IPPB2/436-40/11-2/AF - Skutki podatkowe w zakresie PCC zawarcia umowy cash-poolingu

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 8 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-40/11-2/AF Skutki podatkowe w zakresie PCC zawarcia umowy cash-poolingu

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2011 r. (data wpływu 1 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy cash pooling - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy cash pooling.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") planuje przystąpić do w pełni zautomatyzowanego systemu kompleksowego zarządzania płynnością finansową, oferowanego w ramach grupy kapitałowej, do której należy Spółka, a organizowanego przez D. z siedzibą w Danii.

Przystąpienie do wspomnianego systemu zarządzania płynnością nastąpi na skutek zawarcia nienazwanej umowy typu cash-pooling, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek uczestniczących we wspomnianych systemie w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Zasadniczym elementem przedmiotowej umowy jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek - uczestników biorących udział w procesie, między innymi w taki sposób, aby kwota odsetek płaconych z tytułu istniejącego zadłużenia była jak najmniejsza, a jednocześnie, aby dochody uzyskiwane przez spółki z posiadanych przez nie nadwyżek finansowych były wyższe od standardowego oprocentowania depozytów bankowych i innych standardowych bezpiecznych instrumentów finansowych. Celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest zatem między innymi takie wykorzystanie różnic w oprocentowaniu sald dodatnich i sald ujemnych na rachunkach uczestników systemu oraz efektu skali, aby podmioty z zaangażowanej w system grupy czerpały z tego maksymalne korzyści.

Dodatkowo, Spółka oraz pozostali uczestnicy planowanego systemu cash-pooling pragną dokonywać innych transakcji z wykorzystaniem środków zaangażowanych w system zarządzania płynnością, w szczególności, dokonywać rozliczenia wszystkich transakcji wzajemnych dokonywanych pomiędzy uczestnikami wspomnianego systemu (tzw. netting).

W ramach omawianego systemu zarządzania płynnością finansową wyznaczony zostanie reprezentant podmiotów uczestniczących w tymże systemie - wspomniana powyżej spółka D. z siedzibą w Danii (dalej: "Agent"). Agent jest wyłącznym udziałowcem Spółki, tj. posiada 100% kapitału zakładowego Spółki.

Co do zasady, system zarządzania płynnością finansową, w którym uczestniczyć będzie Spółka, będzie odbywać się na podstawie umowy zawartej pomiędzy Spółką a Agentem oraz w oparciu o rachunki dla jego uczestników w złotych polskich (dalej: "PLN") przez wytypowane banki należące do grupy kapitałowej N. (dalej: łącznie jako "Bank"). Opcjonalnie, Spółka może uczestniczyć równolegle w systemach zarządzania płynnością opierających się na innych walutach, bazujących na odpowiednich rachunkach walutowych utworzonych i obsługiwanych przez Bank.

W celu implementacji systemu cash-pooling, Bank otworzy rachunek bankowy pełniący rolę rachunku podstawowego (Group Account - dalej: "Rachunek Grupowy"), konsolidującego na bieżąco wszystkie salda podmiotów uczestniczących w systemie zarejestrowane na ich rachunkach. Rachunek Grupowy zostanie utworzony w innym niż Polska państwa członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Prawnym i ekonomicznym właścicielem Rachunku Grupowego będzie Agent.

W ramach Rachunku Grupowego, w imieniu i na rzecz Agenta, będą utrzymywane również subkonta (Transaction Accounts - dalej: "Rachunki Transakcyjne"), które zostaną przypisane konkretnym uczestnikom systemu zarządzania płynnością, w tym Spółce. Ponadto, jeden Rachunek Transakcyjny zostanie przypisany Agentowi. Rachunki Transakcyjne nie będą stanowiły rachunków bankowych (w szczególności, w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe), lecz będą służyły ewidencjonowaniu wszystkich operacji przychodzących wychodzących w danej walucie, tj. wpływów oraz wypływów z systemu cash-pooling środków pieniężnych należących do konkretnego uczestnika systemu, w tym Spółki. Skorzystanie z Rachunku Transakcyjnego będzie wymagane dla celów korzystania z Rachunku Grupowego.

W związku z powyższymi Rachunkami Transakcyjnymi (stanowiącymi subkonta Rachunku Grupowego), będą prowadzone również rachunki bankowe w imieniu i na rzecz poszczególnych uczestników systemu cash-pooling, w tym Spółki (dalej: "Rachunki Własne"). Salda znajdujące się na Rachunkach Własnych (zarówno dodatnie, jak i ujemne) w całości lub w części będą przenoszone na Rachunki Transakcyjne.

Praktyczne funkcjonowanie systemu zarządzania płynnością, do którego planuje przystąpić Spółka, polega na tym, iż Rachunki Transakcyjne, w tym Rachunek Transakcyjny przypisany Spółce, zostaną poddane mechanizmowi konsolidowania na Rachunku Grupowym. Na koniec każdego dnia roboczego wszystkie salda (dodatnie bądź ujemne) na Rachunkach Transakcyjnych będą automatycznie na bieżąco konsolidowane na Rachunku Grupowym. Innymi słowy, uznanie Rachunku Transakcyjnego będzie oznaczać jednocześnie powiększenie salda na Rachunku Grupowym, zaś obciążenie Rachunku Transakcyjnego będzie oznaczać jednocześnie zmniejszenie salda Rachunku Grupowego.

Następnie, na bazie stałego zlecenia Agenta, Bank będzie dokonywał przelewu określonej kwoty środków pieniężnych niezbędnych do uregulowania potencjalnych sald ujemnych posiadaczy rachunków uczestniczących w systemie zarządzania płynnością finansową (na Rachunkach Własnych), w tym ewentualnie Spółki. Przy czym, zgodnie z planowanymi ustaleniami, Spółka nie uzyska w ramach omawianego systemu cash-pooling więcej niż 65.000.000 PLN finansowania (kapitał zakładowy Spółki wynosi natomiast 22.922.000 PLN).

W zależności od wysokości przedmiotowych nadwyżek oraz niedoborów, a w konsekwencji od wysokości ewentualnie przelewanych środków pieniężnych, podczas realizacji przelewów dokonywane będzie ustalenie sald posiadaczy Rachunków Własnych na ustalonym poziomie (saldo docelowe) lub zwiększenie/zmniejszenie ich proporcjonalnie w zależności od środków dostępnych na Rachunku Głównym, należącym do Agenta.

Na koniec każdego miesiąca, na podstawie wysokości salda dodatniego/ujemnego, występującego każdego dnia na Rachunku Grupowym, po dokonaniu przelewu środków pieniężnych na pokrycie potencjalnych ujemnych sald uczestników systemu cash-pooling, a także w oparciu o określoną stawkę, stanowić będzie podstawę do kalkulacji przez Bank odsetek należnych Agentowi. Następnie będzie dokonywana alokacja odsetek na poszczególnych uczestników systemu cash-pooling, w tym Spółki, proporcjonalnie do wielkości sald na Rachunkach Transakcyjnych przypisanych poszczególnym uczestnikom systemu. Spółka będzie uprawniona do uzyskania od Agenta bądź będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz Agenta proporcjonalnej części odsetek w zależności od sald na Rachunku Transakcyjnym Spółki.

Bank zrealizuje transfery i konsolidację sald zgodnie z powyższą metodologią na podstawie zawartej z Agentem umowy (Group Account Agrement), do której przystąpią pozostali uczestnicy systemu cash-pooling, w tym Spółka. W tym celu, Spółka planuje przystąpić do stosownej umowy (Umowy w sprawie automatycznego przelewu środków pieniężnych oraz automatycznego polecenia zapłaty w obrocie zagranicznym w ramach jednej osobowości prawnej) z Bankiem (Bank S.A.).

Działalność Banku będzie ograniczona do dostarczenia platformy (rozwiązania technicznego) do operacji w ramach zarządzania płynnością finansową oraz wykonywania czynności technicznych. W szczególności, rola Banku obsługującego wspomniane rachunki bankowe uczestników systemu zarządzania płynnością, w tym rachunku Spółki, będzie ograniczona, co do zasady, do założenia i utrzymywania rachunków oraz wykonywania przelewów pieniężnych związanych z tym systemem.

Za świadczone w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Agent nie będzie pobierał wynagrodzenia innego niż w postaci różnicy pomiędzy kwotą odsetek pobieranych od uczestników systemu cash-pooling oraz kwotą odsetek należnych uczestnikom systemu. W szczególności, Agent nie będzie uprawniony do uzyskiwania periodycznie wynagrodzenia w zryczałtowanej wysokości.

Jednakże, Spółka, a także pozostali uczestnicy sytemu cash-pooling, będą obciążani opłatami i prowizjami należnymi Bankowi z tytułu prowadzenia i obsługi wyżej wymienionych rachunków uczestników systemu (co do zasady, zgodnie z obowiązującą w Banku tabelą opłat i prowizji dla klientów instytucjonalnych).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego, przystąpienie przez Spółkę do nienazwanej umowy typu cash-pooling polegającej na zarządzaniu płynnością finansową podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej; "podatek p.c.c.").

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki, w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego, przystąpienie przez Spółkę do nienazwanej umowy typu cash-pooling polegającej na zarządzaniu płynnością finansową nie podlega opodatkowaniu p.c.c.

Umowa o zarządzaniu płynnością finansową jest umową nienazwaną typu cash-pooling i jako taka nie podlega opodatkowaniu p.c.c., bowiem nie została wymieniona w art. 1 ustawy p.c.c. stanowiącym zamknięty katalog czynności objętych zakresem opodatkowania tym podatkiem.

Cash-pooling (zarządzanie płynnością finansową) to umowa o świadczenie usługi finansowej oferowana i organizowana w szczególności przez banki oraz inne instytucje finansowe bądź za ich pośrednictwem. Usługa ta jest przeznaczona do efektywnego zarządzania środkami finansowymi podmiotów gospodarczych.

Głównym celem systemu zarządzania płynnością finansową typu cash-pooling jest optymalizacja zarządzania stanem finansów na wielu rachunkach bankowych należących do danego podmiotu gospodarczego o złożonej strukturze, np. holdingu lub grupy kapitałowej bądź wielu podmiotów. W ramach systemu cash-pooling, do którego pragnie przystąpić Spółka, usługa cash-pooling świadczona na rzecz Spółki i innych uczestników będzie polegała na koncentrowaniu środków z sald występujących na Rachunkach Transakcyjnych poszczególnych uczestników systemu zarządzania płynnością finansową, w tym Spółki, na Rachunku Głównym jako rachunku konsolidacyjnym Agenta (Rachunek Główny Agenta traktowany będzie jako rachunek rozliczeniowy dla Spółki i wszystkich pozostałych uczestników systemu - członków grupy kapitałowej Spółki) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali oraz różnicy pomiędzy oprocentowaniem kredytów i depozytów na rynku finansowym. System zarządzania płynnością finansową jako system cash-pooling będzie pozwalał podmiotom uczestniczącym w tym systemie na równoczesne ograniczenie kosztów odsetkowych (z tytułu zaciągania zobowiązań) i zwiększenie przychodów odsetkowych przy wykorzystaniu środków dostępnych w systemie zarządzania płynnością finansową.

System zarządzania płynnością finansową umożliwia koncentrację środków kilku lub więcej podmiotów oraz kompensatę przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów - uczestników systemu cash-pooling. Jedną z najważniejszych korzyści jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów działalności podmiotów z grupy kapitałowej uczestniczących w omawianym systemie.

Zgodnie z art. 1 ustawy p.c.c. podatkowi podlegają wyłącznie wymieniona w tym przepisie czynności cywilnoprawne, takie jak:

1.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

2.

umowy pożyczki,

3.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

4.

umowy dożywocia,

5.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

6.

ustanowienie hipoteki,

7.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

8.

umowy depozytu nieprawidłowego,

9.

umowy spółki.

Umowa o zarządzanie płynnością finansową, jako umowa typu cash-pooling, nie została wymieniona w powyższym katalogu.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: "NSA") katalog czynności cywilnoprawnych wskazanych w art. 1 ustawy p.c.c. jest katalogiem zamkniętym. Stanowisko to zostało wyrażone m.in. w następujących wyrokach NSA: z dnia 27 kwietnia 1993 r. (sygn. akt: SA/Wr 73/93), z dnia 7 lutego 1997 r. (sygn. akt: Gd 916/96), z dnia 10 maja 1994 r. (sygn. akt: SA/Ka 1736/93), czy wyroku NSA z dnia 16 lipca 1997 r. (sygn. akt: III SA 508/96). Jak wynika z powyższych orzeczeń, opodatkowaniu p.c.c. podlegają wyłącznie umowy bądź czynności enumeratywnie wymienione w przytoczonym powyżej art. 1 ustawy p.c.c.

W konsekwencji, stwierdzić należy, iż umowa cash-pooling nie podlega opodatkowaniu p.c.c. na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy p.c.c. Jednocześnie, Spółka pragnie podkreślić, iż powyższemu stanowisku nie sprzeciwiają się zasady prawa cywilnego, zgodnie z którymi to nie nazwa, a treść czynności prawnej decyduje o jej kwalifikacji. Ponadto, dla celów p.c.c. umowy należy klasyfikować ściśle, a fakt wystąpienia w umowie nienazwanej elementów umów nazwanych, nie skutkuje kwalifikacją tejże umowy nienazwanej, której elementy wystąpiły.

Jak wskazał na gruncie Ustawy o opłacie skarbowej NSA w Łodzi w wyroku z dnia 30 listopada 2001 r. (sygn. akt: I SA/Łd 251/00): "Nie ma przy tym podstaw do tego, by pojęcia cywilnoprawne użyte w ustawie o opłacie skarbowej należało rozumieć inaczej aniżeli w prawie cywilnym. Opłacie skarbowej podlegały tylko te czynności cywilnoprawne, które zostały wymienione w odpowiednim przepisie prawa publicznego, nie było natomiast zamiarem ustawodawcy objęcie opłatą innych czynności, nawet jeśli mogły wywołać podobne następstwa ekonomiczne. Na gruncie prawa podatkowego posłużono się bowiem w istocie rzeczy terminami prawa cywilnego bez nadawania im autonomicznej treści. (...) Nieuregulowanie przez ustawodawcę adekwatnego podatkowego stanu faktycznego, niezależnie od jego przyczyn, oznacza powstanie obszaru wolnego od opodatkowania i nie może być rozumiane jako luka prawna, podlegająca wypełnieniu w drodze analogii. (...) Pogląd Izby Skarbowej, że jeżeli w treści umów mieszanych występuje składnik choćby jednej z czynności wyszczególnionych w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej, jest - zdaniem Sądu - nietrafny".

Patrząc z powyższej perspektywy na umowę typu cash-pooling, zdaniem Spółki, nie jest uzasadnione twierdzenie, iż umowa ta odpowiada jakiejkolwiek umowie nazwanej określonej w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z dnia 18 maja 1964 r. Nr 16, poz. 93, dalej: "k.c.").

W szczególności, czynności wykonywane przez podmioty uczestniczące w systemie zarządzania, w ramach umowy o zarządzanie płynnością finansową, w ocenie Spółki, nie będą spełniały definicji pożyczki uregulowanej w art. 720 k.c.

W myśl art. 720 k.c. dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Konstrukcja umowy o zarządzanie płynnością finansową, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących w tym systemie podmiotów, nie będzie wyczerpywać istotnych znamion pożyczki. W oferowanym Spółce oraz innym podmiotom z grupy kapitałowej Spółki systemie zarządzania płynnością będą występowały podmioty, wśród których pewne z nich będą posiadać wolne środki finansowe, a pewne będą posiadały niedobór tych środków oraz Agenta działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich podmiotów, w tym dla Spółki, powstaną określone prawa i obowiązki, jednak nie dojdzie do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak będzie zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik systemu zarządzania płynnością, który będzie posiadał wolne środki (zaewidencjonowane na Rachunku Transakcyjnym) nie będzie wiedział, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości, a także przez którego uczestnika. Tym samym, nie będzie skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, będzie rachunek konsolidacyjny (Rachunek Główny) prowadzony dla Agenta reprezentującego interesy wszystkich uczestników omawianego systemu zarządzania płynnością, a nie bezpośrednio rachunki uczestników systemu, którzy osiągnęli nadwyżki finansowe (Rachunki Transakcyjne).

Również uczestnik systemu zarządzania płynnością, który będzie otrzymywał dane środki finansowe w przypadku uzyskania ujemnego salda, nie będzie wiedział, od jakiego podmiotu środki te będą pochodzić.

W związku z powyższym, w ocenie Spółki, pomimo, że transakcje typu cash-pooling zawierają elementy finansowania jednych podmiotów przez inne, to brak jest podstaw do zakwalifikowania tych transakcji jako umów pożyczek, a tym samym objęcie ich obowiązkiem podatkowym w zakresie p.c.c.

Ponadto, Spółka pragnie zwrócić uwagę, iż brak konieczności opodatkowania umowy nienazwanej typu cash-pooling z powodu jej pominięcia przez ustawodawcę w katalogu czynności opodatkowanych tym podatkiem znajduje powszechną akceptację wśród organów podatkowych.

W szczególności, w piśmie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 8 listopada 2006 r. (sygn. 1471/DC/436/127/06/HB), z dnia 17 lutego 2006 r. (sygn. 1471/DC/436/59/05/HB) oraz w piśmie z dnia 12 kwietnia 2005 r. (sygn. 1471/DC/436/5/05/HB), wydanym w odniesieniu do umowy typu cash-pooling wskazano, iż: "Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 68, poz. 959 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają taksatywnie wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne. Ponieważ umowa o utworzeniu i funkcjonalnym powiązaniu subrachunków nie została wymieniona w tym przepisie, nie będzie ona z tego względu podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych".

Podobne interpretacje zostały wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z dnia 22 czerwca 2009 r. (sygn. IPPB2/436-98/09-2/AK), Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 4 lutego 2009 r. (sygn. IBPBII/1/436-21/08/MZ), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 czerwca 2008 r. (sygn. ITPB2/436-64/08/BK), Naczelnika Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w piśmie z dnia 29 maja 2006 r. (sygn. RO/436-2/06), w piśmie Naczelnika Lubuskiego Urzędu Skarbowego z dnia 7 października 2004 r. (sygn. I-3/436/8/EP/04), Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu w piśmie z dnia 22 września 2004 r. (sygn. ZD/436-3/04) oraz wielu innych.

W związku z powyższym, Spółka zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że zaprezentowane powyżej stanowisko i rozumienie treści przepisów ustawy p.c.c. są prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i lit. j) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku i umowy depozytu nieprawidłowego.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Depozyt nieprawidłowy został natomiast uregulowany w art. 845 Kodeksu cywilnego. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego, analogicznie do umowy pożyczki, ma obowiązek zwrócić tę sama ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej.

Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy sprzedaży lub depozytu nieprawidłowego. Tym samym wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, należy stwierdzić, iż usługi Cash-pooling świadczone na rzecz Spółki, nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynności dokonywane w ramach usługi Cash-pooling nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych postanowień w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż postanowienia te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl