IPPB3/423-1061/08-2/MW
Pismo z dnia 20 października 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-1061/08-2/MW
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2008 r. (data wpływu 24 lipca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wdrożenie nowego systemu organizacji, tj. wynagrodzenie dla wykonawcy procesu, koszty tłumacza, zakup odzieży dla uczestników procesu, koszty spotkań integracyjnych z załogą - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wdrożenie nowego systemu organizacji, tj. wynagrodzenie dla wykonawcy procesu, koszty tłumacza, zakup odzieży dla uczestników procesu, koszty spotkań integracyjnych z załogą.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Zarząd Spółki uznał, że w okresie ostatnich lat w funkcjonowaniu wewnętrznym Spółki zostały wykonane zmiany organizacyjne i funkcjonalne w niezbędnym zakresie. Uporządkowano szereg spraw często decyzjami Zarządu, bowiem nie zawsze sprawdzały się metody współuczestniczenia i próby włączenia w aktywne uczestnictwo jednostek podlegających zmianom. Wiele procedur z tego powodu miało charakter administracyjny, co z konieczności nie dawało pełnej możliwości wykorzystania aktywności pracowników. Spółka podkreśla, iż mimo tak podjętych działań, dalej w organizacji pracy, w realizowanych metodach, w zakresie ilości i jakości zatrudnienia, w zakresie efektywności pracy ludzi i wykorzystania maszyn i urządzeń istnieją duże i bardzo istotne rezerwy, których wykorzystanie mogłoby w istotny sposób zwiększyć przychody Spółki. W zakresie zarządzania u części kadry funkcjonują przyzwyczajenia do "tradycyjnych" nieefektywnych metod, pozycje zachowawcze lub wręcz obronne przed jakimikolwiek zmianami w zakresie dotyczącym obszarów zarządzanych lub kierowanych.
W ocenie Zarządu powyższe sprawy poważnie ograniczają produktywność Spółki, a przez to nie dają możliwej wielkości przychodów. Zarząd jest przekonany, że produktywność Spółki mogłaby być istotnie wyższa, gdyby udało się te sprawy zmienić.
Dotychczasowe doświadczenia Spółki pokazują, że metoda rozmów, wyjaśnień, przekonywań, dyskusji, prób wyzwolenia kreatywnej inwencji nie zawsze przynosiła oczekiwane skutki.
Dlatego Zarząd uznał, że istnieje konieczność:
wprowadzenia pełnej analizy uzyskiwanych wyników na poszczególnych odcinkach pracy i produkcji w różnych działach w usystematyzowany i planowy sposób;
analizy wewnętrznych procesów w Spółce i ich optymalizacji kosztowo-organizacyjnej;
wyzwolenia wewnętrznej inicjatywy pracowników w zakresie niezbędnym do:
konstruktywnego poczucia współuczestnika procesu;
decydenta odnośnie własnego środowiska pracy;
uświadomienia, że warunki pracy i wynagrodzenia zależą od aktywności, własnych wyników pracy i organizacji, a nie tylko od decyzji zarządu Spółki lub właścicieli;
wytworzenia efektywnej dla Spółki, ale jednocześnie stworzonej przez samych pracowników nowej organizacji stanowisk pracy i procesów między-stanowiskowych, a w dalszej kolejności między-wydziałowych i między-działowych.
Zdaniem Spółki, powyższe sprawy i zadania nie są możliwe do zrealizowania metodami prostego zarządzania. Muszą one wiązać się z podjęciem działania procesowego z planowym, naukowym często "spektakularnym" przebiegiem. Istotnym jest tutaj pozyskanie dla tych spraw pracowników Firmy, którzy ukierunkują się konstruktywnie wobec potrzeb Firmy i oczekiwań procesu i praca nad zmianą nastawienia u tych, którzy dotychczas nie akceptowali oczekiwanych zmian. Często musi zafunkcjonować symbolizm zerwania z dotychczasowymi metodami myślenia i działania. Takie procesy muszą być trwałe, aby po pewnym okresie nie wrócić do wcześniejszych rozwiązań. Spółka uważa, iż taką szansę stwarzają jedynie sprawdzone i realizowane w wielu krajach techniki inżynierii procesowej i takie techniki jak T, S S, 5S, L m itp.
Zarząd zdawał sobie sprawę z początkowych istotnych kosztów takiego działania, ale oczekiwany efekt winien wielokrotnie zwracać poniesione koszty. Dlatego Zarząd podjął decyzję o:
Wybraniu i zatrudnieniu podmiotu o dużym praktycznym doświadczeniu w celu przeprowadzenia kompleksowego procesu T (z ang. T P M - Całkowite Zarządzanie Produkcją). Używając skrótu T Spółka założyła stosowanie go do szeregu technik, tj. np. 5S, L M, S S, T dla produkcji i dla utrzymania ruchu itp.
Zdaniem Spółki oczekiwania od tego procesu będą sprowadzać się w skutkach do:
Kompleksowej poprawy procesów i wewnętrznego zarządzania;
Poprawy organizacji;
Poprawy relacji międzyludzkich;
Uzyskania i wyzwolenia inicjatywy pracowniczej dla oczekiwanych zmian;
Wykorzystania znajomości stanowiska pracy i specyfiki pracy do wypracowania zasad racjonalizacji i ulepszenia procesów produkcyjnych i organizacji w Spółce;
Poprawy komunikacji wewnętrznej; g.Wyzwolenia wewnętrznej inwencji pracowników dla konstruktywnych rozwiązań;
Obniżenia kosztów ogólnych;
Uniknięcia kosztów i czynności zbędnych;
Optymalizacji procesów produkcyjnych;
Optymalizacji wykorzystania posiadanych maszyn;
Optymalizacji mocy produkcyjno-organizacyjnych;
Pokazania, że własna inicjatywa i działanie mogą skutkować rozwiązaniem problemów Firmy i pracownika.
Zdaniem Spółki w wyniku tych działań winny istotnie poprawić się przychody Spółki, polepszyć organizacja wewnętrzna jak również wewnętrzna atmosfera pracownicza.
W ramach kontraktu z wykonawcą (podmiot zagraniczny) Spółka ustaliła następujący sposób łącznego wynagrodzenia dla Wykonawcy:
Stawkę za czas realizacji umowy fakturowany bezpośrednio przez Wykonawcę;
Spółka wynajmuje na swój koszt hotel i zapewnia transport z lotniska do Firmy i z powrotem oraz usługi tłumacza.
Spółka stoi na stanowisku, iż takie ustalenie wynagrodzenia wynika z:
Łatwiejszego technicznie organizowania rezerwacji hotelu, przewozu oraz tłumacza przez Spółkę.
Spółka ma wpływ na wybór tłumacza, a jest to bardzo istotny element właściwego przebiegu procesu.
Trudności sprecyzowania ostatecznej wielkości tych kosztów dla ustalenia wynagrodzenia zryczałtowanego, bowiem trudno jest zaplanować wszystkie działania i określić je w czasie, aby stawka ryczałtowa została określona trafnie.
Spółka uważa, iż takie rozwiązanie umożliwia bezpieczeństwo kosztowe dla obu stron. W przeciwnym wypadku duża część energii stron poświęcana byłaby na bieżące rozliczanie kosztowe.
Zdaniem Spółki, w trakcie prowadzenia procesu istotnymi elementami będą:
Przydzielanie uczestnikom procesu oznaczenia, w tym ubioru (czapki, koszulki, inne wyróżnienie). Na oznaczeniach tych nanoszone są znaki procesu, znaki Firmy (logo) i krótkie pozytywne hasła w rodzaju "Gram w T" itp. Jest to element spektakularnego pokazania uczestników programu i zachęcenia pozostałych do włączenia się w działanie w kolejnych etapach. Brak takich oznaczeń rozmywałby granicę między uczestnikami procesu, a przyszłymi kandydatami do procesu. Przedmiotowych czapek i koszulek pracownicy używają tylko na terenie Firmy w celach procesu.
W ramach procesu mają miejsce imprezy integracyjne połączone ze wspólną konsumpcją. Dotyczy to zarówno imprez zewnętrznych szczególnie związanych ze "świętowaniem" zakończonych etapów i sukcesów, ale również wewnętrznych wspólnych posiłków w trakcie realizacji prac. W imprezy te są włączani wszyscy pracownicy danego odcinka i związana kadra kierownicza oraz kadra najwyższa. Imprezy integracyjne mogą dotyczyć również działań z kadrą kierowniczą i w ramach szkoleń związanych z prowadzonym na potrzeby Firmy procesem.
Czyszczenie, malowanie i dostosowanie do planów pracowników obszarów, na których przeprowadzono proces.
Prowadzenie komisji tematycznych w formie ciągłych działań dla osiągnięcia określonych celów, w tym szczególnie optymalizacji procesów produkcyjnych i poprawy środowiska pracy.
Prowadzenie ciągłej informacji wszelkimi dostępnymi metodami (w tym wyodrębnione tablice informacyjne) o prowadzonych działaniach, postępie ustalonych prac i zmian.Spółka zakłada, że planowane działania trenera mają wprowadzić oczekiwane zmiany przy aktywnym udziale własnego pracownika zatrudnionego w Spółce tzw. inżyniera procesowego. Z czasem pracownik Spółki będzie przejmować działania i inicjatywę, a rola trenera zostanie ograniczona najpierw do nadzoru a z czasem jedynie do okresowej oceny.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy wydatki związane z wdrożeniem nowego systemu organizacji, takie jak w opisie stanu faktycznego, w tym szczególnie wynagrodzenie, zakup odzieży, koszty spotkań integracyjnych z załogą, koszty tłumacza są kosztami w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Zdaniem Spółki wszystkie ponoszone wydatki, związane z opisanym przedsięwzięciem stanowić będą koszt uzyskania przychodu, gdyż:
Celem całego przedsięwzięcia jest zwiększenie przychodów;
Poniesione wydatki mieszczą się w definicji kosztu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), który stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1;
Poniesione wydatki nie są wymienione w art. 16 ust. 1. ww. ustawy.
Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia przy tym koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).
Kosztami uzyskania przychodów będą zatem takie koszty, które spełniają łącznie następujące warunki:
* zostały poniesione przez podatnika,
* pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
* ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,
* nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
* zostały właściwie udokumentowane.
W przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawca ponosi następujące wydatki związane z przeprowadzeniem w Spółce kompleksowego procesu T - Całkowitego Zarządzania Produkcją:
* wynagrodzenie dla wykonawcy (podmiotu zagranicznego) procesu, na które składa się stawka za czas realizacji umowy oraz koszt hotelu, transport z lotniska do Spółki i z powrotem,
* koszty tłumacza,
* zakup odzieży dla uczestników procesu
* spotkania integracyjne z załogą.
Zdaniem Spółki przeprowadzenie procesu całkowitego zarządzania produkcją w jej strukturach znajdzie odzwierciedlenie w:
* kompleksowej poprawie procesów i wewnętrznego zarządzania,
* poprawie organizacji,
* poprawie relacji międzyludzkich,
* uzyskaniu i wyzwoleniu inicjatywy pracowniczej dla oczekiwanych zmian,
* wykorzystaniu znajomości stanowiska pracy i specyfiki pracy do wypracowania zasad racjonalizacji i ulepszenia procesów produkcyjnych i organizacji w Spółce,
* poprawie komunikacji wewnętrznej,
* wyzwoleniu wewnętrznej inwencji pracowników dla konstruktywnych rozwiązań,
* obniżeniu kosztów ogólnych,
* uniknięciu kosztów i czynności zbędnych,
* optymalizacji procesów produkcyjnych,
* optymalizacji wykorzystania posiadanych maszyn,
* optymalizacji mocy produkcyjno-organizacyjnych,
* pokazaniu, że własna inicjatywa i działanie mogą skutkować rozwiązaniem problemów Spółki i pracownika.
Spółka podkreśla, iż w wyniku podjętych działań winny istotnie poprawić się przychody Spółki, polepszyć organizacja wewnętrzna, jak również wewnętrzna atmosfera pracownicza. Ponadto dotychczas podejmowane przez Spółkę działania zmierzające do poprawy jej funkcjonowania wewnętrznego, nie zawsze przynosiły oczekiwane skutki, a w organizacji pracy, w realizowanych metodach, w zakresie ilości i jakości zatrudnienia, w zakresie efektywności pracy ludzi i wykorzystania maszyn i urządzeń istnieją duże i bardzo istotne rezerwy, których wykorzystanie mogłoby w istotny sposób zwiększyć przychody Spółki. Wśród części kadry pracowniczej funkcjonują przyzwyczajenia do "tradycyjnych" nieefektywnych metod, pozycje zachowawcze lub obronne przed jakimikolwiek zmianami w zakresie dotyczącym obszarów zarządzanych lub kierowanych. W ocenie Spółki jedynie podjęcie takiego działania procesowego z planowym może przynieść oczekiwane zmiany.
Mając na uwadze przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, trzeba podkreślić, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Oznacza to, że aby określony wydatek został uznany za koszt uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać nie tylko poniesienie tego wydatku, ale także istnienie zależności między tym wydatkiem a możliwością uzyskania przychodu z tego tytułu.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wdrożenie nowego systemu organizacji w Spółce wpłynie na poprawę jej przychodów. Skoro wydatki poniesione przez Spółkę na przeprowadzenie kompleksowego procesu zarządzania, tj. wynagrodzenie dla wykonawcy procesu, koszty tłumacza, zakupu odzieży dla uczestników procesu, koszty spotkań integracyjnych z załogą mają na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, stanowią więc w myśl cytowanego przepisu, koszty uzyskania przychodów.
Należy jednocześnie zaznaczyć, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem. Trzeba pamiętać, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.