IPPB2/436-650/13-3/LS - Skutki podatkowe zawarcia umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2013 r. (data wpływu 6 grudnia 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 grudnia 2013 r. (data nadania 5 grudnia 2013 r., data wpływu 9 grudnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 6 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wnioskodawca planuje zaciągnięcie pożyczki (dalej: "Umowa pożyczki") od spółki kapitałowej z siedzibą na Cyprze, która zostanie zawarta za granicą, w siedzibie spółki.

Pieniądze, będące przedmiotem Umowy pożyczki zostaną wypłacone z zagranicznego rachunku bankowego. Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że zarówno na moment zawarcia Umowy pożyczki, jak i na moment wypłaty środków, pieniądze będące przedmiotem Umowy pożyczki znajdować się będą na zagranicznym rachunku bankowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Umowa pożyczki, jaka będzie zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem p.c.c.

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką Umowa pożyczki, nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., podatkowi p.c.c. podlegają m.in. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 1 ust. 4 ustawy o p.c.c., umowa ta może podlegać opodatkowaniu podatkiem p.c.c., jeżeli jej przedmiotem są:

* rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

* rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli zawarcia umowy pożyczki.

Dla określenia, czy umowa pożyczki podlega opodatkowaniu p.c.c., konieczne jest przede wszystkim stwierdzenie, co jest przedmiotem umowy pożyczki - tj. czy są nią rzeczy/prawa majątkowe oraz jakie jest miejsce położenia rzeczy/wykonywania prawa majątkowego w momencie dokonania czynności cywilnoprawnej oraz gdzie jest dokonywana czynność cywilnoprawna.

Artykuł 720 Kodeksu cywilnego stanowi, iż przedmiotem umowy pożyczki mogą być pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku. Umowa pożyczki jest umową konsensualną, dochodzącą do skutku poprzez zgodne oświadczenie woli stron umowy.

W doktrynie prawa cywilnego pieniądze traktowane są jako rzeczy o szczególnych właściwościach, których wartość nie wynika / właściwości fizycznych, lecz z określenia i gwarancji państwa, uznającego je za prawny środek płatniczy. W związku, powyższym należy przyjąć, w ślad za poglądami doktryny, że pieniądze to rzeczy o szczególnych właściwościach (rzeczy sui generis).

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że przedmiot umowy pożyczki powinien być kwalifikowany dla celów p.c.c. jako rzecz. W konsekwencji, miejsce położenia (ulokowania) pieniędzy będących przedmiotem umowy pożyczki będzie determinować zakres opodatkowania umowy pożyczki p.c.c.

Należy wskazać, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w momencie zawierania umowy, a więc w momencie powstania obowiązku podatkowego, pieniądze będące przedmiotem Umowy pożyczki będą znajdowały się na zagranicznym rachunku bankowym Spółki i zostaną z niego wypłacone Wnioskodawcy. Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z dnia 25 listopada 2010 r., II FSK 1301/09, orzekł że w przypadku pieniędzy znajdujących się na rachunku bankowym należy wziąć pod uwagę miejsce, w którym rachunek ten jest prowadzony, to jest siedzibę banku (oddziału) pożyczkodawcy".

Biorąc pod uwagę, iż przedmiotem umowy pożyczki, w chwili jej zawarcia będą rzeczy znajdujące się za granicą należy ocenić czy, zgodnie z art. 1 ust, 4 ustawy o p.c.c. zostały spełnione pozostałe przesłanki, od których uzależnione jest opodatkowanie podatkiem p.c.c. tej umowy tj. czy nabywca ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Użycie koniunkcji pomiędzy warunkami powyższego przepisu ustawy o p.c.c., skutkuje tym, iż przesłanki te powinny być spełnione łącznie.

Jako że umowa pożyczki jest czynnością konsensualną dochodzącą do skutku przez złożenie przez strony zgodnych oświadczeń woli, za miejsce zawarcia umowy pożyczki należy uznać miejsce złożenia przez strony oświadczeń woli. Miejsce to znajdować się będzie poza granicami Polski. Umowa pożyczki zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a pożyczkodawcą nie będzie tym samym podlegać opodatkowaniu podatkiem p.c.c., jeśli pieniądze, które będą przedmiotem pożyczki, w chwili zawierania umowy będą znajdowały się za granicą oraz umowa pożyczki zawarta zostanie poza terytorium Polski.

Reasumując powyższe, jako że przedmiotem Umowy pożyczki będą środki pieniężne, które w chwili powstania obowiązku podatkowego będą znajdowały się poza terytorium Polski, jak również Umowa pożyczki zostanie zawarta poza terytorium Polski, nie będzie ona podlegała w Polsce opodatkowaniu podatkiem p.c.c.

Przedstawione stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych, w tym interpretacja indywidualna z dnia 8 listopada 2013 r. (sygn. IPPB2/436-526/13-5/EL) wydana w sprawie Wnioskodawcy w odniesieniu do skutków podatkowych zawarcia przez Wnioskodawcę umowy pożyczki ze słowacką spółką kapitałową w Bratysławie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawca planuje zaciągnięcie pożyczki (dalej: "Umowa pożyczki") od spółki kapitałowej z siedzibą na Cyprze, która zostanie zawarta za granicą, w siedzibie spółki. Pieniądze, będące przedmiotem Umowy pożyczki zostaną wypłacone z zagranicznego rachunku bankowego. Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że zarówno na moment zawarcia Umowy pożyczki, jak i na moment wypłaty środków, pieniądze będące przedmiotem Umowy pożyczki znajdować się będą na zagranicznym rachunku bankowym.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż umowa pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca środki pieniężne w chwili jej zawarcia będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz umowa pożyczki zostanie zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku i interpretacji organu podatkowego należy podkreślić, iż jakkolwiek wyroki sądów i orzeczenia podatkowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego interpretację indywidualną.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.