IPPB2/436-616/12-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 7 grudnia 2012 r. (data wpływu 10 grudnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego (tzw. datio in solutum) - jest prawidłowe.

W dniu 10 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego (tzw. datio in solutum).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest notariuszem prowadzącym Kancelarię Notarialną. Wnioskodawca jako notariusz jest w zakresie wynikającym z właściwości przepisów prawa płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do czynności prawnych dokonywanych przez osoby trzecie przed Wnioskodawcą w formie aktu notarialnego. Zasadniczy stan faktyczny przedstawia się następująco:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisana w punkcie 2 stanu faktycznego umowa zawarta na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego (tzw. datio in solutum) podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym powyżej stanie faktycznym podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie będzie podlegać czynność prawna opisana w punkcie 2 stanu faktycznego, ponieważ umowa o której mowa w art. 453 Kodeksu cywilnego (tzw. datio in solutum) nie jest wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o obligacjach, emitent obligacji w treści propozycji nabycia obligacji określa cenę emisyjną obligacji. Adresat propozycji nabycia obligacji, który zamierza przyjąć propozycję nabycia obligacji, jest zobowiązany zapłacić emitentowi obligacji cenę emisyjną obligacji, natomiast po wydaniu obligacji, ich emitent zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o obligacjach jest zobowiązany do wykupienia obligacji poprzez zapłatę ich wartości nominalnej wraz z ewentualnymi odsetkami. W świetle postanowień art. 453 Kodeksu cywilnego jest dopuszczalne, aby adresat propozycji nabycia obligacji zwolnił się ze zobowiązania do wpłacenia ceny emisyjnej obligacji ich emitentowi poprzez przeniesienie na rzecz emitenta obligacji własności nieruchomości lub innych rzeczy lub praw. Dokonanie takiego przeniesienia własności powoduje wygaśnięcie zobowiązania adresata propozycji nabycia obligacji do zapłaty ceny emisyjnej obligacji na rzecz emitenta obligacji, z jednoczesnym pozostaniem w mocy zobowiązania emitenta obligacji do wykupienia obligacji poprzez zapłatę ich wartości nominalnej wraz z ewentualnymi odsetkami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie zadanego we wniosku pytania.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Umowa oparta na cywilnoprawnej konstrukcji świadczenia w miejsce wypełnienia (datio in solutum) jest formą umowy uregulowanej w art. 453 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Celem datio in solutum jest zatem wygaśniecie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie, przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest notariuszem. Wnioskodawca jako notariusz jest w zakresie wynikającym z właściwości przepisów prawa płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do czynności prawnych dokonywanych przez osoby trzecie przed Wnioskodawcą w formie aktu notarialnego. Zasadniczy stan faktyczny przedstawia się następująco: 1. Spółka prawa handlowego posiadająca osobowość prawną lub spółka komandytowo-akcyjna zamierza przeprowadzić emisję obligacji w trybie określonym w art. 9 pkt 3 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300 z późn. zm.). Wyżej wymieniona Spółka jako emitent obligacji zamierza skierować propozycję nabycia obligacji do adresata lub adresatów, zawierającą dane określone w art. 10 ustawy o obligacjach. Zgodnie z warunkami emisji adresat lub adresaci propozycji nabycia będą uprawnieni do przyjęcia propozycji nabycia obligacji, a następnie emitent obligacji dokona ich przydziału osobom, które uprzednio przyjęły propozycję nabycia obligacji. Podjęcie przez emitenta w trybie art. 12 ust. 3 ustawy o obligacjach decyzji o przydziale obligacji będzie, zgodnie z warunkami emisji, skutkować obowiązkiem zapłacenia przez nabywcę obligacji na rzecz ich emitenta ceny emisyjnej w wysokości i w terminie określonym w warunkach emisji obligacji. Po zapłaceniu ceny emisyjnej, emitent będzie zobowiązany wydać obligacje ich nabywcy. W terminie wynikającym z warunków emisji obligacji, ich emitent będzie zobowiązany zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o obligacjach wykupić obligacje poprzez zapłatę ich wartości nominalnej na rzecz właściciela obligacji (obligatariusza) wraz z ewentualnymi odsetkami. 2. Po przyjęciu przez adresata propozycji nabycia obligacji oraz po dokonaniu przez emitenta przydziału obligacji, ale przed zapłatą ceny emisyjnej przez adresata propozycji nabycia obligacji na rzecz emitenta oraz przed wydaniem obligacji nabywcy, emitent obligacji oraz adresat propozycji nabycia obligacji rozważają możliwość zwolnienia się przez adresata propozycji nabycia obligacji z obowiązku zapłaty emitentowi obligacji ceny emisyjnej obligacji poprzez przeniesienie własności nieruchomości lub innych rzeczy lub praw o wartości równej cenie emisyjnej obligacji. Przeniesienie własności nieruchomości lub innych rzeczy lub praw ma nastąpić na podstawie umowy przewidzianej w art. 453 Kodeksu cywilnego (tzw. datio in solutum), zawartej w formie aktu notarialnego. W powyższej umowie adresat propozycji nabycia obligacji zwolni się ze swojego zobowiązania do zapłaty ceny emisyjnej obligacji poprzez przeniesienie na emitenta obligacji, za jego zgodą, własności nieruchomości lub innych rzeczy lub praw o wartości równej cenie emisyjnej obligacji. W wyniku dokonania powyższej czynności adresat propozycji nabycia nie będzie miał zobowiązania względem emitenta obligacji polegającego na zapłacie ceny emisyjnej obligacji, natomiast emitent obligacji będzie zobowiązany wykupić obligacje poprzez zapłatę ich wartości nominalnej na rzecz właściciela obligacji (obligatariusza) wraz z ewentualnymi odsetkami.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż opisana w punkcie 2 stanu faktycznego umowa zawarta na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego nie została wymieniona w art. 1 ust. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym czynność ta nie będzie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.