IPPB2/436-479/10-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2010 r. (data wpływu 13 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy nabycia akcji przez Spółkę, dokonane za pośrednictwem firmy inwestycyjnej - jest prawidłowe.

W dniu 13 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy nabycia akcji przez Spółkę, dokonane za pośrednictwem firmy inwestycyjnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Przedmiot transakcji

Spółka T. ("T.") jest właścicielem 8.100.160 akcji ("Akcje") w kapitale zakładowym spółki P. S.A. z siedzibą w W. ("P.").

Oferta nabycia Akcji

W celu przejęcia pakietu kontrolnego P., G. AG ("Spółka" lub "Kupujący") złożył równocześnie oferty nabycia akcji P. w stosunku do jej kilku akcjonariuszy. W wyniku przyjęcia złożonych ofert, w dniu 27 lipca 2010 r. Spółka nabyła od dwóch wspólników większościowych P., tj. od spółki J. S.A. z siedzibą w J. oraz I. S.A. z siedzibą w I. posiadane przez nich akcje w kapitale zakładowym P., tj. łącznie 15.003.180 akcji P. W dniu 7 października 2010 r. Spółka nabyła 1.339.006 akcji od spółki S. Kolejnym akcjonariuszem P., który przyjął ofertę Spółki była spółka T. S.A.

Sprzedaż Akcji - umowa pośrednictwa zawarta pomiędzy Kupującym a firmą inwestycyjną.

Po wynegocjowaniu znaczącej treści umowy sprzedaży Akcji, Kupujący zawarł w dniu 26 listopada 2010 r. z firmą inwestycyjną U. S.A. ("Broker") umowę, na mocy której, Broker zobowiązany był między innymi do zapewnienia prawidłowego przebiegu nabycia Akcji od spółki T. W celu realizacji przedmiotu Umowy, Broker zobowiązał się między innymi, do pośredniczenia w nabyciu Akcji poprzez działanie w imieniu i na rzecz Kupującego przy zawarciu umowy zbycia Akcji. W ramach umowy, Broker zobowiązał się również do realizacji innych czynności zmierzających do prawidłowej realizacji ww. umowy, tj.:

Sprzedaż Akcji - umowa pośrednictwa zawarta pomiędzy spółką T. a Brokerem

W tym samym celu, co Kupujący, tj. w celu zapewnienia prawidłowego przebiegu sprzedaży Akcji, w dniu 26 listopada 2010 r. T. zawarł umowę z Brokerem. W celu realizacji przedmiotu umowy, Broker zobowiązał się między innymi:

Zgodnie z umową, Broker nie reprezentował spółki T. przy samym podpisaniu umowy sprzedaży Akcji (spółka T. była reprezentowana przez zarząd).

Zawarcie umowy zbycia/nabycia Akcji

W dniu 26 listopada 2010 r. T. reprezentowany przez zarząd oraz Kupujący, w imieniu i na rzecz którego, działał Broker, zawarli warunkową umowę sprzedaży Akcji. Umowa sprzedaży Akcji została zawarta pod warunkami zawieszającymi, których spełnienie doprowadzi do przeniesienia własności Akcji na Kupującego. Strony ustaliły w szczególności następujące warunki zawieszające:

Po spełnieniu się umownych warunków zawieszających dojdzie do zamknięcia transakcji, tj. wydania Akcji Spółce za zapłatą ceny określonej w umowie sprzedaży Akcji. Zamknięcie transakcji odbędzie się za pośrednictwem Brokera, który będzie działał także w tym zakresie w imieniu oraz na rzecz zarówno Skupującego jak i spółki T.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana we wniosku sprzedaż 8.100.160 akcji w kapitale zakładowym spółki P. S.A. należących do T. S. A. z siedzibą w W. na rzecz G. AG, na podstawie umowy sprzedaży akcji z dnia 26 listopada 2010 r., będzie zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy

Sprzedaż Akcji na podstawie umowy sprzedaży akcji z dnia 26 listopada 2010 r. (w ramach przedmiotowej transakcji zbycia akcji opisanej w przedstawionym stanie faktycznym) będzie zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych ("ustawa o p.c.c.").

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych (w tym akcji). Na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy o p.c.c., obowiązek podatkowy oraz obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych ("p.c.c.") z tytułu sprzedaży akcji ciąży na kupującym.

Jednak, w przypadku spełnienia określonych warunków wskazanych w przepisach ustawy o p.c.c. transakcja sprzedaży akcji (nabycia akcji) zwolniona jest z opodatkowania p.c.c. Mianowicie, zgodnie z art. 9 pkt 9 ustawy o p.c.c. zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi ("ustawa o obrocie instrumentami finansowymi").

We wskazanym przez Spółkę stanie faktycznym zastosowanie znajdzie art. 9 ust. 9 lit. b) ustawy o p.c.c., zgodnie z którym zwalnia się od podatku p.c.c. sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych.

W konsekwencji, aby stwierdzić czy rozważana transakcja nabycia akcji przez Spółkę będzie mogła korzystać ze zwolnienia z p.c.c. należy ustalić, czy:

Ad. a)

Pierwsza z wyżej wymienionych przesłanek jest niewątpliwie spełniona tj. zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a) w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, Akcje w rozumieniu ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych, są prawami majątkowymi będącymi instrumentami finansowymi.

Ad. b)

Kolejną przesłanką warunkującą zwolnienie transakcji z przedmiotowego podatku jest wymóg, aby transakcja była przeprowadzona za pośrednictwem firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Zgodnie z przedmiotową ustawą przez firmę inwestycyjną, rozumie się dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

W rozpatrywanym przypadku, Broker jest podmiotem posiadającym zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej wydane przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, a organem nadzoru nad Brokerem jest obecnie Komisja Nadzoru Finansowego. Broker jest Członkiem Izby Domów Maklerskich oraz podlega zasadom Kodeksu Dobrej Praktyki Domów Maklerskich, stanowiącym zbiór norm etycznych obowiązujących Członków Izby Domów Maklerskich. Broker świadczy kompleksowe usługi w zakresie rynku kapitałowego, adresowane - co do zasady - do polskich i zagranicznych klientów instytucjonalnych.

W konsekwencji, nie ulega wątpliwości, że Broker powinien być zaklasyfikowany jako firma inwestycyjna dla potrzeb ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, do której odnosi się art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c.

Ad. c)

Przepisy ustawy o p.c.c. nie definiują pojęcia "sprzedaży za pośrednictwem" firmy inwestycyjnej. W konsekwencji, zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami przepisów prawa podatkowego, w celu interpretacji tego terminu należy odnieść się do jego potocznego rozumienia opartego na definicji zawartej w słowniku języka polskiego.

Zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka PWN (wyd. PWN 1998), przez "pośrednictwo" należy rozumieć:

Zdaniem Spółki, biorąc pod uwagę zakres czynności wykonywanych przez Brokera, wykonywanych na jej rzecz, tj. w szczególności zawarcie umowy nabycia Akcji w imieniu i na jej rzecz, a także wykonywanie innych czynności związanych z realizacją transakcji, w tym przez pośrednictwo w zawarciu i rozliczeniu transakcji, po pośrednictwo w zakresie realizacji warunków zawieszających niezbędnych do przejścia własności Akcji, Broker powinien być uznany za podmiot występujący w roli łącznika między Kupującym a spółką T. sprzedającą Akcje, działającym w celu zawarcia umowy sprzedaży Akcji na wspólnie ustalonych warunkach.

W konsekwencji, należy uznać, że działalność Brokera w przedmiotowej sprawie polegać będzie na pośrednictwie w zawarciu umowy sprzedaży Akcji, która to czynność zgodnie z art. 9 pkt 9 ustawy o p.c.c. będzie zwolniona z opodatkowania p.c.c.

Te same czynności Broker wykonuje również na rzecz T., poza zawarciem samej umowy sprzedaży Akcji w imieniu i na rzecz spółki T. Jak wskazano bowiem, przy zawieraniu ww. umowy z dnia 26 listopada 2010 r. T. był reprezentowany przez swój zarząd.

Powyższy fakt, zdaniem Kupującego, nie ma jednak wpływu na uznanie ww. transakcji za podlegającą zwolnieniu z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 9 pkt 9 ustawy o p.c.c.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w ostatnio wydanych interpretacjach. Przykładowo w dniu 25 czerwca 2010 r. (IBPBII/1/436-85/10/MZ), Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wyjaśniając pojęcie "pośrednictwa przy sprzedaży" wskazał, iż:

"Pośrednictwo przy zawieraniu umów sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez dom maklerski w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie".

Powyższy pogląd został powtórzony m.in. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów - Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (IPPB2/436-235/10-2/AF) z dnia 9 września 2010 r. oraz z dnia 30 sierpnia 2010 r. (IPPB2/436-236/10-2/MZ).

Powyższe wskazuje, że do przyjęcia, że czynność została dokonana za pośrednictwem, wystarczy zawarcie umowy sprzedaży poprzez dom maklerski działający w imieniu jednej ze stron transakcji.

W rezultacie, ponieważ w związku ze sprzedażą Akcji w przedmiotowej sprawie Broker dokonał przede wszystkim zawarcia umowy sprzedaży Akcji w imieniu i na rzecz Kupującego, ale także będzie wykonywał/wykonał inne czynności bezpośrednio związane z zawarciem i wykonaniem tej umowy na rzecz Kupującego i spółki T., zdaniem Kupującego, czynności wykonywane przez Brokera spełnią warunki niezbędne dla uznania ich za pośrednictwo przy sprzedaży Akcji.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Kupującego sprzedaż Akcji w przedstawionej transakcji powinna zostać uznana za sprzedaż Akcji na rzecz Kupującego dokonywaną za pośrednictwem firmy inwestycyjnej w rozumieniu ustawy o p.c.c. W rezultacie, czynność ta jest zwolniona od opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c.

Przedmiotowe stanowisko prezentowane przez Kupującego zostało potwierdzone w dniu 1 grudnia 2010 r. w interpretacji wydanej przez Ministra Finansów - Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/436-325/10-2/AF) na wniosek Kupującego odnośnie wyżej opisanej transakcji nabycia akcji w spółce P. od spółki J. S.A. z siedzibą w J. oraz I. S.A. z siedzibą w I., łącznie 15.003.180 akcji P.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Według art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych i ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

W myśl art. 9 pkt 9 ww. ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na rzecz kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. W powołanym przepisie jest mowa tylko o rzeczach podmiotach materialnych (art. 45 Kodeksu Cywilnego), jednakże zgodnie z art. 555 Kodeksu Cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz praw. Ustawa Kodeks Cywilny nie zawiera w tym przedmiocie wyłączeń w odniesieniu do sprzedaży praw wynikających z papierów wartościowych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.), instrumentami finansowymi są papiery wartościowe. Natomiast art. 3 pkt 1 lit. a) ww. ustawy stanowi, że papierami wartościowymi są: akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej - rozumie się przez to dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

Stosownie do treści art. 3 pkt 9 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o obrocie zorganizowanym rozumie się przez to obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu.

W związku z powyższym za sprzedaż papierów wartościowych, także w rozumieniu art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy uznać umowę zobowiązującą jedną stronę czynności do przeniesienia praw wynikających z papierów wartościowych (ewentualnie także innych czynności - np. wydania papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów), a drugą stroną do zapłaty ceny (ewentualnie także innych czynności - np. odbioru papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka T. Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ("T.") jest właścicielem 8.100.160 akcji ("Akcje") w kapitale zakładowym spółki P. S.A. z siedzibą w W. ("P."). W celu przejęcia pakietu kontrolnego P., G. AG ("Spółka" lub "Kupujący") złożył równocześnie oferty nabycia akcji P. w stosunku do jej kilku akcjonariuszy. W wyniku przyjęcia złożonych ofert, w dniu 27 lipca 2010 r. Spółka nabyła od dwóch wspólników większościowych P., tj. od spółki J. S.A. z siedzibą w J. oraz I. S.A. z siedzibą w I. posiadane przez nich akcje w kapitale zakładowym P., tj. łącznie 15.003.180 akcji P. W dniu 7 października 2010 r. Spółka nabyła 1.339.006 akcji od spółki S. Kolejnym akcjonariuszem P., który przyjął ofertę Spółki była spółka T. S.A.

Po wynegocjowaniu znaczącej treści umowy sprzedaży Akcji, Kupujący zawarł w dniu 26 listopada 2010 r. z firmą inwestycyjną U. S.A. ("Broker") umowę, na mocy której, Broker zobowiązany był między innymi do zapewnienia prawidłowego przebiegu nabycia Akcji od spółki T. W celu realizacji przedmiotu Umowy, Broker zobowiązał się między innymi, do pośredniczenia w nabyciu Akcji poprzez działanie w imieniu i na rzecz Kupującego przy zawarciu umowy zbycia Akcji. W ramach umowy, Broker zobowiązał się również do realizacji innych czynności zmierzających do prawidłowej realizacji ww. umowy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż sprzedaż akcji to szczególny typ umowy sprzedaży praw majątkowych i wobec tego podlega regulacjom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, jeżeli dokonywana jest za pośrednictwem określonych podmiotów, wymienionych w art. 9 pkt 9 lit. b) ww. ustawy, to korzysta ze zwolnienia z tego podatku.

Pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy Firma Inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez Firmę Inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie.

Reasumując należy stwierdzić, iż nabycie przez Spółkę akcji, dokonane za pośrednictwem Firmy Inwestycyjnej będzie korzystało ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji organów podatkowych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.