IPPB2/4515-135/15-2/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2015 r. (data wpływu 9 listopada 2015 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych spłaty rat kredytu przez współkredytobiorców - jest prawidłowe.

W dniu 9 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych spłaty rat kredytu przez współkredytobiorców.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W celu zakupienia lokalu mieszkalnego na rynku pierwotnym rodzice Iwona i Jacek K. oraz Wnioskodawca zaciągnęli solidarnie kredyt hipoteczny, który pokrył 80% wartości lokalu. Pozostałą kwotę stanowiącą 20% wartości lokalu rodzice darowali Wnioskodawcy przelewając na Jego konto, co było niewątpliwie darowizną. Pieniądze pozyskane w wyniku zaciągnięcia kredytu zostały przelane przez bank na konto dewelopera. Na podstawie umowy notarialnej Wnioskodawca został wyłącznym właścicielem lokalu. Bank zobowiązał Wnioskodawcę wraz z rodzicami do założenia dwóch kont: jednego dla Wnioskodawcy i ojca Jacka, drugiego dla rodziców Iwony i Jacka. Raty spłacanego kredytu pobierane są z konta rodziców Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy fakt solidarnej spłaty kredytu hipotecznego przez dwóch współkredytobiorców (Iwony i Jacka K., rodziców wnioskodawcy) wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn po stronie Jędrzeja K. jako trzeciego kredytobiorcy, i w związku z tym podlega obowiązkowi zgłoszenia darowizny na formularzu SD-Z2.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem wnioskodawcy, fakt solidarnej spłaty kredytu hipotecznego przez dwóch współkredytobiorców (rodziców - Iwony i Jacka K.) nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn u trzeciego kredytobiorcy Jędrzeja K. Art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (zwana dalej: ustawą) definiuje przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Zgodnie z brzmieniem ust. 1 powyższego artykułu, opodatkowaniu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: 1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego; 2. darowizny, polecenia darczyńcy; 3. zasiedzenia; 4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności; 5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu, nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności. Należy zauważyć, iż w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn definiuje w sposób precyzyjny i enumeratywny przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Zaciągnięty kredyt stanowi zobowiązanie solidarne, które zgodnie z brzmieniem art. 366 § 1 Kodeksu Cywilnego oznacza sytuację, w której kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). Zgodnie z art. 366 § 2 Kodeksu Cywilnego, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidami pozostają zobowiązani. Spłata długu przez dwóch kredytobiorców (rodziców) stanowi zatem spłatę ich własnego długu, do którego zdecydowali sie przystąpić. W myśl art. 367 § 1 Kodeksu Cywilnego, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenia spełnił, może żądać w częściach równych. Oznacza to, iż fakt spłaty zobowiązania przez jednego z dłużników oznacza, iż może on stać się wierzycielem wobec pozostałych współdłużników. Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika więc, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

A zatem nie można tu mówić o darowiźnie na rzecz Wnioskodawcy, albowiem do samego końca bank będzie mógł się do niego zwrócić o zapłatę raty. W sytuacji więc, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Określony w zacytowanym przepisie przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, że jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym. Koncentruje się on nie tyle na prawnym akcie obrotu, co na będącym jego następstwem wzbogaceniu podatnika.

Stosownie do art. 366 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego przepisu aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

W sytuacji więc, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

Wskazać jednak należy, że stosownie do art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników.

Dawni współdłużnicy są dalej dłużnikami - lecz wobec innego wierzyciela (dłużnika, który wierzyciela zaspokoił), w stosunku do którego odpowiadają każdy za przypadającą na niego część długu.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, iż solidarna spłata rat kredytu przez rodziców Wnioskodawcy, który to kredyt zaciągnięty został przez Wnioskodawcę i jej rodziców nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn u Wnioskodawcy. Tym samym na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek złożenia zgłoszenia SD-Z2 do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.