IPPB2/4514-54/15-3/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2015 r. (data wpływu 25 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 25 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką komandytową ("Wnioskodawca"). Wnioskodawca jest pożyczkobiorcą, który zawarł szereg umów pożyczek z pożyczkodawcami ("Pożyczkodawcy"). Zgodnie z zapewnieniami Pożyczkodawców, w związku z faktem, iż Pożyczkodawcy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek, umowy pożyczek nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych ze względu na treść art. 2 pkt 4 lit. b Ustawy o p.c.c. Zgodnie z zapewnieniami Pożyczkodawców ich działalność jest prowadzona w sposób zorganizowany i ciągły i stanowi sposób pomnażania środków uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej. Dane ujawnione w Rejestrze Przedsiębiorców KRS dotyczące Pożyczkodawców potwierdzały na moment udzielania pożyczek i potwierdzają obecnie, iż przedmiotem ich działalności pozostają PKD 64.19.Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne i/lub PKD 64.92.Z Pozostałe formy udzielania kredytów. Pożyczkodawcy nie są bankami ani spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi. Umowy pożyczek były zawierane na terytorium Polski i środki wypłacane w ramach pożyczek także znajdowały się na terytorium Polski. Zawarte umowy pożyczek miały charakter odpłatny i Wnioskodawca jest zobowiązany do uiszczenia na rzecz Pożyczkodawców odsetek w związku z zawarciem umów pożyczek. W związku z odpłatnością umów pożyczek Pożyczkodawca zgodnie z przepisami Ustawy VAT wystawia faktury VAT obejmujące odsetki. Wnioskodawca zamierza zawrzeć analogiczną umowę pożyczki w najbliższym czasie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych w związku z zawieraniem opisanych umów pożyczek.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opinii Wnioskodawcy nie powinien on płacić podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z zawarciem umów pożyczek.

Ustawa o p.c.c. przewiduje opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych ("p.c.c.") umów pożyczek (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) Ustawy o p.c.c.). Niemniej nie wszystkie umowy pożyczek podlegają opodatkowaniu p.c.c. Opodatkowane nie są w szczególności umowy pożyczek, w przypadku w którym co najmniej jedna ze stron jest z tytułu dokonania tej czynności zwolniona z podatku od towarów i usług (art. 2 pkt 4) Ustawy o p.c.c.).

Przykładowo więc jeśli pożyczkodawca jest zwolniony z podatku od towarów i usług w związku z udzielaniem pożyczek, taka pożyczka nie jest opodatkowana podatkiem p.c.c. Ustawa p.c.c. zawiera definicję podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 1a pkt 7 Ustawy p.c.c., podatek od towarów i usług to podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.: dalej: "Ustawa VAT") lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Mając na uwadze powyższe przepisy, należy stwierdzić, że dokonanie czynności cywilnoprawnej, która co do zasady podlega opodatkowaniu p.c.c., ale która jednocześnie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (bądź jest zwolniona z tego podatku), nie będzie podlegać opodatkowaniu p.c.c. Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy VAT. W świetle powyższego, nie ulega wątpliwości, że udzielenie pożyczki pieniężnej stanowi świadczenie usług w rozumieniu powołanych przepisów Ustawy VAT. Podmiot dający pożyczkę świadczy na rzecz podmiotu biorącego pożyczkę usługę, polegającą na przeniesieniu na własność biorącego określonej sumy pieniędzy, na określony czas. Usługa ta może mieć przy tym charakter zarówno odpłatny (gdy strony ustaliły wynagrodzenie w postaci odsetek), jak nieodpłatny (w przypadku braku oprocentowania pożyczki). Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Wszystkie te cechy odnoszone do umów pożyczek zawartych przez Wnioskodawcę jak również zapewnienia Pożyczkodawców wskazują, iż działali oni jako podatnicy VAT w odniesieniu do czynności udzielenia pożyczek. Pożyczkodawca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT, a udzielenie pożyczek było czynnością dokonaną w zakresie tej działalności. Udzielone pożyczki są oprocentowane, czyli Pożyczkodawca uzyska przychód z działalności gospodarczej w postaci odsetek. Wykorzystywanie do udzielania pożyczek środków uzyskanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oraz czerpanie zysku z tej działalności wskazuje, że jest ona prowadzona w sposób profesjonalny i stanowi działalność gospodarczą Pożyczkodawcy. Powyższą kwalifikację potwierdza dodatkowo fakt, że udzielanie pożyczek jest wymienione w Rejestrze Przedsiębiorców KRS jako przedmiot działalności gospodarczej Pożyczkodawcy. Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych są zwolnione z podatku VAT. Udzielone Wnioskodawcy pożyczki pozostają więc zwolnione z VAT. Podsumowując w związku z faktem, że opisane umowy są zawierane z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek a w konsekwencji są zwolnione z podatku od towarów i usług Wnioskodawca nie jest podatnikiem p.c.c. z tytułu ich zawarcia. Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają dodatkowo:

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 października 2014 r. IPPB2/436-443/14-4/MK1,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 sierpnia 2013 r. sygn. ILPB2/436-126/13-2/MK,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 czerwca 2013 r. sygn. IPPB2/436-209/13-2/LS,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2013 r. sygn. IPPB2/436-57/13-2/MZ,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 5 marca 2013 r. sygn. ITPB2/436-222/12-3/DSZ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

A zatem, skoro umowy pożyczek zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższe czynności będą korzystały z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.