IPPB2/4514-35/15-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2014 r. (data wpływu 13 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy darowizny,b>- jest prawidłowe.

W dniu 13 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy darowizny.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest obywatelem Wielkiej Brytanii, gdzie się urodził i gdzie od urodzenia ma miejsce stałego i zamieszkiwania. W Polsce Wnioskodawca nie ma statusu rezydenta, nie ma też stałego ani czasowego pobytu na terenie Rzeczpospolitej Polski. Wnioskodawcy matka C., jest obywatelką Wielkiej Brytanii, zaś jego ojcem jest Z. - obywatel Polski. Wnioskodawcy babka ze strony ojca - F. (obywatelka Polski) w dniu 20 sierpnia 2013 r., złożyła mu w zwykłej formie pisemnej (nie w formie aktu notarialnego) ofertę darowizny stanowiącego jej własność (lecz nie będącego w jej posiadaniu) obrazu o wartości 15.000,00 (piętnaście tysięcy) złotych.

Powyższa oferta została przyjęta w zwykłej formie pisemnej (nie w formie aktu notarialnego) przez działającą w jego imieniu, jako przedstawiciel ustawowy matkę C., ponieważ w dniu złożenia oferty darowizny oraz w dniu jej przyjęcia, Wnioskodawca był jeszcze małoletni.

Przedmiotem darowizny był obraz, którego F. była właścicielką, lecz przedmiot darowizny nie znajdował się w posiadaniu darczyńcy (F.), lecz był i nadal znajduje się w posiadaniu osoby trzeciej.

Wnioskodawcy babka F. zmarła dnia 11 października 2013 r. Przedmiot darowizny do chwili obecnej nie został mu wydany i Wnioskodawca nie jest i nigdy nie był w jego posiadaniu. Tak więc umowa darowizny nigdy nie została faktycznie wykonana, choć obowiązek wydania Wnioskodawcy przedmiotu darowizny ciąży na osobie trzeciej, wobec której przysługuje mu roszczenie o jego wydanie, ponieważ to Wnioskodawca dysponuje tytułem prawnym do tego obrazu, jakim jest prawo własności wynikające z umowy darowizny.

Przedmiot darowizny znajduje się na terenie Polski, a Wnioskodawca mieszka i całe życie mieszkał w Wielkiej Brytanii, gdzie znajduje się centrum życiowe jego aktywności.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że opisana wyżej umowa darowizny wierzytelności zawarta w drodze przyjęcia oferty darowizny została zawarta w zwykłej formie pisemnej, a nie w formie aktu notarialnego.

Ponadto Wnioskodawca pragnie z całą mocą podkreślić, że z tytułu zawartej umowy darowizny wierzytelności nie doszło do przejęcia przez Wnioskodawcę - przez obdarowanego, długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy jako obywatel Wielkiej Brytanii, przyjmując ofertę darowizny obrazu złożoną przez Wnioskodawcy babkę F., Wnioskodawca jest zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu opisanej wyżej umowy darowizny.

2. Czy w świetle przedstawionych okoliczności faktycznych, a w szczególności wobec niewykonania (brak wydania, brak przeniesienia posiadania) przez Wnioskodawcy babkę F., umowy darowizny, powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

3. Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu opisanej umowy darowizny. Czy obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstanie z chwilą wydania Wnioskodawcy przez osobę trzecią (aktualnego posiadacza przedmiotu darowizny), obrazu stanowiącego rzecz ruchomą i przedmiot darowizny.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych, w pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 lit. d ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają "umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy". Zawarta w drodze przyjęcia oferty umowa darowizny pomiędzy Wnioskodawcą (reprezentowanym wówczas przez matkę), a jego babką F., nie dotyczyła przejęcia przez Wnioskodawcę ani długów, ani ciężarów i zobowiązań darczyńcy. Lecz przedmiotem tej umowy był obraz (rzecz ruchoma).

Zresztą w przypadku darowizny rzeczy obciążonych długami bądź ciężarami, na rzecz osoby małoletniej - a w dniu przyjęcia darowizny Wnioskodawca był osobą małoletnią, wymagana byłaby zgoda odpowiedniego Sądu Rodzinnego i Opiekuńczego. Tymczasem, przedmiotowy obraz nie był obciążony żadnymi długami, ciężarami ani innymi obciążeniami darczyńcy, a na podstawie opisanej wyżej umowy darowizny Wnioskodawca nie przejął żadnych długów, ciężarów, ani zobowiązań darczyńcy. W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy przedmiotowa umowa darowizny już z tego tytułu, na zasadzie art. 1 ust. 1 lit. d ustawy o podatku od czynności nie podlega temu podatkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają:

Z treści zacytowanego przepisu, zawierającego zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu wynika, że tylko dokonanie jednej z czynności w nim wymienionej powodować będzie konieczność zapłaty podatku. Tym samym, jeżeli dana czynność nie została wymieniona w ustawowym katalogu to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. Nr 121) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Co do zasady, umowa darowizny, jako jeden ze sposobów nieodpłatnego nabycia rzeczy i praw majątkowych, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, o którym mowa w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.). Jednakże, zgodnie z zacytowanym art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa darowizny podlega również temu podatkowi, ale wyłącznie w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, tj. w sytuacji, gdy na obdarowanego przechodzą wraz z przedmiotem darowizny wszelkie obowiązki z nim związane, ciążące dotychczas na darczyńcy.

W związku z tak określonym przedmiotem opodatkowania, dla stwierdzenia, czy w opisanej sytuacji dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych konieczne jest więc wyjaśnienie użytych w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d pojęć zobowiązania długu i ciężaru. W wypadku zobowiązania chodzi nie tylko o określony typ stosunku cywilnoprawnego, lecz również o stosunki o charakterze publicznoprawnym. Z kolei "dług", rozumieć należy jako powinność świadczenia ze strony jednego podmiotu (zobowiązanego) na rzecz innego (uprawnionego). Natomiast pojęcie ciężaru (obciążenie przedmiotu darowizny) oznacza nie powinności świadczenia wobec wierzyciela (innego uprawnionego), lecz ograniczenie przysługującego prawa w możności jego wykonywania w oznaczonym zakresie lub konieczność znoszenia wykonywania w stosunku do niego uprawnienia przez inny podmiot.

Wskazać przy tym należy, że w praktyce do typowych przykładów obowiązków darczyńcy (wobec osób trzecich) z tytułu długów, ciężarów i zobowiązań (przejmowanych przez obdarowanego) należą: świadczenia z tytułu najmu, dzierżawy, dożywocia, ubezpieczenia, zaciągniętego kredytu i innych umów, świadczenia lub inne obowiązki powstające na tle określonej sytuacji prawnorzeczowej (np. wynikające z obciążenia rzeczy użytkowaniem lub służebnością, z obowiązku rozliczenia nakładów na rzecz pomiędzy jej właścicielem a posiadaczem itp.), należności z tytułu podatków, ceł lub innych opłat związanych z nabytym przedmiotem darowizny.

Nadto wyjaśnić należy, że ustawa mówi o długach, ciężarach albo zobowiązaniach darczyńcy, co oznacza, że chodzi tu o obowiązki dotyczące całego majątku osobistego darczyńcy, których skutkiem jest odpowiedzialność osobista darczyńcy. Nie wchodzą w grę zatem zobowiązania wynikające np. z racji obciążenia darowanej rzeczy hipoteką lub zastawem, z tytułu których darczyńca ponosi odpowiedzialność wyłącznie rzeczową. Wskazać również należy, że w przepisie tym jest mowa o obowiązkach już istniejących w chwili zawarcia umowy darowizny.

A zatem, stwierdzić należy, że opisana we wniosku umowa darowizny, w związku z faktem, że nie jest z nią związane przejęcie przez obdarowanego (Wnioskodawcę) długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.