IPPB2/436-61/07-4/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2007 r. (data wpływu 3 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nieopodatkowania nabytych przez Spółkę akcji własnych za zgodą akcjonariusza w celu ich umorzenia - jest prawidłowe.

W dniu 3 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabytych przez Spółkę akcji własnych za zgodą akcjonariusza w celu ich umorzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

L z siedzibą w L., przewiduje możliwość skorzystania z instytucji dobrowolnego umorzenia akcji zgodnie z art. 359 § 1 K. s. h., na wniosek jednego z Akcjonariuszy.

Przewidziana przepisami procedura umorzenia dobrowolnego akcji przewiduje m.in. konieczność nabycia przez Spółkę umarzanych akcji oraz podjęcie stosownej uchwały przez Walne Zgromadzenie. Zgodnie ze statutem, Spółka może nabyć umarzane za zgodą akcjonariusza akcje za wynagrodzeniem. Statut Spółki zezwala na takie umorzenie. Przewidywane jest dobrowolne umorzenie akcji za wynagrodzeniem, którego wysokość zostanie określona w uchwale Walnego Zgromadzenia. W związku z nabyciem akcji Spółka zawiera z akcjonariuszem umowę, której istotnym elementem jest przeniesienie własności akcji na Spółkę w celu ich umorzenia.

Pismem z dnia 25 września 2007 r. Nr IPPB2/436-61/07-2/MZ wezwano wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku w zakresie przesłania aktualnego pełnomocnictwa lub innego dokumentu, z którego wynika prawo do występowania w imieniu wnioskodawcy przez Pana J. G. oraz Panią B. S. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nabycie własnych akcji za wynagrodzeniem przez L. S. A. w celu ich umorzenia za zgodą akcjonariusza, zgodnie z art. 359 § 1 K. s. h. (umorzenie dobrowolne) jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem wnioskodawcy:

L stoi na stanowisku, że nabycie własnych akcji przez Spółkę w celu ich umorzenia, za zgodą akcjonariusza (umorzenie dobrowolne), jako szczególny rodzaj umowy nienazwanej, nie jest wymienione w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych określonych w ustawie i w związku z tym nie podlega temu podatkowi.

Nabycia akcji własnych w celu ich umorzenia nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży czy darowizny uregulowanych w kodeksie cywilnym, które są przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Sprzedaż w rozumieniu art. 535 k.c. jest umowa, przez którą sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Jak wynika z treści ww. przepisu składnikiem przedmiotowo istotnym umowy sprzedaży jest cena. W przypadku regulacji zawartej w art. 359 K. s. h., ustawodawca posługuje się terminem wynagrodzenia, który nie jest tożsamy z ceną, co świadczy o tym, że nie mamy do czynienia z umową sprzedaży, a inną umową nienazwaną. Dodatkowo podnieść należy, że umorzenie dobrowolne może nastąpić również bez wynagrodzenia dla akcjonariusza, a wtedy nie ma mowy o żadnym ekwiwalencie pieniężnym za umarzane akcje niezależnie od użytej terminologii. Tak więc instytucja umorzenia dobrowolnego uregulowana w Kodeksie spółek handlowych, różni się w istotnych aspektach od instytucji sprzedaży przewidzianej w kodeksie cywilnym. Nie mamy w tym wypadku do czynienia również z umową darowizny, ponieważ jak wspomniano wcześniej umorzenie może też nastąpić za wynagrodzeniem.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem, co wiąże się z tym, że opodatkowaniu podlegają czynności wyraźnie wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1,2 i 3 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi podlegają między innymi takie czynności cywilnoprawne jak umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych (ust. 1 pkt 1 lit. a), umowy spółki (akty założycielskie - ust. 1 pkt 1 lit. k) i ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (ust. 1 pkt 2). Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy za zmianę umowy spółki przy spółce kapitałowej uważa się wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dopłaty. W tych przypadkach obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki.

Instytucja umorzenia akcji w spółce w drodze nabycia przez spółkę akcji uregulowana została w Kodeksie Spółek Handlowych.

Zgodnie z art. 359 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) akcja może być umorzona albo za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe) tylko w przypadku, gdy statut tak stanowi.

Ponadto umorzenie akcji wymaga uchwały walnego zgromadzenia, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia, wysokość wynagrodzenia przysługującego akcjonariuszowi akcji umorzonych, bądź uzasadnienie umorzenia akcji bez wynagrodzenia oraz sposób obniżenia kapitału zakładowego. Umorzenie przymusowe następuje za wynagrodzeniem, które nie może być niższe od wartości przypadających na akcję aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę do podziału między akcjonariuszy. Mowa jest tu zatem o wynagrodzeniu, a nie o zapłacie ceny. Cena jest bowiem ekwiwalentem rzeczy lub praw, nabytych w drodze umowy sprzedaży. Zawiera ona w sobie trzy elementy: wartość rzeczy, zysk sprzedawcy oraz koszty po jego stronie. Stanowi ona jeden z elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży.

Nabycie akcji przez spółkę w celu ich umorzenia nie jest więc tożsame z umową sprzedaży uregulowaną w art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Z definicji umowy sprzedaży wynika, iż sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Przepisy o sprzedaży rzeczy stosownie do art. 555 Kodeksu Cywilnego stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych.

W przypadku zawarcia takiej umowy występuje obustronne świadczenie, tj. wydanie rzeczy w zamian za określoną cenę.

Reasumując stwierdza się, iż nabycie własnych akcji przez Spółkę w celu ich umorzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.