IPPB2/4511-354/16-2/MK1 - Określenie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2016 r. (data wpływu 2 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie jest - prawidłowe.

W dniu 2 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm., dalej: "Ordynacja podatkowa"), Wnioskodawca zwraca się o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, a mianowicie art. 5a pkt 4 oraz art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm., dalej: "ustawa PIT") w indywidualnej sprawie.

Zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, Wnioskodawca przedstawia poniżej opis zdarzenia przyszłego oraz własne stanowisko w sprawie oraz wnosi o potwierdzenie jego prawidłowości i zasadności.

Wnioskodawca jest akcjonariuszem M. S.A. (dalej: "Spółka"). Spółka prowadzi działalność w zakresie sprzedaży hurtowej oraz detalicznej artykułów użytku domowego, maszyn i urządzeń (RTV i AGD) oraz naprawa i konserwacja sprzętu.

W majątku Spółki znajdują się niezabudowane działki gruntowe:

zwane dalej Nieruchomościami. Działki te posiadają plany zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którymi są one przeznaczone pod: usługi techniczne, drobną wytwórczość, budynki usługowe, obiekty wolnostojące, w których prowadzona jest działalność w zakresie np. gastronomii; na cele rolno-leśne; tereny przemysłowe.

Spółka nabyła Nieruchomości z zamiarem rozszerzenia wykonywanej działalności o działalność związaną z zabudowaniem Nieruchomości i czerpania dochodów z tytułu prowadzenia usług, wynajmu lub sprzedaży lokali. Ponieważ działalność związana z Nieruchomościami jest przedmiotowo różna od podstawowej działalności Spółki, w celu oddzielenia od siebie różnych rodzajów prowadzonej działalności (i) handlu sprzętem RTV i AGD oraz (ii) zarządzanie Nieruchomościami, ich zabudowa, prowadzenie usług na ich terenie - podjęto decyzję o utworzeniu osobnego Oddziału Nieruchomości. Decyzja uzyska formę Uchwały Zarządu lub wspólników Spółki.

Celem stworzenia Oddziału Nieruchomości jest również późniejsze wydzielenie tego oddziału w odrębną spółkę, mającą zupełnie inny przedmiot działalności niż działalność Spółki. Chodzi również o jednoznaczne wskazanie inwestorom, w związku z planowanym wejściem Spółki na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej "GPW"), że Spółka zajmuje się działalnością, z której jest znana i na podstawie której kojarzona i rozpoznawana od wielu lat, natomiast działalność związana z Nieruchomościami, jako nie stanowiąca głównego trzonu działalności Spółki zostanie z niej wydzielona. Tym samym inwestorzy uzyskują od Spółki jasny sygnał, że Spółka działa w sferze, w której odnosiła i odnosi sukcesy i inwestorzy nie ponoszą ryzyka w związku z zupełnie nowym obszarem działalności w zakresie nieruchomości, dotychczas nie eksploatowanym przez Spółkę.

W związku z powyższym taka restrukturyzacja będzie miała na celu odzwierciedlenie różnej działalności prowadzonej przez Spółkę, jej usprawnienie poprzez realokację poszczególnych składników majątkowych zgodnie z realizacją odrębnych działań gospodarczych, ale przede wszystkim znajduje uzasadnienie w związku z planowanym wejściem przez Spółkę na GPW.

Oddział Nieruchomości wyposażony zostanie w następujące składniki majątkowe (aktywa i pasywa):

* Nieruchomości gruntowe niezabudowane położone we wsi S.,

* Nieruchomości gruntowe niezabudowane położone we wsi M.,

* Nieruchomości gruntowe niezabudowane położone we wsi N.,

* Nieruchomości gruntowe niezabudowane położone w S.,

* Środki pieniężne (na wyodrębnionym rachunku bankowym Oddziału),

* Środki trwałe/niskocenne elementy wyposażenia (sprzęt biurowy i komputerowy, meble),

* Pracownik lub pracownicy Spółki wyznaczeni do obsługi administracyjnej Oddziału,

* Zabezpieczenia w postaci hipotek (zabezpieczających kredyty na działalność bieżącą Spółki),

* Zobowiązania funkcjonalnie związane z Oddziałem tj. zobowiązania wobec pracowników, zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz leśnego, jak również zobowiązania z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste gruntów. (W efekcie Oddział Nieruchomości, a następnie nowo zawiązana Spółka - po wydzieleniu do niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa - przejmie m.in. obowiązek odprowadzania opłat za wieczyste użytkowanie gruntów oraz podatków od nieruchomości, rolnego i leśnego).

W Spółce (po wydzieleniu Oddziału) pozostaną, w szczególności, następujące składniki majątkowe:

* Zapasy towarów handlowych,

* Należności z tytułu dostawy towarów handlowych - sprzętu RTV i AGD,

* Zobowiązania handlowe (z tytułu zakupu towarów handlowych - sprzętu RTV i AGD),

* Zobowiązania z innych tytułów, np. w stosunku do pracowników, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, organów podatkowych,

* Środki pieniężne na koncie bankowym,

* Lokaty pieniężne,

* Środki trwałe (sprzęt biurowy i komputerowy, meble),

* Wartości niematerialne i prawne - oprogramowanie komputerowe,

* Pracownicy (zajmujący się działalnością handlową oraz obsługą administracyjną),

* Należności z tytułu udzielonych pożyczek,

* Prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów handlowych.

Należy zaznaczyć, że w systemie księgowym prowadzona będzie osobna ewidencja aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów pozwalająca na osobne określenie stanu majątku oraz wyników finansowych Spółki oraz Oddziału Nieruchomości. W następnym kroku Spółka planuje podział przez wydzielenie z niej majątku Oddziału Nieruchomości poprzez przeniesienie na spółkę nowo zawiązaną (spółka przejmująca) w trybie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku podział Spółki będzie dla Wnioskodawcy neutralny podatkowo, tj. czy podział Spółki nie będzie się wiązać dla Wnioskodawcy z powstaniem dochodu (przychodu) w wysokości nadwyżki nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów w Spółce (spółce dzielonej) w związku z faktem, iż zarówno majątek przejmowany na skutek podziału jak i pozostający w Spółce będą stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, podział Spółki w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym będzie dla niego neutralny podatkowo - nie będzie prowadził do powstania po jego stronie przychodu, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy PIT.

Zgodnie z powołanym przepisem - dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa - ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f aibo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie, kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem.

Z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podlega operacja gospodarcza polegająca na podziale spółki, jeśli majątek przejmowany na skutek podziału, jak również majątek pozostający w spółce dzielonej nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa. A contrario, w przypadku, jeśli majątek przejmowany na skutek podziału, jak również majątek pozostający w spółce dzielonej stanowi zorganizowaną części przedsiębiorstwa przychód nie powstaje, co oznacza, że operacja podziału jest podatkowo neutralna dla wspólnika spółki dzielonej.

Zgodnie z art. 5a pkt 4 ustawy PIT pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: "ZCP") oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Warunkiem niezbędnym do uznania określonego zespołu składników majątkowych za ZCP jest:

* istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej,

* uznanie, że wydzielana część może potencjalnie stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Pierwszym warunkiem jest, aby ZCP stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na wymieniony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników w jakie wyposażony zostanie Oddział Nieruchomość, jak i zespół składników pozostających w Spółce należy uznać, że warunek ten zostanie spełniony.

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie zespołu składników w istniejącym przedsiębiorstwie na następujących płaszczyznach:

1. Wydzielenie organizacyjne

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP ma określone miejsce w strukturze organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Przyjmuje się, że dany zespół składników majątkowych jest wyodrębniony organizacyjnie, jeśli w strukturze danego przedsiębiorstwa utworzony został na przykład wydział, zakład czy dział. Wyodrębnienie organizacyjne musi wynikać z umowy spółki, regulaminu, uchwały zarządu lub innego aktu o podobnym charakterze (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 5 stycznia 2012 r., znak IBPP3/443-1122/11/AM; Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 10 kwietnia 2009 r., znak ILPP2/443-67/09-4/EN). Taki warunek zostanie spełniony w opisywanym zdarzeniu przyszłym, bowiem na mocy uchwały wspólników/Zarządu Spółki utworzony zostanie Oddział Nieruchomości. Również część majątku pozostająca w Spółce będzie wydzielona pod względem organizacyjnym.

2. Wydzielenie finansowe

Część majątku jest wyodrębniona finansowo, jeśli możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tej części majątku. Konieczność wyodrębnienia finansowego nie oznacza jednak automatycznie, że ZCP musi być samobilansującym się oddziałem. W orzecznictwie podkreśla się, że wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać pełnej samodzielności finansowej, lecz sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP (por. wyrok WSA w Szczecinie z 2 czerwca 2011 r., sygn. I SA/Sz 197/11; wyrok WSA w Warszawie z 18 marca 2011 r., sygn. III SA/Wa 1765/10). Wystarczające jest zatem wyodrębnienie danej części przedsiębiorstwa dla celów rachunkowości zarządczej, jeśli polega ono na odrębnym ewidencjonowaniu przychodów i kosztów związanych z prowadzeniem danej części przedsiębiorstwa. W interpretacjach indywidualnych wskazuje się, że odrębność finansowa wymaga posiadania rachunku bankowego, na który wpływać będą środki generowane przez danego rodzaju działalność gospodarczą oraz z którego regulowane będą zobowiązania związane z tą działalnością (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 11 lutego 2008 r., nr IPPB3-423-418/07-2/MB). Ponadto zdaniem organów podatkowych o wyodrębnieniu finansowym może świadczyć między innymi plan kont danej spółki, czy sprawozdawczość finansowa (tak np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 grudnia 2011 r., znak lBPBI/2/423-1186/11/MO; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 stycznia 2012 r., znak IBPP3/443-1099/11/AM).

Dlatego też biorąc pod uwagę, iż Oddział Nieruchomości prowadzić będzie osobne rozliczenia finansowe (w oparciu o osobne konta w systemie księgowym), a osobne konta księgowe przypisane będą do pozostałej działalności Spółki (sprzedaż sprzętu), na ich podstawie sporządzane będą osobne bilanse i rachunki wyników, które podlegać będą konsolidacji i wykazaniu w sprawozdaniu jednostki macierzystej (Spółki), a ponadto Oddział Nieruchomości posiadać będzie oddzielny od Spółki rachunek bankowy - będzie można mówić o wyodrębnieniu finansowym Oddziału i tym samym spełnione zostanie kryterium wyodrębnienia finansowego.

3. Wydzielenie funkcjonalne

Aby dany zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za ZCP musi być również wyodrębniony pod względem funkcjonalnym. Innymi słowy składniki majątkowe zaliczane do ZCP muszą umożliwiać prowadzenie niezależnej działalności gospodarczej. Jak opisano wyżej zarówno Spółka jak również Oddział Nieruchomości (przejmowany przez spółkę nowo zawiązaną) posiadać będą majątek (w tym aktywa i pasywa) pozwalające im na prowadzenie działalności gospodarczej w dotychczasowym kształcie. Będą też zatrudniać personel niezbędny do realizacji określonych zadań gospodarczych. W konsekwencji zarówno część majątku wydzielona ze Spółki przed podziałem jak i w niej pozostająca będzie spełniać przesłankę wydzielenia funkcjonalnego. Zdaniem organów podatkowych istotne jest to, aby wyodrębniony majątek był wystarczający (kompletny), aby bez jakichkolwiek uzupełnień kontynuować działalność gospodarczą, jaka była dotychczas prowadzona z jego wykorzystaniem (tak interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 lutego 2012 r., znak IBPP3/443-1257/11/KO). Taka sytuacja będzie miała miejsce w przedmiotowej sprawie.

Reasumując, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym spełnione zostaną wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie, że zarówno majątek pozostający w Spółce jak i majątek wydzielany spełnia przesłanki pozwalające na uznanie go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

* po pierwsze zespół składników majątkowych pozostających w Spółce jak i wnoszony do spółki przejmującej składać się będzie zarówno ze składników materialnych jak i niematerialnych (w tym zobowiązań). Ponadto każdy z wyżej wymienionych zespołów majątkowych będzie powiązany z określonym substratem ludzkim niezbędnym do uznania określonej części przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część;

* po drugie w odniesieniu do zespołu składników majątkowych pozostających w Spółce jak i wnoszonych do spółki przejmującej spełnione zostaną kryteria odrębności organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej;

* po trzecie aktywa oraz związane z nimi pasywa, zarówno wnoszone do spółki przejmującej jak i pozostające w Spółce pozwolą obydwu spółkom na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej i kontynuowanie zadań gospodarczych realizowanych przez poszczególne masy majątkowe przed restrukturyzacją.

Tym samym podział nie będzie się wiązał dla Wnioskodawcy z powstaniem przychodu podatkowego.

Mając na uwadze powyższą argumentację, Wnioskodawca wnosi o uznanie, że w przypadku podziału Spółki przez wydzielenie i związane z nim przeniesienie na spółkę nowo zawiązaną Oddziału Nieruchomości czynność ta będzie neutralna podatkowo dla Wnioskodawcy na gruncie przepisów ustawy PIT w związku z faktem, iż zarówno majątek przejmowany na skutek podziału jak i pozostający w Spółce będą stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz przywołanych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, że orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, jak również powołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.