IPPB2/436-658/14-3/AF

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 27 listopada 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-658/14-3/AF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 14 listopada 2014 r. (data wpływu 14 listopada 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 20 listopada 2014 r. (data wpływu 21 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka A. (dalej "Wnioskodawca") jest podmiotem gospodarczym mającym siedzibę w Wielkiej Brytanii. Udziałowcem Wnioskodawcy jest spółka G. (dalej - "G."), której siedziba również znajduje się w Wielkiej Brytanii.

Wnioskodawca posiada akcje w spółkach z siedzibą w Polsce - P. S.A. (dalej - "P.") oraz L. S.A. (dalej "L.").

Właściwe organy wewnętrzne Wnioskodawcy podjęły decyzję o wypłacie dywidendy na rzecz G. Dywidenda ta zostanie wypłacona w formie rzeczowej w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L. Transakcja ta zostanie przeprowadzona poza granicami Polski. Wypłata dywidendy rzeczowej zostanie dokonana zgodnie z prawem angielskim, w którym rozumienie tej instytucji prawnej nie różni się co do istoty od jej rozumienia w polskim porządku prawnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy wypłata dywidendy przez Wnioskodawcę na rzecz G. w formie rzeczowej (dokonanej zgodnie z prawem angielskim, w którym rozumienie tej instytucji prawnej nie różni się co do istoty od jej rozumienia w polskim porządku prawnym) w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L., nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej "p.c.c.").

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy przez Wnioskodawcę na rzecz G. w formie rzeczowej (dokonanej zgodnie z prawem angielskim, w którym rozumienie tej instytucji prawnej nie różni się co do istoty od jej rozumienia w polskim porządku prawnym) w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L., nie będzie podlegała p.c.c.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o p.c.c., podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

i. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

ii. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

iii. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

iv. umowy dożywocia,

v. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

vi. ustanowienie hipoteki,

vii. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

viii. umowy depozytu nieprawidłowego,

ix. umowy spółki;

a także zasadniczo, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 Ustawy o p.c.c., zmiany powyżej wymienionych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania p.c.c.

Powyższy przepis wprowadza zasadę enumeratywnego określenia czynności cywilnoprawnych podlegających p.c.c. Czynności te zostały nazwane w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.; dalej - "Kodeks cywilny"), lub w innych przepisach prawa polskiego (np. ustanowienie hipoteki, umowy spółek prawa handlowego). Zgodnie z naczelną zasadą prawa cywilnego, o kwalifikacji określonej czynności cywilnoprawnej, a tym samym o jej podleganiu p.c.c., decyduje jej treść, a nie nazwa.

Tym samym, jeżeli strony układają stosunki w ramach danej transakcji w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w p.c.c. w związku z dokonaniem wskazanej w Ustawie o p.c.c. czynności, przesądzającym będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron danej transakcji pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego ustawy o p.c.c. poprzez enumeratywne określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu również ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne (nawet podobne) czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w Ustawie o p.c.c. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wymienione.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że fakt objęcia p.c.c. wyłącznie czynności zawartych w zamkniętym katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o p.c.c. był wielokrotnie podkreślany w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w praktyce polskich organów podatkowych.

Tytułem przykładu należy wskazać stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z 28 października 2009 r. (sygn. II FSK 870/08), gdzie Sąd ten podkreślił, że: "(...) przepis art. 1 Ustawy o p.c.c. ustanawia zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. Prawną konsekwencją tego faktu jest obciążenie podatkiem tylko tych czynności, które zostały w nim expressis verbis wymienione".

Organy podatkowe potwierdzały również, że w przypadku dokonania określonego świadczenia w miejsce innej czynności należy ocenić, czy opodatkowaniu podlega ta ostatnia czynność. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z dnia 14 marca 2014 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w imieniu Ministra Finansów (sygn. IPPB2/436-64/14-2/MZ), wskazano, iż: "Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności nie wymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone".

W odniesieniu do okoliczności wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego, iż wypłata dywidendy przez Wnioskodawcę zostanie dokonana zgodnie z prawem angielskim, należy wskazać, że instytucja wypłaty dywidendy w formie rzeczowej w Wielkiej Brytanii nie różni się co do istoty od rozumienia tej instytucji prawnej w Polsce. W związku z powyższym, w celu scharakteryzowania dywidendy rzeczowej, która ma zostać wypłacona G. przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca uważa za zasadne oparcie się na treści polskich przepisów zawartych w Kodeksie spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn, zm.; dalej - "k.s.h.").

Według k.s.h. jednym z podstawowych uprawnień akcjonariusza spółki akcyjnej lub komandytowo-akcyjnej czy wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest prawo do zysku. Prawo to realizowane jest poprzez wypłatę dywidendy. Dywidendą jest ta część zysku wykazanego za dany rok obrotowy w sprawozdaniu finansowym, która zostaje przeznaczona do wypłaty na rzecz akcjonariuszy (wspólników). k.s.h. posługuje się pojęciem "wypłata" dywidendy. W szczególności w art. 193 § 4 k.s.h. mowa jest o tym, że "dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale wspólników". Podobnie w art. 194 mowa jest o "wypłacie" zaliczki na poczet dywidendy. W odniesieniu do spółki akcyjnej analogiczne sformułowania zawierają zapisy art. 348 i 349 k.s.h.

Pomimo użycia powyższych sformułowań, przepisy k.s.h. nie wyłączają możliwości rozliczenia dywidendy w drodze niepieniężnej, a doktryna oraz praktyka takie rozwiązanie powszechnie aprobuje.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że czynność polegająca na wypłacie dywidendy przez Wnioskodawcę na rzecz G. w formie rzeczowej w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L., nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających p.c.c. W ocenie Wnioskodawcy, wypłata dywidendy rzeczowej przez Wnioskodawcę na rzecz G. nie będzie zatem podlegała p.c.c.

Należy wskazać, że uchwały podjętej przez Wnioskodawcę w sprawie dywidendy rzeczowej ani dokumentu przenoszącego własność akcji P. oraz L. w wykonaniu tejże uchwały nie można traktować na równi z umową sprzedaży praw majątkowych (tekst jedn.: akcji w P. oraz w L.), objętą katalogiem czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o p.c.c. Zgodnie bowiem z art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży należy rozumieć czynność, w której sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

W świetle powyższej definicji, sprzedaż jest czynnością, w której dochodzi do świadczeń ekwiwalentnych, czyli warunkiem koniecznym sprzedaży jest wzajemność świadczeń po obu stronach umowy sprzedaży - z jednej strony następuje przeniesienie własności, z drugiej zaś zapłata ceny.

Jednocześnie, umowa sprzedaży jest umową konsensualną tzn. do jej zawarcia dochodzi poprzez zgodne oświadczenie woli stron, których intencją jest zawarcie umowy sprzedaży.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji planowanej wypłaty dywidendy rzeczowej nie dojdzie do sprzedaży praw z akcji w P. oraz w L., gdyż wskazane przesłanki zawarcia umowy sprzedaży nie są spełnione. W szczególności, w analizowanym przypadku nie będziemy mieć do czynienia ze świadczeniami ekwiwalentnymi oraz ze zgodnym oświadczeniem woli stron.

W świetle istoty prawa wspólnika do udziału w zyskach spółki, należy stwierdzić, że w przypadku wypłaty dywidendy rzeczowej w formie akcji dochodzi do jednostronnego świadczenia ze strony Wnioskodawcy na rzecz wspólnika (G.). Jedynym podmiotem świadczącym jest w tej sytuacji podmiot wypłacający dywidendę, natomiast wspólnik otrzymujący dywidendę nie wykonuje żadnego świadczenia wzajemnego. W konsekwencji, wypłata dywidendy (zarówno w formie pieniężnej, jak i niepieniężnej) nie stanowi świadczenia ekwiwalentnego.

Ponadto, w przypadku wydania akcji w ramach dywidendy w naturze nie dochodzi do czynności konsensualnej, gdyż nie mamy do czynienia ze zgodnym oświadczeniem woli stron. W szczególności, decyzja o podziale zysku i o wypłacie dywidendy jest podejmowana jednostronnie przez właściwe organy Wnioskodawcy.

Ze względu na brak powyższych istotnych elementów niezbędnych do zawarcia umowy sprzedaży, należy uznać, że wypłata dywidendy jest osobną instytucją uregulowaną na gruncie polskiego prawa w k.s.h. Czynności tej nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży ani tym bardziej innej czynności objętej przepisami Ustawy o p.c.c., zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż stanowisko zbieżne z zaprezentowanym powyżej stanowiskiem Wnioskodawcy przedstawił m.in.:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w imieniu Ministra Finansów w interpretacji z dnia 28 maja 2014 r., sygn. IPPB2/436-213/14-4/AF,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w imieniu Ministra Finansów w interpretacji z dnia 14 marca 2014 r., sygn. IPPB2/436-64/14-2/MZ,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w imieniu Ministra Finansów w interpretacji z dnia 17 kwietnia 2012 r., sygn. IPTPB2/436-24/12-2/MF.

Wnioskodawca pragnie dodać, iż organy wydające interpretacje w imieniu Ministra Finansów uznają za niepodlegającą p.c.c. również dywidendę rzeczową wypłaconą za granicą zgodnie z obcym prawem. Tytułem przykładu Wnioskodawca chciałby powołać interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 maja 2014 r. o sygnaturze IPPB2/436-213/14-4/AF, która dotyczyła wypłaty dywidendy rzeczowej za granicą pod prawem holenderskim.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, że wypłata dywidendy przez Wnioskodawcę na rzecz G. w formie rzeczowej (dokonanej zgodnie z prawem angielskim, w którym rozumienie tej instytucji prawnej nie różni się co do istoty od jej rozumienia w polskim porządku prawnym) w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L., nie będzie podlegała p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem gospodarczym mającym siedzibę w Wielkiej Brytanii. Udziałowcem Wnioskodawcy jest spółka G. (dalej - "G."), której siedziba również znajduje się w Wielkiej Brytanii. Wnioskodawca posiada akcje w spółkach z siedzibą w Polsce - P. S.A. (dalej - "P.") oraz L. S.A. (dalej "L."). Właściwe organy wewnętrzne Wnioskodawcy podjęły decyzję o wypłacie dywidendy na rzecz G. Dywidenda ta zostanie wypłacona w formie rzeczowej w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L. Transakcja ta zostanie przeprowadzona poza granicami Polski. Wypłata dywidendy rzeczowej zostanie dokonana zgodnie z prawem angielskim, w którym rozumienie tej instytucji prawnej nie różni się co do istoty od jej rozumienia w polskim porządku prawnym.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że czynność wypłaty dywidendy przez Wnioskodawcę na rzecz G. w formie rzeczowej (dokonanej zgodnie z prawem angielskim, w którym rozumienie tej instytucji prawnej nie różni się co do istoty od jej rozumienia w polskim porządku prawnym) w drodze transferu akcji, które Wnioskodawca posiada w P. oraz w L., nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, powyższa czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl