IPPB2/436-602/13-2/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2013 r. (data wpływu 7 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia papierów wartościowych przez Spółkę - jest prawidłowe.

W dniu 7 listopada 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia papierów wartościowych przez Spółkę.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka z o.o. Spółka Komandytowo-Akcyjna prowadzi działalność polegającą m.in. na świadczeniu różnego rodzaju usług finansowych oraz pośrednictwie w ich dostarczaniu. W szczególności, w ramach prowadzonej działalności Spółka udziela pożyczek oraz dokonuje obrotu papierami wartościowymi. Przy tym, obrót papierami wartościowymi realizowany jest przez Wnioskodawcę w celach handlowych (Spółka nabywa papiery wartościowe z zamiarem ich późniejszej odsprzedaży), w celu generowania/zwiększania przychodów/zysku Spółki.

Obrót papierami wartościowymi dokonywany jest przez Spółkę poza rynkiem regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.). Wnioskodawca nie jest również firmą inwestycyjną w rozumieniu ww. ustawy. Spółka posiada siedzibę na terytorium Polski i jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

W ramach ww. działalności polegającej na obrocie/handlu papierami wartościowymi Wnioskodawca nabywa na terenie Polski m.in. certyfikaty inwestycyjne, emitowane przez fundusze inwestycyjne zamknięte z siedzibą na terenie Polski. Certyfikaty te nabywane są m.in. od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które dokonując sprzedaży certyfikatów inwestycyjnych nie występują w roli podatników w rozumieniu ustawy o VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

W związku z opisanym zdarzeniem Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, iż:

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług w dniu 30 stycznia 2014 r. została wydana interpretacja indywidualna Nr IPPP1/443-1139/13-2/AS.

Zdaniem Wnioskodawcy, w rezultacie, gdy nabycie certyfikatów inwestycyjnych następuje od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (które dokonując ich sprzedaży działają w zakresie majątku prywatnego i nie występują w roli podatników w rozumieniu ustawy o VAT) - jako element realizowanej przez Spółkę usługi w zakresie obrotu instrumentami finansowymi - podlega ono wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych

Ustawa o p.c.c. zawiera zamkniętą listę czynności cywilnoprawnych, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynności wprost nie wskazane na tej liście nie podlegają temu podatkowi. Zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. a ustawy o p.c.c., opodatkowaniu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Sprzedaż certyfikatu inwestycyjnego - jako papieru wartościowego inkorporującego określone prawo majątkowe - podlega więc, co do zasady, opodatkowaniu p.c.c.

Niemniej, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku transakcji dotyczących certyfikatów inwestycyjnych, w których uczestniczy Spółka (w szczególności polegających na nabyciu - celem odsprzedaży - certyfikatów inwestycyjnych od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej), zastosowanie znajduje wyłączenie opodatkowania przewidziane w art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., zgodnie z którym nie podlegają p.c.c. czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania te czynności jest opodatkowana lub zwolniona z VAT (z wyjątkami niemającymi zastosowania w analizowanym przypadku). Taka konstrukcja przepisów powoduje, iż opodatkowaniu p.c.c. podlegają tylko takie transakcje, które - jako transakcje wykonywane w ramach obrotu nieprofesjonalnego - nie są objęte zakresem opodatkowania VAT (przy tym nie ma co do zasady znaczenia, czy w VAT czynności te są opodatkowane według właściwej stawki, czy zwolnione od podatku i nie generują w efekcie podatku należnego).

Stanowisko takie wynika z faktu, że tak jak zostało to wykazane powyżej, obrót certyfikatami inwestycyjnymi realizowany jest przez Spółkę w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, a tym samym - obrót ten objęty jest zakresem opodatkowania VAT. W rezultacie, z tytułu uczestniczenia w ww. transakcjach Spółka występuje w roli podatnika świadczącego usługę podlegającą opodatkowaniu VAT (przy czym zwolnioną z tego opodatkowania), co na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c. powoduje, iż transakcje te wyłączone są spod opodatkowania p.c.c. W szczególności dotyczy to przypadków takich jak te opisane w stanie faktycznym, w ramach których Wnioskodawca nabywa certyfikaty inwestycyjne od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (niebędących podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT) Status sprzedawcy certyfikatu inwestycyjnego rola, w jakiej występuje on w odniesieniu do danej transakcji nie mają w tym zakresie znaczenia dla wyłączenia danej transakcji spod opodatkowania p.c.c. wystarczające jest bowiem, aby przynajmniej jedna ze stron tytułu dokonania tej transakcji była opodatkowana VAT (może przy tym być z tego podatku jednocześnie zwolniona); w rozpatrywanym przypadku stroną taką jest niewątpliwie Wnioskodawca który dokonuje obrotu certyfikatami inwestycyjnymi w ramach prowadzonej przez siebie w tym zakresie działalności gospodarczej. Jak zostało to już wskazane w punkcie (1), na usługę w zakresie obrotu/handlu certyfikatami inwestycyjnymi składa się bowiem zarówno ich nabycie, jak i późniejsza sprzedaż. Tym samym, odniesieniu do obu tych transakcji Spółka występuje w roli podatnika VAT. Innymi słowy, w każdym z tych przypadków Wnioskodawca działa jako podmiot zajmujący się profesjonalnie obrotem papierami wartościowymi, co przesądza o wyłączeniu transakcji, w których uczestniczy spod opodatkowania p.c.c. (na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c.).

Powyższe stanowisko zgodne jest z kluczowymi zasadami funkcjonowania VAT i p.c.c., relacja między którymi opiera się na ich wzajemnej komplementarności. Zgodnie z tą zasadą, objęcie danej czynności obowiązkiem podatkowym w VAT, wyklucia powstanie obowiązku podatkowego z tytułu p.c.c. Przymiot komplementarności wnika z odmiennego przeznaczenia/celu opodatkowania VAT i p.c.c. Istotą VAT jest bowiem opodatkowanie obrotu o charakterze profesjonalnym, podczas gdy opodatkowanie p.c.c. dotyczy tylko tych czynności, które nic pozostają w związku z działaniem przez którąkolwiek ze stron w charakterze przedsiębiorcy/podatnika VAT.

Powyższa zasada była wielokrotnie przywoływana przez organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 9 sierpnia 2013 r. (sygn. ILPB2/436-129/13-2/MK) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdzi m.in., iż:

"Przepis ten - art. 2 pkt 4 ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie. czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowi (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku o towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług."

Podobnie, w interpretacji indywidualnej z 18 maja 2010 r. (sygn. ITPB2/436-64/10/TJ) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał, że:

"Art. 2 pkt 4 ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podle gają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług."

Przenosząc powyższe uwagi na zaistniały stan faktyczny, należy stwierdzić, że po stronie Wnioskodawcy, jako podmiotu nabywającego certyfikaty inwestycyjne w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (objętej tym wypadku zwolnieniem z VAT), nie powstanie obowiązek zapłaty p.c.c. Zastosowanie znajdzie bowiem wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c.

Wnioskodawca pragnie przy tym zaznaczyć, iż stanowisko, zgodnie z którym nabycie papieru wartościowego przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (a więc nieposiadającej statusu podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT) jest wyłączone z zakresu opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c., było juz potwierdzane interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów, Przykładowo, podejście takie zostało zaprezentowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach indywidualnych z 17 stycznia 2012 r. (sygn. IPPP1/443-1525/11-6/BS) z 18 stycznia 2012 r. (sygn. IPPB2/436-449/11-6/MZ) oraz przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 23 grudnia 2009 r. (sygn. ILPB2/436-202/09-2/AJ). Interpretacje te dotyczyły nabycia papieru wartościowego w formie obligacji od osoby fizyczne nieprowadzącej działalności - organy podatkowe uznały, iż z uwagi na fakt wykonywania przez nabywcę obligacji usługi objętej zakresem opodatkowania VAT (przy czym zwolnionej z tego opodatkowania), transakcja ta nie podlega opodatkowaniu p.c.c. Zdaniem Wnioskodawcy z uwagi na zbieżne okoliczności istotne z punktu widzenia przepisów podatkowych - analogiczne stanowisko ma zastosowane w przypadku obrotu certyfikatami inwestycyjnymi. Wynika to z faktu, iż:

* zarówno obligacje, jak i certyfikaty inwestycyjne stanowią instrumenty finansowe (będące papierami wartościowymi) w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

* obrót/handel obligacjami, jak i certyfikatami inwestycyjnymi objęty jest zakresem opodatkowania VAT (przy czym korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT).

Z punktu widzenia przepisów o VAT (a w rezultacie na gruncie przepisów o p.c.c.) brak jest okoliczności uzasadniających odmienne traktowanie obu sytuacji. W szczególności, nie powinno to wynikać ze specyfiki poszczególnych instrumentów finansowych, których obrót na gruncie przepisów o VAT traktowany jest w tożsamy sposób, tj. jako świadczenie usług (zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT). Na marginesie Wnioskodawca pragnie jednak zwrócić uwagę, że istnieje wiele elementów wspólnych zarówno dla obligacji, jak i certyfikatów inwestycyjnych, polegających w szczególności na tym, że inkorporują one pewnego rodzaju wierzytelności pieniężne. Znajduje to potwierdzenie w specjalistycznej literaturze, zgodnie z którą:

"Certyfikaty inwestycyjne kwalifikowane są zasadniczo jako papiery wartościowe inkorporujące wierzytelności pieniężne, gdyż zobowiązanie funduszu inwestycyjnego wobec jego uczestników ma zawsze charakter pieniężny i polega na wypłacie osobie uprawnionej oznaczonej kwoty pieniężnej, przy czym obowiązek dokonania wypłaty przez fundusz inwestycyjny może konkretyzować się w związku ze świadczeniem głównym, lub świadczeniem ubocznym" (w "Prawo Papierów Wartościowych" pod red. Prof. Dr hab. Andrzeja Szumańskiego, tom 19, Warszawa 2006, str. 663).

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w zdarzeniu będącym przedmiotem niniejszego wniosku zastosowanie znajdzie wyłączenie z opodatkowania p.c.c. przewidziane w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c. Nabywając certyfikaty inwestycyjne od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej Wnioskodawca działa bowiem w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej i realizuje w tym zakresie element usługi polegającej na obrocie certyfikatami inwestycyjnymi, która objęta jest zakresem opodatkowania VAT, co potwierdza brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. W rezultacie, w związku z dokonaniem ww. transakcji po stronie Spółki nie powstanie obowiązek podatkowy w p.c.c.

Mając na uwadze zaprezentowaną wyżej argumentację Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska jak w pytaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznemu i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

Zgodnie z powyższym artykułem czynności cywilnoprawne w tym umowy sprzedaży podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z niego zwolniona, z uwzględnieniem wyjątków, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że umowa zobowiązująca do przeniesienia certyfikatów inwestycyjnych będzie miała formę umowy sprzedaży. Stosownie do postanowień art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu tym podatkiem podlegają m.in. umowy sprzedaży. Biorąc powyższe pod uwagę, umowa sprzedaży, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając jednakże na uwadze zdarzenie przyszłe opisane we wniosku podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy możliwości opodatkowania umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia objęcia powyższej transakcji zakresem podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka z o.o. Spółka Komandytowo-Akcyjna prowadzi działalność polegającą m.in. na świadczeniu różnego rodzaju usług finansowych oraz pośrednictwie w ich dostarczaniu. W szczególności, w ramach prowadzonej działalności Spółka udziela pożyczek oraz dokonuje obrotu papierami wartościowymi. Przy tym, obrót papierami wartościowymi realizowany jest przez Wnioskodawcę w celach handlowych (Spółka nabywa papiery wartościowe z zamiarem ich późniejszej odsprzedaży), w celu generowania/zwiększania przychodów/zysku Spółki. Obrót papierami wartościowymi dokonywany jest przez Spółkę poza rynkiem regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.). Wnioskodawca nie jest również firmą inwestycyjną w rozumieniu ww. ustawy. Spółka posiada siedzibę na terytorium Polski i jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. W ramach ww. działalności polegającej na obrocie/handlu papierami wartościowymi Wnioskodawca nabywa na terenie Polski m.in. certyfikaty inwestycyjne, emitowane przez fundusze inwestycyjne zamknięte z siedzibą na terenie Polski. Certyfikaty te nabywane są m.in. od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które dokonując sprzedaży certyfikatów inwestycyjnych nie występują w roli podatników w rozumieniu ustawy o VAT.

W interpretacji indywidualnej Nr IPPP1/443-1139/13-2/AS z dnia 30 stycznia 2014 r. dotyczącej podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów wskazał, iż "czynność nabycia certyfikatów inwestycyjnych w opisanych przez Spółkę okolicznościach, stanowi odpłatne świadczenie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, podlegające opodatkowaniu i korzystające ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, usługi te nie zostały bowiem wymienione w katalogu wyłączeń ze zwolnienia wymienionych w art. 43 ust. 15. W odniesieniu do czynności nabycia certyfikatów Wnioskodawca występuje w charakterze podatnika VAT w art. 15 ust. 1 ustawy."

A zatem, skoro planowana transakcja nabycia przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług, zastosowanie znajdzie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, z tytułu tej transakcji nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych,

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.