IPPB2/436-555/11-4/AF - Skutki podatkowe zawarcia umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 29 listopada 2011 r. (data wpływu 5 grudnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 14 lutego 2012 r. (data wpływu 17 lutego 2012 r.) na wezwanie z dnia 6 lutego 2012 r. Nr IPPB2/436-555/11-2/AF (data doręczenia 10 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek-jest prawidłowe.

W dniu 5 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę jest produkcja oraz sprzedaż artykułów spożywczych. Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT) w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 177, poz. 1054 j. t., z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT).

Spółka otrzyma pożyczkę pieniędzy od kontrahenta mającego siedzibę w Polsce i prowadzącego działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Pożyczkodawca). Przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest, między innymi, działalność finansowa polegająca na udzielaniu pożyczek.

Zgodnie z wpisem w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest, między innymi:

* 64.99.Z - Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,

* 64.92.Z - Pozostałe formy udzielania kredytów.

Pożyczkodawca jest z tytułu prowadzonej działalności podatnikiem VAT. Dla Pożyczkodawcy udzielenie pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowić będzie czynność objętą zakresem ustawy o VAT, lecz zgodnie z przepisami tej ustawy korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT. Wnioskodawca nie wyklucza możliwości udzielania Spółce przez Pożyczkodawcę dalszych pożyczek, które również podlegać będą zwolnieniu od podatku VAT.

Pismem z dnia 6 lutego 2012 r. Nr IPPB2/436-555/11-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez uzupełnienie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego poprzez wskazanie: miejsc zawarcia umów pożyczek oraz gdzie będą znajdowały się pieniądze w chwili ich zawarcia.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 14 lutego 2012 r. (data wpływu 17 lutego 2012 r.) wskazując, iż umowy pożyczek, których dotyczy pytanie będą zawarte w Polsce. Co do miejsca położenia pieniędzy Wnioskodawca nie może wiążąco udzielić, gdyż jako pożyczkobiorca nie ma wiedzy w tym przedmiocie. Wnioskodawca zakłada, że pieniądze, które będą pożyczane pożyczkobiorcy może wcale nie będą własnością pożyczkodawcy w dniu zawierania umowy i powstania obowiązku podatkowego. Dlatego odpowiadając na pytanie: pieniądze w dacie zawierania umowy pożyczki będą: w Polsce lub poza Polską lub pożyczkodawca nie będzie ich miał w dniu zawierania umowy pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy pożyczka (pożyczki) udzielane Spółce przez Pożyczkodawcę będą podlegać wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: p.c.c.) na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o p.c.c.

Zdaniem Wnioskodawcy, pożyczka (pożyczki) udzielane Spółce przez Pożyczkodawcę będą podlegać wyłączeniu z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o p.c.c.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak wynika z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o p.c.c. podatkowi temu podlegają wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne, w tym między innymi umowy pożyczki pieniędzy. Natomiast, na mocy art. 4 pkt 7 ustawy o p.c.c., obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o p.c.c. przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym tej ustawy jest wyłączona z opodatkowania p.c.c. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania danej czynności jest:

Zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ustawy o p.c.c., przez podatek od towarów i usług rozumie się podatek nakładany ustawą o VAT lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Zatem, gdy dana czynność jest zwolniona od podatku VAT wówczas, na mocy z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o p.c.c., czynność ta nie podlega opodatkowaniu p.c.c.

O wyłączeniu czynności polegającej na udzieleniu pożyczki spod działania przepisów ustawy o p.c.c. decyduje zatem okoliczność, że co najmniej jedna ze stron tej czynności jest podatnikami podatku VAT, nie ma przy tym znaczenia czy czynność ta podlega opodatkowaniu czy też zwolnieniu od podatku VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od tego podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, iż usługi udzielania pożyczek są objęte ustawą o VAT, lecz zostały przedmiotowo zwolnione z tego podatku. Usługa polegająca na udzielaniu pożyczki świadczona przez polskiego pożyczkodawcę na rzecz innego podmiotu z siedzibą w Polsce będzie zatem objęta ustawą o VAT, lecz będzie podlegać zwolnienie od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy.

Pożyczkodawca, który w zakresie swojej normalnej działalności świadczy usługi finansowe (w tym udziela pożyczek różnym podmiotom) występować będzie więc w roli podatnika VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, z tytułu świadczenia na rzecz Spółki usługi finansowej.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, co zostało wskazane również w opisie zdarzenia przyszłego, że udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę na rzecz Spółki będzie objęte ustawą o VAT jako usługa finansowa, a Pożyczkodawca będzie podatnikiem VAT z tytułu tej czynności. Jednocześnie, świadczona przez Pożyczkodawcę usługa udzielenia pożyczki będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W konsekwencji, w przedmiotowej sytuacji zastosowanie znajdzie wyłączenie z p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o p.c.c., zgodnie z którym p.c.c. nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona od podatku VAT.

Powyższe stanowisko zostało jednoznacznie potwierdzone w licznych interpretacjach organów podatkowych. Stanowisko organów podatkowych dotyczące tożsamych stanów faktycznych jest jednolite i potwierdza wyłączenie od opodatkowania p.c.c. pożyczek podlegających zwolnieniu od podatku VAT. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 12 września 2011 r., sygn. IPPB2/436-200/11-5/AF, stwierdził, iż "w przedmiotowej sprawie, podlegająca opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki będzie wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług umowa pożyczki uznana zostanie za podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem lub zwolnioną od tego podatku." Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 23 września 2011 r., sygn. IPTPB2/436-26/11-2/k.k., uznał, że "jeśli umowy pożyczki zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, czynności te będą korzystać z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na podstawie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych."

Identyczne stanowisko zostało potwierdzone w szeregu innych interpretacji organów podatkowych, między innymi w interpretacjach:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 14 września 2011 r., sygn. IPTPB2/436-27/11-2/k.k.,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 sierpnia 2011 r., sygn. 1LPB2/436-93/11-4/MK,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 lipca 2011 r., sygn. ILPB2/436-79/11-2/MK,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 stycznia 2009 r. sygn. ILPB2/436-102/08-5/MK,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 maja 2008 r., sygn. IPPB2/436-217/07-4/AA,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lipca 2008 r., sygn. IPPP1-443-991/08-2/JF.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem niniejszej interpretacji są wyłącznie przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną w złożonym wniosku.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

W myśl powyższego artykułu czynności cywilnoprawne w tym umowy pożyczki podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczki będą podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, także jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, wynika, że Wnioskodawca otrzyma pożyczkę pieniędzy od kontrahenta mającego siedzibę w Polsce i prowadzącego działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Pożyczkodawca). Przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest, między innymi, działalność finansowa polegająca na udzielaniu pożyczek. Pożyczkodawca jest z tytułu prowadzonej działalności podatnikiem VAT. Dla Pożyczkodawcy udzielenie pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowić będzie czynność objętą zakresem ustawy o VAT, lecz zgodnie z przepisami tej ustawy korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT. Wnioskodawca nie wyklucza możliwości udzielania Spółce przez Pożyczkodawcę dalszych pożyczek, które również podlegać będą zwolnieniu od podatku VAT. Umowy pożyczek będą zawarte w Polsce. Pieniądze w dacie zawierania umowy pożyczki będą: w Polsce lub poza Polską lub pożyczkodawca nie będzie ich miał w dniu zawierania umowy pożyczki.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do zapisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Reasumując należy stwierdzić, iż przyjmując za Wnioskodawcą, że dla Pożyczkodawcy udzielenie pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowić będzie czynność objętą zakresem ustawy o VAT, lecz zgodnie z przepisami tej ustawy korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT, przedstawione we wniosku umowy pożyczek będą korzystały z wyłączenia na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.