IPPB2/4515-11/15-4/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2015 r. (data wpływu 30 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 23 lipca 1996 r. Wnioskodawca nabył w całości spadek po zmarłej w dniu 20 kwietnia 1996 r. Mamie-Pani Marii O., która to aktem notarialnym z dnia 25 lipca 1946 r. nabyła 6/32 części nieruchomości. W związku z powyższym Wnioskodawca nabył roszczenie związane z powyższą nieruchomością w 6/32 częściach.

W dniu 30 czerwca 1948 r. ówcześni właściciele (w tym spadkodawczyni) złożyli wniosek o przyznanie prawa własności czasowej do nieruchomości. Orzeczeniem Prezydium Rady Narodowej z dnia 5 kwietnia 1955 r. odmówiono byłym właścicielom ustanowienia prawa własności czasowej do przedmiotowej nieruchomości. Decyzją z dnia 30 stycznia 2004 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. stwierdziło nieważność orzeczenia administracyjnego z dnia 5 kwietnia 1955 r. Prezydium Rady Narodowej w W. Natomiast decyzją z dnia 31 stycznia 2007 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło właścicielom nieruchomości położonej w W. (w tym Wnioskodawcy) przyznania odszkodowania za wydanie wadliwej decyzji. Sprawa trafiła do Sądu, który przyznał rację powodom będącymi spadkobiercami właścicieli nieruchomości (w tym Panu O.) i zasądził odszkodowanie w częściach, w jakich odziedziczyli oni prawa do przedmiotowej nieruchomości.

Na mocy wyroku Sądu Okręgowego w W. II Wydział Cywilny z dnia 8 listopada 2010, utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 3 lipca 2014 r. Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi o dnia 8 listopada 2010 r., tj. od dnia wydania wyroku w I instancji do dnia zapłaty. W dniu 30 lipca 2014 r. na konto bankowe Wnioskodawcy wpłynęła kwota wpłacona przez Ministerstwo Skarbu Państwa tytułem zasądzonego odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi.

Pismem z dnia 16 marca 2015 r. wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, poprzez:

* wyjaśnienie, w zakresie jakich przepisów prawa podatkowego ma być wydana interpretacja przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca w terminie ustawowym przesłał uzupełnienie wskazując, że wniosek o interpretację dotyczy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Powołane w stanie faktycznym i w stanowisku składającego wniosek przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały podane w charakterze posiłkowym, aby w sposób możliwie najbardziej przejrzysty przedstawić problem będący przedmiotem wniosku o interpretację.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy od kwoty odsetek wpłaconych w dniu 30 lipca 2014 r. wraz z kwotą główną przez Ministerstwo Skarbu Państwa z tytułu odszkodowania do którego prawo zostało nabyte w drodze dziedziczenia stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od odziedziczonego prawa do odszkodowania nie podlegają podatkowi od osób fizycznych.

W przedmiotowym stanie faktycznym prawo do otrzymania odszkodowania zostało przez Wnioskodawczynię nabyte w drodze spadku. Tym samym prawo do otrzymania przynależnych do odszkodowania odsetek również zostało nabyte w drodze spadku i stanowi część masy spadkowej.

W dacie nabycia spadku nie było wiadome czy prawo majątkowe w postaci roszczenia o odszkodowanie ma w ogóle szansę uwzględnienia przez Sąd i jaka jest jego ewentualna wartość. Dopiero w toku postępowania sądowego, m.in. w oparciu o opinie biegłych została ustalona wartość roszczeń i tym samym wysokość kwoty pieniężnej uzyskanej w drodze spadku. Od wyroku Sądu Okręgowego w W. zasądzającego odszkodowanie Skarb Państwa wniósł apelację i dopiero wyrok Sądu Apelacyjnego w W. potwierdził zasadność odszkodowania oraz jego ostateczną wysokość. Jak wynika ze stanu faktycznego i prawnego podanego w niniejszym wniosku oraz stanu faktycznego przytoczonego w wyroku Sądu Okręgowego w W. zasądzone odszkodowanie wraz z zasądzonymi odsetkami stanowi realizację roszczenia o naprawienie szkody stanowiącej utratę wartości budynku. Roszczenie to przysługiwało spadkodawcom Wnioskodawcy a kwota wypłaconego odszkodowania stanowi część udziału w spadku i jako dziedziczona podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Kwota odsetek wpłacona wraz z kwotą główną przez Ministerstwo Skarbu Państwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, iż stanowi nierozerwalną i integralną całość z kwotą główną i wraz z nią podlega reżimowi ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Przy nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze dziedziczenia przez osoby fizyczne, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy), a jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, którym było orzeczenie sądu stwierdzające nabycie spadku, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia (art. 6 ust. 4 tej ustawy). Przepis ten stosuje się odpowiednio do zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do § 2 tego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z treścią art. 1015 § 1 i § 2 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Z powołanych powyżej artykułów wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie. Roszczenie o odszkodowanie jest prawem majątkowym. Jeżeli takie prawo wchodzi do masy spadkowej, to co do zasady jego nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Postanowieniem Sądu Rejonowego w O. z dnia 23 lipca 1996 r. Wnioskodawca nabył w całości spadek po zmarłej w dniu 20 kwietnia 1996 r. Mamie-Pani Marii O., która to aktem notarialnym z dnia 25 lipca 1946 r. nabyła 6/32 części nieruchomości położonej w W. W związku z powyższym Wnioskodawca nabył roszczenie związane z powyższą nieruchomością w 6/32 częściach. W dniu 30 czerwca 1948 r. ówcześni właściciele (w tym spadkodawczyni) złożyli wniosek o przyznanie prawa własności czasowej do nieruchomości położonej w Warszawie. Orzeczeniem Prezydium Rady Narodowej w W. z dnia 5 kwietnia 1955 r. odmówiono byłym właścicielom ustanowienia prawa własności czasowej do przedmiotowej nieruchomości. Decyzją z dnia 30 stycznia 2004 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. stwierdziło nieważność orzeczenia administracyjnego z dnia 5 kwietnia 1955 r. Prezydium Rady Narodowej w W. Natomiast decyzją z dnia 31 stycznia 2007 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło właścicielom nieruchomości położonej w W. (w tym Wnioskodawcy) przyznania odszkodowania za wydanie wadliwej decyzji. Sprawa trafiła do Sądu, który przyznał rację powodom będącymi spadkobiercami właścicieli nieruchomości (w tym Panu O.) i zasądził odszkodowanie w częściach, w jakich odziedziczyli oni prawa do przedmiotowej nieruchomości. Na mocy wyroku Sądu Okręgowego w W. II Wydział Cywilny z dnia 8 listopada 2010, utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 3 lipca 2014 r. Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi o dnia 8 listopada 2010 r., tj. od dnia wydania wyroku w I instancji do dnia zapłaty. W dniu 30 lipca 2014 r. na konto bankowe Wnioskodawcy wpłynęła kwota wpłacona przez Ministerstwo Skarbu Państwa tytułem zasądzonego odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że gdyby prawo majątkowe - występujące w chwili nabycia spadku w postaci roszczenia nie istniało, to przedmiotowego odszkodowania Wnioskodawca nie miał by przyznanego. Oznacza to, że w skład spadku wchodziło roszczenie odszkodowawcze odziedziczone po spadkodawcy. Przyznane więc Wnioskodawcy później odszkodowanie nie wchodziło w skład masy spadkowej. Na Wnioskodawcy ciążył obowiązek złożenia zeznania podatkowego z tytułu nabycia spadku po spadkodawcy.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że przyznane Wnioskodawcy odszkodowanie (wraz z odsetkami) nie zostało nabyte w drodze spadku (dziedziczenia), ponieważ w dacie tej nie istniało. Tym samym przyznane odszkodowanie wraz z odsetkami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.