IPPB2/436-79/07-4/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 25 września 2007 r. (data wpływu 28 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży wierzytelności własnych - jest prawidłowe.

W dniu 28 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży wierzytelności własnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka zawarła w dniu 18 października 2006 r. jedną umowę cesji wierzytelności przysługującej mu w stosunku do Wielospecjalistycznego Szpitala "P". Wierzytelność powyższa powstała w związku z dostarczeniem do szpitala produktów/towarów. Podmiotem nabywającym wierzytelność jest Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej. Nabywca jest podmiotem powstałym w miejsce tego szpitala, działającym już jednak w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Pismem z dnia 19 listopada 2007 r. znak IPPB2/436-79/07-2/SP wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie umowy cesji wierzytelności, którą są należności za dostarczone przez cedenta (zbywcę) produkty/towary są opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem wnioskodawcy:

Przepis art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych w brzemieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy stanowi, że nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne w sytuacji gdy przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona. Zwolnienie nie obejmuje umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umowy spółki i jej zmiany, umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych. Z powoływanego przepisu wynika, że przesądzające o ewentualnych obowiązkach w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (zwanego p.c.c.) jest ustalenie w jaki sposób odnoszą się do cesji wierzytelności przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Na wstępie wskazać należy, że zagadnienie opodatkowania podatkiem od towarów i usług obrotu wierzytelnościami było przedmiotem analizy na gruncie już nie obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z roku 1993.

Zgodnie z wypracowanym stanowiskiem orzecznictwa i doktryny, cesja wierzytelności mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego.

W treści uzasadnienia uchwały 7 sędziów Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 27 listopada 2000 r. o sygn. akt FPS 11/00 wskazano:

"W orzecznictwie Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 26 września 1996 r. sygn. akt III AZP 2/96-OSNAPiUS 1997, nr 1, poz. 1) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego (uchwała z dnia 19 maja 1997 r. sygn. akt FPS 4/97-ONSA 1997, z. 3, poz. 107) dokonano już oceny obrotu wierzytelnościami na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. W orzeczeniach tych przyjęto, z czym należy się zgodzić, że obrót wierzytelnościami jest zaliczany do usług finansowych i korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. w związku z poz. 13 załącznika nr 2 do tej ustawy".

Zagadnienie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży wierzytelności w kontekście podatku od czynności cywilnoprawnych było analizowane także w kontekście aktualnie obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r.. Zgodnie z treścią przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 przywołanej ustawy, zwalania się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W grupie wymienianych usług znajduje się pośrednictwo finansowe, klasyfikowane wg symbolu PKWiU jako 65-67. Z informacji prasowych wynika, że Urząd Statystyczny w Łodzi - Ośrodek Interpretacji Standarów Klasyfikacyjnych, jako właściwy do wydania opinii statystycznych klasyfikuje się tego typu usługi cesji wierzytelności, polegające na przeniesieniu przez cedenta na cesjonariusza wierzytelności wraz z przynależnymi prawami, w grupowaniu PKWiU 65.22.10 - "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym". O uznaniu cesji wierzytelności własnych za pośrednictwo finansowe i w konsekwencji wyłączeniu z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych przesądza miedzy innymi wydana w dniu 5 kwietnia 2006 r. przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa Targówek interpretacja oznaczona nr 1437/ZI/436/108/KO/06. Odpowiadając na pytanie, czy umowa cesji wierzytelności własnych podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, organ stwierdził:

"Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 959 z późn. zm.) nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeśli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego. O wyłączeniu umowy cywilnoprawnej spod działania przepisów powyższej ustawy nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna z nich z tytułu dokonania określonej czynności jest opodatkowana podatkiem VAT lub jest z niego zwolniona.

Jak wynika z przepisów o podatku od towarów i usług obrót wierzytelnościami zaliczany jest do usług pośrednictwa finansowego i korzysta na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług ze zwolnienia od podatku.

Biorąc pod uwagę fakt, iż jedną ze stron zawartej przez Panią umowy cesji wierzytelności jest podmiot, który z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniony z podatku od towarów i usług uznać należy, iż dokonana przez Panią cesja wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

W ocenie wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, t. j. dla cesji dokonanej na rzecz nowo utworzonego szpitala, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych nie powstał.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego.

W związku z tym, jeżeli umowa sprzedaży wierzytelności opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub korzysta ze zwolnienia z tego podatku, zastosowanie znajdzie wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku sprzedaż prawa majątkowego, jakim jest wierzytelność, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki 1% w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Sytuacja przedstawiona we wniosku w pierwszej kolejności wymaga rozstrzygnięcia kwestia opodatkowania powyższej transakcji podatkiem od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z powyższego wynika, iż dopiero rozstrzygnięcie kwestii opodatkowania sprzedaży wierzytelności na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) umożliwia udzielenie odpowiedzi odnośnie opodatkowania tych czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując stwierdza się, iż zawarcie umowy cesji wierzytelności przedstawionej we wniosku, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tylko w tym przypadku, gdy taka umowa będzie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, 09-402 Płock, ul. 1 Maja 10.