IPPB2/436-502/10-2/AF - Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy sprzedaży wierzytelności.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 21 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-502/10-2/AF Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy sprzedaży wierzytelności.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2010 r. (data wpływu 31 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

U. Sp. z o.o. (dalej: Spółka, Wnioskodawca, U.) jest spółką kapitałową z siedzibą w W., zarejestrowaną dla celów VAT w Polsce. Usługi finansowe mieszczą się w przedmiocie działalności U.

Na podstawie umowy z 30 listopada 2010 r. (dalej: Umowa) zawartej z E. S.A. (dalej: E., Zbywający) Spółka nabyła portfel wierzytelności (dalej: wierzytelności), które Zbywający posiadał w związku z pożyczkami udzielonymi w 2008 i 2009 r. spółce zależnej z siedzibą na Cyprze. Usługi finansowe, a w szczególności udzielanie pożyczek, mieszczą się w przedmiocie działalności E.

Z prawnego punktu widzenia nabycie Wierzytelności miało formę cesji Wierzytelności, w której U. wystąpił jako cesjonariusz, zaś E. jako cedent. Nabycie Wierzytelności nastąpiło po cenie rynkowej kształtującej się nieznacznie poniżej ich wartości nominalnej.

W wyniku dokonanej transakcji U. nabył całą Wierzytelność, tj. oprócz wierzytelności z tytułu kwoty nominalnej udzielonych pożyczek, również wierzytelności akcesoryjne z nią związane (w szczególności wierzytelności odsetkowe).

Zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca nabył Wierzytelność od E. w celu ich realizacji zgodnie z ustalonymi terminami spłat na warunkach oznaczonych w umowach pożyczek i aneksach do tych umów. A zatem w konsekwencji zawartej Umowy cesjonariusz (U.) będzie dochodził należności od dłużnika, a tym samym uwolnił E. od ciężaru egzekwowania Wierzytelności.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym U. świadczy na rzecz E. usługę ściągania długów, opodatkowaną na mocy art. 41 ust. 1 ustawy o VAT według stawki VAT 22%.

2.

Czy podstawę opodatkowania VAT z tytułu przedmiotowej transakcji stanowi dyskonto nominalne (czyli różnica pomiędzy wartością nominalną Wierzytelności, a wartością wynagrodzenia za przejęcie Wierzytelności, które Spółka zapłaciła E.), pomniejszone o wartość podatku VAT należnego.

3.

Czy obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowej transakcji nabycia Wierzytelności powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia nabycia Wierzytelności.

4.

Czy Umowa sprzedaży Wierzytelności jest wyłączona z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana w dniu 15 marca 2011 r. odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP1-443-1342/10-2/AS

Zdaniem Wnioskodawcy

Umowa sprzedaży Wierzytelności jest wyłączona z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* (uchylona),

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* (uchylona),

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., w przypadku, gdy przynajmniej jedna ze stron danej transakcji z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT, bądź zwolniona z VAT, dana czynność nie podlega opodatkowaniu p.c.c. Zatem opodatkowanie transakcji sprzedaży Wierzytelności podatkiem VAT lub jej zwolnienie z tego podatku skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w p.c.c.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż w sytuacji uznania, że w przedstawionym stanie faktycznym, w związku z dokonaną transakcją zbycia Wierzytelności Spółka świadczy na rzecz E. usługę ściągania długów opodatkowaną VAT, Umowa sprzedaży Wierzytelności jest wyłączona z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 13 maja 2009 r. (sygn. IPPB2/436-52/09-4/MZ), który stwierdził, że "w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia opodatkowania powyższej transakcji podatkiem od towarów i usług/podatkiem od wartości dodanej, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług lub podatkiem od wartości dodanej może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy".

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie także w innych interpretacjach prawa podatkowego, w tym:

* interpretacji indywidualnej z 7 lipca 2010 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/436-118/10-4/AF);

* interpretacji indywidualnej z 7 lipca 2010 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/436-117/10-4/AF);

* interpretacji indywidualnej z 18 sierpnia 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPBII/1/436-138/09/AŻ);

* interpretacji indywidualnej z 20 października 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPB2/436-91/08/MK);

* interpretacji indywidualnej z 5 marca 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/436-219/07-2/MZ).

Biorąc pod uwagę powyższą linię interpretacyjną oraz fakt, iż w ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, w związku z dokonaną transakcją sprzedaży Wierzytelności Spółka jest opodatkowana VAT, w ocenie U. Umowa sprzedaży Wierzytelności jest wyłączona z opodatkowania p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki.

Instytucja zmiany wierzyciela uregulowana została w art. 509 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 94 z późn. zm.). Zgodnie z jego treścią wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie do art. 510 wskazanej ustawy umowa o przeniesienie wierzytelności (cesji wierzytelności) przybrać może postać umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły. W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Podkreślić należy, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają rodzaje umów wymienionych w regulacji art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęła postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że U. Sp. z o.o. (dalej: Spółka, Wnioskodawca, U.) jest spółką kapitałową z siedzibą w W., zarejestrowaną dla celów VAT w Polsce. Usługi finansowe mieszczą się w przedmiocie działalności U. Na podstawie umowy z 30 listopada 2010 r. (dalej: Umowa) zawartej z narodowym E. S.A. (dalej: E., Zbywający) Spółka nabyła portfel wierzytelności (dalej: wierzytelności), które Zbywający posiadała w związku z pożyczkami udzielonymi w 2008 i 2009 r. spółce zależnej z siedzibą na Cyprze. Usługi finansowe, a w szczególności udzielanie pożyczek, mieszczą się w przedmiocie działalności E. Z prawnego punktu widzenia nabycie Wierzytelności miało formę cesji Wierzytelności, w której U. wystąpił jako cesjonariusz, zaś E. jako cedent. Nabycie Wierzytelności nastąpiło po cenie rynkowej kształtującej się nieznacznie poniżej ich wartości nominalnej. W wyniku dokonanej transakcji U. nabył całą Wierzytelność, tj. oprócz wierzytelności z tytułu kwoty nominalnej udzielonych pożyczek, również wierzytelności akcesoryjne z nią związane (w szczególności wierzytelności odsetkowe). Zgodnie z zapisami Umowy, Wnioskodawca nabył Wierzytelność od E. w celu ich realizacji zgodnie z ustalonymi terminami spłat na warunkach oznaczonych w umowach pożyczek i aneksach do tych umów. A zatem w konsekwencji zawartej Umowy cesjonariusz (U.) będzie dochodził należności od dłużnika, a tym samym uwolnił E. od ciężaru egzekwowania Wierzytelności.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że umowa sprzedaży wierzytelności może co do zasady podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do zapisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a.

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

b.

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

* (uchylona),

* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W interpretacji indywidualnej Nr IPPP1-443-1342/10-2/AS z dnia 15 marca 2011 r. dotyczącej podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, iż w związku z dokonaniem czynności polegającej na nabyciu przez U. Wierzytelności od E. (w celu jej realizacji), U. świadczy na rzecz E. usługę ściągania długów, opodatkowaną według stawki VAT 22%.

Reasumując należy stwierdzić, iż skoro umowa sprzedaży wierzytelności została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl