IPPB2/436-453/13-4/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2013 r. (data wpływu 30 sierpnia 2013 r.) uzupełniony pismem z dnia 13 listopada 2013 r. (data nadania 13 listopada 2013 r., data wpływu 15 listopada 2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-453/13-2/LS z dnia 7 listopada 2013 r. (data nadania 8 listopada 2013 r., data doręczenia 13 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 30 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka B. Sp. z o.o. (dalej jako: "Wnioskodawca") zamierza zaciągnąć u spółki M. Sp. z o.o. (dalej jako "Pożyczkodawca", oba podmioty dalej łącznie jako: "Spółki") pożyczkę na warunkach określonych w umowie, którą spółki mogą podpisać w tym roku. Ewentualna pożyczka ma zostać udzielona na czas określony. Postanowienia przedmiotowej umowy mają przewidywać płatność odsetek w okresach miesięcznych oraz spłatę kapitału w ostatnim dniu obowiązywania umowy lub też (w każdym czasie) na życzenie Pożyczkodawcy. Planowana umowa pożyczki zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będzie wykonana z wykorzystaniem środków obrotowych pożyczkodawcy zgromadzonych na krajowym rachunku bankowym. Wnioskodawca nie wyklucza, iż w przyszłości będzie zaciągał u Pożyczkodawcy dalsze pożyczki, w analogicznych jak ww. okolicznościach.

Spółki nie są podmiotami bezpośrednio powiązanymi ze sobą kapitałowo, natomiast spółka B. G. posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym wnioskodawcy i 85% udziałów w kapitale zakładowym Pożyczkodawcy (tzw. spółki siostrzane). Wnioskodawca i Pożyczkodawca prowadzą działalność na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi. Ujawniony w krajowym rejestrze sądowym zakres działalności Pożyczkodawcy nie obejmuje świadczenia przez niego usług finansowych (udzielania finansowania).

Wnioskodawca pragnie poinformować, iż Pożyczkodawca złożył w tut. urzędzie, w dniu 31 lipca 2013 r., wniosek (sygn. IPPB2/443-790/13/JW) o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie opodatkowania ww. transakcji podatkiem od towarów i usług (dalej jako: VAT).

Z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki Pożyczkodawca - spółka M. Sp. z o.o. - będzie zwolniony z podatku od towarów i usług.

Pismem z dnia 13 listopada 2013 r. nr IPPB2/436-453/13-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* wskazanie, czy z tytułu zawarcia umowy pożyczki przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (podatkiem od wartości dodanej) lub też zwolniona z podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej),

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 13 listopada 2013 r. Pismem z dnia 13 listopada 2013 r. (data nadania 13 listopada 2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca potwierdził, że z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki, pożyczkodawca będzie zwolniony z podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie będzie na nim spoczywał obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej jako: p.c.c.) od przedmiotowej umowy pożyczki.

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest jego stanowisko, iż nie będzie na nim spoczywał obowiązek uiszczenia p.c.c. od przedmiotowej umowy pożyczki - z uwagi na wyłączenie przewidziane w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm., dalej jako: ustawa o p.c.c.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o p.c.c., podatkowi temu podlegają m.in. umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Ponadto art. 1 ust. 4 ustawy o p.c.c. określa dodatkowe warunki, które muszą zostać spełnione, by dana czynność cywilnoprawna podlegała opodatkowaniu p.c.c., tzn. przedmiotem takiej czynności muszą być rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na jej terytorium.

Tym samym dla rozstrzygnięcia, czy dana czynność cywilnoprawna podlega p.c.c. kluczowe jest wpierw ustalenie miejsca położenia rzeczy lub miejsca wykonywania prawa majątkowego będącego przedmiotem danej umowy. Wnioskodawca jest zdania, iż w przypadku umowy pożyczki mającej za przedmiot pieniądze (tekst jedn.: Rzeczy Sui Generis), kryterium będzie miejsce ich położenia w chwili dokonania czynności prawnej podlegającej opodatkowaniu (tu: umowa pożyczki). Uwzględniając fakt, iż przedmiotem przyszłej umowy pożyczki będą środki pieniężne zgromadzone na krajowym rachunku bankowym, zdaniem wnioskodawcy, planowana umowa pożyczki mieścić się będzie w zakresie przedmiotowym ustawy o p.c.c. Tym samym na wnioskodawcy ciążyłby, co do zasady, obowiązek podatkowy w p.c.c. z tytułu przyszłej umowy pożyczki (art. 4 pkt 7 ustawy o p.c.c.), w wysokości 2% kwoty pożyczki (art. 6 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o p.c.c.).

Niemniej jednak wnioskodawca pragnie wskazać na wyłączenie wymienione w art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., zgodnie z którym opodatkowaniu p.c.c. nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

(a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług, lub

(b) zwolniona z tego podatku,

- z wyjątkiem umów sprzedaży zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, oraz z wyjątkiem umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Wnioskodawca jest zdania, iż przyszła umowy pożyczki będzie korzystała ze wskazanego wyżej wyłączenia z p.c.c. - z uwagi na objęcie ww. pożyczki zwolnieniem w VAT. Wnioskodawca pragnie bowiem wskazać, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, dalej jako: ustawa o VAT) zwalnia się od tego podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez Kredytodawcę lub Pożyczkodawcę.

Fakt, iż udzielenie planowanej pożyczki będzie miało dla Pożyczkodawcy charakter okazjonalny nie wpłynie, zdaniem Wnioskodawcy, na ocenę, iż czynność taka będzie opodatkowana VAT (na zasadzie zwolnienia) i, w konsekwencji, nie będzie ona podlegała p.c.c. Nie powinno bowiem ulegać wątpliwości, iż nawet okazjonalne udzielanie pożyczek z własnych środków obrotowych czynnego podatnika VAT będącego spółką prawa handlowego może być traktowane jako dokonywane w ramach profesjonalnej działalności pośrednictwa finansowego. Stanowisko to potwierdzają m.in. interpretacje indywidualne Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 28 czerwca 2013 r. (sygn. IPTPB/436-32/13-4/k.k.) oraz z dnia 3 czerwca 2013 r. (sygn. IPTPP2/443-217/13-2/AW) jak również Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16 stycznia 2012 r. (sygn. IBPP3/443-1145/11/PH).

W przedmiocie oceny skutków ww. transakcji w VAT i ich spodziewanego wpływu na rozstrzygnięcie niniejszego wniosku, wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę tut. Organu na okoliczność złożenia przez Pożyczkodawcę w dniu 31 lipca 2013 r. opatrzonego sygnaturą IPPP2/443-790/13/JW wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków w VAT zawarcia przedmiotowej (tekst jedn.: tożsamej z wnioskiem Wnioskodawcy) umowy pożyczki. Zdaniem Wnioskodawcy, wnioski wypływające z rozstrzygnięcia tut. Organu w zakresie zapytania Pożyczkodawcy będą miały bezpośredni wpływ na odpowiedź udzieloną przez tut. Organ Wnioskodawcy - możliwość skorzystania z powyższego zwolnienia VAT sprawi bowiem, że umowa pożyczki zawarta w przyszłości między Wnioskodawcą a Pożyczkodawcą będzie w oczywisty sposób objęta wyłączeniem przewidzianym w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c.

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, iż nie będzie na nim spoczywał obowiązek uiszczenia p.c.c. od przedmiotowej umowy pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka B. Sp. z o.o. (dalej jako: "Wnioskodawca") zamierza zaciągnąć u spółki M. Sp. z o.o. (dalej jako "Pożyczkodawca", oba podmioty dalej łącznie jako: "Spółki") pożyczkę na warunkach określonych w umowie, którą spółki mogą podpisać w tym roku. Ewentualna pożyczka ma zostać udzielona na czas określony. Postanowienia przedmiotowej umowy mają przewidywać płatność odsetek w okresach miesięcznych oraz spłatę kapitału w ostatnim dniu obowiązywania umowy lub też (w każdym czasie) na życzenie Pożyczkodawcy. Planowana umowa pożyczki zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będzie wykonana z wykorzystaniem środków obrotowych pożyczkodawcy zgromadzonych na krajowym rachunku bankowym. Wnioskodawca nie wyklucza, iż w przyszłości będzie zaciągał u Pożyczkodawcy dalsze pożyczki, w analogicznych jak ww. okolicznościach. Z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki Pożyczkodawca - spółka M. Sp. z o.o. - będzie zwolniony z podatku od towarów i usług.

Należy wskazać że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, przyjmując za Wnioskodawcą, że z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki pożyczkodawca będzie zwolniony z podatku od towarów i usług, powyższa czynność będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od stanu faktycznego, który wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.