IPPB2/436-765/14-4/AF

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 stycznia 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-765/14-4/AF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2014 r. (data wpływu 23 grudnia 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 stycznia 2015 r. (data nadania 14 stycznia 2015 r., data wpływu 15 stycznia 2015 r.) na wezwanie z dnia 8 stycznia 2015 r. (data doręczenia 12 stycznia 2015 r.) Nr IPPB2/436-765/ 14-2/AF o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 14/100 części stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego położonego w W. Udział 86/100 części przysługuje drugiemu współwłaścicielowi. Lokal jest obciążony hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 544.000,00 zł zabezpieczającą kredyt bankowy udzielony długiemu współwłaścicielowi przez Bank z siedzibą w W. Drugi współwłaściciel (któremu przysługuje udział 84/100 części) jest jedyną stroną umowy kredytu. Strony zamierzają zawrzeć umowę nieodpłatnego zniesienia współwłasności, mocą której Wnioskodawca nabędzie własność całego lokalu, z jednoczesnym przejęciem wszelkich zobowiązań związanych z opisanym wyżej kredytem. Wartość pozostałego do spłaty kredytu przewyższa wartość, udziału 84/100 części w lokalu.

Pismem z dnia 8 stycznia 2015 r. Nr IPPB2/436-765/14-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* Dokładne podanie udziałów, które przysługują współwłaścicielom lokalu mieszkalnego. We wniosku Wnioskodawca wskazał, że jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 14/100 części stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego położonego w W. Udział 86/100 części przysługuje drugiemu współwłaścicielowi. W dalszej części Wnioskodawca wskazuje, że drugiemu współwłaścicielowi przysługuje udział 84/100 części.

* Czy wartość części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy przed zniesieniem współwłasności, będzie przewyższała wartość udziału nieruchomości, którą nabędzie Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności ustaloną według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie, wskazując, że pragnie sprostować oczywistą pomyłkę pisarską zawartą w punkcie G. formularza ORD-IN. Prawidłowa treść tego punktu powinna brzmieć:

Wnioskodawca jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 14/100 części stanowiących odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego położonego w W. Udział 86/100 części przysługuje drugiemu współwłaścicielowi. Lokal jest obciążony hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 544.000,00 zł, zabezpieczającą kredyt bankowy udzielony drugiemu współwłaścicielowi przez Bank z siedzibą w W. Drugi współwłaściciel (któremu przysługuje udział 86/100 części) jest jedyną stroną umowy kredytu. Strony zamierzają zawrzeć umowę nieodpłatnego zniesienia współwłasności, mocą której Wnioskodawca nabędzie własność całego lokalu, z jednoczesnym przejęciem wszelkich zobowiązań związanych z opisanym wyżej kredytem. Wartość pozostałego do spłaty kredytu przewyższa wartość udziału 86/100 części w lokalu.

Wnioskodawca jednocześnie uzupełnia punkt G formularza poprzez dodanie stwierdzenia: Wartość części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy przed zniesieniem współwłasności, przewyższa wartość udziału nieruchomości, którą nabędzie Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności ustaloną według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym powstanie obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy nie powstanie, bowiem wartość przejmowanych zobowiązań związanych z kredytem, który zabezpieczony jest hipoteką na opisanym lokalu, przewyższa wartość udziału we współwłasności lokalu, który nabędzie Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności. Zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn: "Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy". Zgodnie zaś z art. 7 ust. 1 tej ustawy: "Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego". Stosownie zaś do art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece: "W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka)". Zatem hipoteka stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a co za tym idzie wartość pozostałej do spłaty kwoty wierzytelności potrąca się z wartości nabytego udziału w lokalu w wyniku zniesienia współwłasności. W przedstawionym przypadku kwota wierzytelności przekracza wartość nabywanego udziału we własności lokalu, w związku z czym podstawa opodatkowania będzie minusowa, a tym samym obowiązek podatkowych nie powstanie.

Identyczne stanowisko w tożsamej sprawie zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów w interpretacjach indywidualnych: z dnia 1 grudnia 2010, sygn. IPPB2/436-348/10-2/MZ oraz z dnia 24 maja 2012, sygn. IPPB2/436-61/12-4/AF.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Z kolei stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności powstaje - z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Według art. 7 ust. 6 ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Przepis ten powinien być stosowany łącznie z przepisem art. 7 ust. 1, w myśl którego podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Z powyższego wynika więc, że długi i ciężary pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, ale wyłącznie te, które istnieją w dniu nabycia rzeczy lub prawa majątkowego. Należy bowiem mieć na uwadze, że istotą przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest objęcie podatkiem przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

W myśl art. 244 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), hipoteka stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Hipotekę regulują odrębne przepisy, a mianowicie ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707). I tak zgodnie z art. 65 ust. 1 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131, poz. 1075) - w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka). Stosownie do art. 102 ww. ustawy, wierzytelności o wysokości nieustalonej mogą być zabezpieczone hipoteką do oznaczonej sumy najwyższej (hipoteka kaucyjna). Hipoteka kaucyjna może w szczególności zabezpieczać istniejące lub mogące powstać wierzytelności z określonego stosunku prawnego albo roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz nieobjęte z mocy ustawy hipoteką zwykłą.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, wynika że, Wnioskodawca jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 14/100 części stanowiących odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego położonego w W. Udział 86/100 części przysługuje drugiemu współwłaścicielowi. Lokal jest obciążony hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 544.000,00 zł, zabezpieczającą kredyt bankowy udzielony drugiemu współwłaścicielowi przez Bank z siedzibą w W. Drugi współwłaściciel (któremu przysługuje udział 86/100 części) jest jedyną stroną umowy kredytu. Strony zamierzają zawrzeć umowę nieodpłatnego zniesienia współwłasności, mocą której Wnioskodawca nabędzie własność całego lokalu, z jednoczesnym przejęciem wszelkich zobowiązań związanych z opisanym wyżej kredytem. Wartość pozostałego do spłaty kredytu przewyższa wartość udziału 86/100 części w lokalu. Wartość części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy przed zniesieniem współwłasności, przewyższa wartość udziału nieruchomości, którą nabędzie Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności ustaloną według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W świetle powołanych przepisów, w przypadku nabycia nieruchomości obciążonego hipoteką, jak w niniejszej sprawie, obciążenie to stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 zd. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji, wartość ww. prawa powinna być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Jednocześnie wskazać należy, że dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia (całość, część lub został on całkowicie spłacony).

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, że w rozpatrywanym przypadku hipoteka stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ustalając podstawę opodatkowania wartość udziału w nieruchomości powinna być pomniejszona o tę część wartości hipoteki, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy, tj. o połowę. Podstawę opodatkowania stanowi zatem czysta wartość udziału w ww. prawie (po odliczeniu wartości 86/100 hipoteki), ponieważ dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia (całość, część lub został on całkowicie spłacony).

W związku z powyższym, przyjmując za Wnioskodawcą, że wartość części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy przed zniesieniem współwłasności, przewyższa wartość udziału nieruchomości, którą nabędzie Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego - w przedmiotowej sprawie nie wystąpi obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl