IPPB2/436-701/13-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2013 r. (data wpływu 27 grudnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie odpłatnego działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 27 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie odpłatnego działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni (która nie jest polskim rezydentem podatkowym) nabyła wraz z przyrodnią siostrą, tytułem spadku spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo majątkowe w postaci wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym PKO (tzw. książeczki mieszkaniowej). Jest to rodzaj współwłasności ustawowej w częściach ułamkowych - z tego tytułu Wnioskodawczyni posiada udział wynoszący 1/2 we własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego oraz udział wynoszący 1/2 wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym PKO na cele mieszkaniowe (książeczce mieszkaniowej). Wartość własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przewyższa wartość książeczki mieszkaniowej zarówno nominalną jak i wartość uwzględniającą premię wypłacaną po spełnieniu warunków wskazanych ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 763). Wnioskodawczyni razem z siostrą zamierzają dokonać działu spadku. Dział spadku będzie przeprowadzony w następujący sposób: jej siostra otrzyma spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego natomiast Wnioskodawczyni otrzyma wkład oszczędnościowy zgromadzony na rachunku bankowym PKO (tzw. książeczki mieszkaniowej). Różnica pomiędzy wartością udziału w spadku a wartością otrzymanego składnika majątkowego w postaci wkładu oszczędnościowego zostanie wyrównana przez przyrodnią siostrę w drodze spłaty. Oznacza to, że siostra Wnioskodawczyni, która otrzyma własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego będzie obowiązana do spłaty na rzecz Wnioskodawczyni. Spłata, dokonana przez jej siostrę przyrodnią wyrówna Wnioskodawczyni różnicę wartości pomiędzy nabytym w wyniku podziału prawem majątkowym w postaci wkładu oszczędnościowego a wartością udziału spadkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku, gdy dojdzie do działu spadku na podstawie którego Wnioskodawczyni otrzyma prawo majątkowe w postaci wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym oraz spłatę wyrównującą różnicę w wartości otrzymanych składników majątkowych w stosunku do udziału w spadku, będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych i jeżeli tak to od jakiej wartości.

2. Czy ustalając wartość udziału spadkowego oraz wartość spłat w kontekście podatku dochodowego od osób fizycznych, należy uwzględnić wartość wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym wraz z premią wypłacaną po spełnieniu warunków wskazanych w ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 763).

3. Czy wartość otrzymanego prawa majątkowego w postaci wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym oraz spłaty dokonanej przez siostrę przyrodnią Wnioskodawczyni wyrównującą różnicę w wartości otrzymanych składników majątkowych będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i na kim będzie ciążył obowiązek podatkowy.

4. Czy w przypadku umowy o dział spadku, w kontekście opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy określając wartość nabycia ponad udział w spadku należy uwzględnić wartość nominalną książeczki mieszkaniowej czy też wartość ta powinna dodatkowo uwzględniać premię wypłacaną po spełnieniu warunków wskazanych w ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 763).

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie pytania nr 3, w pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość otrzymanego w drodze działu spadku prawa majątkowego w postaci wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym oraz spłaty wyrównującej różnicę w wartości otrzymanych składników majątkowych nie będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych u Wnioskodawczyni.

Wartość otrzymanych przez Wnioskodawczynię praw majątkowych będzie podlegała opodatkowaniu podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości ponad udział w spadku.

Wynika to z art. 4 pkt 5 ustawy o p.c.c. zgodnie, z którym "Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży (...) przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności - na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności". W sytuacji, gdy otrzymane przez Wnioskodawczynię składniki majątkowe nieprzewyższają jej udziału w spadku taki stan faktyczny nie będzie podlegał u niej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Do zapłaty podatku będzie natomiast zobowiązana jej siostra przyrodnia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej lub, stosownie do pkt 3 z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody - od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3.

W przypadku umowy o dział spadku lub o zniesienie współwłasności obowiązek podatkowy, zgodnie z treścią art. 4 pkt 5 ww. ustawy, ciąży na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności. Stosownie natomiast do art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy podstawę opodatkowania przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy stawka podatku od umów o dział spadku i zniesienia współwłasności przy przeniesieniu własności m.in. własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego wynosi - 2%.

Dział spadku polega na zniesieniu wspólności majątku spadkowego. Zgodnie z art. 1037 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Można go dokonać poprzez fizyczny podział rzeczy tzn. poszczególne przedmioty zostaną podzielone i przyznane poszczególnym spadkobiercom. W ramach tej formy podziału dopuszczalne jest ustalenie dopłat na rzecz niektórych współspadkobierców, które mają wyrównać różnicę wynikającą z udziału w spadku. Możliwe jest także przyznanie przedmiotów spadku w całości jednemu lub kilku współspadkobiercom i obciążenie ich obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców. Drugą formą podziału spadku jest tzw. podział cywilny. Przedmioty należące do spadku zostają sprzedane, a uzyskana kwota ulega podziałowi pomiędzy współspadkobierców.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowują dział spadku, jeżeli wiąże się z obowiązkiem spłat lub dopłat. Spłata stanowi wyrażoną w pieniądzu równowartość udziału w majątku spadkowym i występuje wówczas przy dziale spadku, gdy całość majątku spadkowego przyznano jednemu lub kilku ze spadkobierców. Natomiast dopłata ma wyrównać różnice powstałe wskutek fizycznego podziału majątku między spadkobierców, gdy zachodzą rozbieżności między faktycznie przyznaną im częścią majątku a udziałem w spadku.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że umowa o dział spadku, przewidująca obowiązek spłaty na rzecz Wnioskodawczyni, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże obowiązek podatkowy, zgodnie z treścią art. 4 pkt 5 ww. ustawy, ciąży na podmiocie nabywającym rzecz ponad udział, a zatem obowiązek ten nie ciąży na Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.