IPPB2/4511-642/15-2/MK1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2015 r. (data wpływu 2 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przyznania Wnioskodawcy akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego - jest:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej braku powstania przychodu z tytułu przyznania Wnioskodawcy akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego,

* prawidłowe - w pozostałym zakresie.

W dniu 2 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przyznania Wnioskodawcy akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

1.

Wnioskodawca jest pracownikiem polskiej spółki wchodzącej w skład grupy kapitałowej ("Grupa P"). Wnioskodawca jest uprawniony do uczestniczenia w programie akcjonariatu pracowniczego Grupy P ("Program"). Uczestnictwo Wnioskodawcy w Programie jest możliwe pod warunkiem spełnienia kilku warunków, w tym m.in. wykazania stażu pracy wynoszącego co najmniej trzy miesiące w jednej lub większej liczbie spółek Grupy P pomiędzy 1 stycznia 2013 r. a 21 grudnia 2014 r.

W wyniku uczestnictwa w programie Wnioskodawca jest uprawniony do objęcia akcji emitowanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego spółki SA, z siedzibą we Francji ("Spółka"), której akcje są notowane na giełdzie papierów wartościowych w Paryżu. Przedmiotem inwestycji Wnioskodawcy będą akcje nowej emisji. W ramach Programu Wnioskodawca nie będzie zatem inwestował w akcje swojego bezpośredniego pracodawcy. Pracodawca Wnioskodawcy nie będzie również obciążony kosztami preferencyjnego objęcia przez Wnioskodawcę akcji Spółki.

Akcje zostaną przyznane Wnioskodawcy jako osobie uprawnionej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki. Wnioskodawca może dokonać subskrypcji akcji Spółki w ramach dwóch formuł Programu: Formule Classic i Formule Secure. Różnice pomiędzy obiema formułami zostały przedstawione poniżej.

2.

W przypadku obu formuł uczestnictwa w Programie akcje Spółki zostaną subskrybowane za pośrednictwem i będą przechowywane w imieniu Wnioskodawcy przez specjalny fundusz inwestycyjny (francuski: Fonds Communs de Placement dEntreprise; polski: Fundusz Zbiorowego Inwestowania, dalej: "Fundusz F").

Fundusz F jest powszechnie wykorzystywany we Francji dla celów przechowywania akcji posiadanych przez pracowników-inwestorów. Fundusz F wyda Wnioskodawcy jednostki uczestnictwa, których wartość będzie odzwierciedlaniem ceny subskrypcyjnej akcji. Wartość jednostek uczestnictwa w Funduszu F będzie ulegała zmianom odpowiadającym zmianom kursu akcji Spółki.

Fundusz F został utworzony we Francji, według prawa francuskiego i zgodnie z obowiązującym we Francji prawem nie jest traktowany jako osoba prawna, ani spółka osobowa. Według wiedzy Wnioskodawcy, Fundusz F nie jest funduszem kapitałowym w rozumieniu art. 5a pkt 14 Ustawy PIT. Fundusz F nie jest również funduszem w rozumieniu Dyrektywy 2009/65/EC z 13 lipca 2009 r.

Zgodnie z prawem francuskim, uczestnicy programu, w tym Wnioskodawca, posiadający jednostki Funduszu F, są właścicielami akcji Spółki. Jednocześnie Fundusz F nie jest - z formalnego punktu widzenia - stroną jakichkolwiek czynności prawnych. Stroną umów zawieranych przez Fundusz F są bowiem uczestnicy Programu posiadający jednostki Funduszu F, w tym również Wnioskodawca. Oznacza to, że akcje Spółki nie będą własnością Funduszu F. Wnioskodawca nie będzie dokonywał za pomocą odrębnej czynności prawnej wniesienia akcji do Funduszu F, ani też Fundusz F nie będzie dokonywał zakupu akcji Spółki na swoją rzecz. Będzie on natomiast fizycznie kontrolował akcje Spółki należące do Wnioskodawcy w okresie blokady.

Jednocześnie, jednostki uczestnictwa Funduszu F uznaje się powszechnie we Francji za papiery wartościowe, również na gruncie francuskiego prawa podatkowego. Według wiedzy Wnioskodawcy, francuskie regulacje zasadniczo dopuszczają zbywalność jednostek uczestnictwa w funduszach typu F w określonych okolicznościach, w tym w przypadku zbycia na rzecz funduszu typu F lub na wypadek śmierci.

Inwestycja Wnioskodawcy w ramach obu formuł uczestnictwa w Programie będzie podlegać 5-letniej blokadzie, w ciągu której Wnioskodawca co do zasady (za wyjątkiem kilku ściśle określonych w prawie francuskim przypadków wcześniejszego umorzenia), nie będzie mógł dokonać umorzenia posiadanych jednostek uczestnictwa w Funduszu F.

3.

W zależności od formuły uczestnictwa Wnioskodawcy w Programie jego inwestycja będzie przebiegała w następujący sposób:

A. Formuła Classic

W Formule Classic część akcji Spółki zostanie objęta przez Wnioskodawcę w zamian za kwoty subskrypcyjne pochodzące z jego środków własnych. Inwestycja osobista Wnioskodawcy zostanie uzupełniona o przyznane mu dodatkowe akcje Spółki sfinansowane przez Grupę P ("Wkład Uzupełniający"). Liczba akcji przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego zostanie określona w oparciu o odpowiedni algorytm zależny od wysokości wkładu osobistego Wnioskodawcy. Koszt przyznania akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego nie zostanie poniesiony przez pracodawcę Wnioskodawcy. W rezultacie, w zamian za zapłatę ceny subskrypcyjnej akcji Spółki w formie wkładu osobistego Wnioskodawcy przyznane zostaną akcje w liczbie wynikającej z wysokości wkładu osobistego oraz dodatkowe akcje w wysokości Wkładu Uzupełniającego.

Zarówno akcje objęte ze środków własnych Wnioskodawcy, jak i przyznane za Wkład Uzupełniający zostaną przyznane z dyskontem od ich bieżącej wartości rynkowej ("Dyskonto"). Cena subskrypcyjna akcji będzie oparta o średnią 20 kursów otwarcia akcji Spółki odnotowanych na giełdzie papierów wartościowych w Paryżu przed wyznaczoną w Programie datą, czyli o cenę referencyjną. Cena subskrypcyjna jest równa cenie referencyjnej pomniejszonej o Dyskonto.

W przypadku, gdy w okresie blokady zostaną przez Spółkę wypłacone dywidendy z tytułu akcji będących własnością Wnioskodawcy, będą one automatycznie reinwestowane przez Fundusz F w dodatkowe akcje Spółki, które zostaną przyznane Wnioskodawcy. Reinwestycja spowoduje wyemitowanie dodatkowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamków na rzecz Wnioskodawcy.

W momencie wygaśnięcia blokady Wnioskodawca będzie mógł umorzyć jednostki uczestnictwa w Funduszu F na podstawie kursu akcji ustalonego na dzień umorzenia. Umorzenie jednostek będzie miało formę odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu F. Wnioskodawcy na skutek umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu w F zostaną wypłacone środki pieniężne. Alternatywnie, Wnioskodawca będzie mógł nadal kontynuować posiadanie akcji Spółki poprzez Funduszu F pomimo zakończenia okresy blokady.

B. Formuła Secure

W Formule Secure Wnioskodawca uprawniony jest do objęcia akcji Spółki za swój wkład osobisty. Zostaną mu również przyznane akcje w ramach Wkładu Uzupełniającego.

W ramach Formuły Secure Wnioskodawca nie uzyska korzyści z Dyskonta przyznawanego przy objęciu akcji Spółki. Uprawnienia do Dyskonta zostanie przyznane bankowi, który będzie gwarantował na rzecz Wnioskodawcy zwrot z inwestycji w wysokości co najmniej jego wkładu osobistego (i wartości akcji przyznanych w ramach Wkładu Uzupełniającego).

Analogicznie Wnioskodawca nie będzie uprawniony do otrzymania dywidend wypłaconych przez Spółkę. Dywidendy te nie będą reinwestowane przez Fundusz F w nowe akcje Spółki, lecz zostaną przekazane bezpośrednio bankowi.

W momencie wygaśnięcia blokady Wnioskodawca będzie mógł umorzyć jednostki uczestnictwa w Funduszu F. Umorzenie jednostek będzie miało formę odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu F. Wnioskodawcy na skutek umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu F zostaną wypłacone środki pieniężne.

Alternatywnie, Wnioskodawca będzie mógł nadal kontynuować posiadanie akcji Spółki poprzez Funduszu F. W tym celu akcje posiadane przez Wnioskodawcę zostaną przeniesione z Funduszu F działającego w Formule Secure do Funduszu F działającego w ramach Formuły Classic

4.

Podsumowując, realizacja Programu będzie przebiegała w następujących etapach istotnych z punktu widzenia sytuacji podatkowej Wnioskodawcy:

1. W momencie subskrypcji akcji Spółki:

a. Wnioskodawca w Formule Classic obejmie akcje Spółki z Dyskontem.

b. Wnioskodawcy zarówno w Formule Classic jak i Secure przyznane zostaną dodatkowe akcje Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego.

2. Wyłącznie w Formule Classic dywidendy wypłacane z akcji Spółki należących do Wnioskodawcy będą reinwestowane przez Fundusz F w dodatkowe akcje Spółki, które będą własnością Wnioskodawcy. Reinwestycja spowoduje wyemitowanie dodatkowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamków na rzecz Wnioskodawcy.

3. Zarówno w Formule Classic jak i Secure jednostki uczestnictwa w Funduszu F mogą być umorzone w momencie wygaśnięcia blokady (tekst jedn.: zbyte na rzecz Funduszu F). Na skutek tego Wnioskodawca otrzyma środki pieniężne.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy są skutki podatkowe na gruncie Ustawy PIT związane z powyższymi etapami realizacji Programu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wartość akcji Spółki przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego podlega opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji Spółki (jednostek uczestnictwa w Funduszu F).

Zdaniem Wnioskodawcy,

Podsumowanie

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość akcji Spółki przyznanych w ramach Wkładu Uzupełniającego nie podlega opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji Spółki.

Wartość akcji przyznanych w ramach Wkładu Uzupełniającego wchodzić będzie w zakres podstawy opodatkowania dochodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu F.

1.

Inwestycja osobista Wnioskodawcy zostanie uzupełniona na skutek przyznania Wnioskodawcy dodatkowych akcji Spółki w wysokości Wkładu Uzupełniający. Na skutek tego Wnioskodawcy zostaną przyznane dodatkowe akcje odpowiadające wartości Wkładu Uzupełniającego. W istocie więc Wnioskodawcy przyznane w tym zakresie zostaną akcje darmowe, czyli akcje ze 100% dyskontem.

W tym zakresie należy zauważyć, że przyznanie akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego nie może zostać uznane za prowadzące do powstania przychodu na bazie art. 11 ust. 1 i 2a Ustawy PIT.

Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 Ustawy PIT, przychód powstaje w momencie jego faktycznego otrzymania przez Wnioskodawcę lub postawienia do dyspozycji Wnioskodawcy w postaci środków pieniężnych lub nieodpłatnych bądź częściowo nieodpłatnych świadczeń. Taka sytuacja nie występuje natomiast w analizowanym zdarzeniu przyszłym.

Z uwagi na to, że Wnioskodawca nie może swobodnie rozporządzać ani akcjami Spółki, ani jednostkami uczestnictwa Funduszu F w okresie blokady, za wyjątkiem kilku ściśle określonych w prawie francuskim przypadków wcześniejszego umorzenia, akcje przyznane mu w ramach Wkładu Uzupełniającego nie mogą być traktowane jako wartości faktycznie otrzymane lub postawione do jego dyspozycji.

Wnioskodawca nie uzyska w tym zakresie bowiem nieodpłatnego przysporzenie na rzecz swojego majątku, które to przysporzenie miałoby konkretny wymiar finansowy. Ponieważ Wnioskodawca nie będzie posiadał możliwości dysponowania akcjami Spółki i jednostkami uczestnictwa w Funduszu F w okresie blokady brak będzie zdarzenia prawnego skutkującego możliwością określenia zindywidualizowanego wymiaru finansowego jego przysporzenia majątkowego. Nie będzie w szczególności możliwe przyjęcie, że przysporzenie to jest równe wartości rynkowej akcji z daty subskrypcji, ponieważ wartość ta może odnosić się jedynie do akcji będących przedmiotem obrotu, kiedy akcje będące własnością Wnioskodawcy z takiego obrotu zostaną wyłączone.

Konieczność określenia takiego wymiaru finansowego nieodpłatnego przysporzenia jest natomiast kluczowym warunkiem dla możliwości uznania danego przysporzenia za nieodpłatne świadczenie opodatkowane na gruncie Ustawy PIT. Kwestia ta jest podnoszona chociażby w orzecznictwie sądowym - np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego ("NSA") z 20 września 2005 r., FSK 2206/04 czy uchwała NSA z dnia 1 października 2003 r., SA/Bk 730/03, gdzie NSA wskazuje, że "ponieważ przychodem jest kwota rzeczywiście przez podatnika osiągnięta, otrzymana lub postawiona do dyspozycji podatnika, organ podatkowy winien rozważyć, jaka faktycznie kwota przychodu została pozostawiona do dyspozycji podatnika na koniec roku podatkowego".

Stanowisko, zgodnie z którym nieodpłatne świadczenie musi posiadać konkretny wymiar finansowy znajduje swoje rozwinięcie w uchwałach NSA z 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 oraz z 24 października 2011 r., sygn. akt II FPS 7/10 NSA, jak również w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, gdzie Trybunał nie kwestionując konstytucyjności przepisów Ustawy PIT dot. nieodpłatnych świadczeń wskazał, że świadczenia te występują jedynie wtedy, gdy można im przypisać indywidualnie określoną w stosunku do danego podatnika wartość tj. wymierną korzyść. Istotą więc nieodpłatnego świadczenia jest jego wymierność pod względem finansowym, której to wymierności brak jest w przypadku przyznania Wnioskodawcy akcji Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego, które to akcje nie podlegają obrotowi w okresie blokady.

Ponieważ zaś dla uzyskania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 2a Ustawy PIT niezbędne jest określenie faktycznej wysokości tego świadczenia, zaś akcje przyznane Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego nie będą posiadały konkretnego wymiaru finansowego dla Wnioskodawcy na moment ich subskrypcji, brak będzie możliwości przypisania Wnioskodawcy przychodu na moment subskrypcji tych akcji.

Jednocześnie, zauważyć należy, że konkretny finansowy wymiar świadczenia uzyskiwanego przez Wnioskodawcę z tytułu akcji przyznanych mu w ramach Wkładu Uzupełniającego nastąpi dopiero z momentem otrzymania środków pieniężnych na skutek umorzenia jednostek Funduszu F. Co za tym idzie, powyższa konkluzja o braku przychodu na moment subskrypcji akcji nie oznacza braku jakichkolwiek skutków podatkowych przyznania akcji Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego. Przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu subskrypcji tych akcji powstanie bowiem w momencie odpłatnego umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu F po upływie okresu blokady. W tym przypadku bowiem Wnioskodawca, zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy PIT, będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania wyłącznie o poniesione wydatki na objęcie (nabycie) akcji Spółki (jednostek uczestnictwa w Funduszu F) - a więc o kwotę wpłaconą odpowiadającą cenie subskrypcyjnej akcji. Nie będzie mógł natomiast dokonać takiego obniżenia o wartość (tekst jedn.: cenę referencyjną akcji z daty subskrypcji) przyznanych mu w ramach Wkładu Uzupełniającego

2.

Jednocześnie, nawet przy przyjęciu, że wartość akcji przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego stanowić będzie przychód Wnioskodawcy z tytułu nieodpłatnych świadczeń, przychód ten nie będzie on podlegał opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji. Wynika to z zastosowania w niniejszym zdarzeniu przyszłym norm wynikających art. 24 ust. 11 i 12a Ustawy PIT.

Jest tak ze względu na poniższe argumenty:

* Wnioskodawca obejmie akcje Spółki na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Zatem stan faktyczny, w którym znajdzie się Wnioskodawca, odpowiada hipotezie przepisu art. 24 ust. 11 Ustawy PIT.

* Jednocześnie, Spółka jest podmiotem, o którym mowa w 24 ust. 12a Ustawy PIT, z uwagi na to, że jest Spółką posiadającą siedzibę we Francji będącej państwem członkowskim Unii Europejskiej.

* W związku z powyższym wartość akcji przyznanych w oparciu o Wkład Uzupełniający nie powinna podlegać opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji.

* Sytuacja mająca miejsce przy przyznaniu Wnioskodawcy akcji w oparciu o Wkład Uzupełniający jest bowiem w istocie sytuacją analogiczną do objęcia akcji z dyskontem. W przypadku akcji przyznanych w oparciu o Wkład Uzupełniający dyskonto przyznane Wnioskodawcy wynosi natomiast 100% ceny referencyjnej akcji. Brak jest natomiast jakichkolwiek przeciwwskazań dla zastosowania normy wynikającej z art. 24 ust. 11 i 12a do opodatkowania akcji przyznanych ze 100% dyskontem.

* Wartość akcji przyznanych na skutek Wkładu Uzupełniającego wchodzić będzie w zakres podstawy opodatkowania dochodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu F.

3.

Brak opodatkowania na moment subskrypcji akcji przyznanych na skutek Wkładu Uzupełniającego ma miejsce niezależnie od tego, że Wnioskodawca będzie subskrybował akcje Spółki poprzez Fundusz F.

Jest tak dlatego, że akcje Spółki, pomimo ich subskrypcji przez Wnioskodawcę poprzez Fundusz F, będą przez cały czas trwania Programu własnością Wnioskodawcy. Fundusz F nie jest właścicielem akcji, ani stroną jakichkolwiek umów zawieranych przez niego w imieniu Wnioskodawcy.

Sam fakt subskrypcji i posiadania akcji Spółki poprzez Fundusz F nie będzie prowadził zatem do odmiennej sytuacji prawnej na gruncie ww. przepisów niż miałoby to miejsce, gdyby Wnioskodawca bezpośrednio dokonał objęcia akcji Spółki. Pośrednictwo Funduszu F (i wydanie Wnioskodawcy w miejsce akcji jednostek uczestnictwa w Funduszu F) będzie jedynie technicznym sposobem objęcia akcji przez Wnioskodawcę.

Nadal natomiast podstawą objęcia tych akcji będzie uchwała walnego zgromadzenia Spółki, której siedziba zlokalizowana jest we Francji, czyli państwie członkowskim Unii Europejskiej. Z uwagi więc na spełnienie warunków określonych w art. 24 ust. 11 i 12a Ustawy PIT nie dojdzie do opodatkowania, na moment subskrypcji akcji, wartości akcji przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego.

4.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie potwierdzają interpretacje organów podatkowych oraz orzeczenia sądów administracyjnych dotyczące objęcia akcji w z dyskontem w ramach programów akcji pracowniczych analogicznych do Programu (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 kwietnia 2014 r., nr IPPB2/415-22/09/10/14-27/S/MK czy Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 maja 2013 r" nr ILPB2/415-46/09/13-S/JK, jak również wyrok NSA z 26 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 150/10, czy w wyroku NSA z 18 grudnia 2012 r. sygn. akt II FSK 925/11).

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w szeregu interpretacji organów podatkowych dot. otrzymania przez podatników uczestniczących w programach akcji pracowniczych analogicznych do Programu darmowych akcji spółek zagranicznych - m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 25 stycznia 2012 r., nr ITPB2/415-972b/11/IB, czy Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 stycznia 2012 r. nr ILPB2/415-1042/11-3/WS oraz nr ILPB2/415-1037/11-3/JK.

5.

Zdaniem Wnioskodawcy w odniesieniu do analizy pytania Wnioskodawcy organ podatkowy powinien dokonać oceny jego stanowiska z uwzględnieniem ww. orzecznictwa sądów administracyjnych.

Stosownie bowiem do art. 121 w zw. z art. 14h Ordynacji podatkowej organ podatkowy wydając interpretacje nie może ograniczyć się w uzasadnieniu interpretacji do stwierdzenia, że orzeczenia sądów administracyjnych, powołane przez Wnioskodawcę na poparcie swojego stanowiska, nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości rozpatrywanego zagadnienia.

Organ jest bowiem obowiązany, zgodnie z art. 14c § 2 Ordynacji podatkowej, dokonać oceny prawnej stanowiska Wnioskodawcy, w tym orzeczeń, na które występujący o interpretację się powołał. Dlatego też nie może on poprzestać na stwierdzeniu, że wyroki, powołane przez podatnika zapadły w indywidualnych sprawach. W tych okolicznościach odniesienie się przez organ do powołanego i mającego zastosowanie w sprawie orzecznictwa sądów administracyjnych konieczne jest dla zachowania wyrażonej w art. 121 Ordynacji podatkowej zasady zaufania do organów podatkowych. Podgląd taki został wyrażony m.in. przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 26 stycznia 2010 r., sygn. I SA/Po 1053/09.

Wnioskodawca pragnie również zwrócić uwagę na brzmienie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, które wychodzi poza zasadę związania wyrokiem tylko w sprawie, w której on zapadł i nadaje orzecznictwu sądów administracyjnych walor normatywny także w stosunku do innych indywidualnych spraw załatwianych w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacji indywidualnych). Od tej daty orzecznictwo to stało się istotnym miernikiem legalności wydawanych interpretacji indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe w części dotyczącej braku powstania przychodu z tytułu przyznania Wnioskodawcy akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego, za prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Sposób ustalania wartości pieniężnej wyżej określonych świadczeń regulują dalsze przepisy przywołanego artykułu.

Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest pracownikiem polskiej spółki wchodzącej w skład grupy kapitałowej ("Grupa P"). Wnioskodawca jest uprawniony do uczestniczenia w programie akcjonariatu pracowniczego Grupy P. W wyniku uczestnictwa w programie Wnioskodawca jest uprawniony do objęcia akcji emitowanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego spółki SA, z siedzibą we Francji ("Spółka"), której akcje są notowane na giełdzie papierów wartościowych w Paryżu. Przedmiotem inwestycji Wnioskodawcy będą akcje nowej emisji. W ramach Programu Wnioskodawca nie będzie zatem inwestował w akcje swojego bezpośredniego pracodawcy. Pracodawca Wnioskodawcy nie będzie również obciążony kosztami preferencyjnego objęcia przez Wnioskodawcę akcji Spółki. Akcje zostaną przyznane Wnioskodawcy jako osobie uprawnionej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki. Wnioskodawca może dokonać subskrypcji akcji Spółki w ramach dwóch formuł Programu: Formule Classic i Formule Secure. W przypadku obu formuł uczestnictwa w Programie akcje Spółki zostaną subskrybowane za pośrednictwem i będą przechowywane w imieniu Wnioskodawcy przez specjalny fundusz inwestycyjny (francuski: Fonds Communs de Placement dEntreprise; polski: Fundusz Zbiorowego Inwestowania, dalej: "Fundusz F"). Fundusz F jest powszechnie wykorzystywany we Francji dla celów przechowywania akcji posiadanych przez pracowników-inwestorów. Fundusz F wyda Wnioskodawcy jednostki uczestnictwa, których wartość będzie odzwierciedlaniem ceny subskrypcyjnej akcji. Wartość jednostek uczestnictwa w Funduszu F będzie ulegała zmianom odpowiadającym zmianom kursu akcji Spółki. Fundusz F został utworzony we Francji, według prawa francuskiego i zgodnie z obowiązującym we Francji prawem nie jest traktowany jako osoba prawna, ani spółka osobowa. Według wiedzy Wnioskodawcy, Fundusz F nie jest funduszem kapitałowym w rozumieniu art. 5a pkt 14 Ustawy PIT. Fundusz F nie jest również funduszem w rozumieniu Dyrektywy 2009/65/EC z 13 lipca 2009 r. Zgodnie z prawem francuskim, uczestnicy programu, w tym Wnioskodawca, posiadający jednostki Funduszu F, są właścicielami akcji Spółki. Jednocześnie Fundusz F nie jest - z formalnego punktu widzenia - stroną jakichkolwiek czynności prawnych. Stroną umów zawieranych przez Fundusz F są bowiem uczestnicy Programu posiadający jednostki Funduszu F, w tym również Wnioskodawca. Oznacza to, że akcje Spółki nie będą własnością Funduszu F. Wnioskodawca nie będzie dokonywał za pomocą odrębnej czynności prawnej wniesienia akcji do Funduszu F, ani też Fundusz F nie będzie dokonywał zakupu akcji Spółki na swoją rzecz. Będzie on natomiast fizycznie kontrolował akcje Spółki należące do Wnioskodawcy w okresie blokady. Jednocześnie, jednostki uczestnictwa Funduszu F uznaje się powszechnie we Francji za papiery wartościowe, również na gruncie francuskiego prawa podatkowego. Według wiedzy Wnioskodawcy, francuskie regulacje zasadniczo dopuszczają zbywalność jednostek uczestnictwa w funduszach typu F w określonych okolicznościach, w tym w przypadku zbycia na rzecz funduszu typu F lub na wypadek śmierci. Inwestycja Wnioskodawcy w ramach obu formuł uczestnictwa w Programie będzie podlegać 5-letniej blokadzie, w ciągu której Wnioskodawca co do zasady (za wyjątkiem kilku ściśle określonych w prawie francuskim przypadków wcześniejszego umorzenia), nie będzie mógł dokonać umorzenia posiadanych jednostek uczestnictwa w Funduszu F. W zależności od formuły uczestnictwa Wnioskodawcy w Programie jego inwestycja będzie przebiegała w następujący sposób:

A. Formuła Classic

W Formule Classic część akcji Spółki zostanie objęta przez Wnioskodawcę w zamian za kwoty subskrypcyjne pochodzące z jego środków własnych. Inwestycja osobista Wnioskodawcy zostanie uzupełniona o przyznane mu dodatkowe akcji Spółki sfinansowane przez Grupę P ("Wkład Uzupełniający"). Liczba akcji przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego zostanie określona w oparciu o odpowiedni algorytm zależny od wysokości wkładu osobistego Wnioskodawcy. Koszt przyznania akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego nie zostanie poniesiony przez pracodawcę Wnioskodawcy. W rezultacie, w zamian za zapłatę ceny subskrypcyjnej akcji Spółki w formie wkładu osobistego Wnioskodawcy przyznane zostaną akcje w liczbie wynikającej z wysokości wkładu osobistego oraz dodatkowe akcje w wysokości Wkładu Uzupełniającego. Zarówno akcje objęte ze środków własnych Wnioskodawcy, jak i przyznane za Wkład Uzupełniający zostaną przyznane z dyskontem od ich bieżącej wartości rynkowej ("Dyskonto"). Cena subskrypcyjna akcji będzie oparta o średnią 20 kursów otwarcia akcji Spółki odnotowanych na giełdzie papierów wartościowych w Paryżu przed wyznaczoną w Programie datą, czyli o cenę referencyjną. Cena subskrypcyjna jest równa cenie referencyjnej pomniejszonej o Dyskonto. W przypadku, gdy w okresie blokady zostaną przez Spółkę wypłacone dywidendy z tytułu akcji będących własnością Wnioskodawcy, będą one automatycznie reinwestowane przez Fundusz F w dodatkowe akcje Spółki, które zostaną przyznane Wnioskodawcy. Reinwestycja spowoduje wyemitowanie dodatkowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamków na rzecz Wnioskodawcy. W momencie wygaśnięcia blokady Wnioskodawca będzie mógł umorzyć jednostki uczestnictwa w Funduszu F na podstawie kursu akcji ustalonego na dzień umorzenia. Umorzenie jednostek będzie miało formę odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu F. Wnioskodawcy na skutek umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu w F zostaną wypłacone środki pieniężne. Alternatywnie, Wnioskodawca będzie mógł nadal kontynuować posiadanie akcji Spółki poprzez Funduszu F pomimo zakończenia okresy blokady.

B. Formuła Secure

W Formule Secure Wnioskodawca uprawniony jest do objęcia akcji Spółki za swój wkład osobisty. Zostaną mu również przyznane akcje w ramach Wkładu Uzupełniającego. W ramach Formuły Secure Wnioskodawca nie uzyska korzyści z Dyskonta przyznawanego przy objęciu akcji Spółki. Uprawnienia do Dyskonta zostanie przyznane bankowi, który będzie gwarantował na rzecz Wnioskodawcy zwrot z inwestycji w wysokości co najmniej jego wkładu osobistego (i wartości akcji przyznanych w ramach Wkładu Uzupełniającego). Analogicznie Wnioskodawca nie będzie uprawniony do otrzymania dywidend wypłaconych przez Spółkę. Dywidendy te nie będą reinwestowane przez Fundusz F w nowe akcje Spółki, lecz zostaną przekazane bezpośrednio bankowi. W momencie wygaśnięcia blokady Wnioskodawca będzie mógł umorzyć jednostki uczestnictwa w Funduszu F. Umorzenie jednostek będzie miało formę odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu F. Wnioskodawcy na skutek umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu F zostaną wypłacone środki pieniężne. Alternatywnie, Wnioskodawca będzie mógł nadal kontynuować posiadanie akcji Spółki poprzez Funduszu F. W tym celu akcje posiadane przez Wnioskodawcę zostaną przeniesione z Funduszu F działającego w Formule Secure do Funduszu F działającego w ramach Formuły Classic. Podsumowując, realizacja Programu będzie przebiegała w następujących etapach istotnych z punktu widzenia sytuacji podatkowej Wnioskodawcy:

1. W momencie subskrypcji akcji Spółki:

a. Wnioskodawca w Formule Classic obejmie akcje Spółki z Dyskontem.

b. Wnioskodawcy zarówno w Formule Classic jak i Secure przyznane zostaną dodatkowe akcje Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego.

2. Wyłącznie w Formule Classic dywidendy wypłacane z akcji Spółki należących do Wnioskodawcy będą reinwestowane przez Fundusz F w dodatkowe akcje Spółki, które będą własnością Wnioskodawcy. Reinwestycja spowoduje wyemitowanie dodatkowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamków na rzecz Wnioskodawcy.

3. Zarówno w Formule Classic jak i Secure jednostki uczestnictwa w Funduszu F mogą być umorzone w momencie wygaśnięcia blokady (tekst jedn.: zbyte na rzecz Funduszu F). Na skutek tego Wnioskodawca otrzyma środki pieniężne.

Zatem w przypadku, gdy Wnioskodawcy zostaną przyznane akcje w ramach Wkładu Uzupełniającego na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki należy stwierdzić, że operacja ta wywoła skutek podatkowy w postaci uzyskania przez osobę otrzymującą te akcje przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nastąpi bowiem przysporzenie majątkowe w związku z faktem, że nabycie akcji nastąpi w formie nieodpłatnej.

Przychód jaki powstał u Wnioskodawcy należy przy tym wyraźnie odróżnić od przychodu jaki w przyszłości mogą generować akcje. Przychód o jakim mowa ma swoje źródło w nieodpłatnym przekazaniu, akcji przez spółkę mająca siedzibę we Francji.

Z uwagi na fakt, że przedmiotem nabycia będą akcje spółki francuskiej, należy zastosować odpowiednie zapisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylenia się od opodatkowania w zakresie podatku od dochodu.

W rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdzie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Warszawie dnia 20 czerwca 1975 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 1, poz. 5).

Stosownie do art. 21 ust. 1 tej umowy - części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, bez względu na to skąd pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie (w miejscu zamieszkania).

Z analizy zapisów umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu wynika zatem, że przychody z innych źródeł otrzymane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Zatem do opodatkowania dochodu z tytułu nieodpłatnego nabycia akcji przez uczestnika programu zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku otrzymania akcji nieodpłatnie jest to przychód odpowiadający wartości rynkowej otrzymanych akcji.

Należy jednak zauważyć, że ustawodawca odroczył moment powstania obowiązku podatkowego dotyczącego dochodu uzyskanego z tytułu nabycia przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia, akcji spółek, których siedziba mieści się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o czym stanowi przepis art. 24 ust. 11 w zw. z art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 24 ust. 11 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji. Zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła (nabyła) te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji.

Zasada, o której mowa w ust. 11, nie ma zastosowania do dochodu osiągniętego ze zbycia akcji, przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji (art. 24 ust. 12 ww. ustawy).

Powyższy przepis oznacza, że przy spełnieniu określonych warunków nadwyżka w postaci różnicy pomiędzy wartością rynkową a wydatkami na objęcie akcji nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia akcji. Opodatkowanie tej nadwyżki nastąpi dopiero w momencie zbycia akcji.

Stosownie do art. 24 ust. 12a ustawy - przepisy ust. 11 i 12 mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Ustawodawca przewidział możliwość uwzględnienia w przepisie art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zarówno objęcia akcji emitowanych po raz pierwszy jak i akcji będących już w obrocie. Ustawodawca użył w tym przepisie obok pojęcia "objęcie" pojęcia "nabycie", tym samym rozszerzając rodzaje akcji, które mogą podlegać dyspozycji tego przepisu. Wprowadzenie zaś przepisu art. 24 ust. 12a spowodowało poszerzenie zakresu przedmiotowego o akcje spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Warunkiem, bez spełnienia którego nie jest możliwe zastosowanie odroczenia z art. 24 ust. 11 ustawy jest również powzięcie uchwały przez walne zgromadzenie, na mocy której zostaną określone osoby uprawnione do objęcia (nabycia) akcji.

Podsumowując, przychód uzyskany przez Wnioskodawcę w związku z nieodpłatnym nabyciem akcji nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie subskrypcji akcji. Oznacza to, że w niniejszej sprawie przychód podlegający opodatkowaniu powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia omawianych akcji, ponieważ w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zostaną spełnione ustawowe kryteria określone w art. 24 ust. 11 w związku z art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkujące odroczenie momentu opodatkowania przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia akcji do momentu odpłatnego zbycia tychże akcji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, że wyroki te dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.