IPPB2/436-411/14-4/MZ - Ustalenie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 lipca 2014 r. (data wpływu 29 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest:

* w części dotyczącej zastosowania wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych odnośnie środków pieniężnych (pożyczki) przeznaczonych na wynagrodzenia pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi w wieku przedszkolnym i organizujących zajęcia kulturalno-oświatowe w placówce, w tym m.in. nauczycieli języka angielskiego, oraz należne od tych wynagrodzeń składki na ubezpieczenia społeczne oraz fundusz pracy - nieprawidłowe,

* w pozostałej części - prawidłowe.

W dniu 29 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Fundacja jest zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym organizacją pożytku publicznego (status organizacji pożytku publicznego od dnia 6 listopada 2009 r.).

Pan I. pożyczył Fundacji kwotę w wysokości 1.216.000,00 złotych. Pożyczka została przekazana Fundacji w całości. Pożyczka ta została powzięta z przeznaczeniem na realizację celów statutowych Fundacji, tj. zgodnie z § 7 statutu Fundacji - prowadzenie działalności edukacyjnej.

Zgodnie ze swoim statutem Fundacja realizuje swoje cele między innymi poprzez (§ 8 statutu Fundacji):

Pożyczka od Pana I. jest wydatkowana z przeznaczeniem na realizację celów Fundacji - to jest budowę, organizację i prowadzenie placówek edukacyjnych. Placówkami są przedszkole oraz szkoła podstawowa. Obecnie Fundacja prowadzi (działające od 1 września 2013 r.) przedszkole w W., zaś od dnia 1 września 2014 r. dzieci rozpoczną naukę w szkole podstawowej, prowadzonej przez Fundację w innych pomieszczeniach budynku w W. Prowadzenie obydwu powyższych placówek jest formą nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, prowadzonej przez Fundację.

Pismem z dnia 5 września 2014 r. Nr IPPB2/436-411/14-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, poprzez:

* podanie daty zawarcia umowy pożyczki,

* wskazanie na jaki konkretny cel związany z działalnością edukacyjną została przeznaczona pożyczka.

Wnioskodawca przesłał w terminie uzupełnienie informując, że:

* Umowa pożyczki została zawarta w dniu 9 października 2013 r.

* Pożyczka została przeznaczona na wynagrodzenia pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi w wieku przedszkolnym i organizujących zajęcia kulturalno-oświatowe w placówce, w tym m.in. nauczycieli języka angielskiego, oraz należne od tych wynagrodzeń składki na ubezpieczenia społeczne oraz fundusz pracy. W pozostałym zakresie pożyczka została wykorzystana na zorganizowanie zajęć dodatkowych dla dzieci w tym naukę gry w szachy, zajęć sportowych a także warsztaty organizowane dla dzieci np. warsztaty majsterkowania. Fundacja z powyższych środków dokonała również zakupu pomocy dydaktycznych i naukowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy można przyjąć, że na podstawie art. 2 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczki udzielone Fundacjiprzez Pana I., nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Czy można przyjąć, że na podstawie art. 24 pkt 1 podpunkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Fundacji, jako organizacji pożytku publicznego, która zajmuje się prowadzeniem nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, przysługuje zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnej, jaką jest zawarcie umowy pożyczki powziętej w związku z prowadzoną przez Fundację taką działalnością pożytku publicznego.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatek od czynności cywilnoprawnej (umowy pożyczki) nie jest należny.

Pożyczka została powzięta przez Fundację z przeznaczeniem na realizację celów Fundacji, w tym budowy, rozbudowy oraz obsługi przedszkola (które już działa) i szkoły podstawowej, która ma zacząć działać we wrześniu 2014 r. Środki te umożliwią Fundacji dalsze działania w związku z prowadzeniem nieodpłatnej działalności pożytku publicznego - tj. prowadzeniem przedszkola i szkoły podstawowej.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne (tu pożyczka) w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia. Ponadto z art. 24 pkt 1 podpunkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wynika, że organizacji pożytku publicznego, przysługuje zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do prowadzonej przez nią działalności pożytku publicznego.

Mając na uwadze fakt, że Fundacja zajmuje się - realizując swoje cele statutowe - prowadzeniem placówek oświatowych oraz mając na uwadze fakt, że pożyczka została wydatkowana w całości na realizację powyższych celów statutowych, tj. na cele w zakresie szkolnictwa i oświaty, podatek od czynności cywilnoprawnych nie jest należny.

Mając jednocześnie na uwadze fakt, że Fundacja jest organizacją pożytku publicznego, prowadzi nieodpłatną działalność pożytku publicznego, którą jest prowadzenie przedszkola i szkoły podstawowej oraz, że pożyczka została zaciągnięta i wydatkowana na finansowanie prowadzonej przez Fundację nieodpłatnej działalności pożytku publicznego z przeznaczeniem na realizację celów statutowych, podatek nie jest należny również ze względu brzmienie art. 24 ustawy o działalności pożytku publicznego oraz o wolontariacie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się w części dotyczącej zastosowania wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych odnośnie środków pieniężnych (pożyczki) przeznaczonych na wynagrodzenia pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi w wieku przedszkolnym i organizujących zajęcia kulturalno-oświatowe w placówce, w tym m.in. nauczycieli języka angielskiego, oraz należne od tych wynagrodzeń składki na ubezpieczenia społeczne oraz fundusz pracy za nieprawidłowe, natomiast w pozostałej części za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Jak z powyższego wynika umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do zapisu art. 2 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia.

Celem ustawodawcy było objęcie wyłączeniem tych czynności cywilnoprawnych dla których materialnoprawna podstawa rozstrzygnięcia zawarta jest w przepisach regulujących sprawy nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej.

Przepisy dotyczące spraw podlegających wyłączeniu z opodatkowania w zakresie dotyczącym nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej znajdują się w szczególności w następujących aktach prawnych:

* w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.),

* w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.),

* w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. Nr 96, poz. 619 z późn. zm.).

Ustawodawca, normując w art. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ww. przedmiotowe wyłączenie z obowiązku zapłaty podatku w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej, nie określił szczegółowo jego zakresu stosowania. Mając jednak na względzie ogólną zasadę prawa podatkowego, którą podzielają sądy administracyjne, przepisy dotyczące wyłączeń i zwolnień podatkowych, stanowiące odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, należy interpretować ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem.

W związku z powyższym zawarcie umowy pożyczki w części przeznaczonej na wynagrodzenia pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi w wieku przedszkolnym i organizujących zajęcia kulturalno-oświatowe w placówce, w tym m.in. nauczycieli języka angielskiego, oraz należne od tych wynagrodzeń składki na ubezpieczenia społeczne oraz fundusz pracy ma pośredni związek ze sprawami szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej. Jednakże nie jest to związek wystarczający do zaistnienia przesłanki bezpośrednio warunkującej zastosowanie wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności określonego w art. 2 pkt 1 lit. f ww. ustawy.

Natomiast przeznaczenie środków pieniężnych (pożyczki) na zorganizowanie zajęć dodatkowych dla dzieci w tym naukę gry w szachy, zajęć sportowych a także warsztaty organizowane dla dzieci np. warsztaty majsterkowania, jak też zakup pomocy dydaktycznych i naukowych ma związek bezpośredni ze sprawami szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej. A zatem, w tym zakresie pożyczka korzysta z wyłączenia zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. f ustawy.

Odnosząc się natomiast do pytania drugiego, należy wskazać, że zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o organizacji pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.) organizacji pożytku publicznego przysługuje, na zasadach określonych w przepisach odrębnych, zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych - w odniesieniu do prowadzonej przez nią działalności pożytku publicznego.

Zgodnie z art. 8 pkt 2a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwolnione od podatku są organizacje pożytku publicznego, jeżeli dokonają czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jak wynika z tego przepisu dla skorzystania ze zwolnienia muszą być spełnione łącznie dwa warunki:

* podmiot będący stroną czynności posiada status organizacji pożytku publicznego oraz

* dokonuje czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego, którą stanowi w myśl przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - świadczenie usług, za które organizacja pozarządowa prowadząca tę działalność nie pobiera wynagrodzenia.

Fundacja spełnia pierwszy z warunków o charakterze podmiotowym, gdyż posiada status organizacji pożytku publicznego. Jak też spełnia drugi z warunków, ponieważ pożyczka została udzielona na wykonywanie nieodpłatnej działalności pożytku publicznego.

Podsumowując, należy wskazać, że zawarcie umowy pożyczki przez Fundację w części dotyczącej przeznaczenia jej na wynagrodzenia pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi w wieku przedszkolnym i organizujących zajęcia kulturalno-oświatowe w placówce, w tym m.in. nauczycieli języka angielskiego, oraz należne od tych wynagrodzeń składki na ubezpieczenia społeczne oraz fundusz pracy podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy i nie podlega wyłączeniu spod opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże w tej części może znaleźć zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 8 pkt 2a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast pożyczka przeznaczona na zorganizowanie zajęć dodatkowych dla dzieci w tym naukę gry w szachy, zajęć sportowych a także warsztaty organizowane dla dzieci np. warsztaty majsterkowania, jak też zakup pomocy dydaktycznych i naukowych korzysta z wyłączenia zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.