IPPB2/4511-122/15-2/MK1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2015 r. (data wpływu 11 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziałów nabytych przez Powiernika - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziałów nabytych przez Powiernika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, będącą polskim rezydentem podatkowym (ma miejsce zamieszkania i centrum interesów życiowych w Polsce) zgodnie z art. 3 ust. 1a pkt 1 i 2 ustawy o PIT.

Wnioskodawca zawarł z osoba trzecią (dalej: "Powiernik") umowę powiernictwa (dalej: "Umowa").

Zgodnie z Umową, Zleceniodawca zlecił Powiernikowi podjęcie czynności faktycznych i prawnych zmierzających do nabycia udziałów w spółce kapitałowej (dalej: "Udziały"), a następnie zwrotne przeniesienie praw do Udziałów na Zleceniodawcę. Umowa dopuszczała także zbycie Udziałów na inny, wskazany przez Zleceniodawcę podmiot (dalej: "Nabywca").

W efekcie podjętych działań, nastąpiło zbycie Udziałów na rzecz Nabywcy za wynagrodzeniem. Zgodnie z Umową, przeniesienie Udziałów na Nabywcę odbyło się w drodze umowy zbycia w terminie, miejscu i czasie uzgodnionym pomiędzy Powiernikiem, Wnioskodawcą i Nabywcą na podstawie wzoru umowy zbycia stanowiącej załącznik do Umowy. Uzyskane przez Powiernika środki pieniężne z tytułu zbycia Udziałów na rzecz Nabywcy zostały przekazane Zleceniodawcy.

Za pełnione czynności Powiernik otrzymał określone w Umowie wynagrodzenie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku zbycia Udziałów nabytych przez Powiernika w wykonaniu umowy powierniczej, dochód wykazany z tytułu tej transakcji powinien wykazać i opodatkować Powiernik, czy też Wnioskodawca.

Stanowisko Wnioskodawcy

W przypadku zbycia Udziałów nabytych przez Powiernika w wykonaniu umowy powierniczej, dochód wykazany z tytułu tej transakcji powinien wykazać i opodatkować Wnioskodawca.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Natomiast stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Stosownie do art. 30b ust. 1 ustawy o PIT - od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zgodnie natomiast z przepisem art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT - dochodem, o którym mowa w ust. 1 jest różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę zbywca udziałów ma obowiązek opodatkować dochód według stawki 19%. Analizie należy poddać natomiast kwestię podmiotu zobowiązanego do zapłaty podatku w sytuacji gdy sprzedaż następuje w wykonaniu umowy powierniczej.

Powiernictwo jako instytucja prawna nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U, z 2014 r. poz. 121, dalej: "k.c.") zasada swobody kontraktowej. Zgodnie z tym przepisem - strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia. Prawa i obowiązki stron tej umowy należy zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu.

Istota zlecenia powierniczego polega na tym, że na zewnątrz występuje powiernik, który dokonuje nabycia pewnej rzeczy lub prawa we własnym imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy. Jak wynika z art. 734 i 735 k.c. - istotą umowy zlecenia jest odpłatne (prowizja) lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub jeżeli tak stanowi umowa w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiduicjarny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zdanie 2 k.c.).

Biorąc powyższe pod uwagę zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku zbycia Udziałów nabytych przez Powiernika w wykonaniu umowy powierniczej, to Wnioskodawca powinien wykazać i opodatkować dochód uzyskany z tytułu tej transakcji.

Powyższe stanowisko potwierdza praktyka organów podatkowych, przykładowo:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 12 kwietnia 2013 r. sygn. IBPBII/2/415-36/13/HS:

"W świetle powyższego nie można przychodu z przeniesienia własności udziałów w wykonaniu umowy powierniczej traktować jako przysporzenia majątkowego wnioskodawcy (powierzającego). Nieodpłatne przeniesienie przez powiernika na powierzającego własności udziałów w ramach umowy powiernictwa, która ze swej istoty polega na przekazaniu i zwrocie wartości majątkowej będzie w tym zakresie dla wnioskodawcy jako powierzającego neutralne podatkowo i nie wywoła u niego skutków prawnych w podatku dochodowym od osób fizycznych po jego stronie."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 23 sierpnia 2013 r., sygn. IPPB1/415-673/13-3/KS uznał za prawidłowy następujący pogląd podatnika:

"w przypadku wykonania umowy powierniczej podatnikiem z tytułu zbycia nieruchomości nabytej w drodze umowy powierniczej nie jest powiernik tylko zleceniodawca. Dodatkowo, jak już zaznaczano, w przypadku przeniesienia pomiędzy powiernikiem a zleceniodawcą prawa własności nieruchomości, pomiędzy zleceniodawcą i powiernikiem nie dochodzi do zawarcia umowy sprzedaży. Przeniesienie własności zakupionej nieruchomości na własność zleceniodawcy następuje bowiem w wykonaniu zobowiązania wynikającego z wcześniej zawartej umowy powierniczego nabycia nieruchomości."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 20 lutego 2014 r., sygn. IBPBI/1/415-1174/13/KB podkreślił, że:

"Natomiast powierzający ma zapewnić środki niezbędne do wniesienia wkładu, a także pokrywać wszelkie wydatki związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki. Na mocy zawartej umowy zlecenia powierniczego, jak również umowy spółki, w aktach rejestrowych spółki komandytowej formalnie jako wspólnik figurować będzie Wnioskodawca. Jednakże rzeczywistym podmiotem praw i obowiązków przysługujących z tytułu uczestnictwa w tej spółce będzie powierzający."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 24 października 2014 r., sygn. IBPBII/2/415-674/14/MZM dodał, iż:

"Jeżeli jednak powiernik dokonałby sprzedaży udziałów w spółce osobie trzeciej, czynność ta spowodowałaby powstanie obowiązku podatkowego dla Wnioskodawcy. Dla celów podatkowych sprzedaż udziałów przez powiernika w jego imieniu, ale na rzecz Wnioskodawcy należałoby ocenić jako skutkującą zmianami w majątku Wnioskodawcy. Tym samym konsekwencje podatkowe należałoby rozpoznać po stronie Wnioskodawcy, który zostałby opodatkowany z tytułu jej sprzedaży na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 i art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu natomiast do wypłaty dywidendy przez spółkę, której udziały posiada w danym momencie powiernik należy wyjaśnić, że choć uprawnionym w sposób formalny do oddania głosu z posiadanych udziałów w spółce za lub przeciw wypłacie dywidendy będzie powiernik jako formalny udziałowiec spółki, to jednak ze względu na zapisy umowy powiernictwa będzie on zobowiązany do wykonywania zaleceń Wnioskodawcy. Tym samym to Wnioskodawca de facto decyduje o podziale zysku i wypłacie dywidendy, nie zaś powiernik, który jedynie przekazuje w sposób formalny jego wolę.

Zatem wprawdzie podmiotem, który uzyskuje formalnie dywidendę od spółki będzie powiernik, ale zgodnie z umową powiernictwa dywidenda ta powinna zostać niezwłocznie przekazana powierzającemu (Wnioskodawcy). Przysporzenie majątkowe z tytułu dywidendy następuje więc po stronie powierzającego, tj. Wnioskodawcy. W konsekwencji, skutki podatkowe wypłaty dywidendy należy rozpoznawać po stronie Wnioskodawcy.

W świetle powyższej okoliczności należy uznać, że właściwym podejściem do wypłacenia przez spółkę dywidendy na podstawie uchwały o podziale zysku podjętej przez powiernika w ramach wykonania umowy powierniczej jest rozpoznanie skutków podatkowych uzyskania dywidendy po stronie Wnioskodawcy".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące. Nie wywołują one zatem żadnych skutków prawnych w odniesieniu do innych podatników.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.