IPPB2/4514-288/15-4/LS - Ustalenie podatku właściwego w przypadku zawarcia umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2015 r. (data wpływu 6 lipca 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 sierpnia 2015 r. (data nadania 28 sierpnia 2015 r., data wpływu 31 sierpnia 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB2/4514-288/15-2/LS, IPPP2/4512-643/15-2/BH z dnia 12 sierpnia 2015 r. (data nadania 12 sierpnia 2015 r., data doręczenia 21 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 6 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zawarł ze spółką, której jest większościowym udziałowcem, jako pożyczkodawcą, umowę pożyczki na 12.000.000 zł z kwotami pożyczki płatnymi w dwóch transzach po 6.000.000 każda. Okresem spłaty pożyczki jest jeden rok licząc od dnia jej udzielenia. Pożyczka została udzielona odpłatnie, z oprocentowaniem wynoszącym w skali roku WYBID 1Y z dnia płatności1 danej transzy +1%. Oprocentowanie uzyskane z powyższej pożyczki zostało ustalone na zasadach komercyjnych, przy tym będzie wyższe, niż pożyczkodawca uzyskałby z umieszczenia przedmiotowych środków na lokatach bankowych.

Po stronie wnioskodawcy, który w powyższej transakcji jest pożyczkobiorcą, uzyskane środki posłużą udzieleniu odpłatnej pożyczki innemu podmiotowi. Dzięki oprocentowaniu wyższemu niż pożyczka udzielona mu przez pożyczkodawcę również wnioskodawca osiągnie zysk z tej drugiej transakcji pożyczkowej (kwota uzyskanych odsetek od umowy pożyczki z podmiotem trzecim będzie wyższa niż kwota odsetek jaką wnioskodawca będzie zobowiązany zapłacić swojemu pożyczkodawcy).

Pożyczka może zostać spłacona przez wnioskodawcę wcześniej niż przed upływem roku, w takim razie oprocentowanie będzie naliczone proporcjonalnie do okresu jaki upłynie od udzielenia do spłaty pożyczki.

Środki jakie pożyczkodawca zamierza przeznaczyć na udzielenie pożyczki pochodzą ze środków własnych wnioskodawcy, wypracowanych przez wnioskodawcę w toku prowadzonej działalności gospodarczej, stanowiąc środki przejściowo wolne i dzięki temu możliwe do zainwestowania w udzielenie pożyczki.

Pożyczkodawcą jako jedna ze spółek holdingu przewiduje możliwość zawierania w przyszłości kolejnych umów pożyczek ze swoim udziałowcem lub innymi spółkami powiązanymi (spółki z grupy kapitałowej NASK) na tych samych lub podobnych zasadach.

Pismem z dnia 12 sierpnia 2015 r. Nr IPPB2/4514-288/15-2/LS, IPPP2/4512-643/15-2/BH wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego poprzez:

* jednoznaczne wskazanie miejsca zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),

* określenie gdzie będą znajdowały się środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),

* uiszczenie opłaty w wysokości 80 zł na rachunek bankowy Izby Skarbowej w Warszawie Nr 31 1010 1010 0166 4922 3100 0000 oraz przesłanie kopii dowodu wpłaty, a w przypadku dokonania wpłaty w terminie wcześniejszym - przesłanie kopii dowodu wpłaty.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2015 r. (data nadania 28 sierpnia 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

1. W dacie udzielenia pożyczki obie strony umowy pożyczki były polskimi rezydentami podatkowymi (polskimi spółkami prawa handlowego)

2. Umowa pożyczki została zawarta na terytorium Polski

3. Środki finansowe pożyczone między stronami umowy pożyczki w dacie zawarcia przedmiotowej umowy znajdowały się na terytorium Polski.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że przesłał w załączeniu dowód uiszczenia opłaty skarbowej w kwocie 80 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dla opisanej wyżej umowy pożyczki zawartej pomiędzy wnioskodawcą a spółką z o.o., w której wnioskodawca jest większościowym udziałowcem, należy przyjąć, że jest to transakcja nie podlegająca opodatkowaniu p.c.c. ze względu na okoliczność, że pożyczkodawca z tytułu powyższej umowy pożyczki powinien zostać uznany za podatnika VAT świadczącego usługę zwolnioną z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zdaniem wnioskodawcy w jego indywidualnej sytuacji należy przyjąć, że z tytułu zawarcia opisanej wyżej umowy pożyczki pożyczkodawca, od którego otrzymał on kwotę pożyczki, jest podatnikiem VAT, świadczącym usługę objętą przedmiotowym zwolnieniem podatkowym, zgodnie z powołanym wyżej przepisem.

W przekonaniu wnioskodawcy powyższy pogląd wynika z następujących przesłanek:

1. Pożyczkodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, wykonującym działalność gospodarczą,

2. Środki pieniężne przeznaczone na udzielenie pożyczki pochodzą z działalności gospodarczej pożyczkodawcy

3. Środki te są środkami czasowo wolnymi i jako takie są możliwe do zainwestowania przez pożyczkodawcę

4. Pożyczka została udzielona odpłatnie, na warunkach komercyjnych a celem jej udzielenia ze strony pożyczkodawcy jest osiągnięcie dochodu z oprocentowania, przewyższającego oprocentowanie lokat bankowych.

5. Pożyczkodawca zakłada, że będzie prowadził działalność w zakresie udzielania pożyczek, tak na rzecz spółek z nim powiązanych jak i innych podmiotów gospodarczych,

6. Wnioskodawca jest przedsiębiorcą zarejestrowanym jako podatnik czynny VAT i użyje środków uzyskanych w ramach pożyczki w ramach swojej działalności gospodarczej (udzieli wyżej oprocentowanej pożyczki na rzecz podmiotu trzeciego).

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać,że zawarcie umowy pożyczki przez pożyczkodawcę nie odbyło się incydentalnie, lecz w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, z wykorzystaniem wypracowanych w ramach tej działalności środków pieniężnych czyli zapleczem dla udzielenia powyższej pożyczki jest przedsiębiorstwo pożyczkodawcy Pożyczkodawcą w oparciu o swoje przedsiębiorstwo ma zarówno realną możliwość jak też i wolę zawierania podobnych umów pożyczek w przyszłości.

Ze względu na to, że z tytułu zawartej umowy pożyczki pożyczkodawca winien zostać uznany za podatnika VAT, świadczącego usługę zwolnioną z podatku, a na kwotę odsetek od pożyczki wnioskodawca winien wystawić odpowiednie faktury. Powyższe z kolei spowoduje, że przedmiotowa czynność (umowa pożyczki) zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie powodowała po stronie wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych - jako czynność nie podlegająca temu podatkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy oceny stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki.

W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy wskazać, że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki zakresem podatku od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Nr IPPP2/4512-643/15-4/BH z dnia 23 września 2015 r. dotyczącej podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdził, że "Analiza opisu stanu faktycznego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego prowadzą do wniosku, że udzielenie przez Pożyczkodawcę pożyczki na rzecz Wnioskodawcy jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu."

A zatem, skoro umowa pożyczki stanowi czynność objętą zakresem podatku od towarów i usług, powyższa pożyczka korzysta z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.