IPPB2/4511-739/15-4/MG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2015 r. (data wpływu), uzupełnionym pismem z dnia 1 października 2015 r. (data nadania 1 października 2015 r., data wpływu 5 października 2015 r.) na wezwanie organu Nr IPPB2/4511-739/15-2/JG z dnia 25 września 2015 r. (data nadania 28 października 2015 r., data doręczenia 30 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z uczestnictwem pracowników w Programie Oszczędnościowym - jest prawidłowe.

W dniu 17 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z uczestnictwem pracowników w Programie Oszczędnościowym.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A (dalej jako Spółka lub Wnioskodawca) należy do międzynarodowej Grupy X. (dalej Grupa). W chwili obecnej, jedna ze spółek z Grupy (dalej Organizator), mająca siedzibę poza terytorium Polski, wdrożyła Pracowniczy Program Oszczędnościowy (dalej Program). Celem Programu ma być umożliwienie jego uczestnikom czerpania korzyści ze wzrostu akcji Organizatora, które są notowane na jednej z europejskich giełd.

Program skierowany jest do wszystkich osób pozostających w stosunku pracy z jedną ze spółek należących do Grupy, w tym również do pracowników Wnioskodawcy (niniejsze zapytanie dotyczy tylko i wyłącznie pracowników Spółki). Decyzja o przystąpieniu do Programu jest w całkowicie dobrowolna i należy do pracownika Wnioskodawcy. Co istotne, uczestnictwo w Programie nie wynika wprost z łączących Wnioskodawcę z pracownikami umów o pracę bądź regulaminów wynagradzania, nie jest również w żadnym stopniu uzależnione od wyników osiąganych przez poszczególnych pracowników (w szczególności nie będzie formą premii dla pracownika).

Jak już zostało wskazane powyżej, celem Programu jest umożliwienie m.in. pracownikom Spółki uzyskania korzyści ze wzrostu notowań akcji Organizatora. Zgodnie z założeniami, każdy z uczestników, w momencie przystąpienia do Programu, deklaruje wysokość kwoty, która będzie stanowiła jego comiesięczny udział w Programie. Kwota ta będzie potrącana przez Wnioskodawcę z wynagrodzenia netto każdego z pracowników który przystąpił do Programu (tekst jedn.: kwoty należnej pracownikowi od Wnioskodawcy z tytułu umowy o pracę, po potrąceniu wszelkich należności publicznoprawnych).

Przystąpienie do programu następuje w formie elektronicznej, poprzez platformę udostępnioną przez Organizatora. Ze względu na wymogi polskiego prawa pracy, od każdego z pracowników, przystępującego do Programu, Wnioskodawca pobrał oświadczenie (w formie pisemnej), w którym pracownik wyraża zgodę na dokonywanie potrąceń oraz określa ich comiesięczną wysokość.

W celu doprecyzowania stanu faktycznego, Wnioskodawca wyjaśnia, że kwoty przekazane w imieniu uczestników do Programu, będą przechowywane na wyodrębnionym rachunku bankowym Spółki i nie będą one w żaden sposób inwestowane ani przez Wnioskodawcę ani przez Organizatora. Pracownicy uczestniczący w Programie na żadnym etapie nie będą otrzymywali również praw do akcji Organizatora ani Wnioskodawcy.

W myśl założeń Programu, po jego zakończeniu (planowany czas trwania Programu to 36 miesięcy), zostaną zrealizowane wypłaty na rzecz jego uczestników (w tym również pracowników Wnioskodawcy). Wysokość kwot należnych uczestnikom uzależniona będzie od kursu akcji Organizatora w momencie zakończenia Programu oraz przekazanych przez pracowników do Programu środków. W przypadku wzrostu kursu akcji uczestnikom zostanie wypłacona kwota odpowiadająca równowartości uprzednio odprowadzonych w ramach programu kwot powiększona o procent wzrostu akcji Organizatora (jeśli wzrost taki nastąpi), przy czym maksymalny uwzględniany wzrost to 100% kursu akcji Organizatora. Kwoty przypadającego na każdego z uczestników Programu zysku, zostaną wypłacone ze środków finansowych Wnioskodawcy.

W przypadku, jeśli wzrost kursu akcji Organizatora nie zostanie odnotowany, uczestnikom zostaną zwrócone kwoty uprzednio wpłacone w ramach Programu. Podobnie w sytuacji, jeśli Wnioskodawca rozwiąże z uczestnikiem Programu umowę o pracę, pracownikowi zostanie zwrócona kwota, niepowiększona o jakikolwiek zysk.

Złożony wniosek zawierał braki formalne, w związku z tym organ podatkowy pismem z dnia 25 września 2015 r. Nr IPPB2/4511-739/15-2/MG wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez wskazanie:

* czy nabyte w momencie przystąpienia do Programu prawo do otrzymania rozliczenia pieniężnego stanowi pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca uzupełnił braki formalne wniosku w ustawowym terminie, pismem z dnia 1 października 2015 r. (data wpływu 5 października 2015 r.), w którym wyjaśnił, że w ocenie Wnioskodawcy, prawo do otrzymania rozliczenia pieniężnego, nabyte w momencie przystąpienia do Programu stanowi pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na Wnioskodawcy będą ciążyły obowiązki płatnika, bądź jakiekolwiek inne obowiązki informacyjne, w związku z wypłatą pracownikom kwot z Programu.

Zdaniem Wnioskodawcy, w momencie wypłaty pieniędzy pracownikom, uczestnikom Programu, na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika. Dotyczy to, w ocenie Spółki, zarówno sytuacji gdy będzie ona przelewała na konta pracowników równowartość pobranych w ich imieniu kwot powiększonych o kwotę zysku, jak również przypadku, gdy Wnioskodawca zwróci jedynie pracownikom uprzednio pobrane kwoty, nie powiększone o wartość zysku (np. w przypadku jeśli po zakończeniu okresu Programu nie wystąpi zysk na akcjach Organizatora lub w przypadku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem i wystąpienia takiego pracownika z Programu).

W odniesieniu zaś do obowiązków informacyjnych, w opinii Wnioskodawcy, po zrealizowaniu wypłat w ramach programu będzie on zobowiązany do wystawienia, zgodnie z obowiązującymi przepisami informacji PIT-8C, jedynie wówczas jeśli będzie dokonywał na rzecz pracowników wypłat kwot powiększonych o wartość zysku. W takim przypadku Wnioskodawca będzie zobowiązany do wykazania w informacji PIT-8C jedynie wartości wypłacanego Pracownikowi zysku. Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek wystawienia PIT-8C nie wystąpi, jeśli będzie dokonywał on na rzecz pracowników wypłat niepowiększonych o jakikolwiek zysk (tekst jedn.: kwot odpowiadających wysokości wpłat dokonanych przez pracowników w ramach programu), np. jeśli akcje Organizatora nie odnotują zysku lub pracownik wystąpi z Programu przed jego zakończeniem.

Swoje stanowisko Wnioskodawca opiera na następującym rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm., dalej: UoPIT).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 UoPIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Sposób opodatkowania uzyskiwanych dochodów uzależniony jest od zaklasyfikowania uzyskanego przysporzenia, do odpowiedniego źródła przychodów.

W opinii Wnioskodawcy, kwoty jakie będą wypłacane pracownikom w ramach Programu, w szczególności kwoty zysku, jaki zostanie obliczony w oparciu o wzrost kursu akcji Organizatora oraz o kwoty przekazane przez pracowników do Programu, nie mogą być klasyfikowane jako przychody ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 UoPIT. Kwoty te nie stanowią bowiem wynagrodzenia za pracę na rzecz Wnioskodawcy, nie są w żaden sposób gwarantowane przez umowę o pracę łączącą Spółkę z pracownikami.

Podobne stanowisko, co do kwalifikowania tego rodzaju wypłat prezentowane jest również w interpretacjach organów podatkowych oraz orzecznictwie. W szczególności wskazać można tu na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2014 r. (II FSK 650/12), w którym Sąd stwierdził co następuję: "jakkolwiek definicja przychodu ze stosunku pracy ma charakter otwarty, nie można zakwalifikować do tego źródła każdego przychodu, który uzyskuje pracownik w związku ze stosunkiem pracy. Przywołany przepis stanowi bowiem o przychodach ze stosunku pracy, a nie przychodach związanych, towarzyszących albo osiągniętych przy okazji stosunku pracy. Jeżeli zatem pracownik osiągnie przychód pozostający w związku faktycznym z wykonywaniem pracy, ale nie stanowiący przychodu ze stosunku pracy, nie będzie to przychód, o którym jest mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Tymczasem ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nie można wnioskować, że prawo do nabycia akcji na preferencyjnych warunkach wynikało ze stosunku pracy - to znaczy stanowiło element warunków, pracy i płacy określony w umowie o pracę bądź regulaminie."

Mając powyższe na uwadze, w opinii Wnioskodawcy, z tytułu kwot wypłacanych pracownikom w związku z uczestnictwem w Programie, nie będą ciążyły na nim obowiązki płatnika, o których mowa w art. 31 UoPIT.

W opinii Spółki, biorąc pod uwagę konstrukcję Programu, w szczególności to, że wysokość potencjalnego zysku, jaki może zostać wypłacony pracownikom, jest uzależniona od wzrostu notowań akcji Organizatora, pozwala zaklasyfikować zysk, jaki mogą otrzymać uczestnicy programu, jako przychód z pochodnych instrumentów finansowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 UoPIT.

Pochodne instrumenty finansowe zostały zdefiniowane w art. 5a pkt 13 UoPIT. Zgodnie z tym przepisem pochodnymi instrumentami finansowymi są instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: (UoOIF), z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz i instrumentów rynku pieniężnego.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 UoOIF - instrumentami finansowymi są niebędące papierami wartościowymi:

Dodatkowo - zgodnie z art. 3 pkt 28a UoOIF - przez instrumenty pochodne należy rozumieć opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że instrumentem bazowym dla instrumentów pochodnych mogą być w szczególności: wskaźniki finansowe i wskaźniki rentowności. W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że za wskaźniki finansowe przyjmuje się powszechnie współczynniki tworzone na podstawie informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych lub możliwe do ustalenia na podstawie danych z ewidencji finansowo-księgowej, a także sprawozdań i raportów opartych o dane finansowo-księgowe.

Cechą pochodnych instrumentów finansowych jest to, że ich wartość uzależniona jest od wartości instrumentów bazowych, czyli np. wartości akcji, obligacji, wartości indeksu giełdowego itp. Mając powyższe na uwadze, zysk, jaki mają otrzymać pracownicy Wnioskodawcy z tytułu uczestnictwa w Programie mogą być w ocenie Wnioskodawcy zaklasyfikowane do pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu art. 5a pkt 13 UoPIT.

Moment uzyskania dochodów z tytułu realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych wskazany został w art. 17 ust. 1b UoPIT - przychód ten powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych. W momencie przystąpienia do Programu, a więc nabycia niezbywalnego, warunkowego prawa do otrzymania w przyszłości rozliczenia pieniężnego, Pracownik nie ma gwarancji uzyskania natychmiastowych korzyści ani gwarancji uzyskania ich później, gdyż potencjalna wypłata jest uzależniona od kształtowania się notowań akcji Organizatora. Na moment przystąpienia do Programu nie jest również możliwe ustalenie konkretnej wielkości przysporzenia.

Sposób opodatkowania dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów został określony w art. 30b UoPIT.

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 3 UoPIT, dochodem z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a UoPIT. Tak ustalony dochód podlega opodatkowaniu 19% stawką podatkową.

Stosownie do art. 30b ust. 6 UoPIT, rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie tzw. samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik (w stanie faktycznym opisanym przez Wnioskodawcę - pracownik) będzie obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 (PIT-38) wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, i dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających i obliczyć należny podatek dochodowy.

W oparciu o powyższe przepisy Spółka stoi na stanowisku, że do rozliczenia przychodu z tytułu uczestnictwa pracowników Wnioskodawcy w Programie, w tym złożenia zeznania i zapłaty zryczałtowanego 19% podatku zobowiązani są wyłącznie pracownicy - uczestnicy Programu, w tym zakresie na Spółce nie ciążą zatem obowiązki płatnika.

Odnośnie zaś obowiązków informacyjnych, jakie mogą ciążyć na Wnioskodawcy w związku z dokonaniem wypłat w ramach programu, to w opinii Spółki jej obowiązki w odniesieniu do wystawienia informacji PIT-8C będą kształtowały się w zależności od tego, czy na rzecz pracowników będą dokonywane wypłaty powiększone o kwotę zysku, czy też nie.

Zgodnie z art. 39 ust. 3 UoPIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 UoPIT, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-8C). W konsekwencji, obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C ciąży na podmiotach gospodarczych, które dokonują wypłaty świadczeń stanowiących dla podatnika dochody kapitałowe oraz na podmiotach gospodarczych za pośrednictwem których podatnik uzyskuje dochody, o których mowa w art. 30b ust. 2 UoPIT.

W oparciu o powyższy przepis, w momencie dokonania wypłat z Programu, Spółka będzie zobowiązana do wystawienia informacji PIT-8C, jedynie wówczas, jeśli będzie dokonywała na rzecz pracowników wypłat powiększonych o wartość zysku. Wówczas w informacji PIT-8C, w poz. 49, wykazana zostanie jedynie kwota odpowiadająca wysokości zysku przypadającego na danego pracownika.

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku jeśli akcje Organizatora odnotują wzrost, a pracownikom uczestniczącym w Programie zostaną wypłacone kwoty będące sumą wpłaconych przez nich kwot powiększone o przypadająca na nich wartość zysku, to przychodem podlegającym wykazaniu w informacji PIT-8C powinna być jedynie wartość osiągniętego zysku. Przekazane przez pracowników do Programu środki pozostają bowiem faktycznie przez czas trwania Programu własnością pracowników i pracownicy w każdym momencie mogą nimi swobodnie dysponować, np. wycofując je z programu w dowolnym terminie (sankcją za takie działanie jest wyłącznie utrata prawa do zysku określonego w Programie).

Przyjęcie innego założenia polegającego na ujęciu w informacji PIT-8C pełnej wartości kwot wypłacanych przez Wnioskodawcę, spowodowałoby, że pracownicy zobowiązani byliby do zapłaty 19% podatku od pełnej kwoty wypłacanej przez Wnioskodawcę, co byłoby sprzeczne z pojęciem ustalania dochodu z tytułu instrumentów finansowych.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek wystawienia informacji PIT-8C nie wystąpi, jeśli będzie dokonywał on na rzecz pracowników wypłat niepowiększonych o jakikolwiek zysk (tekst jedn.: kwot odpowiadających wysokości wpłat dokonanych przez pracowników), np. jeśli akcje Organizatora nie odnotują zysku lub pracownik wystąpi z Programu przed jego zakończeniem. W takim przypadku pracownik nie osiągnie bowiem jakiegokolwiek zysku, zostaną mu zwrócone jedynie kwoty, które uprzednio zostały przez niego do Programu wpłacone.

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że stanowisko zbieżne z przedstawionym powyżej, prezentowane jest także przez organy podatkowe. Przykładowo wskazać można tu indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 11 czerwca 2015 r. (sygn. IPPB2/4511-336/15-4/MK1).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.