IPPB2/436-71/14-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2014 r. (data wpływu) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zapisu - jest prawidłowe.

W dniu 10 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zapisu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W marcu 2012 r. zmarł dziadek Wnioskodawczyni, Alojzy I., przedstawiając jako spadek mieszkanie hipoteczne. Alojzy I. pozostawił testament, w którym ustanawia swoich synów Piotra i Tadeusza jako spadkobierców i zobowiązuje ich do wydania zapisu na rzecz Wnioskodawczyni.

W wyniku podziału spadku w drodze wydania zapisu Wnioskodawczyni ma otrzymać 50/100 mieszkania, pozostałymi spadkobiercami powołanymi w testamencie są: ojciec Wnioskodawczyni, Tadeusz, z 38/100 udziału oraz jego brat, Piotr, z 12/100 udziału. W marcu 2013 r. sąd prawomocnym wyrokiem ustanowił Wnioskodawczyni ojca oraz stryja jedynymi spadkobiercami, oraz poinstruował ich o dalszym postępowaniu, tzn. notarialnym wypełnieniu treści testamentu. Zgodnie z projektem aktu notarialnego przeniesienie własności lokalu na rzecz Wnioskodawczyni następuje w 38/100 z części stryja a w 12/100 z części jej ojca. Notariusz poinformował Wnioskodawczynię o konieczności uiszczenia podatku od zapisu testamentowego, wynikającego z tego, że to z części stryja otrzymuje 38/100 (rynkowa wartość tego mieszkania to 360 000 PLN).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Wnioskodawczyni chciałaby wiedzieć jakim obowiązkiem podatkowym skutkuje wydanie tego zapisu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapis testamentowy wynika z woli dziadka, to on jest darczyńcą dla którego, na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, Wnioskodawczyni należy do grona najbliższych członków rodziny (zstępna) - zwolnionych z zapłaty podatku. Ponadto, argumentem przemawiającym za tym, że w przypadku nabycia mieszkania tytułem zapisu, doszło do rozrządzenia majątkowego pomiędzy dziadkiem a Wnioskodawczynią, jest przepis art. 9 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym w przypadku nabycia tytułem polecenia za zbywcę uznaje się odpowiednio darczyńcę lub spadkodawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych m.in. tytułem zapisu zwykłego.

Instytucja zapisu zwykłego została unormowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z dnia 23 stycznia 2014 r.). Zgodnie z art. 968 Kodeksu cywilnego w drodze zapisu zwykłego spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby.

W myśl art. 970 Kodeksu cywilnego, w braku odmiennej woli spadkodawcy zapisobierca może żądać wykonania zapisu niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu.

Analiza powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że sam zapis w testamencie nie powoduje nabycia przez zapisobiercę własności rzeczy lub prawa majątkowego stanowiących przedmiot tego zapisu już w momencie otwarcia spadku. Przysługuje mu jedynie w stosunku do spadkobiercy roszczenie o wykonanie zapisu przez spełnienie określonego w testamencie świadczenia majątkowego. Spełnienie świadczenia skutkuje zaś wykonaniem nałożonego na spadkobiercę zobowiązania. Nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem zapisu zwykłego następuje zatem z chwilą jego wykonania.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (...).

W przypadku nabycia majątku w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia - art. 6 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.

Wyjaśnienia wymaga, że stosownie do przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629), zwanej dalej "ustawą zmieniającą", do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej (tekst jedn.: przed 1 stycznia 2007 r.) stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej. Zwolnienie określone w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, wprowadzone przepisami ustawy zmieniającej, ma zatem zastosowanie do tych przypadków, w których nieodpłatne nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od osób najbliższych nastąpiło od 1 stycznia 2007 r.

Mając na względzie, że w przypadku nabycia w drodze zapisu zwykłego momentem nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych jest chwila wykonania zapisu (moment przeniesienia ich własności), do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia w okolicznościach wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące w chwili wykonania zapisu.

W konsekwencji, w sprawie zastosowanie znajdzie także przepis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 4a od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Należy wskazać, że jednym z warunków, od spełnienia których uzależniona jest możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zgłoszenie nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Obowiązek zgłoszenia jest wyłączony na podstawie przepisu art. 4a ust. 4 pkt 2, w przypadku, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

W tym miejscu należy wyjaśnić, iż wykonanie zapisu nie ma charakteru czynności jednostronnej. Do przejścia własności rzeczy będącej przedmiotem zapisu zwykłego ze spadkobiercy na zapisobiercę zwykłego niezbędne jest zawarcie umowy o przeniesie własności. Jednocześnie, stosownie do przepisu art. 158 Kodeksu cywilnego umowa przenosząca własność nieruchomości powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że w powyższej sprawie zastosowanie znajdzie zwolnienie zawarte w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego wykonanie zapisu nastąpi na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego, a zatem Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zgłoszenia tego nabycia naczelnikowi urzędu skarbowego, stosownie do treści art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.