IPPB2/436-362/10-2/AF - Sporządzenie spisu inwentarza majątku spadkowego jako warunek zwolnienia spadkobierców od podatku od spadków i darowizn.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 września 2010 r. (data wpływu 27 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia spadku - jest prawidłowe.

W dniu 27 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

W dniu 8 lutego 2010 r. zmarł brat Wnioskodawcy, prof. Krzysztof S. W dniu 14 kwietnia 2010 r. Sąd Rejonowy stwierdził nabycie po nim spadku przez Wnioskodawcę i jego siostrę Marię S. Na wniosek ówczesnego pełnomocnika Wnioskodawca i jego siostra przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza, co Sąd umieścił w treści orzeczenia, zarządzając spis inwentarza majątku spadkowego.

Wnioskodawca zamierza w ustawowym 6-miesięcznym terminie powiadomić o nabyciu spadku Urząd Skarbowy, celem uzyskania zwolnienia od podatku spadkowego (na druku SD-Z2).

Wnioskodawca wraz z siostrą zlecili Komornikowi przeprowadzenie spisu inwentarza. Okazało się, że będzie to bardzo kosztowne, gdyż trzeba byłoby powołać kilku biegłych do wyceny składników majątku (kilkutysięczna biblioteka, druki, odznaczenia, drobne przedmioty sztuki, itp.).

Wnioskodawca wraz z siostrą chcą uniknąć tych kosztów i odstąpić od inwentaryzacji majątku, gdyż spis ten jest niepotrzebny, a adwokat niepotrzebnie zgłosił wniosek o przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza. Stan spadku nie zagraża przekroczeniem pasywów nad aktywami, żadnych długów poważnych nie ma. Wnioskodawca wraz z siostrą pragną cofnąć wniosek skierowany do Komornika o spis inwentarza.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zaniechanie spisu inwentarza i nie przedstawienie go do Urzędu Skarbowego stwarza zagrożenie dla zwolnienia Wnioskodawcy i jego siostry, spadkobierców od podatków od spadku. Czy Urząd Skarbowy ma prawo żądać od Wnioskodawcy i jego siostry spisu inwentarza, ponieważ jest on wymieniony w postanowieniu Sądu o stwierdzenie praw do spadku.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Spis inwentarza nakazany przez Sąd w wyniku przyjęcia spadku z jego dobrodziejstwem nie jest obligatoryjny i mimo nakazania przez Sąd w treści postanowienia o stwierdzeniu praw do spadku nie powinien być żądany przez Urzędy Skarbowe obowiązkowo. Przemawia za tym fakt, że od początku zależało od Wnioskodawcy i jego siostry, spadkobierców, czy ten spis zostanie przez Sąd nakazany czy też nie; nadto ma on na celu wyłącznie zabezpieczenie spadkobierców przed długami spadku, które by przerosły wartość czynną spadku. Trzeba mieć na względzie, że gdy do oświadczenia spadkobiercy potrzebny jest dodatkowy dokument, potwierdzający je - to ustawa o tym wspomina. Przepis art. 4a ustawy o spadkach i darowiznach np. nakazuje załączyć dodatkowo do oświadczenia dokument przelewu kwoty darowizny. Skoro ustawa nie mówi o tym, by - w przypadku sporządzenia spisu inwentarza dołączyć go - sporządzenie go jest prawnie obojętne dla postępowania podatkowego i nie ma wpływu na zwolnienie lub nie od podatku od spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

Stosownie do zapisu art. 4a ust. 2 ustawy, jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Stosownie zaś do art. 6 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu tytułem w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku.

Jednakże, stosownie do przepisu art. 6 ust. 4, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego wynika, że w dniu 8 lutego 2010 r. zmarł brat Wnioskodawcy. W dniu 14 kwietnia 2010 r. Sąd Rejonowy stwierdził nabycie po nim spadku przez Wnioskodawcę i jego siostrę. Na wniosek ówczesnego pełnomocnika Wnioskodawca i jego siostra przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza, co Sąd umieścił w treści orzeczenia, zarządzając spis inwentarza majątku spadkowego. Wnioskodawca zamierza w ustawowym 6-miesięcznym terminie powiadomić o nabyciu spadku Urząd Skarbowy, celem uzyskania zwolnienia od podatku spadkowego (na druku SD-Z2).Wnioskodawca wraz z siostrą zlecili Komornikowi przeprowadzenie spisu inwentarza. Okazało się, że będzie to bardzo kosztowne, gdyż trzeba byłoby powołać kilku biegłych do wyceny składników majątku (kilkutysięczna biblioteka, druki, odznaczenia, drobne przedmioty sztuki, itp.). Wnioskodawca wraz z siostrą chcą uniknąć tych kosztów i odstąpić od inwentaryzacji majątku, gdyż spis ten jest niepotrzebny, a adwokat niepotrzebnie zgłosił wniosek o przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza. Stan spadku nie zagraża przekroczeniem pasywów nad aktywami, żadnych długów poważnych nie ma. Wnioskodawca wraz z siostrą pragną cofnąć wniosek skierowany do Komornika o spis inwentarza.

Przytoczony przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi wprost, że powstanie obowiązku podatkowego związane jest z uprawomocnieniem się orzeczenia o stwierdzeniu nabycia spadku. Powyższe oznacza, że postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza spadkowego oraz data zakończenia spisu nie ma znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego. Spis inwentarza nie przesądza bowiem o nabyciu praw pochodzących ze spadku, a jedynie ma znaczenie dla określenia składu i wartości całego majątku spadkowego, stanowiąc podstawę ograniczenia odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe.

Reasumując należy stwierdzić, iż zaniechanie spisu inwentarza i nie przedstawienie go do Urzędu Skarbowego nie powoduje utraty prawa do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania nabytego spadku, na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 4a ustawy, o ile spełni wszystkie wymienione w tym przepisie warunki. Biorąc pod uwagę ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn Urząd Skarbowy nie może żądać od Wnioskodawcy spisu inwentarza.

Końcowo należy wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Pana, jako występującego z wnioskiem. Jeżeli Pana siostra chciałaby uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym wnioskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.