IPPB2/4515-14/15-6/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2015 r. (data wpływu 5 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych uzyskania przez Wnioskodawczynię spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych uzyskania przez Wnioskodawczynię spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Małżonkowie Bohdan i Janina T. zamieszkiwali wspólnie w mieszkaniu własnościowym, w B. W dniu 27 stycznia 2012 r. zmarł Bohdan T. W wyniku postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku, spadek po zmarłym (w tym m.in. prawo do nieruchomości w B nabyli: 1) jego żona Janina T., 2) córka Irena J. oraz 3) syn Dariusz T. - w częściach równych, po 1/3 każde z nich. W dniu 28 listopada 2014 r. zmarła Janina T. Spadek po niej dziedziczą w drodze ustawy jedyni spadkobiercy w częściach równych, tj. rodzeństwo: Irena J. i Dariusz T., po 1/2 każde z nich. W skład spadku po zmarłej Janinie T. wchodzi między innymi jej udział we wzmiankowanej powyżej nieruchomości przy ulicy A. 6 m. 35 w B. Obecnie Wnioskodawczyni planuje z bratem Dariuszem T. przeprowadzenie następującego postępowania: 1) o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej Janinie T. oraz o dział spadku po zmarłych Bohdanie T. i Janinie T. wraz ze zniesieniem współwłasności nieruchomości przy ul. A. 6 m. 35 i przekazaniem całości tejże nieruchomości Dariuszowi T. z obowiązkiem dokonania spłaty na rzecz Wnioskodawczyni. Spłata nie będzie przekraczała wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego dotyczącego tej nieruchomości.

Pismem z dnia 16 marca 2015 r. Nr IPPB2/4515-14/15-2/MZ wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, poprzez:

* Wskazanie, czy interpretacja ma dotyczyć wyłącznie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy także przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W części E.2 wniosku ORD-IN zaznaczono poz. 54 - podatek dochodowy od osób fizycznych oraz poz. 58 - podatek od spadków i darowizn. Natomiast sprecyzowane w poz. 69 wniosku pytanie dotyczy wyłącznie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

* A zatem, jeżeli interpretacja ma być wydana także w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, wówczas należy:

* szczegółowo opisać stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe mające być przedmiotem interpretacji indywidualnej w zakresie przepisów tej ustawy,

* sprecyzować pytanie podatkowe w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy w zakresie przepisów tej ustawy oraz przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/ zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym/ zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem.

Wnioskodawczyni w terminie ustawowym przesłała uzupełnienie informując, że:

* Wnioskodawczyni intencją było by wydana interpretacja dotyczyła zarówno przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - stad też w polu nr 61 Wnioskodawczyni wskazała konkretne artykuły obu powyższych ustaw.

* Ponadto Wnioskodawczyni ponownie przedstawiła stan faktyczny opisany we wniosku.

* Sprecyzowała pytanie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przedstawiła własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego.

Pismem z dnia 31 marca 2015 r. Nr IPPB2/4515-14/15-4/MZ wezwano ponownie Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

W związku z tym, że na wezwanie z dnia 16 marca 2015 r. Nr IPPB2/4515-14/15-2/MZ zostało przesłane uzupełnienie z dnia 26 marca 2015 r. (data nadania 25 marca 2015 r., data wpływu 27 marca 2015 r.), które nie zostało opatrzone własnoręcznym podpisem Wnioskodawczyni, tut. organ wzywa do uzupełnienia przedmiotowego pisma poprzez:

- ponowne przesłanie uzupełnienia, opatrzonego własnoręcznym podpisem Wnioskodawczyni w oryginale.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, tj. w przypadku spłaty Ireny Nelly Jastrzębskiej przez Dariusza T. z tytułu nabycia przez niego na własność wzmiankowanej we wniosku nieruchomości w B. (na skutek sądowego działu spadku i zniesienia współwłasności), otrzymana przez Wnioskodawczynię od drugiego ze spadkobierców - tytułem spłaty - kwota pieniężna, nieprzewyższająca jej udziału w masie spadkowej, będzie stanowić dochód i podlegać w związku z tym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też nie.

Czy zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (w tym przede wszystkim jej art. 4a pkt 1) Wnioskodawczyni - w sytuacji zgłoszenia nabycia spadku (z jednoczesnym zniesieniem współwłasności nieruchomości, przyznaniem wyłącznej własności tej nieruchomości drugiemu ze spadkobierców i dokonaniem przez niego spłaty na rzecz Wnioskodawczyni - jednak w wysokości nieprzekraczającej jej udziału w spadku) w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku - będzie nadal zwolniona od podatku od spadków i darowizn (przy jednoczesnym niepodleganiu opodatkowaniu z tytułu podatku dochodowego w tym zakresie - o czym w samym wniosku o interpretację).

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od spadków i darowizn, w pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji nabycia spadku w obrębie tzw. grupy zerowej i zgłoszenia faktu tego nabycia w odpowiednim terminie Naczelnikowi właściwego Urzędu Skarbowego przysługuje zwolnienie z podatku od spadków i darowizn. Jednakże rodzi się pytanie czy zwolnienie to trwa nadal, tj. po dokonaniu działu spadku i "przekazaniu" własności dziedziczonej nieruchomości w całości na drugiego ze spadkobierców (w zamian za spłatę - nie przekraczającą jednak udziału w spadku).

W ocenie Wnioskodawczyni, mając na uwadze fakt, iż w wyniku tych działań nie uzyskuje się, żadnego przychodu, nie powinno to wpływać na kwestię zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, albowiem w rzeczywistości nie nastąpiło odpłatne zbycie części nabytej drogą dziedziczenia nieruchomości. W praktyce wygląda to bowiem tak, że w zamian za udział w spadku otrzymuje się równowartość w gotówce - a więc równowartość posiadanego już prawa.

Podsumowując, po uzyskaniu spłaty z tytułu nabycia przez drugiego ze spadkobierców całości własności nieruchomości w ocenie Wnioskodawczyni nadal powinna być ona zwolniona z podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 pkt 2 ustawy).

Określony w zacytowanym przepisie przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym. Koncentruje się on nie tyle na prawnym akcie obrotu, co na będącym jego następstwem wzbogaceniu podatnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że małżonkowie Bohdan i Janina T. zamieszkiwali wspólnie w mieszkaniu własnościowym w B. W dniu 27 stycznia 2012 r. zmarł Bohdan T. W wyniku postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku, spadek po zmarłym (w tym m.in. prawo do nieruchomości w W B. przy ul. A. 6 m. 35) nabyli: 1) jego żona Janina T., 2) córka Irena J. oraz 3) syn Dariusz T. - w częściach równych, po 1/3 każde z nich. W dniu 28 listopada 2014 r. zmarła Janina T. Spadek po niej dziedziczą w drodze ustawy jedyni spadkobiercy w częściach równych, tj. rodzeństwo: Irena J. i Dariusz T., po 1/2 każde z nich. W skład spadku po zmarłej Janinie T. wchodzi między innymi jej udział we wzmiankowanej powyżej nieruchomości przy ulicy A. 6 m. 35 w B. Obecnie Wnioskodawczyni planuje z bratem Dariuszem T. przeprowadzenie następującego postępowania: 1) o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej Janinie T. oraz o dział spadku po zmarłych Bohdanie T. i Janinie T, wraz ze zniesieniem współwłasności nieruchomości przy ul. A. 6 m. 35 i przekazaniem całości tejże nieruchomości Dariuszowi T. z obowiązkiem dokonania spłaty na rzecz Wnioskodawczyni. Spłata nie będzie przekraczała wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego dotyczącego tej nieruchomości.

A zatem, należy stwierdzić, iż w przypadku otrzymania spłaty, obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn nie powstanie. Czynność taka nie jest bowiem wymieniona w określającym przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn art. 1, a zgodnie z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy. Oznacza to, że jeżeli określona czynność nie została wskazana w ustawie (w tym wypadku w ustawie o podatku od spadków i darowizn), to jej dokonanie nie może powodować powstania obowiązku podatkowego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przedstawiona we wniosku czynność spłaty nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jako podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym, spłata ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem, bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie powyższej czynności pod kątem art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Należy nadmienić, że z tytułu nabycia praw do spadku po zmarłej matce (Janinie T.) Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, po spełnieniu warunków zawartych w tym przepisie. Dodatkowo należy wskazać, iż nabycie spadku (dziedziczenie) jest czynnością odrębną od działu spadku i zniesienia współwłasności, w wyniku którego Wnioskodawczyni otrzyma spłatę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.