z dnia 1 sierpnia 2008 r. (sygn. IP-PB3-423-736/08-2/JG) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie za prawidłowe uznał stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. We wniosku tym podatnik wskazywał, iż "opłata skarbowa wnoszona jest w związku ze złożeniem wniosku. Czynność urzędowa, której dotyczy oplata jest zdarzeniem punktowym, nie rozłożonym w czasie. Zatem Spółka stwierdza, iż koszt nie dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy i powinien być potrącony w dacie poniesienia".

Definicja dnia poniesienia kosztów uzyskania przychodów zawarta jest w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT. W myśl tego przepisu za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów (z zastrzeżeniami nie mającymi znaczenia w rozpatrywanej sprawie) uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Powyższy przepis oznacza, iż za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu uważa się:

i. dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano na podstawie otrzymanej faktury) albo

ii. dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) - z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W ocenie Spółki kluczowe jest prawidłowe rozumienie pojęcie ujęcia (zaksięgowanie) kosztu w księgach rachunkowych. Zdaniem Spółki, sformułowanie to nie powinno być rozumiane w ten sposób, że wydatki będą podlegały zaliczeniu do kosztów podatkowych tak jak dla celów prowadzonej przez spółkę rachunkowości (dla celów bilansowych). Przyjęcie odmiennego stanowiska byłoby równoznaczne z uznaniem, że o jednym z najistotniejszych elementów konstrukcyjnych podatku dochodowego decydowałby akt prawny, który nie mieści się w systemie prawa podatkowego, a nie ustawa podatkowa. Dodatkowo byłoby to sprzeczne z literalną wykładnią przepisu, który posługuje się określeniem "dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych", a nie określeniem "dzień, na który ujęto, jako koszt w księgach rachunkowych".

Zdaniem Spółki, sformułowanie to nie powinno być rozumiane w ten sposób, że wydatki będą podlegały zaliczeniu do kosztów podatkowych tak jak dla celów prowadzonej przez spółkę rachunkowości (dla celów bilansowych). Przyjęcie odmiennego stanowiska byłoby równoznaczne z uznaniem, że o jednym z najistotniejszych elementów konstrukcyjnych podatku dochodowego decydowałby akt prawny, który nie mieści się w systemie prawa podatkowego, a nie ustawa podatkowa. Dodatkowo byłoby to sprzeczne z literalną wykładnią przepisu, który posługuje się określeniem "dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych", a nie określeniem "dzień, na który ujęto, jako koszt w księgach rachunkowych".

Spółka w pełni zgadza się z tezą zaprezentowaną w wyroku NSA z dnia 9 grudnia 2011 r. (sygn. akt II FSK 1091/10), że "pogląd jakoby - w świetle art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. - koszt należało rozpoznać w oparciu o uregulowania wynikające z ustawy o rachunkowości, nie wynika z unormowania ukształtowanego przepisem art. 15 ust. 4d tej ustawy. Okoliczność, że w ostatnim z wymienionych przepisów posłużono się zwrotem " uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych ", a nie określeniem " uważa się dzień, na który ujęto, jako koszt w księgach rachunkowych " potwierdza zasadność zarzutów skargi. Skoro tak to należy przyjąć, że faktyczna data dokonania zapisu w księgach rachunkowych nie może zmieniać kwalifikacji danego wydatku i wpływać na moment zaliczenia go jako kosztu w rozumieniu art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. Nie jest ona bowiem datą ujęcia kosztu, a jedynie datą technicznego wprowadzenia informacji do systemu. Brak jest wobec tego uzasadnienia dla wyrażonego w skardze kasacyjnej poglądu, iż wynagrodzenie wypłacane dotychczasowym najemcom lokalu w zamian za rezygnację z dalszego ich wykorzystywania "stanowi koszt podatkowy proporcjonalnie w okresach miesięcznych do czasu zakończenia umów najmu, w które wstąpiła Spółka, ponieważ w tych okresach Spółka ujmuje koszt w księgach rachunkowych".

Podobne stanowisko zajął również WSA we Wrocławiu w wyroku z 13 listopada 2012 r., (sygn. I SA/Wr 1035/12), który dotyczył opłat związanych z wydaniem koncesji. WSA stwierdził, iż dokonana przez organ podatkowy wykładnia przepisów art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 4d i 4c u.p.d.o.p. nie pozwała na uznanie za nieprawidłowe stanowiska spółki, że ponoszone przez nią wydatki na uzyskanie (przedłużenie) koncesji na wydobywanie rud miedzi stanowić będą koszty uzyskania przychodów jednorazowo w dacie ich poniesienia (ujęcia w księgach rachunkowych)."

Wydatek w postaci Opłat za udzielenie rezerwacji Częstotliwości nie będzie potwierdzony fakturą, czy też rachunkami. Wartość Opłaty, do których zapłaty będzie zobowiązana Spółka, wynika z decyzji w sprawie rezerwacji Częstotliwości. Aby Spółka mogła zaliczyć ten wydatek do kosztów podatkowych, jego charakter i wysokość powinna być definitywna.

Potwierdzenie definitywnej wartości kosztu nastąpi z momentem dokonania przez Spółkę przelewu bankowego, na rachunek wskazany w decyzji. Z tym momentem Spółka będzie uprawniona do zaliczenia Opłat do kosztów podatkowych.

Stanowisko Spółki zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 24 czerwca 2014 r. (sygn. III SA/Wa 451/14), wydanym w związku ze skargą Spółki na interpretacje indywidualną dotyczącą zaliczania do kosztów podatkowych opłat za rezerwację częstotliwości wynikających z wcześniej wydanych decyzji Prezesa Urzędu, potwierdził, że opłaty za rezerwacje częstotliwości stanowią koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, oraz że koszty te powinny zostać rozpoznane z dniem ujęcia wydatku w księgach rachunkowych. W ocenie WSA: "Za dzień poniesienia kosztu należy uznać dzień wpisania do ksiąg rachunkowych wydatku na podstawie faktury. Skoro w księgach rachunkowych winny być wpisane chronologicznie wszystkie zdarzenia, które nastąpiły w okresie sprawozdawczym (art. 20 ust, 1 ustawy o rachunkowości), to dzień wpisania faktury (dzień wpisania wydatku) jest dniem poniesienia kosztu. Ustawodawca przyjął bowiem w tym przypadku metodę memoriałową, a nie kasową (wyrok NSA z dnia 24 marca 2011 r., II FSK 240/11, publ. http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Brak jest w związku z tym podstaw do uznania za dzień ponoszenia kosztu uzyskania przychodu dnia, w którym obciążono tym wydatkiem wynik finansowy spółki".

Mając to na uwadze w ocenie Spółki, będzie ona uprawiona do zaliczenia do kosztów podatkowych wartości Opłaty, z momentem dokonania przelewu bankowego, na rachunek wskazany w decyzji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłaty wynikającej z decyzji Prezesa Urzędu w dacie dokonania przez Spółkę przelewu bankowego - jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

* został poniesiony przez podatnika,

* jest definitywny, a więc bezzwrotny,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

* nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy,

* został właściwie udokumentowany.

Dla ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

* bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),

* inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Na podstawie art. 15 ust. 4d koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Organ podziela stanowisko Wnioskodawcy dotyczące możliwości zaliczenia wydatków z tytułu Opłat wynikających z decyzji Prezesa Urzędu do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, tj. zgodnie z art. 15 ust. 4d zd. pierwsze. Zatem istotą dalszej analizy przepisów jest interpretacja sformułowania "w dacie ich poniesienia".

Zgodnie z art. 15 ust. 4e "za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano), na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów".

Z literalnego brzmienia art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że za dzień poniesienia kosztu należy uznać dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych, tj. zaksięgowano w korespondencji z odpowiadającym mu zobowiązaniem. Dzień ten należy rozumieć jako dzień (okres), do którego został dany wydatek przypisany w księgach rachunkowych Spółki na podstawie treści otrzymanej faktury. W związku z tym, ujęcie podatkowe kosztu uzależnione jest, co do zasady, od ujęcia danego kosztu w księgach rachunkowych. Dotyczy to również sytuacji, gdy koszt wprowadzany jest do ksiąg w innej dacie niż data otrzymania faktury. Samo otrzymanie faktury nie stanowi bowiem - w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - wystarczającej podstawy do rozpoznania kosztu, koszt musi jeszcze zostać ujęty w księgach rachunkowych. Skoro, ujęcie kosztu w księgach jest warunkiem rozpoznania kosztu dla celów podatkowych, istotny jest również dzień, do jakiego dany koszt przyporządkowano dla celów rachunkowych. Dodatkowo, przepis art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprost wyłącza możliwość ujęcia jako koszt poniesiony dla celów podatkowych tylko kosztów, które zostały ujęte jako rezerwy albo bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów.

W związku z powyższym, pojęcie "dzień na, który ujęto koszt" interpretowane musi być zgodnie z przepisami o rachunkowości, z których wynikają normy określające m.in. do jakich okresów rozrachunkowych przyporządkowane są określone koszty i przychody. Przy czym nie chodzi w tym przypadku o jakiekolwiek ujęcie wydatku w księgach, tylko jego "ujęcie jako kosztu" tzn. uznanie przez podatnika za taki koszt z punktu widzenia przepisów o rachunkowości, w tym zachowania zasady ostrożności (art. 7 ustawy z dnia 29 września 1994 r.- Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223), zasady istotności (art. 8 ust. 1 ww. ustawy) i zasady współmierności przychodów i kosztów (art. 6 ustawy).

Reasumując powyższe, należy stwierdzić, że z treści art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika podstawowa zasada: moment uznania wydatku za koszt podatkowy jest w obecnym stanie prawnym uzależniony od uznania go za taki koszt w ujęciu bilansowym.

Zdaniem organu elementem decydującym o momencie rozpoznania kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych jest więc data "na którą" (pod którą) dany koszt został prawidłowo ujęty w księgach rachunkowych. W przypadku, gdyby intencją ustawodawcy było dążenie do ujmowania kosztów pośrednich dla celów podatkowych w momencie ich fizycznego księgowania, przepis wyraźnie wskazywałby, że za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień "w którym" ujęto koszt dla celów rachunkowych, a nie jak stanowi ustawa dzień "na który" ujęto dany koszt. Skoro ustawodawca używa specyficznych zwrotów, zaczerpniętych z ustawy o rachunkowości, oznacza to, że wiąże z tym określone konsekwencje w zakresie podatkowym.

Należy zwrócić uwagę, że ustawa o rachunkowości konsekwentnie posługuje się zwrotem "na dzień", odróżniając go od zwrotu "w dniu". Na określony dzień zamyka się księgi rachunkowe (patrz art. 12 ustawy o rachunkowości), czy sporządza się sprawozdanie finansowe. Użycie przez ustawodawcę zwrotu "na dzień" oznacza, że ustawodawca przewidział, że określone czynności faktyczne wykonywane są w okresie następującym po okresie sprawozdawczym, którego dotyczą określone zapisy księgowe. Przykładowo sprawozdanie finansowe sporządza się na ostatni dzień roku obrotowego, ale z natury rzeczy jest ono sporządzane już w roku kolejnym. Podobnie z zamykaniem ksiąg rachunkowych, zamyka się je na ostatni dzień okresu sprawozdawczego, jednak sama czynność zamknięcia ksiąg może mieć miejsce znacznie później, przy czym ustawa nie wskazuje dokładnej daty, tego zamknięcia. Jednak, co istotne mimo że księgi za dany rok zamykane są już w kolejnym roku, zamykane są na ostatni dzień roku obrotowego, co ma na celu realizację zasady współmierności kosztów i przychodów. Zatem użycie zwrotu "na dzień" miało na celu wskazanie określonej daty z ostatniego roku obrotowego (okresu sprawozdawczego), do której przyporządkowano określony koszt.

W opinii organu, brak jest podstaw do innego rozumienia zwrotu "na dzień" dla celów podatkowych. Przemawia za tym, przede wszystkim fakt, że art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnosi się do czynności zaksięgowania kosztu (ujęcia w księgach), skoro jednocześnie posługuje się zwrotem konsekwentnie używanym w ustawie o rachunkowości, należy go interpretować zgodnie z tą ustawą. W przeciwnym przypadku, koszt podatkowy byłby ujmowany w okresie, w którym nie został ujęty w księgach (zaksięgowany). Zatem regulacja zawierałaby sprzeczność.

Organ zauważa, że to ujęcie bilansowe warunkuje w świetle art. 15 ust. 4e ustawy ujęcie podatkowe i to właśnie sposób ujęcia kosztów w rachunku bilansowym determinuje moment ich rozpoznawania w rachunku podatkowym. Spółka musi zatem, postępować przy ujmowaniu tych kosztów dla potrzeb podatkowych tożsamo jak czyni to w ujęciu rachunkowym.

Jeżeli jednostka uzna dla celów bilansowych, że koszt jest nieistotny, nie wpłynie na zniekształcenie wyniku jednostki, w ramach przyjętych uproszczeń, koszt taki może być zaliczony do kosztów jednorazowo, bez konieczności rozliczania międzyokresowego. W takiej sytuacji również podatkowo, taki koszt zaliczy do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo. Jeżeli zaś podatnik zdecyduje, że wartość wydatku jest istotna i dla celów bilansowych rozlicza ją w czasie, w poszczególnych miesiącach lub latach, to w tym samym czasie powinien zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych.

Tak więc, jeżeli podatnik podejmuje decyzję, że jednorazowy wydatek będzie rozliczany w czasie, tzn. czasowo będzie "zawieszony" i nie wykazywany w rachunku zysków i strat, lecz proporcjonalnie wykazywany na kontach kosztowych, to jak najbardziej uzasadnione jest stanowisko, że dopiero moment przeniesienia kosztu z konta bilansowego na wynikowe konto kosztowe stanowi "dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych" i moment, kiedy można wykazać koszt jako koszt uzyskania przychodów.

A zatem, jeżeli zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie o rachunkowości, poniesione koszt z tytułu Opłaty wynikającej z decyzji Prezesa Urzędu powinny rachunkowo podlegać rozpoznaniu w czasie (poprzez amortyzację rachunkową), to analogicznie - również podatkowo - należy przedmiotowe koszty rozpoznawać w czasie.

Odnosząc się zaś do powołanych we wniosku wyroków sądowych, organ pragnie zauważyć, iż wyroki sądowe nie stanowią powszechnej wykładni przepisów prawa podatkowego, ponieważ wydawane są w indywidualnych sprawach, w konkretnym indywidualnie określonym stanie faktycznym i wiążą tylko strony postępowania. Dodatkowo warte podkreślenia jest, iż wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 czerwca 2014 r. sygn. III SA/Wa 451/14 jest nieprawomocny, co oznacza że dokonane rozstrzygniecie podlegać będzie weryfikacji przez sąd wyższej instancji. Jednocześnie można wskazać, iż w obiegu prawnym funkcjonują wyroki potwierdzające prawidłowość stanowiska zaprezentowanego przez tutejszy organ:

* wyrok z dnia 27.09.2012 sygn. akt. II FSK 253/11, w którym to orzeczeniu Sąd stwierdził m.in.: "(...) ujęcie (zaksięgowanie) wydatku w księgach rachunkowych określa datę powstania kosztu podatkowego. Przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się w księgach rachunkowych koszt, a tym samym przesądzają o dacie poniesienia kosztu podatkowego, z zastrzeżeniem rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.";

* wyrok z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 1324/13, w którym Sąd wskazał m.in. iż: "Prawo podatkowe cechuje się dużą autonomią. W rozpoznawanej sprawie inny akt prawny (ustawa o rachunkowości) nie przesądza jednak, jak podniesiono m.in. w skardze o jednym z najistotniejszych elementów konstrukcyjnych podatku dochodowego. Nie ulega bowiem wątpliwości, że art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. nie kwalifikuje wydatku do kosztów uzyskania przychodów, czyni to ustawa podatkowa w szczególności art. 15 ust. 1 oraz art. 16 u.p.d.o.p. Przepis art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. jedynie określa moment zakwalifikowania wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Przepisy ustawy o rachunkowości nie mogą być bowiem traktowane jako przepisy szczególne (lex specialis) wobec przepisów prawa podatkowego (lex generalis). Chyba, że znajdują zastosowanie na podstawie stosownego odesłania normatywnego. Czyli tak jak w przypadku art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p., który to przepis przyznaje prymat zasadzie memoriałowej nad kasową przy określaniu momentu poniesienia kosztu podatkowego. Prawidłowa wykładnia art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. prowadzi do wniosku, że w istocie przepis ten dotyczy nie wszystkich ksiąg rachunkowych, ale zapisów na koncie kosztowym. Świadczy o tym sformułowanie "ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano)" na podstawie stosownego dowodu księgowego.

Powyższe nie narusza, wbrew twierdzeniu autora skargi autonomii prawa podatkowego. Sama ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera odesłanie do innych przepisów. W art. 9 ust. 1 u.p.d.o.p. wskazuje się, że podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.

Odrębne przepisy w rozumieniu powołanego art. 9 ust. 1 u.p.d.o.p. są zamieszczone w ustawie z dnia 29 września 2994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.). Skoro tak, to użyte w art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. sformułowanie "dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych", należy odnosić do ksiąg prowadzonych według zasad określonych w ustawie o rachunkowości".

* oraz wyrok WSA sygn. VIII SA/Wa 419/10 z dnia 30 września 2010 r., wyrok WSA sygn. III SA/Wa 2108/12 z dnia 20 marca 2013 r.; wyrok WSA w Łodzi z dnia 19 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 1349/12.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr z 2012 poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl