IPPB2/436-44/08-2/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2008 r. (data wpływu 8 lutego 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 8 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

X - spółka prawa brytyjskiego, będąca rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii zamierza utworzyć w Polsce wraz z osobą fizyczną J- osobą mającą miejsce zamieszkania w Polsce spółkę kapitałową ("Spółka"), której zadaniem będzie nabycie udziałów w innej polskiej spółce kapitałowej - Z od X - spółki prawa brytyjskiego, będącej rezydentem podatkowym w Wielkiej Brytanii. Udziały w kapitale zakładowym Z przysługują obecnie Y Udziały te zostaną, na warunkach rynkowych zbyte wpierw na rzecz X, a następnie przez X na rzecz Spółki. Celem nabycia udziałów Spółce zostanie udzielona przez X, oprocentowana, na warunkach rynkowych, pożyczka.

Pożyczka zostanie udzielona z własnych środków X. Y, Z, X są traktowani w Wielkiej Brytanii jako jeden podatnik VAT (grupa podatkowa dla celów VAT). Spółka nie będzie prowadzić działalności gospodarczej na terenie Polski, lecz jedynie nabędzie udziały w Z i być może w przyszłości w innych spółkach. Po nabyciu udziałów Spółka i Z połączą się w trybie art. 492 kodeksu spółek handlowych ("k.s.h."), gdzie Spółka będzie spółką przejmującą, a Z spółką przejmowaną. Zapłata odsetek przez Spółkę na rzecz X następować będzie zarówno przed połączeniem z Z i po połączeniu z Z

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Odpowiedź odnośnie pytanie 4 stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek odnośnie pytania 1, 2 i 3 zostanie rozpatrzony w odrębnych interpretacjach.

Zdaniem wnioskodawcy:

Umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych ("p.c.c."), jeżeli jej przedmiotem są: rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej polskiej. Nie podlegają jednak p.c.c., zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem: umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umowy spółki i jej zmiany, umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług ("ustawa o VAT") opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy podatnikami są również osoby prawne oraz jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę poza terytorium Polski. Ponadto zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Jednakże w przypadku świadczenia usług wymienionych w art. 27 ust. 4 ustawy o VAT (w art. 27 ust. 4 pkt 4 mowa jest o usługach bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją; do usług finansowych zalicza się zaś usługi pożyczki, klasyfikowane w grupowaniu 65.22.10-00.90 PKWiU tj. usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym") na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych mniemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania (art. 27 ust. 3 ustawy o VAT). Mając na uwadze powyższe przepisy pożyczka ta będzie podlegała VAT, lecz na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT będzie zwolniona z tego podatku. W związku z tym, na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. pożyczki te nie będą również podlegać p.c.c. Podobne stanowisko zajmują organy podatkowe m.in. Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, w piśmie z dnia 21 września 2007 r., 1472/SPC/436-44/07/PK oraz w piśmie sierpnia 2006 r., 1472/SPC/436-20/06/PK, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu skarbowego w Poznaniu w piśmie z dnia 25 lipca 2007 r., ZP/436-16/07, w piśmie z dnia 26 czerwca 2007 r. ZP/436-15/07 oraz w piśmie z dnia 1 czerwca 2007 r. ZP/436-9/1/07, Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków - Śródmieście w piśmie z dnia 26 czerwca 2007 r. PM/436-3/07/MS, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w piśmie z dnia 14 maja 2007 r., IIUS.VII-436/1/07.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 k.c. jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

Zgodnie z powyższym artykułem czynności cywilnoprawne w tym pożyczka podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczka będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot t. j. pieniądze będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie także podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia będą znajdowały się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca będzie miał miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Przy czym przez podatek od towarów i usług stosownie do przepisu art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, rozumie się podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Za państwo członkowskie w myśl art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych uważa się m.in. państwo członkowskie Unii Europejskiej. Nie ulega wątpliwości, iż Wielka Brytania jest państwem członkowskim Unii Europejskiej.

Reasumując stwierdza się, iż pożyczka udzielona Spółce będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli zostaną spełnione przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast w przypadku opodatkowania pożyczki podatkiem od towarów i usług lub też zwolnienia z tego podatku, obowiązek podatkowy nie powstanie na podstawie art. 2 ust. 4 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.