IPPB2/436-439/14-2/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2014 r. (data wpływu 7 sierpnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych skutków podatkowych nabycia lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Dnia 6 marca 2014 r. w kancelarii notarialnej w W. została podpisana umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży oraz oświadczenie o ustanowieniu hipoteki pomiędzy Państwem Danutą i Stanisławem K. jako kupującym (osoba prywatna), a Instytutem jako sprzedającym (państwowa osoba prawna) zwanej dalej "Umową". Przedmiotem Umowy był lokal w W. Państwo Danuta i Stanisław K. kupili lokal na podstawie Ustawy z dnia 13 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa korzystając z prawa do bonifikaty w wysokości 95%, która wynikała z zapisów na podstawie art. 6 ust. 1 jako że kupujący byli wieloletnimi pracownikami i najemcami lokalu od byłego pracodawcy. Przy podpisywaniu Umowy Notariusz powoływał się także m.in. na Ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Ustawę z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Podczas podpisywania aktu notarialnego nie został pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych od Umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży na podstawie art. 2 ust. 1 pkt g Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Następnie pismem z dnia 26 czerwca 2014 r. państwo K. zostali poinformowani, iż Notariusz, zmienił zdanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych ("p.c.c.") uważając, iż w powyższym przypadku powinien jednak zostać pobrany podatek p.c.c. w wysokości 2% od wartości rynkowej przedmiotu Umowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z wyżej opisanym zakupem lokalu należny jest podatek p.c.c. w wysokości 2% od wartości rynkowej czy podatnik jest zwolniony zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt g Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, pierwsza interpretacja Notariusza była prawidłowa i nie jest zrozumiała zmiana stanowiska. Państwo K. uważają, iż wyczerpujące uzasadnienie znajduje się w prawomocnym wyroku sądu WSA w Łodzi I SA/Łd 128/14. Wyrok zamieszczony jest m.in na stronie Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych NSA http://orzeczenia.nsa. gov.pl/doc/4DBC2E3E0F. Poniżej przedstawiony jest cytat z ww. wyroku.

". Odwołanie się przez ustawodawcę w art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o pccp ogólnie do "przepisów o gospodarce nieruchomościami" powoduje, że należy uwzględniać wszystkie przepisy regulujące czynności cywilnoprawne w sprawach gospodarki nieruchomościami, niezależnie od tego, w jakich aktach prawnych się znajdują.

Podstawowym aktem prawnym regulującym m.in. zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego jest ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). Wynika to z art. 1 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Z art. 2 tej ustawy wynika zaś, że nie narusza ona innych ustaw w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami, a w szczególności ustaw wymienionych w punktach od 1 do 13. Wśród nich wskazana została w punkcie 3 ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.). Wyliczenie tych innych ustaw zawierających również regulacje dotyczące gospodarowania nieruchomościami jest przykładowe.

Z powyższych przepisów wynika jasno, że chociaż ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jest podstawowym aktem prawnym zawierającym przepisy regulujące gospodarowanie nieruchomościami państwowymi lub samorządowymi, to regulacja tej tematyki znajduje się także w wielu innych aktach prawnych, w tym w ustawie o lasach, a w przypadku kolizji pomiędzy przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami a przepisami innej ustawy, zarówno wymienionej w art. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jak i tam nie wymienionej, pierwszeństwo stosowania mają przepisy innych ustaw, które należy uznać za odrębne, natomiast przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami mogą być stosowane wtedy, gdy z treści innej ustawy nie można wnioskować, że się ich nie stosuje, oraz gdy w innej ustawie zawarto odesłanie typu "w sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami" (zob. Ewa Bończak-Kucharczyk, Komentarz do art. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, LEX 2013).

Ustawa o lasach niewątpliwie zawiera m.in. regulacje prawne, których przedmiotem jest tematyka, którą można określić jako "gospodarka nieruchomościami", chociaż w tym zakresie przepisy ustawy o lasach mają charakter przepisów szczególnych, bo dotyczą pewnej określonej kategorii nieruchomości, a mianowicie nieruchomości zalesionych i związanych z gospodarką leśną (art. 3 pkt 1 i 2 ustawy o lasach). Z art. 1 tej ustawy wynika, że ustawa określa zasady zachowania, ochrony i powiększania zasobów leśnych oraz zasady gospodarki leśnej w powiązaniu z innymi elementami środowiska i z gospodarką narodową. Rozdział 6a tej ustawy zatytułowany "Gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa będącym w zarządzie Lasów Państwowych" zawiera przepisy regulujące m.in. sprzedaż lasów, gruntów i innych nieruchomości Skarbu Państwa znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, a w tym art. 40a dotyczący możliwości sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i samodzielnych lokali mieszkalnych, oraz gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie, nieprzydatnych Lasom Państwowym. W zakresie pojęć "gospodarowania nieruchomościami" lub "gospodarki nieruchomościami" wchodzą różne czynności podmiotu gospodarującego, a wśród nich, zbywanie nieruchomości.

Zabudowana nieruchomość położona we wsi Ż., gm. W. została zakupiona przez skarżącego aktem notarialnym z dnia (...) r. Podstawą prawną zbycia skarżącemu przez Lasy Państwowe tej nieruchomości był art. 40a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach oraz ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 24 z późn. zm.), co nie jest sporne, a przepisy aktów wyżej wskazanych zostały powołane w akcie notarialnym.

Biorąc pod uwagę treść powyższych przepisów powołanych w akcie notarialnym, tematykę przez nie regulowaną i wcześniejsze rozważania Sądu co do wykładni art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o pccp, należy stwierdzić, że czynność cywilnoprawna w postaci umowy zbycia nieruchomości z dnia (...) r. zawartej w formie aktu notarialnego jest czynnością dokonaną na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, a zatem nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Odmienne wnioski w tym zakresie wyprowadzone z analizowanych wyżej przepisów i zawarte w decyzjach wydanych w tej sprawie są wadliwe, a argumentacja organów podatkowych nie jest logiczna. W decyzjach wskazano bowiem prawidłowo, że warunkiem wyłączenia czynności cywilnoprawnej z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnej jest dokonanie takiej czynności w sprawie podlegającej przepisom o gospodarce nieruchomościami, ale jednocześnie organy nie wyjaśniły, dlaczego do tej kategorii spraw zaliczają wyłącznie przepisy ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tak organ odwoławczy na str. 3 uzasadnienia decyzji) lub też dodatkowo przepisy ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (tak organ odwoławczy na str. 6 uzasadnienia decyzji) w sytuacji, gdy przepisy te zawarte są w wielu aktach prawnych.

W związku z powyższym nie ma znaczenia, że przedmiotowa umowa kupna-sprzedaży nieruchomości została zawarta na podstawie przepisów ustawy o lasach, skoro przepisy te należą do kategorii przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Błędna wykładnia art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o pccp dokonana przez organy podatkowe spowodowała błędne przyjęcie, że przepis ten nie ma zastosowania do czynności cywilnoprawnej zawartej pomiędzy Lasami Państwowymi, a skarżącym, a tym samym niezasadną odmowę stwierdzenia nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych. Fakt pobrania podatku przez notariusza w chwili zawierania umowy nie ma w tej sprawie znaczenia. Zgodnie z art. 72 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, za nadpłatę uważa się kwotę pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej, a stosownie do art. 75 § 1 tej ustawy podatnik kwestionujący zasadność pobrania przez płatnika podatku może złożyć wniosek o stwierdzenia nadpłaty.

Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy organ podatkowy uwzględni przedstawioną powyżej przez Sąd wykładnię art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o pccp..."

W przypadku analizowanym przez WSA transakcja sprzedaży nieruchomości nastąpiła na podstawie art. 40a Ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach oraz Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa. Z orzecznictwa wynika jednoznaczne stanowisko WSA w którym zostało stwierdzone, iż przepisy z tych Ustaw należą do kategorii przepisów o gospodarce nieruchomościami oraz że p.c.c. w tym przypadku się nie należy.

Biorąc pod uwagę wyrok sądu, w którym sprzedaż lokalu nastąpiła na podstawie Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa, czyli analogicznie jak w opisanym przypadku jeszcze raz należy podkreślić, iż zdaniem podatnika zwolnienie od podatku p.c.c. jest zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy, podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów (art. 6 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Jeżeli podatnik, pomimo wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik (art. 6 ust. 4 ustawy).

Stosownie do zapisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży wynoszą:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

W myśl natomiast ust. 2 ww. przepisu, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Stosownie jednak do art. 2 pkt 1 lit. g ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach podlegających przepisom o gospodarce nieruchomościami lub przepisom o autostradach płatnych. Oznacza to, że powyższe wyłączenie ma zastosowanie w tych sprawach, w których przepisy o gospodarce nieruchomościami stanowią dla określonych podmiotów materialnoprawną podstawę działania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że dnia 6 marca 2014 r. została podpisana Umowa (Akt Notarialny) ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży oraz oświadczenie o ustanowieniu hipoteki pomiędzy m.in. Wnioskodawczynią jako kupującym (osoba prywatna), a Instytutem jako sprzedającym (państwowa osoba prawna) zwanej dalej "Umową". Przedmiotem Umowy był lokal w W. Państwo Danuta i Stanisław K. kupili lokal na podstawie Ustawy z dnia 13 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa korzystając z prawa do bonifikaty w wysokości 95%, która wynikała z zapisów na podstawie art. 6 ust. 1 jako że kupujący byli wieloletnimi pracownikami i najemcami lokalu od byłego pracodawcy. Przy podpisywaniu Umowy Notariusz powoływał się także m.in. na Ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Ustawę z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Podczas podpisywania aktu notarialnego nie został pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych od Umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży na podstawie art. 2 ust. 1 pkt g Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Następnie pismem z dnia 26 czerwca 2014 r. państwo K. zostali poinformowani, iż Notariusz, zmienił zdanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych ("p.c.c.") uważając, iż w powyższym przypadku powinien jednak zostać pobrany podatek p.c.c. w wysokości 2% od wartości rynkowej przedmiotu Umowy.

Podstawę do zbycia lokalu mieszkalnego przez Instytut i jego nabycia przez Wnioskodawczynię, stanowią więc przepisy Ustawy z dnia 13 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa, a nie przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, przywołane w przepisach ww. ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państw zawierają definicję pojęcia "prawo pierwszeństwa w nabyciu mieszkania" oraz określają zasady ustalania ceny zbywanego mieszkania. Odwołano się do nich w celu uniknięcia konieczności definiowania w kolejnej ustawie pojęcia już raz zdefiniowanego i określonych już zasad. Nie wpływa to jednak na fakt, że opisane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zbycie przez Instytut, lokalu mieszkalnego stanowiącego jego własność, zostanie dokonane na zasadach określonych w przepisach o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa.

Skoro zatem brak jest podstaw do stwierdzenia, że przedmiotowa czynność została dokonana na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, czynność ta nie podlega wyłączeniu z opodatkowania, w oparciu o art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że przedmiotowa umowa sprzedaży lokalu podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 6 ust. 1) pkt 1 podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stawka podatku od umowy sprzedaży nieruchomości wynosi 2%.

W odniesieniu do powołanego przez Wnioskodawczynię orzeczenia należy stwierdzić, że orzeczenie to zostało wydane w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.